Ρωσία – Ουκρανία τώρα: Πόλεμος προ των πυλών;

Όλο και κλιμακώνεται η ένταση στα ανατολικά της Ευρώπης, έχοντας ως επίκεντρο τα σύνορα της Ρωσίας με την Ουκρανία. Τόσο η Μόσχα όσο και το Κίεβο (μαζί με τους συμμάχους του) θεωρούν ότι η αντίπαλη πλευρά είναι έτοιμη να διαταράξει με μια «εμπρηστική» κίνηση την -ούτως ή άλλως- λεπτή ισορροπία, κάτι που θα έχει ως αποτέλεσμα να ξεσπάσει ένοπλη σύγκρουση. Είναι χαρακτηριστικό πως εκτός από τη Ρωσία, την Ουκρανία, τις ΗΠΑ και άλλες χώρες του ΝΑΤΟ, στο… παιχνίδι μπήκε σήμερα (14/1) και η Σουηδία, μια χώρα που δεν έχει συμμετάσχει σε κανέναν πόλεμο εδώ και δύο αιώνες. Εδώ και κάποιες ώρες, η Σουηδία ανέπτυξε τεθωρακισμένα και δεκάδες ένοπλους στρατιώτες στους δρόμους του Βίσμπι, μιας παραθαλάσσιας πόλης στο νησί Γκότλαντ της Βαλτικής.

Υπενθυμίζεται ότι δημοσίευμα από τις ΗΠΑ έκανε λόγο για προετοιμασία από πλευράς Ρωσίας προβοκάτσιας στην ανατολική Ουκρανία, όπου έχει σταλεί ομάδα πρακτόρων γι’ αυτόν τον σκοπό. Τις αναφορές αυτές σχολίασε ο εκπρόσωπος Τύπου του προέδρου Πούτιν, Ντμίτρι Πεσκόφ, ο οποίος τις χαρακτήρισε ανυπόστατες και ατεκμηρίωτες. Νωρίτερα, το CNN, επικαλούμενο πηγή στην Ουάσιγκτον, είχε μεταδώσει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής διαθέτουν πληροφορίες, σύμφωνα με τις οποίες η Ρωσία ετοιμάζει «προβοκάτσια υπό ξένη σημαία» στην ανατολική Ουκρανία. Σύμφωνα με τις πληροφορίες του CNN, οι ΗΠΑ θεωρούν πως η Ρωσία «εκ των προτέρων έχει αναπτύξει μια ομάδα πρακτόρων» για να πραγματοποιήσουν μυστική επιχείρηση στην ανατολική Ουκρανία, κάτι που μπορεί να αποτελέσει αφορμή για «να δικαιολογηθεί η εισβολή» ρωσικών δυνάμεων στην Ουκρανία.

Από την πλευρά του, το πρακτορείο Reuters επικαλείται αξιωματούχο των ΗΠΑ, ο οποίος, μιλώντας ανώνυμα, υποστήριξε:

«Στο πλαίσιο των σχεδίων της, η Ρωσία θέτει τις βάσεις για να έχει τη δυνατότητα να κατασκευάσει ένα πρόσχημα για εισβολή, μεταξύ άλλων μέσω δραστηριοτήτων δολιοφθοράς και επιχειρήσεων πληροφόρησης, κατηγορώντας την Ουκρανία ότι ετοιμάζει επίθεση κατά των ρωσικών δυνάμεων στην ανατολική Ουκρανία». Παρόμοιες αναφορές, όπως σημειώνει το TASS, είχαν η εφημερίδα The Washington Post, και τα πρακτορεία Agence France-Presse και Bloomberg. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, σε προγενέστερες δηλώσεις του, είχε υπογραμμίσει ότι η Ρωσία δεν συνιστά για κανέναν απειλή. Ακόμη, δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να υπάρξουν τέτοιες προκλήσεις για να δικαιολογήσουν τέτοιους είδους δηλώσεις, προειδοποιώντας ταυτόχρονα ότι οι οποίες απόπειρες επίλυσης της κρίσης στη νοτιοανατολική Ουκρανία με στρατιωτικά μέσα θα έχουν τις πιο σοβαρές συνέπειες.

