Με τις τουρκικές προκλήσεις να βρίσκονται στο προσκήνιο, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης επέλεξε να στείλει στην Άγκυρα μήνυμα αποφασιστικότητας σε ό,τι αφορά την υπεράσπιση των εθνικών θέσεων και κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας. Ο ίδιος, πάντως, εξέφρασε την εκτίμηση ότι δεν αναμένει «καλοκαίρι αντίστοιχης έντασης στο πεδίο με εκείνο του 2020». Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά τη συνέντευξη που παραχώρησε στον ραδιοφωνικό σταθμό ΣΚΑΙ, εξήγησε τη στάση της Αθήνας έναντι του ενδεχόμενου η Τουρκία να προμηθευτεί από τις ΗΠΑ και να αναβαθμίσει μαχητικά F-16, έδωσε απάντηση στα «Μητσοτάκης γιοκ» και τις ρητορικές επιθέσεις του Ταγίπ Ερντογάν. Συγκεκριμένα, ο πρωθυπουργός τόνισε: «Με ρωτήσατε ευθέως αν ανησυχώ. Είμαστε σε απόλυτη εγρήγορση, προφανώς έχουμε μεγάλη αυτοπεποίθηση στην υπεράσπιση των θέσεών μας, δεν εκτιμώ όμως ότι θα έχουμε ένα καλοκαίρι αντίστοιχης έντασης στο πεδίο με αυτό το οποίο είχαμε το καλοκαίρι του 2020.»
Πρόκειται για μια ψύχραιμη τοποθέτηση με την οποία ο Κυριάκος Μητσοτάκης επιχειρεί να απαντήσει στις ανησυχίες της πλειονότητας των πολιτών, που ανησυχούν για ένα θερμό επεισόδιο, όπως καταγράφεται και στην έρευνα τάσεων της MRB. Στο ερώτημα «πόσο πιθανό θεωρείτε ένα θερμό επεισόδιο μεταξύ Ελλάδας – Τουρκίας στη διάρκεια των επόμενων 12 μηνών;», το 61,4% το θεωρεί από αρκετά έως πολύ πιθανό. Ο πρωθυπουργός συνέδεσε και τη διαβεβαίωση ότι δεν θα διενεργηθούν πρόωρες εκλογές με την τουρκική προκλητικότητα, λέγοντας: «Το να οδηγήσουμε τη χώρα σε πρόωρες εκλογές, με τη βόμβα της απλής αναλογικής και μία απρόβλεπτη Τουρκία, δεν πιστεύω ότι είναι πράξη εθνικά υπεύθυνη».
“Ήμουν απολύτως σαφής με τον Πρόεδρο Ερντογάν”
Ερωτηθείς για τις καταγγελίες του Τούρκου προέδρου και το «Μητσοτάκης γιοκ», ο πρωθυπουργός αναφερόμενος αρχικά στα όσα έγιναν κατά τη συνάντησή τους στην Κωνσταντινούπολη επισήμανε στη διάρκεια της συνέντευξής του στον ΣΚΑΙ: «Αυτό το οποίο μπορώ να σας πω είναι ότι ήταν μια συνάντηση η οποία έγινε σε καλό κλίμα. Ήμουν όμως απολύτως σαφής με τον Πρόεδρο Ερντογάν. Δεν πρόκειται να υπάρξει καμία βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων όσο εξακολουθεί να υπάρχει από την Τουρκία ανοιχτή αμφισβήτηση ελληνικής κυριαρχίας. Του είπα ξεκάθαρα ότι δεν πρόκειται να δεχθώ υπερπτήσεις πάνω από τα ελληνικά νησιά, ούτε μπορώ να δεχθώ μια επιχειρηματολογία η οποία συνδέει την ελληνική κυριαρχία στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου με τη δήθεν στρατικοποίησή τους. Ήμουν πάρα πολύ σαφής σε αυτό και πάρα πολύ ξεκάθαρος.
