Συμφωνίες Μητσοτάκη - Μπάιντεν: Τι ειπώθηκε πίσω από τις κλειστές πόρτες στο Οβάλ Γραφείο
Στο «ζενίθ» βρίσκονται οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις, όπως επιβεβαιώθηκε στη συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Τζο Μπάιντεν στον Λευκό Οίκο. Η ελληνική πλευρά αποκόμισε πολύ σημαντικά μηνύματα, αλλά και εξαιρετικές εντυπώσεις, μετά τη θερμή υποδοχή στον Λευκό Οίκο και τις ακόμη πιο θερμές δηλώσεις του Αμερικανού προέδρου για την Ελλάδα, πιστοποιώντας έτσι με τον πλέον εμφατικό τρόπο τις εξαιρετικές σχέσεις των ΗΠΑ με τη χώρα μας. Μάλιστα, στις κοινές τους δηλώσεις, Τζο Μπάιντεν και Κυριάκος Μητσοτάκης έστειλαν ηχηρά -και ιδιαίτερα αυστηρά- μηνύματα σε Τουρκία και Ρωσία, με τον Έλληνα πρωθυπουργό να εκφράζει το ενδιαφέρον της Ελλάδας για την απόκτηση F-35 και το κλίμα να είναι θετικό ως προς αυτή την προοπτική.
Κυβερνητικές πηγές επιβεβαίωσαν, εξάλλου, πως στο πλαίσιο της διμερούς αμυντικής συνεργασίας είναι ειλημμένη η απόφαση της Αθήνας ότι το μαχητικό αεροσκάφος 5ης γενιάς, που θα επανδρώσει την Πολεμική Αεροπορία θα είναι το αμερικανικό F – 35. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ο Κυριάκος Μητσοτάκης εξέφρασε την επιθυμία να ενταχθεί η χώρα μας στο συγκεκριμένο πρόγραμμα ξεκαθαρίζοντας πως η Ελλάδα ενδιαφέρεται να αγοράσει μία μοίρα F – 35 πριν από το τέλος της τρέχουσας 10ετίας, και συγκεκριμένα μετά το 2028, όταν και όπως ειπώθηκε με έμφαση θα υπάρχει ο απαραίτητος δημοσιονομικός χώρος για μία τέτοια κίνηση.
Mετά το 2028
Τα ίδια πρόσωπα αποκάλυψαν ότι προ ολίγων ημερών η εταιρεία παραγωγός των F – 35, Lockheed Martin ενημέρωσε και εγγράφως για το ενδιαφέρον της να ενταχθεί η Ελλάδα στο συγκεκριμένο πρόγραμμα και η θετική ανταπόκριση της Αθήνας θα διαβιβαστεί εντός των επομένων ημερών. «Εάν μπορέσουμε να συμφωνήσουμε σε όλες τις παραμέτρους τα συγκεκριμένα αεροσκάφη θα αποκτηθούν μετά το 2028, ενώ θα αναζητηθεί και ο καλύτερος τρόπος χρηματοδότησης μίας τέτοιας μακρόχρονης επένδυσης για την Ελλάδα του 2030» σημειώνουν χαρακτηριστικά οι ίδιες πηγές και αποκαλύπτουν το ενδιαφέρον της Lockheed Martin να επενδύσει προσεχώς στη ΕΑΒ με την απαραίτητη διευκρίνιση πως δεν γίνεται λόγος για το πλειοψηφικό πακέτο έτσι ώστε το ελληνικό κράτος να διατηρήσει τον δημόσιο έλεγχο της ΕΑΒ.
Ο ρόλος της Ελλάδας ως ενεργειακού κόμβου
Όπως ήταν εύλογο, η συζήτηση των δύο ηγετών περιεστράφη εκτενώς γύρω από το Ουκρανικό και το ενιαίο δυτικό μέτωπο κατά της ρωσικής εισβολής, αλλά και στο πώς οι ΗΠΑ θα συμβάλουν εμπράκτως ώστε να απεξαρτηθεί η Ευρώπη από το ρωσικό φυσικό αέριο. Πολλή συζήτηση έγινε, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, και για τη μετατροπή της Αλεξανδρούπολης σε περιφερειακό ενεργειακό κόμβο, αλλά και τις πολλές και σημαντικές πλέον αμερικανικές επενδύσεις στην Ελλάδα.
