Σήμερα το απόγευμα, στις 6 ώρα Ελλάδος, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης θα απευθύνει ιστορική ομιλία στο Κογκρέσο. O πρώτος Έλληνας πρωθυπουργός που θα μιλήσει στο Κογκρέσο θα γίνει σε λίγες ώρες ο Κυριάκος Μητσοτάκης, με την ομιλία του να αναμένεται να έχει εθνικό, γεωπολιτικό και ιστορικό στίγμα. Ο κ. Μητσοτάκης έλαβε πρόσκληση από την πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων Νάνσι Πελόζι προκειμένου να μιλήσει σε κοινή συνεδρίαση του Κογκρέσου των ΗΠΑ. Η ομιλία του Κυριάκου Μητσοτάκη θα είναι συγκινησιακά φορτισμένη, με ιδιαίτερες αναφορές στις ελληνοαμερικανικές σχέσεις. Ο πρωθυπουργός θα αναφερθεί στο θέμα της Ουκρανίας και στην ξεκάθαρη θέση που έχει πάρει η Ελλάδα και θα τονίσει πως η χώρα μας είναι πυλώνας σταθερότητας στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου και ο πιο αξιόπιστος εταίρος και σύμμαχος των ΗΠΑ στην περιοχή.
Με αυτό τον τρόπο ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα καταστήσει σαφές πως η τουρκική προκλητικότητα δημιουργεί εικόνα αποσταθεροποίησης στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο και αυτό θα πρέπει να γίνει αντιληπτό από τους εκπροσώπους της αμερικανικής πολιτικής σκηνής. Επίσης θα στηλιτεύσει τα παζάρια της Τουρκίας αναφορικά με την ενδεχόμενη ένταξη στο ΝΑΤΟ της Φινλανδίας και της Σουηδίας, ενώ είναι βέβαιο πως θα στείλει μήνυμα για την προοπτική αναβάθμισης των τουρκικών F-16. Ο πρωθυπουργός στον «λόφο» του Καπιτωλίου θα έχει συνάντηση με την αντιπρόεδρο των ΗΠΑ Κάμαλα Χάρις, η οποία είναι πρόεδρος της Γερουσίας.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα έχει συνάντηση και με τη Νάνσι Πελόζι, την πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων, ενώ θα δει και τα προεδρεία των Επιτροπών Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας και της Βουλής, της οποίας πρόεδρος είναι ο εμβληματικός γερουσιαστής Μπόμπ Μενέντεζ, ο οποίος το βράδυ της Δευτέρας ήταν παρών και στη δεξίωση που παρέθεσε προς τιμήν του κ. Μητσοτάκη ο Αμερικανός πρόεδρος στον Λευκό Οίκο.
Με αποδείξεις για την τουρκική προκλητικότητα ο Μητσοτάκης
Ξεχωριστό κεφάλαιο αποτέλεσε η τουρκική προκλητικότητα στη συζήτηση που είχαν κατ’ ιδίαν ο Τζο Μπάιντεν με τον Κυριάκο Μητσοτάκη στο Οβάλ Γραφείο του Λευκού Οίκου. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη συνάντηση που είχε με τον Τζον Μπάιντεν αναφέρθηκε στην τουρκική προκλητικότητα αλλά και στις υπερπτήσεις τουρκικών μαχητικών πάνω από κατοικημένα ελληνικά νησιά. Μάλιστα, ο πρωθυπουργός έδειξε στον Αμερικανό πρόεδρο τον χάρτη της «Γαλάζιας Πατρίδας» της Τουρκίας.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έθεσε στον πρόεδρο των ΗΠΑ και το Κυπριακό και τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων με βάση τα ψηφίσματα του ΟΗΕ. «Γνωρίζετε, κύριε πρόεδρε, τι συμβαίνει με το Κυπριακό ζήτημα. Να χρησιμοποιήσετε όλη σας την επιρροή για να συνεχιστούν οι συζητήσεις σύμφωνα με τα διεθνή ψηφίσματα του ΟΗΕ, κάνοντας σαφές πως δεν είναι αποδεκτή μια λύση δύο κρατών», ανέφερε χαρακτηριστικά στις δηλώσεις του μετά τη συνάντηση ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Οι αναφορές αυτές ικανοποίησαν απόλυτα τον πρόεδρο της Κύπρου, Νίκο Αναστασιάδη, όπως δήλωσε ο ίδιος σε δημοσιογράφους, στο Προεδρικό Μέγαρο, κληθείς να αναφερθεί στη χθεσινή συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Τζο Μπάιντεν και ερωτηθείς αν έτυχε ενημέρωσης για το περιεχόμενό της: «Είμαι απόλυτα ικανοποιημένος, διότι ο πρωθυπουργός, ύστερα και από τον συντονισμό που είχαμε κατά την πρόσφατη επίσκεψή μου στην Αθήνα, ήγειρε το Κυπριακό πρόβλημα, ήγειρε τα θέματα που διαταράσσουν την ειρήνη ή αποτελούν απειλή για την ειρήνη στην περιοχή. Βεβαίως και ενημέρωσης θα τύχω μόλις ο πρωθυπουργός επιστρέψει».
