Ανέβηκαν οι τόνοι στο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς στελέχη της «Ομπρέλας» συγκρούστηκαν με την πρόταση Τσίπρα. Τα στελέχη της Ομπρέλας, της εσωκομματικής τάσης του κόμματος, εξαπέλυσαν ομαδικά πυρά κατά του Αλέξη Τσίπρα, κάνοντας αισθητή την παρουσία τους στο 3ο συνέδριο. Πέρα από τις αιχμηρές τοποθετήσεις κορυφαίων στελεχών της, όπως του Νίκου Φίλη, του Πάνου Σκουρλέτη, του Ευκλείδη Τσακαλώτου, του Ν. Βούτση κ.α.-, η «Ομπρέλα» κατέθεσε και επισήμως τη διαφωνία της με την πρόταση του Αλέξη Τσίπρα να εκλέγεται ο πρόεδρος και η Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ από τα μέλη του κόμματος και όχι από το Συνέδριο. Στην πρόταση των 14 στελεχών αναφέρεται ότι «κεντρική της ιδέα είναι ότι η συμμετοχική δημοκρατία έχει νόημα όταν ασκείται πάνω σε έναν σκελετό που υποστηρίζει την κομματική λειτουργία και παρέχει θεσμικά αντίβαρα».
Ειδικότερα, όπως αναφέρεται στο εισαγωγικό σημείωμα της πρότασης, «για την εκλογή της Κεντρικής Επιτροπής προβλέπει να εφαρμοστούν όσα ορίζονται από το ισχύον καταστατικό μας και είναι απολύτως σύμφωνη με την αντίστοιχη πρόταση της Επιτροπής Καταστατικού προς το 3ο Συνέδριο». Επιπλέον, αναφέρεται ότι «διασφαλίζει την εκπροσώπηση της περιφέρειας κατά 50% στη νέα Κεντρική Επιτροπή, αναλογικά και με κριτήριο τον αριθμό των μελών, όπως ακριβώς προβλέπεται και στην πρόταση του προέδρου. Αποφεύγεται έτσι η υπερεκπροσώπηση κάποιων Περιφερειών, με συνέπεια την υποεκπροσώπηση κάποιων άλλων».
Επίσης, «εγγυάται την πλήρη ισοτιμία της ψήφου όλων των συνέδρων, καθώς και την ισότιμη αντιμετώπιση όλων των υποψηφίων για την Κεντρική Επιτροπή. Όλες και όλοι οι σύνεδροι μπορούν να ψηφίζουν και να ψηφίζονται από όλους, όπως αρμόζει σε ένα ενιαίο, δημοκρατικό κόμμα της Αριστεράς…». Επιπλέον «θέτει πλαφόν στη συμμετοχή βουλευτών και κυβερνητικών στελεχών στην Κεντρική Επιτροπή (άρθρο 37 παρ. 3 του Καταστατικού)». Ακόμη, «αποτυπώνει τις σχετικές ρυθμίσεις σε καταστατικούς κανόνες, ώστε να αποφεύγεται η κατά περίπτωση αντιμετώπιση».
Όπως αναφέρεται, η πρόταση «υπογραμμίζει τον ισχυρό ρόλο του συνεδρίου ως θεμελιώδες όργανο του κόμματος, από το οποίο εκλέγονται ο πρόεδρος και η Κεντρική Επιτροπή και προς το οποίο λογοδοτούν και καταθέτουν τον απολογισμό τους. Η επιδίωξη είναι να υπάρχει ένας θεσμός αφενός στιβαρός και ανθεκτικός, αφετέρου επαρκώς ανοικτός και συμμετοχικός, τόσο για την εκλογή, όσο και για τη λογοδοσία». Τέλος, «επιβεβαιώνει την κεντρική θέση του Κόμματος για έμπρακτη ισότητα των φύλων δια της ποσόστωσης 50% στην Κεντρική Επιτροπή». Η τροπολογία υπογράφεται από τους Δημήτρη Βίτσα, Νίκο Βούτση, Θοδωρή Δρίτσα, Έφη Καλαμαρά, Κατερίνα Κνήτου, Πάνο Λάμπρου, Ανδρέα Ξανθό, Δημήτρη Παπαδημούλη, Μιχάλη Σαμπατακάκη, Ράνια Σβίγκου, Πάνο Σκουρλέτη, Ευκλείδη Τσακαλώτο, Νίκο Φίλη, Τασία Χριστοδουλοπούλου.