Η Σουηδία ανέπτυξε στρατό σε νησί της Βαλτικής

Περίπου 10 τεθωρακισμένα και δεκάδες ένοπλοι Σουηδοί στρατιώτες εθεάθησαν σήμερα (14/1) να περιπολούν στους δρόμους του Βίσμπι. Σύμφωνα με τις Ένοπλες Δυνάμεις, η ανάπτυξη στρατού αποφασίστηκε αφού τρία ρωσικά αποβατικά σκάφη διέπλευσαν αυτήν την εβδομάδα τη Βαλτική, διασχίζοντας τη Μεγάλη Ζώνη της Δανίας, εν μέσω του τεταμένου κλίματος στις σχέσεις της Ρωσίας με το ΝΑΤΟ. «Οι Ένοπλες Δυνάμεις λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα για να διασφαλίσουν την εδαφική ακεραιότητα της Σουηδίας και να καταδείξουν την ικανότητά μας να προστατεύουμε τη Σουηδία και τα σουηδικά συμφέροντα» ανέφερε ο υπουργός Άμυνας Πέτερ Χούλτκβιστ, σε ένα μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που έστειλε στο Γαλλικό Πρακτορείο.

Ο επικεφαλής των επιχειρήσεων του Σουηδικού Στρατού, Μίχαελ Κλάσον, είπε ότι οι μονάδες που αναπτύχθηκαν στο Βίσμπι, προέρχονται από τις δυνάμεις που σταθμεύουν ήδη στο νησί και διέψευσε ότι πρόκειται για «επίδειξη δύναμης». Η Νορβηγία, η Δανία και η Ισλανδία, που είναι χώρες μέλη του ΝΑΤΟ, συνεργάζονται στενά σε ό,τι αφορά την περιφερειακή ασφάλεια με τη Σουηδία και τη Φινλανδία, χώρες-εταίρους του Βορειοατλαντικού Συμφώνου, που όμως δεν είναι μέλη του.

Η Σουηδία δεν έχει συμμετάσχει σε κανέναν πόλεμο εδώ και δύο αιώνες, ενώ μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου μείωσε τις στρατιωτικές δαπάνες της. Ωστόσο, ενίσχυσε τις αμυντικές ικανότητές της μετά το 2014, όταν η Ρωσία προσάρτησε την Κριμαία, το 2017 επανέφερε την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία και το 2018 άνοιξε και πάλι ένα στρατόπεδο στο νησί Γκότλαντ.

Δανία: Κατηγορεί Ρωσία, Κίνα και Ιράν για απειλές κατασκοπείας εις βάρος της

Χθες, Πέμπτη (13/1), η Δανία προειδοποίησε για μια αυξανόμενη απειλή κατασκοπείας από τη Ρωσία, την Κίνα, το Ιράν και άλλες χώρες. Μάλιστα, στις περιοχές που αναφέρθηκαν συμπεριλαμβάνεται η Αρκτική, όπου παγκόσμιες δυνάμεις διαγκωνίζονται για την πρόσβαση σε πόρους και θαλάσσιες οδούς. Η Δανέζικη Υπηρεσία Ασφάλειας και Πληροφοριών υποστήριξε ότι υπήρξαν πολλές περιπτώσεις απόπειρας κατασκοπείας κατά της Δανίας, της οποίας ο ενεργός παγκόσμιος ρόλος την καθιστά δελεαστικό στόχο.

«Η απειλή από δραστηριότητες υπηρεσιών ξένων πληροφοριών κατά της Δανίας, της Γροιλανδίας και των Νήσων Φερόε έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια», δήλωσε σε έκθεσή του ο Άντερς Χένρικσεν, επικεφαλής του τμήματος αντικατασκοπίας της Υπηρεσίας Ασφάλειας και Πληροφοριών της Δανίας. Η Γροιλανδία και οι Νήσοι Φερόε είναι κυρίαρχα εδάφη, υπό το Βασίλειο της Δανίας, και επίσης μέλη του φόρουμ του Αρκτικού Συμβουλίου. Η Κοπεγχάγη χειρίζεται τα περισσότερα από τα θέματα εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας.

