Ένας ακτιβιστής για τα δικαιώματα των ομοφυλόφιλων έχασε μια επταετή διαμάχη αναφορικά με μια παραγγελία τούρτας, καθώς το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έκρινε την υπόθεσή του, γνωστή ως «υπόθεση gay cake» ως μη αποδεκτή. Ο Γκάρεθ Λι ξεκίνησε τη νομική διαδικασία το 2014, όταν ένα αρτοποιείο του Μπέλφαστ, που το έχουν χριστιανοί, αρνήθηκε να του φτιάξει μια τούρτα με το σύνθημα «Υποστηρίξτε τον γάμο των ομοφυλοφίλων». Η οικογενειακή εταιρεία Ashers είπε ότι το σύνθημα αντίκειται στις χριστιανικές τους πεποιθήσεις. Το Ευρωπαϊκό δικαστήριο έκρινε την υπόθεση του Λι μη αποδεκτή, λέγοντας ότι δεν είχε εξαντλήσει όλες τις επιλογές στα δικαστήρια του Ηνωμένου Βασιλείου.
Ο Λι είχε υποστηρίξει ότι η άρνηση των αρτοποιών να εκπληρώσουν την παραγγελία του, σήμαινε διάκριση εναντίον του λόγω του σεξουαλικού του προσανατολισμού και των πολιτικών του πεποιθήσεων. Κέρδισε την αρχική δίκη και μια επακόλουθη έφεση στα δικαστήρια της Βρετανίας, αλλά το 2018 το Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας διαφώνησε με τις προηγούμενες αποφάσεις και έκρινε την απόφαση υπέρ του αρτοποιείου. Στη συνέχεια, ο Λι παρέπεμψε την υπόθεσή του στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, όπου εξετάστηκε από επτά δικαστές που αποφάσισαν, κατά πλειοψηφία, ότι έπρεπε να απορριφθεί.
Η μακροχρόνια διαμάχη έχει εγείρει ερωτήματα σχετικά με τη θρησκευτική ελευθερία και τη νομοθεσία περί διακρίσεων
Στην απόφασή τους οι δικαστές είπαν ότι η αγωγή δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή επειδή ο Λι δεν είχε επικαλεστεί τα δικαιώματά του βάσει της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων «σε κανένα σημείο της εσωτερικής διαδικασίας» στα δικαστήρια του Ηνωμένου Βασιλείου. Οι δικαστές αποφάσισαν ότι για να είναι παραδεκτή μια καταγγελία, «τα επιχειρήματα της Σύμβασης πρέπει να προβληθούν ρητά ή επί της ουσίας ενώπιον των εθνικών αρχών». «Στηριζόμενος αποκλειστικά στο εσωτερικό δίκαιο, ο αιτητής είχε στερήσει από τα εθνικά δικαστήρια την ευκαιρία να επιλύσουν τυχόν ζητήματα της Σύμβασης που είχαν εγείρει, αντ’ αυτού ζητά από το δικαστήριο να σφετεριστεί τον ρόλο των εθνικών δικαστηρίων.
“Επειδή δεν είχε εξαντλήσει τα εσωτερικά ένδικα μέσα, η αίτηση κρίνεται μη παραδεκτή», αναφέρει η απόφαση. Ο Λι εξέφρασε την απογοήτευσή του για το γεγονός ότι η υπόθεσή του απορρίφθηκε λόγω «τεχνικών λεπτομερειών». «Κανείς από εμάς δεν θα έπρεπε να χρειάζεται να γνωρίζει τις πεποιθήσεις των ιδιοκτητών μιας εταιρείας πριν μπει στο κατάστημά της ή πληρώσει για τις υπηρεσίες τους», είπε. «Όλοι έχουν ελευθερία έκφρασης και πρέπει να ισχύει εξίσου για λεσβίες, γκέι, αμφιφυλόφιλους και τρανς», πρόσθεσε. «Είμαι πολύ απογοητευμένος που τα βασικά ζητήματα δεν αναλύθηκαν και δεν κρίθηκαν δίκαια λόγω τεχνικών λεπτομερειών».
Το χρονικό
Η υπόθεση ξεκίνησε τον Ιούλιο του 2014, όταν ο Λι επισκέφτηκε το υποκατάστημα Ashers Bakery στο Μπέλφαστ και ζήτησε να φτιάξουν μια τούρτα διακοσμημένη με το σύνθημα υπέρ του γάμου των ομοφυλοφίλων. Εκείνη την εποχή, ο γάμος για τα ομόφυλα ζευγάρια ήταν ακόμα παράνομος στη Βόρεια Ιρλανδία, αλλά ο νόμος άλλαξε έκτοτε και οι γάμοι ομοφυλόφιλων πραγματοποιούνται από τον Φεβρουάριο του 2020.Η τούρτα που ζήτησε ο Λι ήθελε να έχει μια εικόνα του Μπερτ και του Έρνι, δύο χαρακτήρων από το παιδικό τηλεοπτικό πρόγραμμα Sesame Street, και το λογότυπο της ομάδας εκστρατείας, QueerSpace.
Ο Λι πλήρωσε 36,50 λίρες για την τούρτα και έφυγε από το κατάστημα. Λίγες μέρες αργότερα όμως, το προσωπικό του αρτοποιείου του τηλεφώνησε για να πει ότι δεν μπορούσαν να ολοκληρώσουν την παραγγελία λόγω του συνθήματος που ήθελε να αναγράφεται σε αυτή και ότι θα επέστρεφαν τα χρήματά του. Ο πελάτης είπε ότι η απόφαση του αρτοποιείου τον έκανε να νιώθει «ανάξιος» και «κατώτερος άνθρωπος». Τότε ο Λι διαμαρτυρήθηκε στην Επιτροπή Ισότητας στη Βόρεια Ιρλανδία, η οποία τον υποστήριξε. Οι ιδιοκτήτες του αρτοποιείου από την πλευρά τους υποστήριξαν ότι δεν είχαν απορρίψει την παραγγελία του Λι επειδή ήταν ομοφυλόφιλος, αλλά επειδή τους είχε ζητήσει να παράγουν κάτι που ήταν αντίθετο με τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις.
Με πληροφορίες του BBC/SkyNews