Βίτσας: Δεν μπορούμε να μιλάμε για δημοκρατικό κόμμα όταν ενοχοποιούνται οι διαφορετικές απόψεις
Την πρόταση ανέπτυξε εκτενώς με την ομιλία του ο Δημήτρης Βίτσας: «Δεν μπορούμε να μιλάμε για δημοκρατικό κόμμα όταν ενοχοποιούνται διαφορετικές απόψεις», ανέφερε. Είπε, μεταξύ άλλων, ότι «ακούστηκε η άποψη ότι με την πρόταση της ηγεσίας δίνουμε δύναμη στα μέλη του κόμματος, ενώ με τη δική μας πρόταση αρνούμαστε αυτή τη δύναμη. Ο Αλέξης Τσίπρας είναι 14 χρόνια πρόεδρος του κόμματος και μάλιστα άξιος πρόεδρος του κόμματος. Σε αυτά τα χρόνια, δύο φορές, ένα μεγάλο τμήμα της Κεντρικής Επιτροπής αποχώρησε και ένας αριθμός μελών. Ο ΣΥΡΙΖΑ σε όλα αυτά τα χρόνια ήταν πάντα ανοικτός στον διάλογο και στη συσπείρωση.
Οι μέχρι τώρα Κεντρικές Επιτροπές άνοιξαν τις πόρτες τους σε μέλη εκτός κόμματος που μας έφεραν και την εμπειρία τους. Η διεύρυνση και η ενότητα είναι στο DNA μας. Δεν γίνεται να λέμε ότι το κύριο στον προσυνεδριακό διάλογο είναι από πού εκλέγεται ο πρόεδρος και η ΚΕ. Μήπως για κάποιο λόγο κάνουμε λάθος; Έχουμε και έναν πρόεδρο που την ψάχνει την άλλη άποψη, θέλει να την ακούσει, και αυτό πρέπει να κάνουμε κι εμείς. Θα πρέπει να δεχθούμε ότι τέτοιες αποφάσεις όπως η εκλογή προέδρου και ΚΕ, δεν τις παίρνουμε με βάση τα πρόσωπα που ηγούνται στο κόμμα τώρα, αλλά σε βάθος χρόνου. Κανείς δεν έχει αμφιβολία ότι ο σύντροφος Τσίπρας θα είναι πρόεδρος και μετά το συνέδριο. Όλοι του έχουμε εμπιστοσύνη».
Συνεχίζοντας την παρέμβασή του, ο κ. Βίτσας ανέφερε: «Θεωρώ ότι πολύ σωστά ο πρόεδρος έβγαινε από το συνέδριο. Η πρότασή μας για την ΚΕ δίνει κάποια πλεονεκτήματα -να εφαρμοστούν όσα προβλέπει το ισχύον καταστατικό- και είναι και σύμφωνη με την πρόταση της Επιτροπής Καταστατικού. Υπάρχει μία σοβαρή καινοτομία για την περιφερειακή συγκρότηση που υιοθέτησε ο πρόεδρος. Η ΚΕ σε 70% ήταν από την Αττική. Λέμε το 50% να είναι από την Αττική και υιοθετούμε την πρόταση για τα στελέχη της ΚΕ από την κάθε Περιφέρεια, αλλά για όλους αυτούς θα ψηφίζουν όλα τα μέλη του συνεδρίου».