“Και αν ο κύριος Ερντογάν δεν κατάλαβε αυτά τα οποία του είπα, για αυτό δεν ευθύνομαι εγώ. Το βέβαιο είναι ότι ένα μήνα μετά είχαμε ένα μπαράζ υπερπτήσεων πάνω από τα ελληνικά νησιά. Ίσως δεν αντελήφθη ο κύριος Ερντογάν πόσο επιμένω σε αυτή τη γραμμή. Από εκεί και πέρα το γεγονός ότι συζητούν οι δυο χώρες μεταξύ τους δεν σημαίνει ότι σε καμία περίπτωση η Ελλάδα δεν πρόκειται να αξιοποιήσει το πλαίσιο των συμμαχιών της για να υπερασπιστεί τα εθνικά της δίκαια. Και βεβαίως και πήγα στην Αμερική και μίλησα στο Κογκρέσο. Έκανα μια ομιλία η οποία είχε ελάχιστες αναφορές στα ζητήματα της ανατολικής Μεσογείου, αλλά τα ζητήματα αυτά προφανώς σε διμερές επίπεδο τα έθετα, θα τα θέτω και θα εξακολουθώ να τα θέτω, όπως τα θέτω και στο επίπεδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.»
Τα F16
Σχετικά με το κατά πόσο η Αθήνα «μπλοκάρει» την πώληση F-16 από τις ΗΠΑ στην Τουρκία, ο Κυριάκος Μητσοτάκης επισήμανε: «Όποιος πιστεύει ότι η Ελλάδα έχει την δυνατότητα εσαεί να μπλοκάρει τις πωλήσεις εξοπλιστικών συστημάτων από τις Ηνωμένες Πολιτείες προς την Τουρκία, νομίζω ότι δεν αντιλαμβάνεται πλήρως την πραγματική ισορροπία των δυνάμεων. Τι νομίζω όμως ότι έχουμε καταφέρει να πετύχουμε; Να εξηγήσουμε κυρίως στο Aμερικανικό Κογκρέσο ότι η πώληση οπλικών συστημάτων σε μια χώρα μέλος του ΝΑΤΟ, η οποία αυτή τη στιγμή αποτελεί πηγή αστάθειας στη νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ και η οποία ανοιχτά αμφισβητεί κυριαρχία μιας άλλης χώρας μέλους του ΝΑΤΟ, δεν είναι προς το συμφέρον των ίδιων των Ηνωμένων Πολιτειών.
“Από εκεί και πέρα, όπως ξέρετε, οι αποφάσεις για την πώληση αμυντικού υλικού από τις Ηνωμένες Πολιτείες είναι εξαιρετικά σύνθετες, είναι μακροχρόνιες, είναι γραφειοκρατικές και σε κάθε περίπτωση απαιτείται έγκριση του Κογκρέσου, προκειμένου να πωληθεί οποιοδήποτε οπλικό σύστημα σε οποιαδήποτε χώρα. Και θα επαναλάβω αυτό το οποίο έχω πει δημόσια: ότι αυτή τη στιγμή το Κογκρέσο δεν φαίνεται διατεθειμένο να πουλήσει οπλικά συστήματα στην Τουρκία έως ότου -το τονίζω αυτό- η Τουρκία αλλάξει τη συμπεριφορά της.
Η Τουρκία πρέπει να αντιληφθεί ότι σε μία εποχή όπου το ΝΑΤΟ αντιμετωπίζει μία υπαρξιακή κρίση, διότι ο πόλεμος στην Ουκρανία για όλο τον δυτικό κόσμο αποτελεί μία τομή στον γεωπολιτικό χρόνο, ότι σε αυτή τη συγκυρία δεν νοείται να δημιουργεί πρόσθετες εντάσεις εντός της Συμμαχίας, να εκβιάζει ή να προσπαθεί να επιλύσει ζητήματα τα οποία δεν έχουν να κάνουν άμεσα με την ίδια τη Συμμαχία, απειλώντας ένα άλλο κράτος μέλος της Συμμαχίας.»
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης υπογράμμισε ακόμη,
«Εμένα αυτό το οποίο με ανησυχεί ιδιαίτερα είναι, ότι αυτά τα οποία λέει ο κύριος Ερντογάν για να τονώσει το δικό του πολιτικό προφίλ σε μία δύσκολη συγκυρία για τον ίδιο, επηρεάζουν και αυτά τα οποία λέει η αντιπολίτευση του Ερντογάν. Και η αντιπολίτευση μετά υπερθεματίζει. Και μετά όλοι ανεβαίνουν πάνω στο “δέντρο της ακρότητας” στοχοποιώντας την Ελλάδα για όλα τα εσωτερικά προβλήματα που έχει η Τουρκία. Και κάποια στιγμή θα πρέπει να αντιληφθούν όλοι οι πολιτικοί παράγοντες στην Τουρκία ότι θα πρέπει να ξεφύγουν. Να κατέβουν από αυτό το δέντρο.
