Η δήλωση του Πρωθυπουργού «Βάλαμε θεμέλια για βελτίωση των σχέσεων» εκφράζει τη νεα εξέλιξη των πράγματων με την Τουρκία. Στην κυβέρνηση εκτιμούν ότι τα θεμέλια για τη βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων μπήκαν στη συνάντηση που είχε ο Κυριάκος Μητσοτάκης με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, το περασμένο Σαββατοκύριακο στην Κωνσταντινούπολη. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά τη συνομιλία του με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο δήλωσε: «Ήταν μία συνάντηση που έγινε πρέπει να σας πω σε καλό κλίμα. Ελπίζω ότι συμφωνήσαμε ότι αντιμετωπίζουμε τόσες προκλήσεις ως ανθρωπότητα, αλλά και ως δύο χώρες-σύμμαχοι του ΝΑΤΟ αυτή την εποχή, που είναι πιο σημαντικό να εστιάζουμε σε αυτά που μας ενώνουν και λιγότερο σε αυτά που μας χωρίζουν. Προφανώς επαναλάβαμε τις πάγιες εθνικές μας θέσεις, δώσαμε, όμως, έμφαση στην οικοδόμηση μιας θετικής ατζέντας κυρίως στον τομέα της οικονομίας, όπου νομίζω ότι μπορούμε να κάνουμε μία σημαντική πρόοδο τους επόμενους μήνες.
Kαι εφόσον όλα πάνε καλά» συνέχισε, «πιστεύω ότι θα μπορούμε να συγκαλέσουμε ένα Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας στην Ελλάδα πια -είναι η σειρά μας να το διοργανώσουμε- με το καλό το φθινόπωρο. Οπότε νομίζω ότι ήταν μία ευκαιρία για μία πολύ ανοιχτή, πολύ ειλικρινή συζήτηση και πιστεύω ότι βάλαμε τα θεμέλια. Είμαι προσεκτικός στις διατυπώσεις μου, γιατί όπως καταλαβαίνετε έχουμε μεγάλες διαφορές, οι οποίες δεν γεφυρώνονται από τη μία στιγμή στην άλλη. Πιστεύω ότι βάλαμε τα θεμέλια για τη βελτίωση των σχέσεών μας και κυρίως για να συνεργαστούμε στα μεγάλα ζητήματα τα οποία αυτή τη στιγμή αντιμετωπίζουμε τεράστιες προκλήσεις. Είδατε πάλι και σήμερα τραγικές εικόνες από την Ουκρανία με αμάχους να χάνουν τη ζωή τους. Αυτά πρέπει να μας απασχολούν».
Το κλίμα
Να τονισθεί ότι, πάντα κατά την κυβέρνηση, «το κλίμα ήταν πολύ καλό μετά από πολύ καιρό». Ακόμη ότι Μητσοτάκης και Ερντογάν μίλησαν ως σύμμαχοι έναντι των προκλήσεων ασφαλείας, που αναδύονται στο φόντο των γεωπολιτικών ανακατατάξεων, ελέω του πολέμου στην Ουκρανία. Ακόμη συμφώνησαν μάλιστα, να υπάρξει εφ’ εξής καλύτερη επικοινωνία ανάμεσα στις δύο όχθεις του Αιγαίου σε όλα τα επίπεδα. Να δούμε όμως πιο βαθιά το θέμα. Ο κ. Μητσοτάκης συναίνεσε στην πραγματοποίηση τον επόμενο μήνα των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και εφ’ όσον ευοδώσουν οι προσπάθειες να πέσουν οι τόνοι. Ακόμη, οι δύο άνδρες συμφώνησαν να πραγματοποιηθεί το προσεχές φθινόπωρο στην χώρα μας το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας των δύο χωρών. Ακόμη Κυριάκος Μητσοτάκης και Ταγίπ Ερντογάν επανέλαβαν τις πάγιες θέσεις των δύο πλευρών στα διμερή ζητήματα, ωστόσο, οι τόνοι από την τουρκική πλευρά ήταν ηπιότεροι εν συγκρίσει με τη ρητορική, που υιοθετεί η ‘Αγκυρα τους τελευταίους μήνες.
Σύμφωνα με τους ίδιους κύκλους, Μητσοτάκης και Ερντογάν προτίμησαν να δώσουν έμφαση στην θετική ατζέντα και την εμβάθυνση της οικονομικής συνεργασίας των δύο χωρών. Ακόμη οι Μητσοτάκης Ερντογάν συμφώνησαν να συντονίσουν τις κινήσεις τους, προκειμένου να ανοίξουν ανθρωπιστικοί διάδρομοι στην Ουκρανία, με τον Τούρκο πρόεδρο μάλιστα να λέει στον Έλληνα πρωθυπουργό ότι κατόπιν ενεργειών της Άγκυρας φυγαδεύτηκε Ελληνίδα από την Χερσώνα. Τέλος στο Μεταναστευτικό, τονίζεται ότι οι δύο χώρες οφείλουν να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις, που έχουν αναλάβει.