Τέλος, απευθύνθηκε με ένα «πολιτικό επιχείρημα προς τον πρόεδρο του κόμματος»:
«Γίνεται πόλεμος, γίνονται κινητοποιήσεις και καταλήψεις, εσύ θα ψάχνεις για μέλη και τα υποψήφια στελέχη της ΚΕ θα ψάχνουν για μέλη σε όλη την Ελλάδα να τους ψηφίσουν. Μπορούμε και έχουμε την εξουσιοδότηση ως αντιπρόσωποι όλου του κόμματος με αντιστοίχιση ένα προς δέκα, να εκλέξουμε την ΚΕ και τον πρόεδρο, και από τη Δευτέρα να ριχτούμε στη μάχη για την ανατροπή του Μητσοτάκη και της κυβέρνησης και για την αλλαγή συσχετισμών στην Ευρώπη».
Η διαφωνία για την ψηφοφορία επί των προτάσεων
Διάσταση προέκυψε για τον τρόπο με τον οποίο θα αποφασιστεί αύριο από το συνέδριο το πώς θα γίνει η ψηφοφορία επί των δύο προτάσεων. Ο κ. Βίτσας υποστήριξε ότι η ψηφοφορία για τον τρόπο εκλογής προέδρου θα πρέπει να διαχωριστεί από την ψηφοφορία για τον τρόπο εκλογής της ΚΕ, δηλαδή σε άλλη κάλπη να αποφασίσει το συνέδριο από πού ψηφίζεται ο πρόεδρος, και σε άλλη από πού θα ψηφίζεται η Κεντρική Επιτροπή.
Τσακαλώτος: Αυτό που μας κάνει η ΝΔ δεν θα το κάνουμε στον ΣΥΡΙΖΑ
Για την ίδια θέση επιχειρηματολόγησε στη συνέχεια και ο Ευκλείδης Τσακαλώτος. «Δεν υπάρχει κανένας λόγος να είναι πακέτο», ανέφερε για την αυριανή ψηφοφορία ο κ. Τσακαλώτος. Αυτό που μας κάνει η Νέα Δημοκρατία, δηλαδή να φέρνει ρυθμίσεις και θετικές και αρνητικές στο ίδιο νομοσχέδιο, να μη γίνει στην ψηφοφορία, δεν θα το κάνουμε στο κόμμα μας» υποστήριξε ο κ. Τσακαλώτος, προσθέτοντας ακόμα ότι είναι «μη σωστό να πρέπει να το ψηφίσουμε πακέτο, γιατί μπορεί να υπάρχουν διαφορετικές απόψεις». Στις ομιλίες Βίτσα και Τσακαλώτου ακούστηκαν αποδοκιμασίες από συνέδρους, που προφανώς ανήκαν στην τάση των «προεδρικών».
Τζανακόπουλος: Μη διασπάτε τη διαδικασία
Στη συνέχεια, το λόγο έλαβε ο γραμματέας του ΣΥΡΙΖΑ, Δημήτρης Τζανακόπουλος. «Δεν πρόκειται για διαδικαστικό θέμα, αφού δεν πρόκειται για μια λογιστική λογική αλλά μία ενιαία πρόταση του προέδρου» είπε, προσθέτοντας πως είναι «αυτονόητο δικαίωμα του συνόλου των μελών να ψηφίζουν για να εκλέγουν την ηγεσία του κόμματος». Υψώνοντας τους τόνους, ο κ. Τζανακόπουλος είπε ότι «δεν νοείται κατά οποιονδήποτε τρόπο διάσπαση αυτής της διαδικασίας» και πως είναι «αμιγώς πολιτικό το πρόβλημα», δηλαδή «πρόταση ενιαία ή πρόταση σπασμένη».
Επικράτησε η ενιαία ψηφοφορία
Έπειτα από ψηφοφορία που έγινε διά ανατάσεως χειρός, εγκρίθηκε η πρόταση της ηγεσίας: ο τρόπος εκλογής προέδρου και ΚΕ να γίνει αύριο με ενιαία ψηφοφορία, και όχι να διαχωριστεί σε δύο κάλπες.
