Στα σκαριά… βρίσκεται το πρόγραμμα επιδότησης νοικοκυριών για την αγορά νέων ηλεκτρικών οικιακών συσκευών με χαμηλή ενεργειακή κατανάλωση. Τη δράση, η οποία κατά πάσα πιθανότητα θα χρηματοδοτηθεί από το ΕΣΠΑ, ετοιμάζει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και την έχει εξαγγείλει ο ίδιος ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ενώ σχετική ομάδα για τη σύνταξη του οδηγού εφαρμογής της έχει συγκροτήσει ο υπουργός Κώστας Σκρέκας. Σύμφωνα με πληροφορίες, το πρόγραμμα θα έχει προϋπολογισμό άνω των 40 εκατ. ευρώ. Θα απευθύνεται σε φυσικά πρόσωπα, κατά πάσα πιθανότητα σε οικιακούς καταναλωτές, τους οποίους και θα προτρέπει στην αγορά σύγχρονων και χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης ηλεκτρικών οικιακών συσκευών. Πηγές αναφέρουν ότι το ποσοστό της επιδότησης θα είναι της τάξης του 30% με 40% επί της δαπάνης προμήθειας και ταυτόχρονα θα υπάρχει και ανώτατο χρηματικό ποσό ενίσχυσης.
Στελέχη του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας που εμπλέκονται στην εκπόνηση του οδηγού εφαρμογής του προγράμματος σημειώνουν πως αυτό θα χρηματοδοτεί μέρος του κόστους για την αγορά κλιματιστικών, ψυγείων και καταψυκτών. Πρόκειται για τις πλέον ενεργοβόρες ηλεκτρικές συσκευές στα σπίτια, οι οποίες ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό για το «φούσκωμα» των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος. Συνεπώς στόχος της δράσης είναι τα νοικοκυριά να αντικαταστήσουν τις παλιές αυτές συσκευές με νέες πιο αποδοτικές και λιγότερο δαπανηρές ως προς την κατανάλωση ενέργειας. Η προκήρυξη του προγράμματος, σύμφωνα με τις πληροφορίες, δεν αναμένεται πριν από τον Απρίλιο, ενώ η ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας θα επιδιώξει να συναντηθεί και με εκπροσώπους της αγοράς ηλεκτρικών οικιακών συσκευών προκειμένου να αποτυπωθούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο χρήσιμες λεπτομέρειες για τις επιλέξιμες δαπάνες και τον τρόπο απόδοσης της ενίσχυσης.
Ηλεκτρονική πλατφόρμα
Ως προς το τελευταίο, πληροφορίες θέλουν το υπουργείο να προσανατολίζεται στη δημιουργία ηλεκτρονικής πλατφόρμας μέσω της οποίας οι δικαιούχοι του προγράμματος θα υποβάλλουν τις αιτήσεις για τη συμμετοχή τους σε αυτό και θα λαμβάνουν την έγκριση ώστε στη συνέχεια να προχωρούν στην αγορά του κλιματιστικού ή του ψυγείου ανάλογα. Η δράση θα έχει ως κριτήριο συμμετοχής την παλαιότητα της υφιστάμενης συσκευής του νοικοκυριού. Δηλαδή, οι καταναλωτές που διαθέτουν κλιματιστικά, ψυγεία και καταψύκτες από τις δεκαετίες του 1990 ή του 2000 θα έχουν προτεραιότητα στην επιδότηση έναντι εκείνων που κατέχουν πιο καινούργιες ηλεκτρικές συσκευές.
Θα εισέρχονται μέσω του Διαδικτύου στην πλατφόρμα, θα δηλώνουν την παλιά συσκευή τους και θα αποκτούν το δικαίωμα ενίσχυσης. Η τελευταία μάλλον θα δίνεται υπό τη μορφή εκπτωτικού κουπονιού. Δηλαδή ο καταναλωτής με αυτό θα προσέρχεται στο κατάστημα και επιδεικνύοντάς το θα αγοράζει σύγχρονη ηλεκτρική οικιακή συσκευή με χαμηλή ενεργειακή κατανάλωση. Η διαφορά της τιμής μετά την επιδότηση θα καταβάλλεται από το πρόγραμμα στις αλυσίδες λιανικής. Στο σημείο αυτό αξίζει να τονιστεί πως ο δικαιούχος της ενίσχυσης θα μπορεί να επιλέξει την αγορά συσκευών με συγκεκριμένα πρότυπα και χαρακτηριστικά ενεργειακής απόδοσης.
Προβληματισμός για τα κριτήρια
Πάντως στην ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας επικρατεί προβληματισμός ως προς την αναγκαιότητα ή μη της καθιέρωσης και άλλων κριτηρίων για τη συμμετοχή στο πρόγραμμα. Για παράδειγμα, πηγές, υπάρχει στο τραπέζι και πρόταση για την καθιέρωση εισοδηματικών κριτηρίων. Νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα να έχουν προτεραιότητα στην αγορά με επιδότηση ψυγείων, ψυγειοκαταψυκτών και κλιματιστικών. Με τον τρόπο αυτόν θα χρηματοδοτηθούν ευάλωτες κοινωνικές ομάδες οι οποίες δεν έχουν τη δυνατότητα αντικατάστασης των παλιών ενεργοβόρων συσκευών. Επιπροσθέτως, αν δεν υπάρχουν εισοδηματικά κριτήρια, σχολιάζουν στα «ΝΕΑ» αρμόδιοι παράγοντες, ελλοχεύει ο κίνδυνος να μείνουν εκτός της επιδότησης οικιακοί καταναλωτές που πραγματικά έχουν την ανάγκη χρηματοδότησης για την αγορά νέων ηλεκτρικών συσκευών.
Κατανάλωση
Τα ψυγεία, οι καταψύκτες και τα κλιματιστικά είναι, σύμφωνα με τους ειδικούς, οι πλέον ενεργοβόρες οικιακές συσκευές. Τα ψυγεία και οι καταψύκτες λειτουργούν επί 24ώρου βάσεως και συνεπώς η κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος είναι μεγάλη. Συνεπώς, όπως συνιστούν εταιρείες ενέργειας, καταναλωτικές οργανώσεις και τεχνικοί, οι καταναλωτές για να μειώσουν τις δαπάνες ρεύματος θα πρέπει να επιλέγουν τις συσκευές εκείνες με ενεργειακή κλάση «Α+++». Πρόκειται για σήμανση με την υψηλότερη ενεργειακή απόδοση και χαμηλότερη κατανάλωση ρεύματος.
Ως προς τα κλιματιστικά, η χρήση τους επίσης καταναλώνει μεγάλη ποσότητα ρεύματος. Ψυκτικοί και εταιρείες ενέργειας συνιστούν στους οικιακούς καταναλωτές την αγορά κλιματιστικών με την τεχνολογία inverter.
