Ένα ρητορικό ερώτημα...
Από την Ευτυχία Παπούλια
Κοινωνιολόγος
Έχεις να κάνεις πολύ δρόμο, κοριτσάκι,
κ’ έχεις δυο πεδιλάκια μόνο από ουρανό.
Κοιμήσου.
Γιάννης Ρίτσος
Δεκαετίες τώρα, οι επιστήμονες αναζητούν τον χρόνο και τον τρόπο προέλευσης της, όχι όμως και την αιτία και τον λόγο ύπαρξής της. Γιατί να υπάρχει η ζωή; Ποιος είναι ο σκοπός της; Κυρίως ποιος ειναι ο δημιουργός αυτού του Θείου Δώρου που μας χαρίστηκε; Η Γένεσις ( 1-11) αναφέρεται σε μια Δύναμη χωρίς αρχή και τέλος, στον Θεό, ο οποίος κάποια στιγμή τάραξε την ηρεμία του σύμπαντος και είπε: Γενηθήτω το φως… Και εγένετο φως!.. Υστερα διαχώρισε το φως απ’ το σκοτάδι, την μέρα απ’ την νύχτα τα βουνά απ’ την θάλασσα, έφερε τα ζώα τα πουλιά, δένδρα χορτάρι κι’ ότι ηταν απαραίτητο για, την συντήρησή τους.
Και τέλος έπλασε την γυναίκα και τον άνδρα με την εντολή να αυξάνονται να πληθαίνουν και να κυριαρχήσουν πανω στην γη. Ωστόσο, ακόμη και η Βίβλος, μας εξηγεί τον τρόπο οχι όμως και τον λόγο ύπαρξης και διαιώνισης της ζωής. Γιατί να πληθαίνουν μόνο οι άνθρωποι, γιατί να κυριαρχήσουν στην γη; Πολύς λόγος έγινε στις ΗΠΑ, για την πρόθεση του Ανωτάτου Δικαστηρίου να αναιρέσει την απόφαση του 1973 που μετέτρεψε σε συνταγματικό δικαίωμα την άμβλωση. Δεν θα μπορούν δηλαδή οι γυναίκες να καταστρατηγούν μονομερώς την εντολή του Θεού να αυξάνονται και να πληθύνονται οι άνθρωποι.
Επιχειρήματα
Τα βασικά επιχειρήματα οσων ξεχύθηκαν στους δρόμους για να διαδηλώσουν την αντίθεσή τους, ηταν για τα νεαρά κυρίως κορίτσια που απο άγνοια θα είχαν πέσει θύματα μιας ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης και θα ανέθεταν, αναγκαστικά, μια τόσο σοβαρή επέμβαση σε άσχετους – με ό,τι αυτό συνεπάγεται ακόμα και για την ζωή τους. Γιατί αμβλώσεις, νόμιμα η παράνομα, δεν θα πάψουν να γίνονται. Ενα άλλο επιχείρημα, γενικής χρήσεως, είναι αυτό που πολύ συχνά επικαλούνται κάποιοι, ως το δικαίωμα αυτοδιαχείρισης του σώματός μας. Ενα δικαίωμα που ήταν σημαία όλων των αντιεμβολιαστών οι οποίοι αγνόησαν πως η άσκηση αυτού του αμφιλεγόμενου δικαιώματός τους συνιστούσε ταυτόχρονα και μια απειλή εις βάρος της υγείας και της ζωής της υπόλοιπης κοινωνίας.
Το δικαίωμα όμως αυτό της αυτοδιαχείρισης του σώματός μας, το επικαλούνται κι άλλες κατηγορίες πολιτών που αδιαφορούν για τις επιπτώσεις μιας κακής διαχείρισης του σώματός τους στην υπόλοιπη κοινωνία. Υπέρβαροι, αλκοολικοί, καπνιστές, αθλητές που κάνουν χρήση αναβολικών, αδιαφορούν ή αγνοούν πως με τις επιλογές τους στο όνομα της αυτοδιαχείρισης του σώματός τους επηρεάζουν αρνητικά την υπόλοιπη κοινωνία αφού για να υπάρξει χρειάζεται όλο και περισσότερους υγιείς ανθρώπους.