Αναλυτικά η πρόταση της «Ομπρέλας» έχει ως εξής:
«Με το παρόν μας σημείωμα, οι υπογράφοντες/ουσες καταθέτουμε την πρότασή μας για τις διατάξεις του Καταστατικού του κόμματος, όπου ορίζεται ο τρόπος εκλογής του Προέδρου και των μελών της Κεντρικής Επιτροπής. Η πρότασή μας αυτή, προϊόν σκέψης και συνεργασίας σε συντροφικό πνεύμα, έχει ως στόχο να περιγράψει μια διαδικασία ανοιχτή, ενωτική, συμμετοχική και δημοκρατική. Επιδιώκει να προσδώσει στη διαδικασία τα εξής πλεονεκτήματα:
Πρώτον, διατυπώνει με σαφήνεια ποιο είναι το θεμελιώδες όργανο του Κόμματος, από το οποίο όχι μόνο εκλέγεται ο Πρόεδρος και η Κεντρική Επιτροπή, αλλά πράγμα ακόμα σημαντικότερο, απέναντι στο οποίο αυτά τα δύο όργανα λογοδοτούν: το Συνέδριο. Η επιδίωξη εδώ είναι να υπάρχει ένας θεσμός αφενός στιβαρός και ανθεκτικός, αφετέρου επαρκώς ανοικτός και συμμετοχικός τόσο για την εκλογή, όσο και για τη λογοδοσία. Η κεντρική ιδέα είναι ότι η συμμετοχική δημοκρατία έχει νόημα όταν ασκείται πάνω σε έναν σκελετό που υποστηρίζει την κομματική λειτουργία και παρέχει θεσμικά αντίβαρα.
Δεύτερον, επιβεβαιώνει την κεντρική θέση του Κόμματος για έμπρακτη ισότητα των φύλων δια της ποσόστωσης 50% στην Κεντρική Επιτροπή.
Τρίτον, διασφαλίζει την ισοτιμία της ψήφου όλων των Συνέδρων. Όλοι ψηφίζουν για όλα τα μέλη της Κεντρικής Επιτροπής.Διασφαλίζει, επίσης, την αναλογικότητα στην εκπροσώπηση όλων των περιφερειών στην κεντρική Επιτροπή με κριτήριο τον αριθμό των μελών, αποφεύγοντας την υπερεκπροσώπηση κάποιων περιφερειών με συνέπεια την υποεκπροσώπηση κάποιων άλλων.
Προτεινόμενα άρθρα Καταστατικού του Κόμματος
Άρθρο …: Εκλογή των Κεντρικών Οργάνων του Κόμματος
1. Ο Πρόεδρος του Κόμματος εκλέγεται από το Συνέδριο του Κόμματος.Hκατάθεση υποψηφιότητας υποβάλλεται στην Κεντρική εφορευτική Επιτροπή, υπογεγραμμένη τουλάχιστον από 300 συνέδρους.
2. Για να εκλεγεί κάποιος/α Πρόεδρος του Κόμματος χρειάζεται να λάβει το 50% συν μία των ψήφων των ψηφισάντων Συνέδρων. Στην περίπτωση όπου υπάρχουν περισσότερες της μίας υποψηφιότητες για την προεδρία του Κόμματος και εάν κανείς/μία εκ των υποψηφίων δεν συγκεντρώσει το 50% συν μία των ψήφων, η διαδικασία επαναλαμβάνεται μεταξύ των δύο πρώτων.
3. Η Κεντρική Επιτροπή του Κόμματος εκλέγεται από το Συνέδριο και κάθε εκλεγμένος/η Σύνεδρος έχει ίσο αριθμό ψήφων και επιλογή από όλες τις Περιφέρειες. Υποψήφιο μέλος της Κεντρικής Επιτροπής μπορεί να είναι κάθε μέλος του Κόμματος, είτε είναι Σύνεδρος είτε όχι. Οι υποψηφιότητες των μελών της Κεντρικής Επιτροπής υποβάλλονται στην Κεντρική Εφορευτική Επιτροπή έως τη λήξη του Συνεδρίου.
