Το Σώμα των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης (IRGC) στο Ιράν ανέλαβε την ευθύνη της κατάληψης των δύο ελληνικών πλοίων στον Περσικό Κόλπο. Είναι κλάδος των Ιρανικών Ενόπλων Δυνάμεων και αυτοαποκαλούνται οι θεματοφύλακες του θεοκρατικού καθεστώτος του Ιράν, ενώ έχουν αρκετή δύναμη, τόσο μέσα στη χώρα όσο και στο εξωτερικό, ιδιαίτερα όμως στη Μέση Ανατολή, όπου έχουν δραστηριοποιηθεί έντονα τα τελευταία χρόνια.
Ιδρύθηκαν μετά την Ιρανική Επανάσταση
Οι Φρουροί της Επανάστασης ιδρύθηκαν μετά την Ιρανική Επανάσταση στις 22 Απριλίου 1979 κατ’ εντολή του Αγιατολάχ Ρουχολάχ Χομεϊνί. Ενώ ο ιρανικός στρατός υπερασπίζεται τα ιρανικά σύνορα και διατηρεί την εσωτερική τάξη, σύμφωνα με το ιρανικό σύνταγμα, οι Φρουροί της Επανάστασης έχουν σκοπό να προστατεύσουν το πολιτικό σύστημα της Ισλαμικής Δημοκρατίας της χώρας. Επίσης βασίζουν τον ρόλο τους στην προστασία του ισλαμικού συστήματος καθώς και στην αποτροπή ξένων παρεμβάσεων και πραξικοπημάτων από τον στρατό ή “αποκλίνοντα κινήματα”.
Από το 2011, οι Φρουροί της Επανάστασης απαριθμούσαν τουλάχιστον 250.000 στρατιωτικούς, συμπεριλαμβανομένων των χερσαίων, αεροδιαστημικών και ναυτικών δυνάμεων. Οι ναυτικές δυνάμεις τους είναι πλέον οι πρωταρχικές δυνάμεις που επιφορτίζονται με τον επιχειρησιακό έλεγχο του Περσικού Κόλπου. Ελέγχουν επίσης την παραστρατιωτική πολιτοφυλακή Μπασίτζ που έχει περίπου 90.000 ενεργό προσωπικό. Το μέσο ενημέρωσης που ελέγχουν είναι η Sepah News.
Ο ρόλος των Φρουρών της Επανάστασης στο Ιράν
Από την αρχή του ως ιδεολογικά καθοδηγούμενη πολιτοφυλακή, ο Στρατός των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης έχει αναλάβει μεγαλύτερο ρόλο σε σχεδόν κάθε πτυχή της ιρανικής κοινωνίας. Το Reuters ανέφερε το 2019 ότι “είναι επίσης μια βιομηχανική αυτοκρατορία με πολιτική επιρροή”. Ο διευρυμένος κοινωνικός, πολιτικός, στρατιωτικός και οικονομικός τους ρόλος υπό τη διακυβέρνηση του Προέδρου Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ -ειδικά κατά τις προεδρικές εκλογές του 2009 και την μετεκλογική καταστολή των διαδηλώσεων- έχει οδηγήσει πολλούς δυτικούς αναλυτές να υποστηρίξουν ότι η πολιτική ισχύς του έχει ξεπεράσει ακόμη και αυτό του σιιτικού κληρικού συστήματος της χώρας.
Ο Επικεφαλής Διοικητής των Φρουρών από το 2019 είναι ο Χουσείν Σαλαμί, του οποίου προηγήθηκαν ο Μοχαμέντ Αλί Τζαφάρι και ο Γιαχία Ραχίμ Σαφαβί αντίστοιχα από το 2007 και το 1997. Οι Φρουροί της Ισλαμικής Επανάστασης έχουν χαρακτηριστεί τρομοκρατική οργάνωση από τις κυβερνήσεις του Μπαχρέιν, της Σαουδικής Αραβίας και των Ηνωμένων Πολιτειών. Στις 16 Μαρτίου 2022, υιοθέτησε έναν νέο ανεξάρτητο κλάδο που ονομάζεται “Διοίκηση για την Προστασία και την Ασφάλεια των Πυρηνικών Κέντρων”.
Ο κύριος ρόλος της δύναμής τους είναι στην εθνική ασφάλεια
Το Σώμα είναι υπεύθυνο για την εσωτερική και συνοριακή ασφάλεια, την επιβολή του νόμου, καθώς και τις πυραυλικές δυνάμεις του Ιράν. Οι επιχειρήσεις των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης προσανατολίζονται σε ασύμμετρο πόλεμο και λιγότερο παραδοσιακά καθήκοντα. Αυτά περιλαμβάνουν τον έλεγχο του λαθρεμπορίου, τον έλεγχο του Στενού του Ορμούζ και τις επιχειρήσεις αντίστασης. Επίσης προορίζεται να συμπληρώσουν τον πιο παραδοσιακό ρόλο του τακτικού ιρανικού στρατού, με τις δύο δυνάμεις να λειτουργούν χωριστά και να επικεντρώνονται σε διαφορετικούς επιχειρησιακούς ρόλους.
Οι Φρουροί της Επανάστασης είναι μια συνδυασμένη δύναμη όπλων με χερσαίες δυνάμεις, ναυτικό, αεροπορία, υπηρεσίες πληροφορίων και ειδικές δυνάμεις. Ελέγχουν επίσης την πολιτοφυλακή Μπασίτζ, η οποία είναι μια δύναμη που βασίζεται σε εθελοντές, με 90.000 τακτικούς στρατιώτες και 300.000 έφεδρους.
Οι Φρουροί της Επανάστασης αναγνωρίζονται επίσημα ως συστατικό του ιρανικού στρατού σύμφωνα με το άρθρο 150 του ιρανικού Συντάγματος. Είναι ξεχωριστό και παράλληλο με το άλλο σκέλος του στρατού του Ιράν. Ειδικά στα νερά του Περσικού Κόλπου, οι Φρουροί της Επανάστασης αναμένεται να αναλάβουν τον έλεγχο οποιασδήποτε ιρανικής απάντησης σε επιθέσεις στις πυρηνικές του εγκαταστάσεις.