Η επιστολή της Νάνσι Πελόζι στον πρωθυπουργό
Η πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων Νάνσι Πελόζι στην επιστολή της προς τον Κυριάκο Μητσοτάκη επεσήμανε πως «είναι μεγάλο μας προνόμιο να σας φιλοξενήσουμε γι’ αυτόν τον καθυστερημένο εορτασμό της επετείου για τα 200 χρόνια της ελληνικής ανεξαρτησίας, που δυστυχώς αναγκαστήκαμε να καθυστερήσουμε πέρυσι λόγω της πανδημίας». Μάλιστα έκανε σαφή αναφορά στις ελληνοαμερικανικές σχέσεις τονίζοντας πως «ο ακλόνητος δεσμός μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ελλάδας είναι γερά ριζωμένος στην κοινή μας ιστορία και αξίες.
Κατά τη σύνταξη του Συντάγματός μας, οι ιδρυτές μας βασίστηκαν στα αρχαία ελληνικά ιδεώδη της ελευθερίας και της δημοκρατίας. Δεκαετίες αργότερα, η Ελληνική Δημοκρατία γεννήθηκε από την ίδια λαχτάρα για ανεξαρτησία και αυτοδιάθεση που πυροδότησε την Αμερικανική Επανάσταση. Σήμερα, περισσότερο από δύο αιώνες αργότερα, τα έθνη μας είναι βασικοί σύμμαχοι στην παγκόσμια σκηνή: προωθώντας την αμοιβαία ασφάλεια και τα οικονομικά συμφέροντα μας, καθώς και τις κοινές δημοκρατικές μας αξίες στον κόσμο». Ο κ. Μητσοτάκης θα μεταβεί στο Κογκρέσο στις 18:00 ώρα Ελλάδος για την ομιλία του. Στη συνέχεια θα έχει συνάντηση με την αντιπρόεδρο των ΗΠΑ, Κάμαλα Χάρις, ενώ στις 19:00 θα παρακαθίσει σε δεξίωση που παραθέτει προς τιμήν του η πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων.
Τι θα πει στην ομιλία του στο Κογκρέσο ο Κυριάκος Μητσοτάκης
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, η ελληνική πλευρά εμφανίζεται πολύ ικανοποιημένη από την πρώτη ημέρα του προγράμματος του Έλληνα πρωθυπουργού στην Ουάσιγκτον, σημειώνοντας πως το κλίμα στη συνάντηση των δύο ηγετών ήταν παρά πολύ καλό, καθώς, όπως επισημαίνεται ο Αμερικανός πρόεδρος γνωρίζει σε βάθος τα ζητήματα της Ανατολικής Μεσογείου, έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για αυτά, ενώ τα άκρως θετικά αισθήματα του προς την Ελλάδα καθρεφτίστηκαν τόσο στις συχνές αναφορές του στην Ελληνοαμερικανική κοινότητα, όσο και στο χρόνο που αφιέρωσε για τις εν λόγω επαφές.
