Χειροκίνητα ή -πολύ πιο άνετα- μέσω ψηφιακών αλγόριθμων, η αλλαγή της ώρας κάθε έξι μήνες αποτελεί σταθερή συνήθεια εδώ και αρκετές δεκαετίας. Μία συνήθεια που έχει προκαλέσει πολλές συζητήσεις, διαφωνίες καθώς και αμέτρητα… ευτράπελα. Κάθε χρόνο την τελευταία Κυριακή του Μαρτίου και την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου η ώρα αλλάζει. Το ίδιο έγινε και αυτήν την Κυριακή 27 Μαρτίου, όταν τα ρολόγια μας στις 3 τα ξημερώματα έδειξαν 4 π.μ. Απολαύσαμε μεν μια ώρα περισσότερου ύπνου ωστόσο η μέρα μίκρυνε!
Κι αυτό παρά τις περί του αντιθέτου εκτιμήσεις το προηγούμενο διάστημα, ότι η αλλαγή ώρας τον Μάρτιο του 2021 θα ήταν και η τελευταία, καθώς η πανδημία κορωνοϊού έφερε αλλαγές και έβαλε στον «πάγο» τον σχεδιασμό για την αλλαγή της ώρας σε θερινή.
Απόφαση της ΕΕ που δεν εφαρμόζεται
Υπενθυμίζεται ότι το Ευρωκοινοβούλιο είχε ανακοινώσει ότι θα καταργηθεί η αλλαγή ώρας. Αυτό επρόκειτο να γίνει την τελευταία Κυριακή του Μαρτίου 2021, ωστόσο, λόγω των έκτακτων συνθηκών με την πανδημία, το θέμα δεν προχώρησε και οι χώρες δεν επέλεξαν την ώρα που επιθυμούσαν να κρατήσουν. Παρόλα αυτά, η Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου, είναι επιφυλακτική σχετικά με τη δυνατότητα προσαρμογής στα νέα δεδομένα το 2021, κάτι που σημαίνει πως η οριστική κατάργηση αλλαγής θα καθυστερήσει παραπάνω. Όσον αφορά την Ελλάδα δεν είναι ακόμη ξεκάθαρο ποια ώρα θα διατηρήσει.
Σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, την Κυριακή 27 Μαρτίου 2022 λήγει η εφαρμογή του μέτρου της χειμερινής ώρας, σύμφωνα με την Οδηγία 2000/84 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 19/1/2001, σχετικά με τις διατάξεις για τη χειμερινή ώρα.
Ποιος «εφηύρε» την αλλαγή ώρας
Η θερινή ώρα, Daylight Saving Time, DST, επί το αγγλικότερον, είναι η αλλαγή της ώρας που ένα κράτος διαλέγει να υιοθετήσει για ένα χρονικό διάστημα του έτους. Η αλλαγή αυτή γενικά είναι κατά μία ώρα μπροστά από την ηλιακή ώρα. Βασίζεται σε ένα σύστημα που σκοπό έχει την καλύτερη αξιοποίηση του φωτός της ημέρας για εξοικονόμηση ενέργειας.
Υπογραμμίζεται ότι το τμήμα του παγκόσμιου πληθυσμού που επιλέγει να γυρίζει τους δείκτες των ρολογιών του κάθε έξι μήνες, καθώς σχεδόν όλες οι Ασιατικές και Αφρικανικές χώρες δεν συμμετέχουν. Η ιδέα αποδίδεται στον Βενιαμίν Φραγκλίνο το πολύ μακρινό 1784 ώστε να υπάρχει διαθέσιμο περισσότερο φυσικό φως κατά τους θερινούς μήνες. Έναν αιώνα αργότερα υποστήριξε την πρόταση αυτή ο Γουίλιαμ Γουίλετ, ένας Βρετανός επιχειρηματίας που ασχολούνταν με την οικοδομή. Ο Γουίλετ μάλιστα είχε αρθρογραφήσει για το θέμα το 1907 με τίτλο Waste of Daylight, αλλά τελικά δεν κατάφερε να πείσει την Βρετανική κυβέρνηση.
Η τρέχουσα αλλαγή της ώρας, όπως τη γνωρίζουμε δηλαδή σήμερα, βασίστηκε στην πιο επιστημονική προσέγγιση του Νεοζηλανδού εντοµολόγου, Τζορτζ Χάντσον. Ο ίδιος παρατήρησε ότι η μεγαλύτερη διάρκεια της μέρας τους μήνες του καλοκαιριού τον βοηθούσε να συλλέξει περισσότερα έντοµα. Έτσι, έκανε τη σχετική πρόταση το 1895.
Πότε εφαρμόστηκε πρώτη φορά στην Ελλάδα
Στην Ευρώπη, η πρώτη φορά που εφαρμόστηκε η αλλαγή ώρας ήταν το καλοκαίρι του 1916, εν μέσω πολέμου, στη Γερμανία, προκειμένου το ανθρώπινο δυναμικό να μπορεί να παράγει καλύτερα πολεμικό υλικό χωρίς να καταναλώνει ηλεκτρικό ρεύμα.
Στην Ελλάδα η θερινή ώρα εφαρμόστηκε για πρώτη φορά, δοκιμαστικά, το 1932, στη συνέχεια όμως εγκαταλείφθηκε.
Αργότερα, κατά τη δεκαετία του ‘70, μετά την ενεργειακή κρίση που ξέσπασε στην Ευρώπη το 1973, αποφασίστηκε η υιοθέτηση της θερινής ώρας από μεγάλο μέρος των κρατών της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, η οποία το εφάρμοσε πια το 1975.
