Μονομάχησαν για την προεδρία στη Γαλλία πριν από πέντε χρόνια, αλλά τώρα ο Εμανουέλ Μακρόν αντιμετωπίζει μια πολύ ισχυρότερη πρόκληση από την ανανεωμένη ηγέτιδα της ακροδεξιάς Μαρίν Λεπέν. Ο δεύτερος γύρος των προεδρικών εκλογών στη Γαλλία διεξάγεται στις 24 Απριλίου και οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η κούρσα θα είναι πολύ στενή. Το BBC αναλύει ποιοι είναι οι δύο υποψήφιοι και ποια είναι τα οράματά τους για τη Γαλλία.
Ο κεντρώος Μακρόν
Όταν έγινε ο νεότερος πρόεδρος της Γαλλίας το 2017, σφράγισε μια μετέωρη άνοδο που ήρθε λιγότερο από ένα χρόνο αφότου ξεκίνησε ένα κεντρώο πολιτικό κίνημα που ονομάζεται La République En Marche! για να αμφισβητήσει τα παραδοσιακά κόμματα. Νίκησε εύκολα τη Μαρίν Λεπέν στον δεύτερο γύρο του 2017, κερδίζοντας το 66% των ψήφων. Πέντε χρόνια μετά, σε ηλικία 44 ετών, συνεχίζει να κυριαρχεί στη γαλλική πολιτική σκηνή, αλλά οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι αυτή τη φορά η ακροδεξιά αντίπαλός του έχει πραγματικές πιθανότητες να τον εκτρέψει από το Μέγαρο των Ηλυσίων.
Αναρριχήθηκε στην εξουσία ως άγνωστο πρόσωπο, ένας χαρισματικός πρώην υπουργός Οικονομίας που δεν είχε διεκδικήσει ποτέ ξανά εκλεγμένο αξίωμα, προσφέροντας ένα πιο κεντρώο όραμα για τη Γαλλία. Προστατευόμενος του Σοσιαλιστή προέδρου Φρανσουά Ολάντ με παρελθόν στην επενδυτική τραπεζική, παραμέρισε τα παλιά πολιτικά πιστεύω του και, για πολλούς ψηφοφόρους, αυτό τον ξεχώριζε από την άρχουσα τάξη, παρόλο που μοιραζόταν το υπόβαθρο της πολιτικής ελίτ της Γαλλίας. Οι Σοσιαλιστές και οι Ρεπουμπλικάνοι που διοικούσαν τη Γαλλία για τόσο καιρό είναι τώρα σε ρήξη.
Ποια ήταν η δράση του
Η άνοδός του στην εξουσία φαινόταν αβίαστη, αλλά χρειάστηκε να περιηγηθεί σε ασταθή πολιτικά νερά για να προωθήσει τις αμφιλεγόμενες μεταρρυθμίσεις που υποσχέθηκε στους ψηφοφόρους. Διευκόλυνε τις εταιρείες να απολύουν εργαζομένους, μείωσε τους φόρους και εισήγαγε σκληρούς νόμους ασφαλείας για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας. Αλλά αναγκάστηκε να καταργήσει τον προτεινόμενο φόρο καυσίμων το 2018 μετά από εβδομάδες αναταραχών που πυροδότησαν οι διαδηλώσεις των κίτρινων γιλέκων. Άλλες μεταρρυθμίσεις, συμπεριλαμβανομένης της υπόσχεσης για μείωση του ποσοστού ανεργίας από περισσότερο από 10% σε 7% έως το 2022, επλήγησαν από την πανδημία του Covid, αν και η ανεργία αυτή τη στιγμή μειώθηκε στο 7,4%.
Τώρα προτείνει πλήρη απασχόληση εντός πέντε ετών, μειώνοντας τους φόρους κατά 15 δισ. ευρώ ετησίως για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις και πληρώνοντας για το πρόγραμμά του αυξάνοντας σταδιακά την ηλικία συνταξιοδότησης από τα 62 στα 65 έτη. Η αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης δεν είναι δημοφιλής, την ώρα μάλιστα που οι ψηφοφόροι αντιμετωπίζουν ήδη μια δυσκολία στο κόστος ζωής. Οι αντίπαλοί του τον κατηγόρησαν επίσης ότι βασίζεται σε ακριβές συμβουλές συμβούλων, συμπεριλαμβανομένης της αμερικανικής εταιρείας McKinsey. Η Μαρίν Λεπέν τον κατήγγειλε ως πλούσιο «υποψήφιο των οικονομικών», παρόλο που η ίδια έχει κάποια ευκαταφρόνητη περιουσία.
Ποιες είναι οι πιθανότητες του;
Χρειάστηκε να ξανασκεφτεί ένα αμφιλεγόμενο σχέδιο για να συσχετίσει το επίδομα επιστροφής στην εργασία για τους ανέργους που ονομάζεται RSA και περιλαμβάνει 15 με 20 ώρες εργασίας την εβδομάδα. Ο κ. Μακρόν θέλει επίσης να επενδύσει στις ένοπλες δυνάμεις, διπλασιάζοντας την εφεδρική δύναμη της Γαλλίας.