Το ζήτημα της μείωσης της τιμής του φυσικού αερίου
Στα αξιοσημείωτα της συνάντησης Μητσοτάκη – Μπάιντεν στο Λευκό Οίκο και η συναντίληψη των δύο ηγετών στο ζήτημα της μείωσης της τιμής του φυσικού αερίου διεθνώς μέσω της επιβολής πλαφόν. Μάλιστα, οι δύο άνδρες συμφώνησαν να συντονίσουν τις ενέργειες τους εν όψει και της κρίσιμης έκτακτης Συνόδου Κορυφής της ΕΕ στα τέλη Μαίου, εξ ου και εξουσιοδότησαν κατά πληροφορίες το Νίκο Τσάφο, που ορίζεται ειδικός σύμβουλος του Έλληνα πρωθυπουργού στα θέματα ενέργειας, και τον Έρικ Χοκστάιν, σύμβουλο του προέδρου Μπάιντεν στα θέματα ενεργείας να εργαστούν στενά. «Για να κρατηθεί αρραγές το μέτωπο κατά της ρωσικής εισβολής θα πρέπει να προστατεύσουμε νοικοκυριά και επιχειρήσεις, η Ελλάδα το έχει κάνει ήδη με μεγάλο θάρρος επιστρατεύοντας κονδύλια από τον εθνικό προυπολογισμό, αυτό, ωστόσο, δε σημαίνει πως δεν δραστηριοποιούμαστε και σε ευρωπαικό επίπεδο», επισημαίνουν κυβερνητικές πηγές, που επιβεβαιώνουν πως η Αθήνα αναμένει την υποβολή των σχετικών προτάσεων από την Κομισιόν.
Τα ίδια πρόσωπα εκτιμούν πως λύση μπορεί να δοθεί είτε μέσω της αξιοποίησης των αδιάθετων δανείων από το Ταμείο Ανάκαμψης, είτε μέσα από μία παρέμβαση πλαφόν στην χονδρική αγορά του φυσικού αερίου διεθνώς. Όπως ειπώθηκε χαρακτηριστικά, πάντως, «δεν μπορούμε από τη μία στιγμή στην άλλη να κλείσουμε τον διακόπτη του ρωσικού φυσικού αερίου». Σε ό,τι αφορά στον αγωγό Eastmed η ελληνική πλευρά επανέλαβε τις θέσεις της πως την τελική επιλογή, εάν δηλαδή θα προκριθεί η λύση του αγωγού ή αυτή της μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου θα την καθορίσουν εν τέλει η αγορά και το κόστος. Επαναβεβαιώθηκε, πάντως, η θερμή αμερικανική υποστήριξη στις ηλεκτρικές διασυνδέσεις χωρίς να μπορούν να αποκλειστούν και αμερικανικές επενδύσεις σε αυτές στο μέλλον.
Επί τάπητος η τουρκική προκλητικότητα – ξεκάθαρη αναφορά στο Κυπριακό
Κατά τη συζήτηση των δύο ηγετών ο Κυριάκος Μητσοτάκης έθεσε στο συνομιλητή του όλες τις λεπτομέρειες, που αφορούν στην εντεινόμενη εσχάτως τουρκική προκλητικότητα και δη τις υπερπτήσεις πάνω από κατοικημένα ελληνικά νησιά. «Είναι πλέον σαφές πως άπαντες αντιλαμβάνονται πως ο επεκτατισμός και ο αναθεωρητισμός δεν έχουν θέση σε ένα παγκόσμιο σκηνικό που γίνεται ολοένα και πιο σύνθετο» σημείωναν μετά τη συνάντηση στο Λευκό Οίκο αρμόδιες κυβερνητικές πηγές επιβεβαιώνοντας πως το ζήτημα της τουρκικής προκλητικότητας δεν ετέθη αυτοτελώς αλλά ως μέρος των ζητημάτων ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Σε ό,τι αφορά στο ζήτημα της πώλησης αμερικανικών μαχητικών F – 16 προς την Τουρκία αρμόδια κυβερνητική πηγή παρέπεμπε στη σημερινή ομιλία του Έλληνα πρωθυπουργού προς το Κογκρέσο, τονίζοντας, πάντως με νόημα πως ορισμένα ζητήματα είναι καλύτερο να μην συζητούνται δημοσίως. Οι ίδιες πηγές, εξάλλου, τόνιζαν ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός αναφέρθηκε στο Κυπριακό χωρίς να «μασήσει» τα λόγια του διαμηνύοντας εκ νέου πως δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή μία λύση δύο κρατών στη Μεγαλόνησο.
