Τι ορίζουμε ως θαύμα;
Από την Ευτυχία Παπούλια
Κοινωνιολόγος
Υπάρχουν δύο μόνο τρόποι να ζήσεις τη ζωή σου. Ο ένας είναι σαν τίποτα να μην είναι θαύμα.
Ο άλλος είναι σαν όλα να είναι ένα θαύμα.
Αλβέρτος Αϊνστάιν
Μπορεί η Εκκλησία μας, η Θρησκεία μας να έχει πολλά κενά, πολλές ασάφειες, μπορεί να χρειάζεται εκσυγχρονισμό ώστε να απαντά με πειστικό τρόπο στις αγωνίες και αναζητήσεις του σύγχρονου ανθρώπου, ωστόσο ακόμα και με την ασάφεια του λόγου της παραμένει η Εκκλησία μας, ενα καταφύγιο παρηγοριάς για οσους δεν μπορούν να έχουν μια διέξοδο στα υπαρξιακά τους προβλήματα αλλά και τις υπαρκτές ανάγκες της καθημερινής ζωής τους.
Τέτοια, που είναι και τα σοβαρότερα προβλήματα ειναι αυτά της υγείας, για τα οποία, αφού η επιστήμη εξάντλησε ολη την γνώση της και παρέσχε ολα όσα μπορούσε να παράσχει αλλά δεν έλυσε οριστικά το πρόβλημα του ασθενούς, εναποθέτει πλέον αυτός ως έσχατη λύση την ελπίδα του στον Θεό, ζητώντας την βοήθειά Του μέσω των εκπροσώπων Του, όπως αυτοπροσδιορίζονται οι ίδιοι οι ποιμένες της Εκκλησίας. Κι αν σ’ αυτήν την προσφυγή, στον θεσμό της Εκκλησίας για βοήθεια, δεν υπαρχει συναλλαγή, η εκμετάλλευση της πίστης ή και της αφέλειας των πιστών, που σίγουρα δεν υπάρχει, τότε η Πολιτεία και η Δικαιοσύνη αλλά και τα ΜΜΕ δεν έχουν δικαίωμα παρέμβασης.
Το διάσημο εκκλησάκι
Αφορμή, γι’ αυτήν την επισήμανση ήταν ο θόρυβος που ξέσπασε σχετικά με κάποια θαύματα ενός ιερωμένου, στο εκκλησάκι του Αγίου Ισιδώρου, στον Λυκαβηττό. Θαύματα που, όπως ισχυρίζεται ο ίδιος, έχει κάνει και σε άλλες Εκκλησίες, όπου υπηρέτησε. Δεν γνωρίζουμε την σκοπιμότητα αυτής της ‘διαφήμισης’ και θα έπρεπε η ίδια η Εκκλησία, αντί να λοιδορεί και να καταδικάζει τέτοια φαινόμενα να αναζητεί αυτούς που βιντεοσκοπούν και δημοσιοποιούν μέσω του διαδικτύου σκηνές αυστηρά προσωπικές, ανάμεσα σ’ έναν απελπισμένο που, μη έχοντας άλλη επιλογή, ζητάει την βοήθεια του ιερωμένου, ελπίζοντας σ’ ένα ακόμη θαύμα και για εκείνον, όπως έγινε και με τόσους άλλους, όπως τουλάχιστον ισχυρίζεται ο συγκεκριμένος πιστός του Αγίου Ισιδώρου.
Κι οσον αφορά στο συγκεκριμένο περιστατικό, ο ίδιος ο πιστός που προσέφυγε για βοήθεια, δήλωσε πως δεν ήταν τόσο ανάπηρος, γι’ αυτό και δεν έγινε το θαύμα, που ενδόμυχα προφανώς προσδοκούσε… Αναφέρομαι φυσικά στον ασθενή που σηκώθηκε από το καροτσάκι και… λίγες μέρες αργότερα εθεάθη σε άσχετη τοποθεσία ξανά καθηλωμένος σε αυτό…
Γίνονται όμως θαύματα;
Οχι μόνο στην εποχή μας αλλά και σ’ όλες τις εποχές του παρελθόντος χρόνου, η Ιστορία, Θρησκευτική και Πολιτική αλλά και η Μυθοπλασία και η Παράδοση αφηγούνται γεγονότα που η εξήγησή τους υπερβαίνει την ανθρώπινη λογική και μόνο ως θαύματα μπορούν να θεωρηθούν. Επιγραμματικά ως θαύμα μπορούμε να ορίσουμε την απρόβλεπτη εξέλιξη μιας κατάστασης που αντιβαίνει στους νόμους της φύσης και η ανθρώπινη γνώση δεν επαρκεί για την ερμηνεία της…
Πόσο συχνά όμως συμβαίνει μια τέτοια ανατροπή;
Και επειδή η προσφυγή των πιστών στην βοήθεια του Θεού αφορά σχεδόν πάντα σε προβλήματα υγείας, θαύμα σ’ αυτές τις περιπτώσεις θεωρείται η αναστροφή της εξέλιξης μια αρρώστιας προς το καλύτερο μέχρι την πλήρη ίαση, όταν μια τέτοια αναστροφή έρχεται σε αντίθεση με τις προβλέψεις των επιστημόνων… Πόσο συχνά όμως συμβαίνει μια τέτοια ανατροπή ώστε να ελπίζει κάποιος άρρωστος σ’ ένα θαύμα και για τον ίδιο, απ’ τον Θεό, με την διαμεσολάβηση ενός ιερωμένου;
