S 400 Τουρκία – Ουκρανία: Τι θα κάνει τελικά ο Ερντογάν με τη Ρωσία;

Αίσθηση έχουν προκαλέσει τα δημοσιεύματα για την ανεπίσημη πρόταση των ΗΠΑ στην Τουρκία να στείλει στην Ουκρανία τους ρωσικής κατασκευής S-400. Σύμφωνα με πηγή που επικαλούνται οι ΝY Times το αντάλλαγμα για μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να είναι η επιστροφή της Τουρκίας στο πρόγραμμα συμπαραγωγής των F-35 από το οποίο είχε εκδιωχθεί/αποκλειστεί ακριβώς επειδή είχε προχωρήσει στην αγορά των ρωσικών S-400.

Αν η Τουρκία εκμεταλλευτεί την αμερικανική αυτή πρόταση, από τη μία θα παράσχει στην Ουκρανία ένα από τα πλέον προηγμένα συστήματα αεράμυνας και ταυτόχρονα θα εξαλείψει την αιτία των κυρώσεων που της επέβαλε η Ουάσιγκτον με την αποπομπή από το πρόγραμμα των F35. Κι ακόμη κι αν δεν είναι σε θέση στην παρούσα φάση λόγω της δεινής θέσης της οικονομίας της να παραγγείλει F-35, τουλάχιστον θα μπορούσε να εξασφαλίσει, λέει το Forbes, τα 40 προηγμένα Block 70 F-16 και τα κιτ εκσυγχρονισμού για άλλα 80 που διαθέτει. Πέραν τούτου η Ουάσιγκτον θα μπορούσε να παράσχει στην Άγκυρα και συστοιχίες Patriot PAC-3 αν ξεφορτωθεί τους S-400, τους οποίους ακόμη δεν έχει θέσει σε λειτουργία τρία χρόνια μετά την αγορά τους.

Η οργή της Μόσχας για τα τουρκικά drone που πήγαν στην Ουκρανία

Φυσικά μια τέτοια κίνηση θα προκαλούσε νέα οργή στη Ρωσία, που έχει ήδη αγανακτήσει με την πώληση από την Τουρκία μαχητικών drones Bayraktar ΤΒ2 στην Ουκρανία, τα οποία οι αμυνόμενοι χρησιμοποιούν κατά των ρωσικών δυνάμεων, όπως είχαν κάνει και τον περασμένο Οκτώβριο κατά στόχου στην περιοχή του Ντονμπάς. Όταν η Μόσχα διαμαρτυρήθηκε τότε για το συμβάν, ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας, Μεβλιούτ Τσαβούσογλου είχε επισημάνει ότι όταν μια χώρα αγοράζει τουρκικά drones, τότε «παύουν να είναι τουρκικά» κι ως εκ τούτου δεν μπορεί να επιρρίπτεται η ευθύνη στην Άγκυρα για το που και πως χρησιμοποιούνται.

Κάτι ανάλογο, άλλωστε, είχε υποστηρίξει και πρεσβευτής της Ρωσίας στην Τουρκία στα μέσα του 2020, Αλεξέι Ερχόφ, αναφορικά με τους S-400: «Πουλήσαμε στην Τουρκία το σύστημα που ήθελε να αγοράσει. Εκείνη είναι πλέον ο κάτοχός του. Πουλήσαμε το αυτοκίνητο, πήραμε τα χρήματα και το παραδώσαμε. Είναι δικό σας πλέον. Μπορείτε να πάτε με αυτό στην παραλία, να μεταφέρετε πατάτες, να του βάλετε επάνω οπλοπολυβόλο και να πάτε στον πόλεμο. Ή να το κρατήσετε στο γκαράζ σας», είχε πει.

Πώς θα μπορούσε να γλιτώσει η Τουρκία την οργή του Πούτιν

Σημειωτέον, πάντως, ότι οι ΗΠΑ είχαν κάνει ανεπίσημα την πρόταση στην Τουρκία παλαιότερα και την επανέφερε στην τελευταία της επίσκεψη στην Άγκυρα η αναπληρώτρια ΥΠ ΕΞ, Γουέντι Σέρμαν, αν και στην Ουάσιγκτον θεωρούν απίθανο να γίνει δεκτή. Ωστόσο, όπως αναφέρει δημοσίευμα του Forbes, υπάρχει θεωρητικά τρόπος για να φθάσουν οι τουρκικοί S-400 στην Ουκρανία και να γλιτώσει ταυτόχρονα η Άγκυρα την οργή του Βλαντίμιρ Πούτιν, εφόσον δεν τους στείλει ευθέως στο Κίεβο, αλλά τους πουλήσει στις ΗΠΑ, όπως είχε προτείνει Αμερικανός γερουσιαστής τον Ιούνιο του 2020, ή σε κάποιο άλλο κράτος μέλος του ΝΑΤΟ που θα αναλάμβανε στη συνέχεια να τους προωθήσει στην Ουκρανία.

Κατ’ αυτόν τον τρόπο θα μπορούσε η Άγκυρα να ισχυριστεί ότι δεν ήταν εκείνη που παρέδωσε στην Ουκρανία το εξελιγμένο σύστημα. Και μολονότι κάτι τέτοιο θεωρείται μάλλον απίθανο, δεν μπορεί να αποκλειστεί εντελώς, ειδικά σε μια περίοδο από την έναρξη της εισβολής, που συνέβησαν πολλά που θεωρούντο μέχρι τότε αδιανόητα.