Ένα ρητορικό ερώτημα
Σαν ενα γενικό ερώτημα ομως, σε μια οργανωμένη κοινωνία με νόμους ηθικούς και κοινωνικούς, με αρχές και ήθη, ποιος απ’ αυτούς τους θεσμούς ορίζει τα όρια της αυτοδιαχείρισης; Μπορεί η Εκκλησία η η Πολιτεία να απαγορεύσει σε μια νεαρή γυναίκα την διακοπή μιας εγκυμοσύνης ως αποτέλεσμα επιπολαιότητας ή κακών υπολογισμών επειδή ερχεται σε αντίθεση με τους κανόνες τους χωρις να προτείνουν αυτοί οι θεσμοί εναλλακτικές;
Φυσικά οι άνθρωποι πάντα επινοούν τρόπους να μετριάσουν ή και να εξαλείψουν τις αντιθέσεις που δημιουργούν ρήγματα ανάμεσα στα μέλη της κοινωνίας και τους θεσμούς. Ετσι μια νέα επιστήμη, η βιοηθική, έρχεται τώρα να συγχρωτίσει τις επιπτώσεις στην κοινωνία ενός τρόπου ζωής χωρίς αναστολές και περιορισμούς που όμως έρχεται σε αντίθεση με την ηθική, όπως την εννοεί η θρησκεία, αν φυσικά της αναγνωρίζουμε τον ρόλο της στην ζωή μας. Τι γίνεται όμως οταν οι επιλογές μας, μας φέρνουν αντιμέτωπους όχι με την κοινωνία και τους θεσμούς της αλλά κατ’ ευθείαν με την ίδια την ζωή που επιμένει που θέλει να συνεχίζει την πορεία της αγνοώντας την ανθρώπινη βούληση και προσπερνώντας τα αναχώματα που στήνει μπροστά της η ανθρώπινη καταστροφικότητα;
Γυναίκα
Ο ρόλος της γυναίκας, ως ο δίαυλος μέσα απ’ τον οποίο επέλεξε η ανθρώπινη ζωή να διαιωνίζεται, αυτή η ύψιστη τιμή, δεν ανατέθηκε στην γυναίκα απ’ την κοινωνία, την Θρησκεία ή όποια άλλη αρχή, στην οποία θα πρέπει να δώσει λόγο για τον τρόπο που θα διαχειριστεί αυτή την υψηλή αποστολή της. Έτσι, η η διαμάχη ανάμεσα, κυρίως, σε Θρησκεία και Δικαιοσύνη για το δικαίωμα της γυναίκας να διακόψει μια εγκυμοσύνη είναι χωρίς λόγο, κι έχουν απόλυτο δίκιο οι γυναίκες που προβάλλουν το επιχείρημα πως δεν είναι μηχανές παραγωγής ανθρώπων για να λυθεί το δημογραφικό.
Ο ρόλος της γυναίκας ως μέσον αναπαραγωγής της ανθρώπινης ζωής, είναι μια αποστολή που ανατέθηκε σ’ αυτήν απ’ ευθείας απ’ την ίδια την ζωή, είναι κάτι σαν μια σύμβαση έργου ορισμένου χρόνου, είναι μια υπαρξιακή συνθήκη ανάμεσα σ’ αυτές τις δυο οντότητες. Ωστόσο, η φύση έδωσε στη γυναίκα το προνόμιο να συντελείται μέσα στο δικό της σώμα το θαύμα της ζωής, όχι όμως και την υποχρέωση να εκπληρώσει αυτή την αποστολή.
Κι από δω και πέρα, η γυναίκα είναι μόνη της απέναντι στην ζωή σχετικά με τον τρόπο που θα διαχειριστεί μια ‘ανεπιθύμητη’ εγκυμοσύνη. Γιατί η εγκυμοσύνη δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται ως αποτέλεσμα ευκαιριακής ‘επιθυμίας’.
Η στιγμή που εκκολάπτεται μια νέα ζωή στο σώμα της γυναίκας είναι μια τελετουργία, είναι η υποδοχή μιας νέας ζωής που ..παρέμβαση σ’ αυτή την ‘θέληση’ της νέας ζωής συνιστά προδοσία της γυναίκας απέναντι στην εμπιστοσύνη που της έδειξε η ζωή για την αναπαραγωγή της. Από την άλλη, μια παρέμβαση διακοπής της ζωης που θέλει να ζήσει, συνιστά και πρόκληση για κάποιες άλλες γυναίκες που λαχταρούν τους χτύπους μιας νέας καρδιάς μέσα το σώμα τους αλλά η φύση για δικούς της λόγους αρνήθηκε να τους δώσει αυτήν την χαρά και την συγκίνηση.
…ανεπιθύμητες
Υπάρχουν άλλωστε ασφαλείς τρόποι να αποφευχθεί μια εγκυμοσύνη χωρίς επιπτώσεις στις συντροφικές σχέσεις. Πόσο εύκολα μπορούμε να κατατάξουμε τις εγκυμοσύνες σε επιθυμητές και ανεπιθύμητες, αν δεν υπάρχει η “σκιά” της εγκληματικής πράξης; Δεν ειναι στην απόλυτη δικαιοδοσία της γυναίκας να επιλέξει πότε θα φέρει στον κόσμο μια νέα ζωή ανάλογα με τις συνθήκες που την εξυπηρετούν. Η ζωή μπορεί ξαφνικά να της στερήσει την δυνατότητα αυτή, μπορεί να άρει την εμπιστοσύνη της, οχι απο εκδίκηση, αλλά επειδή πρέπει να προχωρήσει χωρίς την συμμετοχή της, προσπερνώντας την. Γιατί προχωράει με τους δικούς της ρυθμούς, αναπαράγεται, αγνοώντας όσους δεν θέλουν να συμμετάσχουν σ’ αυτήν την μαγική διαδικασία.
Δεν μας ανήκει το σώμα μας, δεν το ‘κατασκευάσαμε’ εμείς. Δεν μπορούμε να πουλάμε κομμάτια από το σώμα μας ή να “αγοράζουμε” απο άλλους για να αντικαταστήσουμε κάποια απ’ τα δικά μας, ώστε να παρατείνουμε μια ζωή χωρίς ζωή. Είμαστε ένας μικρός κρίκος μιας ζωής που θέλει να αναπαράγεται, να διαιωνίζεται μέσα και απ’ το δικό μας σώμα… Είμαστε το ενδιάμεσο μιας ζωής που θέλει να έρθει .Κι έχουμε χρέος να κρατάμε αυτό το σώμα στην καλύτερη δυνατή φυσική του κατάσταση.