H έκθεση

Η έκθεση ανέφερε ένα περιστατικό που συνέβη το 2019 με μια πλαστή επιστολή, η οποία φαινόταν ότι είχε αποσταλεί από τον υπουργό Εξωτερικών της Γροιλανδίας σε έναν γερουσιαστή των ΗΠΑ και έλεγε ότι επίκειται δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία. «Είναι πολύ πιθανό ότι η επιστολή κατασκευάστηκε και κοινοποιήθηκε στο διαδίκτυο από Ρώσους πράκτορες, οι οποίοι ήθελαν να δημιουργήσουν σύγχυση και μια πιθανή σύγκρουση μεταξύ της Δανίας, των ΗΠΑ και της Γροιλανδίας», ανέφερε. Σε ένα e-mail προς το Reuters, ο πρεσβευτής της Ρωσίας στη Δανία, Βλαντίμιρ Μπάρμπιν, απέρριψε τον ισχυρισμό σχετικά με την επιστολή, χαρακτηρίζοντάς τον ψευδή.

Συνέδεσε τις ευρύτερες κατηγορίες κατά της Ρωσίας με ένα κατασκοπευτικό σκάνδαλο, στο οποίο οι ΗΠΑ φέρεται να χρησιμοποίησαν μια συνεργασία με τη μονάδα ξένων πληροφοριών της Δανίας για να κατασκοπεύσουν ανώτερους αξιωματούχους γειτονικών χωρών, ανάμεσά τους την τέως καγκελάριο της Γερμανίας, Άνγκελα Μέρκελ. Ο Μπάρμπιν ανέφερε ότι οι ισχυρισμοί «θα πρέπει να θεωρηθούν αποκλειστικά ως μια επιχείρηση συγκάλυψης του σκανδάλου, με τις Αρχές της Δανίας να έχουν παράσχει στην Εθνική Υπηρεσία Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ πρόσβαση σε τηλεπικοινωνιακά καλώδια που διατρέχουν τη δανέζικη επικράτεια». Η Αρκτική έχει αυξανόμενη γεωπολιτική σημασία, με τη Ρωσία, την Κίνα και τις ΗΠΑ να ανταγωνίζονται για πρόσβαση σε φυσικούς πόρους, θαλάσσιες οδούς, έρευνες και στρατιωτικά στρατηγικές περιοχές.

Η έκθεση της δανέζικης υπηρεσίας υπογράμμισε επίσης ότι ξένες υπηρεσίες πληροφοριών -μεταξύ άλλων από την Κίνα, τη Ρωσία και το Ιράν- επιχείρησαν να έρθουν σε επαφή με φοιτητές, ερευνητές και εταιρείες για να συλλέξουν πληροφορίες σχετικά με την τεχνολογία και την έρευνα στη Δανία. Το Reuters μετέδωσε τον Νοέμβριο ότι ένας Κινέζος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης διεξήγαγε γενετική έρευνα με τον κινεζικό στρατό, χωρίς να ενημερώσει για τη συνεργασία του αυτή. Ούτε η κινεζική ούτε η ιρανική πρεσβεία απάντησαν σε αιτήματα για να σχολιάσουν τη δανέζικη έκθεση. Η σημερινή έκθεση ανέφερε ότι ο ενεργός διεθνής ρόλος της Δανίας, κράτος-μέλος του ΝΑΤΟ, ο ανοιχτός χαρακτήρας της κοινωνίας της και τα υψηλά επίπεδα τεχνολογικής γνώσης συνέβαλαν στο να την καταστήσουν «ελκυστικό στόχο δραστηριοτήτων υπηρεσιών ξένων πληροφοριών».