4. Για την εκλογή των μελών της Κεντρικής Επιτροπής ισχύει ο κανόνας της ποσόστωσης φύλου σε ποσοστό ίσο με 50%.
5. Για την εξασφάλιση της αντιπροσώπευσης όλων των Περιφερειών στην Κεντρική Επιτροπή, ισχύουν ως προς την εκλογή των μελών της τα εξής:
Α) η πρόταση για την αναλογικότητα της αντιπροσώπευσής των περιφερειών υποβάλλεται στο Συνέδριο από την απερχόμενη κεντρική Επιτροπή και εγκρίνεται από αυτό.
Β) τα μέλη της Κεντρικής Επιτροπής που προέρχονται από Οργανώσεις Μελών της Περιφέρειας Αττικής δεν μπορούν να υπερβαίνουν το 50% του συνόλου (κόφτης πάνω).
Γ) Ο καταμερισμός των θέσεων της Κεντρικής Επιτροπής για τις υπόλοιπες Περιφέρειες είναι αναλογικός του αριθμού των μελών εκάστης περιφέρειας μέχρι τη διεξαγωγή του κάθε Συνεδρίου.
Για το Τρίτο Συνέδριο, η κατανομή σε απόλυτους αριθμούς έχει ως εξής:
α) Ανατολική Μακεδονία και Θράκη: 10 μέλη
β) Κεντρική Μακεδονία: 34 μέλη
γ) Δυτική Μακεδονία: 10 μέλη
δ) Ήπειρος: 10 μέλη
ε) Θεσσαλία: 12 μέλη
στ) Ιόνια νησιά: 6 μέλη
ζ) Δυτική Ελλάδα: 20 μέλη
η) Στερεά Ελλάδα: 8 μέλη
θ) Πελοπόννησος: 14 μέλη
ι) Βόρειο Αιγαίο: 4 μέλη
ια) Νότιο Αιγαίο:4 μέλη
ιβ) Κρήτη: 16 μέλη
ιδ) Εξωτερικό: 2 μέλη
Δ) Οι βουλευτές Επικρατείας και οι Ευρωβουλευτές που είναι υποψήφια μέλη της Κεντρικής Επιτροπής εντάσσονται στην Περιφέρεια όπου ανήκει η Οργάνωση τους. Οι βουλευτές που είναι υποψήφια μέλη της Κεντρικής Επιτροπής εντάσσονται στην Περιφέρεια στην οποία εκλέγονται ως βουλευτές, ανεξάρτητα από το που ανήκει γεωγραφικά η Οργάνωση τους.
Κεφάλαιο 7, Τμήμα ΙΙ, άρθρο 37: Γενικοί κανόνες για τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ σε δημόσια πολιτικά αξιώματα (παράγραφος 3)
3. Τα στελέχη που κατέχουν κυβερνητική θέση ή αξίωμα (μέλος Υπουργικού Συμβουλίου, Υφυπουργός, Γενικός/ή ή Ειδικός/ή Γραμματέας, εκτελεστικό μέλος ΔΣ Δημόσιου Οργανισμού, ΔΕΚΟ, ΝΠΔΔ, ΝΠΙΔ της γενικής κυβέρνησης ή άλλου νομικού προσώπου του δημοσίου, μέλος Διεθνούς Οργανισμού ή Ανεξάρτητης Αρχής), καθώς και οι βουλευτές/τριες και ευρωβουλευτές/τριες δεν μπορεί να υπερβαίνουν αθροιστικά το 30% των μελών της Κεντρικής Επιτροπής, των ΝΕ, της ΠΓ και των Συντονιστικών των ΝΕ, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ συμμετέχει στην Κυβέρνηση και το 20% όταν δεν συμμετέχει.
