Με χαμόγελο βλέπει η ελληνική πλευρά την άρση του βέτο από την Τουρκία για την ένταξη Σουηδίας και Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, ύστερα από τον συμβιβασμό που κατέληξαν οι τρεις χώρες. Η συμφωνία, η οποία πανηγυρίστηκε ιδιαίτερα στην Μαδρίτη από τα μέλη της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας, κλείνει ένα πολύ σημαντικό κεφάλαιο της Συνόδου και βάζει τέλος στον εκβιασμό Ερντογάν. Πηγές από την ελληνική αποστολή εξέφραζαν ικανοποίηση για την εξέλιξη που υπήρξε και σημείωναν ως θετικό το γεγονός ότι «το παζάρι του Τούρκου προέδρου δεν κράτησε πολύ».
Στα καλά για την Ελλάδα από την τελική συμφωνία στα οποία εστιάζουν είναι το γεγονός ότι αυτή δεν ακουμπά την χώρα μας, καθώς δεν προκύπτουν ζητήματα που να την θίγουν ή να διαφοροποιούν τις σχέσεις ΕΕ- Τουρκίας. Η Σύνοδος Κορυφής την περασμένη εβδομάδα έστειλε ένα ξεκάθαρο μήνυμα προς την Άγκυρα ότι πρέπει να σταματήσει την επιθετική ρητορική και πως δεν θα επιτραπεί η αμφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων κρατών – μελών. Επίσης, όπως, τόνιζαν οι ίδιες πηγές με την ένταξη Σουηδίας και Φιλανδίας στον ΝΑΤΟ ενισχύεται η ευρωπαϊκή πτυχή της Συμμαχίας, κάτι που είναι προς το συμφέρον της Ελλάδας.
Το κοινό μνημόνιο
Ο πρόεδρος της Φινλανδίας Σάουλι Νιινίστο δήλωσε ότι η Τουρκία συμφώνησε τελικώς να υποστηρίξει την ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Ο Νιινίστο είπε ότι αυτό επετεύχθη αφού προηγουμένως οι τρεις χώρες υπέγραψαν ένα κοινό μνημόνιο με το οποίο «επεκτείνουν την πλήρη υποστήριξή τους η μία για την ασφάλεια της άλλης ενάντια σε απειλές». Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ δήλωσε από την πλευρά του πως το μνημόνιο που υπεγράφη σήμερα στη Μαδρίτη ανάμεσα στις τρεις χώρες «καλύπτει» την ανησυχίες που είχε η Τουρκία αναφορικά τόσο με τις πωλήσεις-εξαγωγές όπλων όσο και με τον «αγώνα ενάντια στην τρομοκρατία».
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με πηγές της τουρκικής προεδρίας, η Άγκυρα εξασφάλισε από την Στοκχόλμη και το Ελσίνκι δεσμεύσεις για:
πλήρη συνεργασία με την Τουρκία στον αγώνα κατά του PKK και όσων σχετίζονται με αυτό
επίδειξη αλληλεγγύης προς την Τουρκία στον αγώνα ενάντια στην τρομοκρατία
μη υποστήριξη των PYD/YPG (σ.σ. Κούρδων της Συρίας) και των γκιουλενιστών – FETO
αποφυγή περιορισμών τύπου εμπάργκο στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας
τροποποίηση της εθνικής νομοθεσίας και των πρακτικών υπέρ της καταπολέμησης της τρομοκρατίας
δημιουργία ενός δομημένου μηχανισμού συνεργασίας για την ανταλλαγή πληροφοριών για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του οργανωμένου εγκλήματος
συγκεκριμένα βήματα προς την κατεύθυνση της έκδοσης τρομοκρατών εγκληματιών
απαγόρευση των δραστηριοτήτων συγκέντρωσης χρημάτων και στρατολόγησης υπέρ του PKK και των παρακλαδιών του
αποτροπή κάθε τρομοκρατικής προπαγάνδας κατά της Τουρκίας
υποστήριξη της όσο το δυνατόν μεγαλύτερης συμμετοχής της Τουρκίας στις υπάρχουσες και μελλοντικές πρωτοβουλίες της Κοινής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας της ΕΕ, μεταξύ αυτών και στη Μόνιμη Διαρθρωμένη Συνεργασία (PESCO).
δημιουργία ενός μόνιμου κοινού μηχανισμού με τη συμμετοχή φορέων από τους τομείς της Δικαιοσύνης, των Πληροφοριών και της Ασφάλειας για την επίβλεψη της υλοποίησης όλων αυτών των βημάτων.
Σημειώνεται, ότι η Τουρκία είχε μπλοκάρει την διαδικασία ένταξης Φινλανδίας και Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, κατηγορώντας τις δύο σκανδιναβικές χώρες ότι προσφέρουν καταφύγιο σε μέλη των YPG και PKK και ότι επιβάλλουν κυρώσεις εναντίον του μελλοντικού συμμάχου τους.
Τι ετοιμάζει η Τουρκία;
Το πρώτο σενάριο, είναι ότι ο Τούρκος πρόεδρος, κλείνοντας το μέτωπο που είχε ανοίξει εντός της Συμμαχίας και εξασφαλίζοντας το ραντεβού που ήθελε με τον Τζο Μπάιντεν δεν θα επιχειρήσει να μπει ξανά στο κάδρο ως «ταραξίας» του ΝΑΤΟ εγείροντας θέμα για την αποστρατιωτικοποίηση των ελληνικών νησιών. Η δεύτερη προσέγγιση προβλέπει ότι η Τουρκία έχοντας κλείσει το μέτωπο με τις δύο χώρες του Βορρά και τις άλλες χώρες της Συμμαχίας που είχαν εκνευριστεί με την στάση που τήρησε στο θέμα αυτό, θα ανοίξει ένα νέο κεφάλαιο αντιπαράθεσης με την Ελλάδα.
Δεύτερο “Μητσοτάκης γιοκ”
Ο Τούρκος πρόεδρος επιχείρησε να δυναμιτίσει το κλίμα λίγο πριν την αναχώρηση του από την Άγκυρα, λέγοντας ξανά «Μητσοτάκης γιοκ» για το ενδεχόμενο πιθανής συνάντησης των δύο ηγετών. Οι διαπραγματεύσεις για το βέτο στην ένταξη Σουηδίας και Φινλανδίας και οι δηλώσεις που ακολούθησαν δεν επέτρεψαν στον κ. Ερντογάν να δώσει το παρόν στο δείπνο που παρέθεσε προς τιμήν των ηγετών του ΝΑΤΟ ο βασιλιάς της Ισπανίας. Έτσι, δεν βρέθηκαν με τον κ. Μητσοτάκη στον ίδιο χώρο λίγο μετά το δεύτερο «γιοκ» από τον Τούρκο πρόεδρο.
Στο περιθώριο του δείπνου, ο κ. Μητσοτάκης είχε την ευκαιρία να δει για δεύτερη φορά μέσα σε έναν περίπου μήνα τον Αμερικανό πρόεδρο και λίγες ώρες πριν το τετ α τετ του Τζο Μπάιντεν με τον κ. Ερντογάν. Όπως μετέφεραν συνεργάτες του το κλίμα της συζήτησης ήταν εξαιρετικό και οι δύο άντρες κουβέντιασαν για την επίσκεψη του κ. Μητσοτάκη στην Αμερική, με τους δυο ηγέτες να εκφράζουν την ικανοποίηση τους για την επιτυχία της πρόσφατης επίσκεψης του Πρωθυπουργού στην Ουάσιγκτον και το εξαιρετικό επίπεδο των διμερών σχέσεων των δυο χωρών.