Παρ’ όλο στην εποχή του Ιησού δεν υπήρχαν τα μέσα για να καταγραφούν και να αναπαραχθούν με ακρίβεια τα γεγονότα κι ό,τι έφτασε ως τις μέρες μας ειναι από προφορικές αφηγήσεις δεχόμαστε πως, σύμφωνα με την Αγία Γραφή, ο Ιησούς έκανε περίπου δέκα θαύματα, τα οποία όμως ο ίδιος δεν απέδωσε σε κάποια δική του υπερδύναμη που κατείχε ως προνόμιο και μετέφερε στους ασθενείς δια της επιθέσεως των χειρών Του επι της κεφαλής των… Ο Ιησούς, απέδιδε την ίαση των ασθενών αποκλειστικά στην δική τους πιστη… Η πίστη σου σέσωκέ σε είπε στον τυφλό απ’ την Ιεριχώ που ανέκτησε το φως του…
Οι… “αποτυχίες” του Ιησού
Μελετητές της ζωής του Ιησού όχι απ’ τον χώρο της Εκκλησίας αλλά από άλλη επιστημονική σκοπιά αναφέρουν οτι ο Ιησούς δεν είχε πάντα ‘επιτυχίες’ σε όσους προσέτρεχαν σ’ Αυτόν για θεραπεία. Κι’ αυτό ακούγεται ρεαλιστικό… γιατί διαφορετικά θα είχαν θεραπευτεί όλοι οι κάτοικοι της περιοχής. Κι ο λόγος γι’ αυτές τις ‘αποτυχίες’ ηταν πως όσοι δεν θεραπεύονταν απλά δεν διέθεταν την απόλυτη πεποίθηση ότι αυτη η θεραπεία θα επέλθει.
Πήγαιναν με την ίδια χαλαρότητα που προστρέχουν και οι σημερινοί πιστοί σε κάθε ‘θαυματουργό’ μοναστήρι στα πλαίσια μιας εκδρομής και σε κάθε ‘αγιο ασκητή μοναχό’ με το σκεπτικό πως… δεν έχουν να χάσουν και τίποτα! Ομως, δεν ειναι αυτό η πίστη και δεν είναι κάτι που προέρχεται εξω απο εμάς. Η πίστη είναι μια εσωτερική κατάκτηση, ενα σταθερό αίσθημα αισιοδοξίας, μια ακλόνητη βεβαιότητα οτι αυτό που προσδοκούμε θα συμβεί οταν φυσικά οι προσδοκία μας κινείται στα όρια του εφικτού κι αφού έχουμε εξαντλήσει τις δικές μας δυνάμεις.
Για να αντιληφθούμε πως η πίστη σε πρακτικό επίπεδο μπορεί να έχει τα ευεργετικά αποτελέσματα που προσδοκούμε πρωτίστως σε θέματα υγείας αλλά και για άλλες δραστηριότητες ακόμα και για την απόκτηση πλούτου, μπορούμε να την εννοήσουμε ως μια θετική ενέργεια που ρυθμίζει τις λειτουργίες του οργανισμού μας, αν πρόκειται για την υγεία μας και της σκέψης αν πρόκειται για αλλες κοινωνικές και επαγγελματικές δραστηριότητες…
Το… λεμόνι
Οι δάσκαλοι του διαλογισμού, προκειμένου να αποδείξουν την επίδραση της πίστης, της θετικής σκέψης στον οργανισμό, προτρέπουν τους ‘ μαθητές’ τους σ’ ένα πείραμα, που το γνωρίζουν οσοι ασχολούνται με θέματα παραψυχολογίας. Τους ζητούν να κλείσουν τα μάτια, για ελάχιστα λεπτά, και να οραματιστούν κάποιος να στύβει ένα λεμόνι πάνω απ’ την γλώσσα τους… Σε λίγο οι σιελογόνοι αδένες θα εκκρίνουν πολύ περισσότερο σάλιο απ’ οτι χρειάζεται η στοματική κοιλότητα για την ομαλή λειτουργία της. Με παρόμοια νοητική διαδικασία ενεργοποιούνται άλλες πιο σημαντικές λειτουργίες στον οργανισμό ενος ασθενούς άγνωστες ίσως και στην επιστήμη και επέρχεται μια απρόσμενη εξέλιξη, μια εντυπωσιακή βελτίωση στην υγεία, μια ανατροπή στις προβλέψεις…και τότε συντελείται το ‘θαύμα’!
Σίγουρα πολλοί έχουν να αφηγηθούν προσωπικά θαύματα που βίωσαν οι ιδιοι ή και κάποιοι που νίκησαν ακόμη και τον θάνατο. Οχι γιατι κάποιος πνευματικός μεσολάβησε κι ο Θεός επέδειξε ιδιαίτερη εύνοια σ’ αυτούς ανταμείβοντάς τους για την πίστη τους, αλλά γιατί οι ίδιοι πίστεψαν πως πρέπει να ζήσουν. Και εδω πρέπει να επισημάνουμε την ολέθρια συνήθεια κάποιων γιατρών να αποφαίνονται για το ‘υπόλοιπο’ ζωής ενός ασθενούς, που πάσχει απο μια σοβαρή αρρώστια… Μια συνήθεια που ενω δεν προσφέρει απολύτως τίποτα, παραλύει τις δυνάμεις που έχουν απομείνει σε εναν ήδη αποδυναμωμένο οργανισμό να αγωνιστεί, σε πείσμα των προβλέψεων, ακόμη και για το ‘θαύμα’…