Τζόνσον και Ερντογάν συζήτησαν για την Ουκρανία

Επίσης σήμερα, Παρασκευή 14 Ιανουαρίου, ο Βρετανός πρωθυπουργός, Μπόρις Τζόνσον, και ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογαν, συζήτησαν τη βασική ανησυχία τους για τη συγκέντρωση ρωσικών στρατευμάτων στα σύνορα της Ουκρανίας. «Μοιράστηκαν σοβαρές ανησυχίες για τη συγκέντρωση ρωσικών στρατευμάτων στα σύνορα της Ουκρανίας και υπογράμμισαν τη συλλογική αποφασιστικότητα του ΝΑΤΟ να αποφύγει περαιτέρω κλιμάκωση. Δεσμεύτηκαν να συνεχίσουν να εργάζονται μέσω του ΝΑΤΟ για την εξεύρεση λύσης», αναφέρει ανακοίνωση από το Λονδίνο σχετικά με τις συνομιλίες. Επίσης, οι δύο ηγέτες συζήτησαν την περαιτέρω ενίσχυση της διμερούς συνεργασίας τους σε θέματα ασφάλειας και άμυνας, καθώς και την επιθυμία να ενισχύσουν το εμπόριο και τις επενδύσεις.

Ρωσική ενόχληση για τη βάση του ΝΑΤΟ στην Αλεξανδρούπολη

Στην ιστορία μπήκε… από σπόντα και η Ελλάδα, καθώς ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, Σεργκέι Λαβρόφ, δήλωσε πως η χώρα του κατανοεί «ότι η Ελλάδα είναι μέλος του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Όμως, επίσης, βλέπουμε ότι η Ελλάδα δεν θέλει να ακολουθήσει την οδό της επιδείνωσης των αντιρωσικών κυρώσεων. Η Ελλάδα, καταρχήν, δεν αισθάνεται ικανοποίηση από όσα τώρα συμβαίνουν μεταξύ Δύσης και Ρωσικής Ομοσπονδίας. Εμπιστευόμαστε τους Έλληνες φίλους μας ότι με τη σοφία τους θα κάνουν την επιλογή που ανταποκρίνεται στις πεποιθήσεις τους».

Σύμφωνα με τον Ρώσο ΥΠΕΞ, κατά την πρόσφατη «πολύ καλή» τηλεφωνική συνομιλία με τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Δένδια, «θίξαμε το θέμα των νέων βημάτων που έγιναν στις ελληνοαμερικανικές σχέσεις για την ενίσχυση του καθεστώτος του λιμένος της Αλεξανδρούπολης για τους σκοπούς του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ και, ναι, φυσικά, διαβάσαμε σε ποιες κατευθύνσεις θα χρησιμοποιήσουν αυτό το λιμάνι οι Αμερικανοί». Στις συμφωνίες του Μινσκ, στις οποίες βασίζεται η διπλωματική διευθέτηση της κρίσης στην Ανατολική Ουκρανία, όπως επεσήμανε ο κ. Λαβρόφ στο πλαίσιο της πρώτης μεγάλης συνέντευξης Τύπου του έτους, «υπάρχει ευθεία απαγόρευση για την παραμονή ξένων στρατιωτικών στο έδαφος της Ουκρανίας. Εκεί δεν υπάρχει απαγόρευση για την αποστολή οπλισμού στην Ουκρανία».

Ωστόσο, σημείωσε ότι «κατά πρώτον, ξένοι στρατιωτικοί εκεί υπάρχουν και πολλοί. Δεν είναι χιλιάδες, όπως κάποιες φορές από λάθος λένε μερικοί. Αλλά είναι μερικές εκατοντάδες Αμερικανοί, Βρετανοί κ.λπ. Τυπικά, δεν υπάρχει απαγόρευση για τον εξοπλισμό». «Όμως, επιστρέφοντας στο ποιες σκέψεις θρέφει η σημερινή ουκρανική εξουσία, καταλαβαίνουμε φυσικά πολύ καλά ότι ό,τι κάνει η Δύση ως προς την τροφοδότηση αυτής της εξουσίας με όπλα, δημιουργεί σ’ εκείνη έναν πρόσθετο πειρασμό να περάσει σε στρατιωτικές μεθόδους επίλυσης των ζητημάτων στην Ανατολική Ουκρανία. Και αυτό είναι απολύτως απαράδεκτο για εμάς για κατανοητούς λόγους. Μάλιστα, για τους δήθεν στρατιωτικούς συμβούλους που εργάζονται εκεί.