Κέρδισε περισσότερο από το 27% των ψήφων στον πρώτο γύρο, τρεις μονάδες υψηλότερα από το 2017. Αλλά δεν είναι πλέον άγνωστος και πολλοί από τους ψηφοφόρους που στήριξαν τον κ. Μακρόν την πρώτη φορά έχουν κουραστεί από εκείνον. Εξακολουθεί να είναι φαβορί για τη νίκη, αλλά οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η κούρσα είναι ανοιχτή.
France’s presidential election has revealed a nation drifting toward the political extremes as more than half of voters picked far-left or far-right candidates.
Author of “The History of Modern France” Jonathan Fenby discusses recent results and more https://t.co/Uej1aJaKVG pic.twitter.com/pVMXxOcT2E
— Bloomberg TV (@BloombergTV) April 11, 2022
Η ακροδεξιά Μαρίν Λεπέν
Αυτή είναι η τρίτη απόπειρα της Μαρίν Λεπέν στην εξουσία, αλλά η μεγαλύτερη ευκαιρία της μέχρι τώρα. Κατέστησε αυτές τις εκλογές μια επιλογή για το μέλλον της κοινωνίας και του πολιτισμού της χώρας της και υποσχέθηκε να «αποκαταστήσει την κυριαρχία της Γαλλίας». Η οικογένειά της είναι συνώνυμη με την ακροδεξιά στη Γαλλία εδώ και δεκαετίες, αλλά όταν το 2011 ανέλαβε τα ηνία του κόμματος της ακροδεξιάς από τον πατέρα της Ζαν-Μαρί Λεπέν, ξεκίνησε την μεταρρύθμιση του παλιού Εθνικού Μετώπου και το έκανε κτήμα της.
Παίκτρια στην πολιτική σκηνή της Γαλλίας για χρόνια, η Μαρίν Λεπέν έγινε ευρωβουλευτής προτού πραγματοποιήσει τις προεδρικές της φιλοδοξίες. Αφού συντρίφτηκε από τον Εμανουέλ Μακρόν στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών το 2017, μετονόμασε το κόμμα της σε Rassemblement National ή National Rally. Δεν μπορεί πλέον να διεκδικήσει την ψήφο της σκληρής δεξιάς για τον εαυτό της, αλλά σε αυτές τις εκλογές αυτό την έκανε να φαίνεται πιο μετριοπαθής. Ο πιο σκληροπυρηνικός αντίπαλός της Έρικ Ζέμουρ προσέλκυσε αποστάτες από το στρατόπεδό της, συμπεριλαμβανομένης της ανιψιάς της. Ενώ την έκανε να φαίνεται λιγότερο ακραία για το Ισλάμ και τη μετανάστευση, τώρα θα κερδίσει το 7% των ψήφων του.
Ποιες είναι οι πιθανότητές της;
Έχει δημιουργήσει ένα συνεπές αφήγημα κατά της μετανάστευσης, κατά της ΕΕ και ο Εμανουέλ Μακρόν έχει χαρακτηρίσει τις πολιτικές της ως ρατσιστικές. Στο παρελθόν έχει εκφράσει τον θαυμασμό της για τον Ρώσο Βλαντιμίρ Πούτιν και βασίστηκε σε δάνειο από τη Ρωσία για την προεδρική εκστρατεία της το 2017. Καταδικάζει την εισβολή του στην Ουκρανία, ενώ προειδοποιεί για τον κίνδυνο κυρώσεων στη γαλλική οικονομία. Τώρα στα 53 της, έχει υποσχεθεί να σταματήσει την κατάχρηση του δικαιώματος στο άσυλο, με δημοψήφισμα για τον περιορισμό της μετανάστευσης. Και θέλει να απαγορεύσει το ισλαμικό χιτζάμπ να φοριέται σε δημόσιους χώρους.
Επιδιώκει επίσης να μετατρέψει την Ευρωπαϊκή Ένωση σε μια συμμαχία εθνών που δεν αμφισβητούνται από τους νόμους της ΕΕ και να αποσύρει τη Γαλλία από την ολοκληρωμένη διοίκηση του ΝΑΤΟ. Η Μαρίν Λεπέν θέλει να καταργήσει το φόρο εισοδήματος για άτομα κάτω των 30 ετών και να απαλλάξει τις εταιρείες από φορολογικές εισφορές εάν αυξήσουν τους κατώτατους μισθούς κατά 10% για πολλά μέλη του προσωπικού τους. Οι δημοσκοπήσεις της δίνουν πραγματικές πιθανότητες νίκης. Η τελική ευθεία αυτής της καμπάνιας θα αποφασίσει εάν μπορεί να βελτιώσει τη θέση της από το 2017.