Οι ίδιες πηγές ανέφεραν χαρακτηριστικά πως οι Ελληνοαμερικανικές σχέσεις βρίσκονται στο καλύτερο σημείο που ήταν ποτέ και επεσήμαιναν πως η Ελλάδα έχει βαρύνοντα ρόλο να διαδραματίσει στο ζήτημα της υπεράσπισης και της εμπέδωσης της Δημοκρατίας παγκοσμίως, θέμα για το οποίο ο Τζο Μπάιντεν επιδεικνύει ζωηρό ενδιαφέρον, ήτοι για τη μάχη ανάμεσα στις Δημοκρατίες και τα αυταρχικά καθεστώτα. Επ’ αυτού ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να αφιερώσει μεγάλο μέρος της αποψινής του ομιλίας στο Κογκρέσο, όπως τονίζουν τα ίδια πρόσωπα.
Στη χθεσινή συνάντηση η ελληνική πλευρά έβαλε στο τραπέζι τους κινδύνους που απορρέουν για την ασφάλεια και την σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο από την προκλητικότητα της Τουρκίας, ενώ όσον αφορά το αίτημα της Άγκυρας για αναβάθμιση των F-16 σημείωναν με νόημα ότι υπάρχουν «πράγματα που λέγονται δημόσια και πράγματα που καλύτερα να μένουν πίσω από κλειστές πόρτες», ενώ παρέπεμπαν στην ομιλία του πρωθυπουργού στο Κογκρέσο.
Εντός του καλοκαιριού επίσημο αίτημα της Ελλάδας για τα F-35
Συζητήθηκε επίσης το θέμα αγοράς F-35 όπως αποκάλυψε ο κ. Μητσοτάκης και λίγο μετά την συνάντηση κατά την δεξίωση που παρέθεσε ο Αμερικανός πρόεδρος. Το ελληνικό αίτημα για την απόκτηση μίας μοίρας αεροσκαφών πέμπτης γενιάς αναμένεται να κατατεθεί επισήμως μέσα στο καλοκαίρι με σκοπό να αποκτηθούν το 2028. «Πρέπει να προγραμματίζουμε την αμυντική ενίσχυση της χώρας σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα», σημείωναν πηγές και τόνιζαν ότι τότε θα υπάρχουν και τα δημοσιονομικά περιθώρια για την αγορά τους. Η κυβέρνηση επιθυμεί να συνδυάσει την απόκτηση των F-35 με την επένδυση που σχεδιάζει η Lockheed Martin στην Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία. Επίσης, συζητήθηκε σύμφωνα με πληροφορίες να υπάρξει διευκόλυνση στην χρηματοδότηση της αγοράς.
Στο τραπέζι και η ενεργειακή κρίση
Ψηλά στην ατζέντα της συζήτησης ήταν η ενεργειακή κρίση. Όπως μεταδίδουν πηγές υπήρξε συναντίληψη μεταξύ των δύο ηγετών για την ανάγκη παρέμβασης στις τιμές του φυσικού αερίου μέσω της επιβολής πλαφόν ώστε να υπάρξει μείωση. Κοινός τόπος υπήρξε και για την χρησιμότητα προς αυτή την κατεύθυνση μιας κοινής στάσης ΕΕ – ΗΠΑ. Στην κατεύθυνση αυτή θετικά αναμένεται να συμβάλει ο συντονισμός των ενεργειών μεταξύ των δύο χωρών.
Εξ ου και εξουσιοδοτήθηκαν ο Νίκος Τσάφο, που σύμφωνα με πληροφορίες ορίζεται ειδικός σύμβουλος του Έλληνα πρωθυπουργού στα θέματα ενέργειας, και του Έρικ Χοκστάιν, συμβούλου του προέδρου Μπάιντεν στα θέματα ενεργείας να εργαστούν στενά. «Για να κρατηθεί αρραγές το μέτωπο κατά της ρωσικής εισβολής θα πρέπει να προστατεύσουμε νοικοκυριά και επιχειρήσεις, η Ελλάδα το έχει κάνει ήδη με μεγάλο θάρρος επιστρατεύοντας κονδύλια από τον εθνικό προϋπολογισμό, αυτό, ωστόσο, δε σημαίνει πως δεν δραστηριοποιούμαστε και σε ευρωπαϊκό επίπεδο», επισημαίνουν κυβερνητικές πηγές, που επιβεβαιώνουν πως η Αθήνα αναμένει την υποβολή των σχετικών προτάσεων από την Κομισιόν.