Πρόσκληση για επίσκεψη Μπάιντεν στην Αθήνα, «στο καλύτερο σημείο οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις»
Κατά τις επαφές των δύο ανδρών κατέστη σαφές, εξάλλου, πάντα σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, πως η Ελληνική Δημοκρατία έχει πλέον αποδείξει την ανθεκτικότητά της, καθώς υπερέβη τα δύσκολα χρόνια της οικονομικής κρίσης με την οικονομία να εξέρχεται ισχυρότερη και τους θεσμούς να καθίστανται πιο θωρακισμένοι. Η ελληνική πλευρά εξέφρασε, μάλιστα, την επιθυμία η διμερής συνεργασία να επεκταθεί σε όλους τους δυνατούς τομείς, ενώ ο Κυριάκος Μητσοτάκης εξέφρασε την ελπίδα να μπορέσει ο κ. Μπάιντεν να επισκεφθεί προσεχώς την Ελλάδα.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές η ελληνική πλευρά εμφανίζεται πολύ ικανοποιημένη από την πρώτη ημέρα του προγράμματος του Έλληνα πρωθυπουργού στην Ουάσιγκτον σημειώνοντας πως το κλίμα στη συνάντηση των δύο ηγετών ήταν παρά πολύ καλό, καθώς, όπως επισημαίνεται ο Αμερικανός πρόεδρος γνωρίζει σε βάθος τα ζητήματα της Ανατολικής Μεσογείου, έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για αυτά, ενώ τα άκρως θετικά αισθήματα του προς την Ελλάδα καθρεφτίστηκαν τόσο στις συχνές αναφορές του στην Ελληνοαμερικανική κοινότητα, όσο και στο χρόνο που αφιέρωσε για τις εν λόγω επαφές.
Οι ίδιες πηγές ανέφεραν χαρακτηριστικά πως οι Ελληνοαμερικανικές σχέσεις βρίσκονται στο καλύτερο σημείο που ήταν ποτέ και επεσήμαιναν πως η Ελλάδα έχει βαρύνοντα ρόλο να διαδραματίσει στο ζήτημα της υπεράσπισης και της εμπέδωσης της Δημοκρατίας παγκοσμίως, θέμα για το οποίο ο Τζο Μπάιντεν επιδεικνύει ζωηρό ενδιαφέρον, ήτοι για τη μάχη ανάμεσα στις Δημοκρατίες και τα αυταρχικά καθεστώτα. Επ αυτού, εξάλλου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να αφιερώσει μεγάλο μέρος της αποψινής του ομιλίας στο Κογκρέσο, όπως τονίζουν τα ίδια πρόσωπα.
