Η πρόσφατη κακοκαιρία «Ελπίς» έφερε ξανά στην επιφάνεια τα προβλήματα που έχει διαχρονικά το κράτος στην αντιμετώπιση τέτοιου είδους κρίσεων. Τα καιρικά φαινόμενα και κυρίως η εντασή τους έχουν διαφοροποιηθεί τα τελευταία χρόνια και έχουμε διαπιστώσει ότι προκαλούν καταστροφές σε μεγαλύτερη έκταση, αφού συνήθως έχουν μεγαλύτερη διάρκεια. Παρά όμως τις αλλαγές των καιρικών φαινομένων προς το χειρότερο, φαίνεται ότι το κράτος και οι υπηρεσίες του αδυνατούν να προσαρμοστούν σε αυτές τις νέες συνθήκες, με αποτέλεσμα να υπάρχει αδυναμία στην αντιμετώπισή τους. Αυτό παραδέχτηκε άλλωστε και ο πρωθυπουργός στην τοποθέτησή του στο υπουργικό συμβούλιο, που έκανε λόγο για αποτυχία στην διαχείριση της κατάστασης.
Για τους περισσότερους είναι αδιανόητο να εγκλωβίζονται οδηγοί και αυτοκίνητα στον καλύτερο δρόμο της πρωτεύουσας που είναι η Αττική Οδός και ακόμη περισσότερο αδιανόητο φαντάζει η κρατική παρέμβαση να αποφασίζεται μετά από ώρες ταλαιπωρίας των πολιτών. Δηλαδή αυτό που παραμένει ως ερώτημα είναι γιατί το κράτος (αρμόδιο υπουργείο, κυβέρνηση κ.λπ.) δεν προχώρησαν σε επέμβαση την Αττική Οδό, όταν η ιδιωτική εταιρεία διαχείρισης δεν κατάφερνε επί σειρά ωρών να σταματήσει τον συνεχή εγκλωβισμό οδηγών και οχημάτων. Και εδώ προφανώς και δεν ευσταθεί κανένα επιχείρημα περί «ιδιωτικού δρόμου» που ακούμε αριστερά και δεξιά, καθώς πάνω από τους ιδιώτες, τους δήμους, την περιφέρεια και τα υπουργεία υπάρχει η κυβέρνηση και ο σχεδιασμός που έχει γίνει σε κορυφαίο επίπεδο, ώστε να παρακάμπτει όποιον από αυτούς τους φορείς αδυνατεί να αντιμετωπίσει επικίνδυνες καταστάσεις.
Η περίπτωση της Εθνικής Οδού
Αντιστρόφως ανάλογη άλλωστε ήταν η περίπτωση της Εθνικής οδού, που με τις ίδιες καιρικές συνθήκες παρέμεινε ανοιχτή χωρίς να εγκλωβιστεί σε αυτήν ούτε ένας οδηγός, ούτε ένα όχημα. Αναρωτιέται, λοιπόν, κανείς πώς γίνεται στην μια περίπτωση να λειτούργησε ο σχεδιασμός και στην άλλη περίπτωση να υπάρχει πλήρης παραλυσία και ανυπαρξία. Δεν είναι όμως μόνο η Αττική Οδός που οι πολίτες ταλαιπωρήθηκαν, αλλά και οι περισσότεροι κεντρικοί οδικοί άξονες της πρωτεύουσας, όπως η Κατεχάκη ή η Μεσογείων και η Μαραθώνος, όπου οι πολίτες εγκλωβίστηκαν επί ώρες στα οχήματά τους χωρίς να έχουν καμμία ενημέρωση από κανέναν για την εξέλιξη της περιπέτειάς τους.
Η ηλεκτροδότηση
Την ίδια ώρα τα προβλήματα με την ηλεκτροδότηση πολλών προαστίων της πρωτεύουσας αυξάνονταν με γεωμετρική πρόοδο και σε πολλές περιοχές χρειάστηκαν 36 ώρες για να αποκατασταθούν οι βλάβες. Και μπορεί τα συνεργεία του ΔΕΔΗΕ να ήταν στους δρόμους για να αποκαταστήσουν τις βλάβες που είχαν προκληθεί, ωστόσο ήταν αδύνατο να φθάσουν σε πολλά σημεία, αφού οι δήμοι δεν είχαν φροντίσει ώστε οι δρόμοι να είναι αποχιονισμένοι. Συμπέρασμα; Μόνον ένα: ταλαιπωρία για τους πολίτες.
Τίς πταίει;
Και εδώ λοιπόν ερχόμαστε στις ευθύνες. Ποιοί ευθύνονται γι’ αυτήν ταλαιπωρία; Η ευθύνη βαραίνει πάντα τους επικεφαλής και από εκεί επιμερίζεται και στους υπόλοιπους. Επομένως ευθύνη έχει οπωσδήποτε η κυβέρνηση, που είναι υπεύθυνη για όλον τον κρατικό σχεδιασμό μέσω υπουργείων, περιφερειών, δήμων και φορέων διαχείρησης κρίσεων. Από εκεί και πέρα ευθύνες με ονοματεπώνυμο υπάρχουν τόσο στις ιδιωτικές εταιρείες, όπως αυτή της διαχείρισης της Αττικής Οδού, όσο και στους δημους και τις περιφέρειες. Θα αποδοθούν αυτές οι ευθύνες; Η απάντηση μάλλον είναι αρνητική, αφού διαχρονικά έχει αποδειχθεί ότι τελικά οι μόνοι που πληρώνουν το «μάρμαρο» είναι οι ταλαιπωρημένοι πολίτες.
Λειτουργική κυβερνησιμότητα
Από την άλλη πλευρά δεν αποτελεί και ενδεδειγμένη λύση αντιμετώπισης κρίσεων κάθε φορά που χιονίζει πολυ ή βρέχει πολύ ή κάνει καύσωνα ή έχει πυρκαγιές η χώρα και η οικονομία να τίθενται σε «αργία» υπό τον φόβο χειρότερων καταστάσεων, γιατί ο πολίτης θέλει το κράτος λειτουργικό. Η ανάληψη ευθυνών και η συγγνώμη στους πολίτες είναι μια σημαντική διαφοροποίηση της σημερινής διακυβέρνησης από την προηγούμενη, που παρά τις καταστροφές που ζήσαμε δεν ζητήθηκε ποτέ καμία συγγνώμη. Ωστόσο από αυτήν την κυβέρνηση οι πολίτες εκτός από ανάληψη ευθύνης και συγγνώμη απαιτούν και λύσεις και λειτουργική κυβερνησιμότητα και αυτό αφορά τους πάντες από τον πρωθυπουργό έως τον τελευταίο κρατικό υπάλληλο.