Πώς είδαν οι Τούρκοι την συνάντηση
Κατά την γείτονα χώρα, οι δύο ηγέτες συζήτησαν για τις τρέχουσες γεωπολιτικές εξελίξεις με τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία, εκφράζοντας τους προβληματισμούς τους. Επιπλέον, επικεντρώθηκαν στα αμοιβαία οφέλη από την αύξηση της συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών. Παρά τις διαφωνίες μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας, στη συνάντηση συμφωνήθηκε να παραμείνουν ανοιχτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας και να βελτιωθούν οι διμερείς σχέσεις. Σύμφωνα με πάντα με την ανακοίνωση, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αναφέρθηκε στα βήματα που έχει κάνει η Τουρκία με στόχο να γυρίσει μια νέα σελίδα στις διμερείς σχέσεις. Δήλωσε επίσης ότι διατηρεί την πεποίθησή του ότι θα σημειωθεί πρόοδος σε ζητήματα όπως τα προβλήματα του Αιγαίου, οι μειονότητες, η καταπολέμηση της τρομοκρατίας και η λαθρομετανάστευση και να προχωρήσουν οι σχέσεις σε υψηλότερο επίπεδο.
Δηλώνοντας ότι τα προβλήματα μπορούν να επιλυθούν με έναν ειλικρινή διάλογο, ο Πρόεδρος Ερντογάν είπε ότι ως δύο γειτονικές χώρες πρέπει πάντα να συνομιλούν, όχι μόνο σε περιόδους κρίσης. Η συνάντηση των δύο ηγετών κράτησε περίπου δύο ώρες και έγινε στο προεδρικό μέγαρο στα Θεραπειά της Πόλης, με θέα τον Βόσπορο. Πρόκειται για το εντυπωσιακό κτίριο στο οποίο ο Ερντογάν είχε υποδεχθεί την Άνγκελα Μέρκελ, όταν εκείνη πραγματοποίησε το τελευταίο της ταξίδι πριν αποχωρήσει από την καγκελαρία της Γερμανία.
Το παρασκήνιο
Ο Ταγίπ Ερντογάν υποδέχθηκε σε καλό κλίμα τον Κυριάκο Μητσοτάκη και οι δύο άνδρες είχαν έναν σύντομο διάλογο μπροστά στις κάμερες. «Έχουμε πολλά να πούμε», είπε ο Έλληνας πρωθυπουργός στον Τούρκο πρόεδρο, «θα τα συζητήσουμε όλα αυτά», απάντησε ο Τούρκος πρόεδρος, και στη συνέχεια η μικρή κουβέντα on camera περιεστράφη γύρω από τις ενδυματολογικές επιλογές των δύο ηγετών. Μητσοτάκης και Ερντογάν δεν φορούσανγραβάτες, κάτι που σχολιάστηκε και από τους δύο. «Η χαλαρή ενδυμασία προσφέρεται για πιο ουσιαστικές συζητήσεις», είπε ο Έλληνας πρωθυπουργός, με τον Τούρκο πρόεδρο να σχολιάζει ότι «κι εγώ προτιμώ τη χαλαρή ενδυμασία τα Σαββατοκύριακα».
Ο καιρός θα δείξει
Συμπερασματικά: Η συναντίληψη ότι πρέπει να πέσουν οι τόνοι ανάμεσα στις δύο χώρες και ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος να προστίθενται προβλήματα και εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο στη σκιά του πολέμου στην Ουκρανία αποτυπώθηκε, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, στο γεύμα του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη και του προέδρου της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που διήρκεσε δύο ώρες στην προεδρική κατοικία Βαχντετίν στην ασιατική πλευρά της Κωνσταντινούπολης. Όλοι κάνουν λόγο για πολύ καλό κλίμα, σημειώνοντας ότι ύστερα από πολύ καιρό οι δύο ηγέτες συνομίλησαν ως σύμμαχοι έναντι των προκλήσεων ασφαλείας, που αναδύονται στο φόντο των γεωπολιτικών ανακατατάξεων, ελέω του πολέμου στην Ουκρανία. Συμφώνησαν μάλιστα, να υπάρξει εφ’ εξής καλύτερη επικοινωνία ανάμεσα στις δύο όχθες του Αιγαίου σε όλα τα επίπεδα. Πάντως τις εντυπώσεις τις κέρδισε ο Έλληνας Πρωθυπουργός.