Σήμερα η ομιλία του Κυριάκου Μητσοτάκη στο Κογκρέσο
Σήμερα, όπως προαναφέρθηκε, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα γίνει ο πρώτος Έλληνας πρωθυπουργός που θα μιλήσει ενώπιον της αμερικανικής Γερουσίας, καθώς στις 18:00 ώρα Ελλάδος έχει προγραμματιστεί η ιστορική ομιλία του στο Κογκρέσο. Ο κ. Μητσοτάκης πέρασε την πόρτα του Λευκού Οίκου χθες το μεσημέρι (στις 22:25 ώρα Ελλάδος), όπου τον υποδέχθηκε ο Αμερικανός πρόεδρος -και μάλιστα, φορώντας γραβάτα με την ελληνική σημαία! Μπροστά στις κάμερες, ο Τζο Μπάιντεν, υποδεχόμενος τον Κυριάκο Μητσοτάκη, αρχικά τον ευχαρίστησε για την «ηγεσία» του, τόνισε ότι η συζήτηση θα περιστραφεί γύρω από τον πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά όχι μόνο, καθώς στόχος είναι και η εμβάθυνση των καλών σχέσεων των δύο χωρών, που «βρίσκονται στο καλύτερο σημείο από ποτέ».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ευχαρίστησε για τα καλά λόγια που άκουσε και επανέλαβε πως η Ελλάδα είναι πυλώνας σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή και είναι έτοιμη να δεχθεί και άλλες αμερικανικές επενδύσεις. Εν συνεχεία, το ζεύγος Μπάιντεν παρέθεσε στον Λευκό Οίκο δεξίωση προς τιμήν του ζεύγους Μητσοτάκη για τα 201 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση, η οποία επρόκειτο να γίνει πέρυσι αλλά αναβλήθηκε λόγω πανδημίας. Στο περιθώριο της δεξίωσης, τόσο ο Αμερικανός πρόεδρος όσο και ο Έλληνας πρωθυπουργός έστειλαν αυστηρά μηνύματα προς τη Ρωσία, με αφορμή την εισβολή στην Ουκρανία.
«Οι σχέσεις ανάμεσα στις δύο χώρες βρίσκονται στο απόγειο»
«Οι σχέσεις ανάμεσα στις δύο χώρες βρίσκονται στο απόγειο», υπογράμμισε ο κ. Μητσοτάκης και τόνισε πως η κοινή ιστορία θυσιών δένει τα δύο έθνη. Για το Κυπριακό, ο πρωθυπουργός ανέφερε πως πρέπει να εφαρμοσθούν τα ψηφίσματα του ΟΗΕ και πως κανείς δεν μπορεί να δεχθεί λύση δύο κρατών, ενώ για τα εθνικά μας θέματα τόνισε πως οποιαδήποτε παραβίαση της εθνικής κυριαρχίας θα απαντηθεί με ομόφωνο και παραδειγματικό τρόπο. Για τα ενεργειακά, ο Έλληνας πρωθυπουργός ανέφερε πως η Αλεξανδρούπολη αποτελεί κόμβο ενέργειας και πως ΕΕ και ΗΠΑ μπορούν με κοινές προσπάθειες να μειώσουν τις τιμές της ενέργειας, ενώ όσον αφορά τις Ένοπλες Δυνάμεις εξέφρασε την ελπίδα να ενταχθούν σύντομα στην Πολεμική μας Αεροπορία τα αεροσκάφη F-35.
«Στο καλύτερο σημείο οι σχέσεις ΗΠΑ-Ελλάδας»
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν επανέλαβε πως οι σχέσεις ανάμεσα στις δύο χώρες βρίσκονται στο καλύτερο σημείο τους. «Είναι μια σημαντική περίοδος για να εδραιώσουμε τις σχέσεις μας», εξήγησε ο Αμερικανός πρόεδρος και εξέφρασε την ελπίδα να συνεχιστεί η στενή συνεργασία που υπάρχει ανάμεσα στις δύο χώρες. Μάλιστα, ανανέωσε το ραντεβού, λέγοντας πως αδημονεί να συνεχίσει τις συνομιλίες με τον Έλληνα πρωθυπουργό και στην Ελλάδα. Τόσο η Τζιλ όσο και ο Τζο Μπάιντεν μίλησαν με θερμά λόγια για τον ελληνικό λαό, την ομογένεια και το ζεύγος Μητσοτάκη.