“Με τους Έλληνες συναδέλφους μας, τον ελληνικό λαό, με την Ελλάδα ως χώρα έχουμε πολύ παλαιές σχέσεις, ιστορικές ρίζες”

Όταν εφιστούμε την προσοχή στο θέμα, η Δύση λέει ότι είναι σύμβουλοι, ότι δεν συμμετέχουν στις εχθροπραξίες. Όμως, θυμάμαι καλά την τηλεοπτική εικόνα κατά τη διάρκεια του πολέμου στη Γεωργία, τον Αύγουστο του 2008, όταν οι σύμβουλοι με τη στολή του αμερικανικού στρατού, και λευκοί και αφροαμερικανοί, συμβούλευαν ουσιαστικά πώς να οπλίσουν τα αντιαρματικά και παρόμοια όπλα. Δεν θα ήθελα αυτό να επαναληφθεί στην Ουκρανία. Γιατί αυτό θα είναι πλέον η υπέρβαση όλων των δυνατών κόκκινων γραμμών, θα είναι απευθείας σύγκρουση των Ρώσων πολιτών της Ουκρανίας και των στρατιωτικών του ΝΑΤΟ», σχολίασε ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών. «Με τους Έλληνες συναδέλφους μας, τον ελληνικό λαό, με την Ελλάδα ως χώρα έχουμε πολύ παλαιές σχέσεις, ιστορικές ρίζες. Θυμόμαστε τον Καποδίστρια, που έγινε πρώτος κυβερνήτης της σύγχρονης Ελλάδας, μετά τη θητεία του στη Ρωσία, στο μέτωπο της εξωτερικής διπλωματίας μάλιστα. Και πολύ πρόσφατα είχαμε καλές συνομιλίες με τον Νίκο Δένδια.

Φυσικά συζητήσαμε τα πάντα, και τις διμερείς σχέσεις μας, και τις προοπτικές ανάπτυξης των εμπορικών-οικονομικών, επενδυτικών, πολιτιστικών-ανθρωπιστικών σχέσεων. Είναι, όντως, πλούσιες αυτές οι σχέσεις προς όλες τις κατευθύνσεις, μεταξύ αυτών και στον τομέα της ασφάλειας», τόνισε ο κ. Λαβρόφ.

Ουκρανία: Μαζική κυβερνοεπίθεση σε ιστοτόπους της κυβέρνησης -Καταδίκη της ΕΕ

Εξάλλου, μαζική κυβερνοεπίθεση σε ιστοτόπους της ουκρανικής κυβέρνησης σημειώθηκε χθες, εν μέσω των εντάσεων με τη Ρωσία. Σε αυτήν απευθυνόταν προειδοποίηση προς τους Ουκρανούς «να φοβάστε και να περιμένετε τα χειρότερα». Το περιεχόμενο των κυβερνητικών ιστοτόπων δεν άλλαξε κατά τη διάρκεια των ηλεκτρονικών επιθέσεων που δέχθηκαν και δεν διέρρευσε κανένα προσωπικό δεδομένο, ανακοίνωσε πριν από λίγο η ουκρανική κυβέρνηση, σημειώνοντας ότι ανεστάλη η λειτουργία αριθμού άλλων κυβερνητικών ιστοτόπων για να προληφθεί η εξάπλωση της επίθεσης σε άλλες πηγές, αλλά ήδη έχουν αποκατασταθεί οι περισσότερες από τις πληγείσες κρατικές πηγές.

Εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Ουκρανίας δήλωσε στο Reuters ότι ακόμη είναι πολύ νωρίς για να πουν ποιος μπορεί να κρύβεται πίσω από την επίθεση αυτή, αλλά σημείωσε ότι η Ρωσία βρισκόταν πίσω από παρόμοια πλήγματα στο παρελθόν. Η ηλεκτρονική επίθεση, η οποία έπληξε το υπουργείο Εξωτερικών, το Υπουργικό Συμβούλιο και το Συμβούλιο Ασφαλείας και Άμυνας, έγινε την ώρα που το Κίεβο και οι σύμμαχοί του σήμαναν συναγερμό για πιθανή νέα στρατιωτική επίθεση στην Ουκρανία.

Η Ουκρανία διαθέτει κάποιες «προκαταρκτικές ενδείξεις» που υποδηλώνουν μια πιθανή εμπλοκή των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών, στην ενέργεια, όπως
ανέφερε μέσω Twitter ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, Όλεγκ Νικολένκο. Σύμφωνα με μια ανακοίνωση της υπηρεσίας ασφαλείας SBU, στις επιθέσεις που σημειώθηκαν τη νύχτα της Πέμπτης προς Παρασκευή στοχοθετήθηκαν συνολικά 70 κυβερνητικοί ιστότοποι. Το περιεχόμενό τους «δεν τροποποιήθηκε και δεν σημειώθηκε καμία διαρροή προσωπικών δεδομένων», διαβεβαίωσε η SBU.

Οι δυτικές δυνάμεις έσπευσαν να υποστηρίξουν την Ουκρανία. Οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί της προσέφεραν τη βοήθειά τους στο Κίεβο, καθώς συνεχίζεται η έρευνα για το είδος και τις επιπτώσεις των επιθέσεων, ανέφερε ένας εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου. «Θα παράσχουμε στην Ουκρανία οποιαδήποτε στήριξη χρειάζεται για να ανακάμψει», είπε ο εκπρόσωπος, ενώ έγινε γνωστό πως ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν ενημερώθηκε για όσα διαδραματίστηκαν. Ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ, χαρακτήρισε «απαράδεκτη» την επίθεση εναντίον ιστοσελίδων της Ουκρανίας, στη δήλωση που εξέδωσε εκ μέρους της Ένωσης σήμερα, Παρασκευή 14 Ιανουαρίου.

“Η Ευρωπαϊκή Ένωση καταδικάζει”

«Η Ευρωπαϊκή Ένωση καταδικάζει σθεναρά την κυβερνοεπίθεση κατά της Ουκρανίας. H κυβερνοεπίθεση κατά των ιστοσελίδων της ουκρανικής κυβέρνησης είναι απαράδεκτη. Τέτοιες ενέργειες στοχεύουν στην αποσταθεροποίηση της Ουκρανίας και στη διάδοση παραπληροφόρησης και θα μπορούσαν να συμβάλουν στην περαιτέρω κλιμάκωση της ήδη τεταμένης κατάστασης» ανέφερε. Ο κ. Μπορέλ πρόσθεσε ότι «η Ουκρανία αντέδρασε γρήγορα και αποφασιστικά στις επιθέσεις χάρη στην αυξημένη ανθεκτικότητά της στον κυβερνοχώρο. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της βρίσκονται σε επαφή με την Ουκρανία και είναι έτοιμα για την παροχή πρόσθετης, άμεσης, τεχνικής βοήθεια στην Ουκρανία για την αποκατάσταση αυτής της επίθεσης και την περαιτέρω υποστήριξή της έναντι οποιωνδήποτε αποσταθεροποιητικών ενεργειών, συμπεριλαμβανομένης της περαιτέρω ενίσχυσης της ανθεκτικότητάς της έναντι υβριδικών απειλών και απειλών στον κυβερνοχώρο».

«Επαναβεβαιώνουμε την αδιαμφισβήτητη υποστήριξή μας στην κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της», επισήμανε καταληκτικά ο ύπατος εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ενωσης.