Μπορούν τα μάτια των παιδιών να αποκαλύψουν διαταραχές στο φάσμα του αυτισμού και ελλειμματική προσοχή; Μία πρωτοποριακή νέα έρευνα υποστηρίζει πως ναι -μια ανακάλυψη που θα βοηθήσει παιδιά και γονείς να κερδίσουν πολύτιμο χρόνο. Όσο νωρίτερα διαγνωστούν τόσος περισσότερος χρόνος κερδίζεται για τη θεραπεία και τη διαχείριση των συμπτωμάτων, ενώ συχνά η διάγνωση μπορεί να βοηθήσει τους ανθρώπους στην καλύτερη κατανόηση του εαυτού τους. Ωστόσο, η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής-Υπερκινητικότητα (ΔΕΠΥ) και οι Διαταραχές του Φάσματος του Αυτισμού (ΔΑΦ), όπως άλλωστε πολλές ψυχικές διαταραχές δεν είναι εύκολο να διαγνωστούν με ένα απλό τεστ. Νέα έρευνα προτείνει μια δυνητικά γρήγορη, αξιόπιστη εναλλακτική λύση για την ανίχνευση τέτοιων καταστάσεων: ένα οφθαλμικό τεστ. Οι επιστήμονες μπόρεσαν να χρησιμοποιήσουν ένα τεστ που ονομάζεται ηλεκτροαμφιβληστροειδογράφημα (ERG), το οποίο μετρά την ηλεκτρική δραστηριότητα του αμφιβληστροειδούς ως απόκριση στο φως, για να ανιχνεύσει διαφορετικά μοτίβα δραστηριότητας σε άτομα με ΔΕΠΥ και ΔΑΦ.
«Η ΔΑΦ και η ΔΕΠΥ είναι οι πιο συχνές νευροαναπτυξιακές διαταραχές που διαγιγνώσκονται στην παιδική ηλικία», λέει ο ερευνητής οπτομέτρης Πολ Κονστάμπλ, από το Πανεπιστήμιο Flinders στην Αυστραλία. «Ωστόσο η διάγνωση και για τις δύο καταστάσεις μπορεί να είναι χρονοβόρα και περίπλοκη». «Η έρευνά μας στοχεύει να το βελτιώσει αυτό. Διερευνώντας πώς τα σήματα στον αμφιβληστροειδή αντιδρούν στα ελαφρά ερεθίσματα, ελπίζουμε να αναπτύξουμε πιο ακριβείς και πρώιμες διαγνώσεις για διαφορετικές νευροαναπτυξιακές καταστάσεις». Συνολικά 226 νέοι συμπεριλήφθηκαν στην έρευνα – 55 με ΔΑΦ, 15 με ΔΕΠΥ και 156 εθελοντές χωρίς καμία από τις διαταραχές. Οι σαρώσεις έδειξαν ότι τα παιδιά με ΔΕΠΥ έδειξαν υψηλότερη συνολική ενέργεια ERG, ενώ εκείνα με ΔΑΦ έδειξαν λιγότερη ενέργεια ERG.
Προηγούμενες μελέτες
Οι ερευνητές προτείνουν ότι οι διαφορές στον τρόπο με τον οποίο συνδέονται οι εγκέφαλοι των ατόμων με ΔΕΠΥ και ΔΕΠ – οι διαφορετικές συνάψεις και τα διαφορετικά επίπεδα χημικών αγγελιοφόρων όπως η ντοπαμίνη, για παράδειγμα – αντανακλώνται στη συνέχεια στα μάτια. Προηγούμενες μελέτες έχουν επίσης τονίσει πώς τα μάτια μπορούν να αντανακλούν αυτό που συμβαίνει στον εγκέφαλο. Καθώς αυτή είναι η πρώτη μελέτη του είδους, οι επιστήμονες βρίσκονται ακόμα σε προκαταρκτικό στάδιο. Ωστόσο, τα αποτελέσματα είναι αρκετά για να προτείνουν πρότυπα συμπεριφοράς των ματιών που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τον εντοπισμό της ΔΕΠΥ και της ΔΑΦ στα παιδιά και για τη διάκρισή τους μεταξύ τους.
Η ΔΑΦ, η οποία επηρεάζει περίπου 1 στα εκατό παιδιά, οδηγεί σε διαφορές στον τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρονται τα παιδιά: αυτό μπορεί να περιλαμβάνει το πώς αλληλεπιδρούν με τον κόσμο, για παράδειγμα, και πώς επικοινωνούν με άλλους ανθρώπους. Η ΔΕΠΥ πιστεύεται ότι επηρεάζει μεταξύ 5-8% των παιδιών. Όπως και η ΔΑΦ, έχει να κάνει με την ανάπτυξη του εγκεφάλου, αλλά σε αυτή την περίπτωση χαρακτηρίζεται από υπερβολική δραστηριότητα, δυσκολία στον έλεγχο των παρορμητικών ενεργειών και δυσκολία συγκέντρωσης.