Το παρατσούκλι… Μπαϊντενόπουλος
Μάλιστα, ο Αμερικανός πρόεδρος αστειεύτηκε, λέγοντας ότι του κόλλησαν το παρατσούκλι «Μπαϊντενόπουλος» από τότε που έπαιρνε το 92% των ψήφων της ελληνικής ομογένειας, από την εποχή που ήταν βουλευτής του Ντελάγουεαρ. Η Τζιλ Μπάιντεν, με τη σειρά της, τόνισε πως «είναι εκπληκτικό που βλέπω τόσους φίλους γύρω μας. Μια κοινωνία γίνεται ισχυρή όταν οι γηραιότεροι φυτεύουν δένδρα που ποτέ δεν θα σβήσει η σκιά τους. Η κληρονομιά της Ελλάδας, οι επιστήμες και οι τέχνες της αγγίζουν κάθε σημείο του πολιτισμού μας και χαιρόμαστε τη σκιά αυτού του δένδρου».
Μπάιντεν: Η Ελλάδα θυμάται πως όταν οι δικτάτορες υπήρχαν στη γειτονιά της, μία ήταν η απάντηση: «Όχι, όχι, όχι»
«O ελληνικός λαός γνωρίζει, όπως και ο αμερικανικός λαός γνωρίζει, ότι η ελευθερία και η δημοκρατία αξίζουν θυσίες, όπως ακριβώς τα ιδανικά των αρχαίων Αθηναίων ενέπνευσαν τους “Ιδρυτές Πατέρες” της Αμερικής. Η Αμερικανική Επανάσταση -είναι τολμηρό να το πω- έδωσε έμπνευση στους Έλληνες πατριώτες να αγωνιστούν για τη δική τους ανεξαρτησία πριν από 201 χρόνια. Και η Ελλάδα θυμάται ότι όταν δικτάτορες και ισχυροί άνδρες επιζητούν να κυριαρχήσουν στους γείτονές τους, υπάρχει μόνο μία απάντηση: Όχι, όχι, όχι», τόνισε με νόημα ο Μπάιντεν.
«Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, στις δυνάμεις του Άξονα του φασισμού που σάρωναν την Ευρώπη η Ελλάδα είπε “όχι”, εμπνέοντας τον κόσμο με την αντίστασή της. Σήμερα, ο πόλεμος και η παραπληροφόρηση έχουν επιστρέψει στην Ευρώπη με τη βάναυση και απρόκλητη επίθεση της Ρωσίας στη γείτονά της, την Ουκρανία. Βλέπουμε φρικαλεότητες και εγκλήματα πολέμου, παιδιά να θάβονται σε ομαδικούς τάφους, εκατομμύρια πρόσφυγες να επιχειρούν να γλιτώσουν από τον πόλεμο του Πούτιν, και την Ελλάδα και τις Ηνωμένες Πολιτείες να στέκονται σαν μια γροθιά για να υποστηρίξουν τον λαό της Ουκρανίας και να επιβάλουν σοβαρό οικονομικό πλήγμα στη Ρωσία, για να καταστήσουν τον Πούτιν υπόλογο.
Και θέλω να σας ευχαριστήσω, κύριε πρωθυπουργέ, για το θάρρος και την ξεκάθαρη στάση που δείξατε από την αρχή αυτής της κρίσης. Υψώσατε τη φωνή σας αμέσως καταδικάζοντας την επιθετικότητα της Ρωσίας, καλωσορίσατε Ουκρανούς πρόσφυγες, αποτελώντας προπύργιο ασφάλειας του ΝΑΤΟ στη νοτιοανατολική Ευρώπη και τη Μεσόγειο. Μαζί, επιδεικνύουμε τη δύναμη και την ικανότητα των δημοκρατιών να μπορούν να ενεργούν από κοινού. Και βοηθάμε τους Ουκρανούς να πουν “όχι” στη ρωσική επιθετικότητα. Και λέμε “όχι” στην τυραννία και στην ιδέα ότι οι απολυταρχίες θα ξεπεράσουν τις δημοκρατίες κατά τον 21ο αιώνα, γιατί αυτό είναι που διακυβεύεται εδώ, κατά την άποψή μου».