“Γι’ αυτό και είμαι πάρα πολύ προσεκτικός και δεν παρακολουθώ τον Πρόεδρο Ερντογάν σε αυτή τη ρητορική έξαρση. Πιστεύετε ότι δεν θα είχα πολιτικό όφελος αν ανέβαζα και εγώ με τη σειρά μου τους τόνους στο εγχώριο ακροατήριο; Δεν πρόκειται να το κάνω και δεν πρόκειται να παρακολουθήσω αυτή την ένταση γιατί γνωρίζω πάρα πολύ καλά ότι κάποια στιγμή, αργά ή γρήγορα θα συζητήσουμε ξανά με την Τουρκία, θα συζητήσω ξανά με τον Πρόεδρο Ερντογάν, εφόσον αυτός εξακολουθεί να είναι Πρόεδρος της Τουρκίας. Είναι νομοτελειακό να γίνει αυτό. Και θα τα αφήσουμε, θα τα ξεχάσουμε όλα και τα «Μητσοτάκης γιοκ», τα οποία σας θυμίζω ότι τα είχαμε ακούσει ξανά και με τον Έβρο, έτσι δεν είναι; Και όπως καθίσαμε και συζητήσαμε…
Φημολογία για προσάρτηση των Κατεχομένων
Εν τω μεταξύ, συνεχίζονται οι προκλήσεις και οι ανησυχητικές φημολογίες για τις επόμενες κινήσεις της Τουρκίας στο Αιγαίο και έναντι της Κύπρου. Συγκεκριμένα, σε φήμες που ακούγονται στην Ουάσιγκτον περί προσάρτησης των Κατεχομένων της Κύπρου από την Τουρκία, μίλησε σήμερα ο εκτελεστικός διευθυντής του Συμβουλίου Ελληνοαμερικανικής Ηγεσίας (HALC), Έντι Ζεμενίδης. Ο εκτελεστικός διευθυντής του Συμβουλίου Ελληνοαμερικανικής Ηγεσίας (HALC), Έντι Ζεμενίδης μίλησε στο Πρώτο Πρόγραμμα στην ΕΡΤ για τις συνεχείς προκλήσεις του Ερντογάν σε Ελλάδα και Κύπρο.
Ο κ. Ζεμενίδης μιλώντας στο ραδιόφωνο σημείωσε ότι ο Τούρκος πρόεδρος παρουσιάζει σοβαρά προβλήματα στη χώρα του με τον πληθωρισμό και με την ενισχυμένη αντιπολίτευση. O ίδιος εξέφρασε την εκτίμηση ότι δεν θα σημειωθεί θερμό επεισόδιο με την Τουρκία, όμως τόνισε ότι είναι ανήσυχος σχετικά με τις παραβιάσεις στον ελληνικό εναέριο χώρο, που μπορεί να οδηγήσουν σε ατύχημα και από εκεί σε άλλες συνέπειες.
Ο εκτελεστικός διευθυντής επισημαίνει,
«Πρέπει να σταματήσουν αυτές οι παραβιάσεις και εδώ πρέπει να παίξει ρόλο η Αμερική. Εδώ άλλοι Ελληνοαμερικανοί λένε ότι αν γίνει θερμό επεισόδιο, τότε θα μπει μέσα η Αμερική. Όχι, η δουλειά της Αμερικής τώρα είναι να παίξει τον ηγετικό ρόλο που έχει στο ΝΑΤΟ και να το κάνει απίθανο το θερμό επεισόδιο. Και εδώ φταίει μόνο η Τουρκία. Η Ελλάδα δεν πηγαίνει πάνω από το έδαφος της Τουρκίας, η Τουρκία πηγαίνει πάνω από το ελληνικό και πρέπει να είναι ξεκάθαρος ο Πρόεδρος [Μπάιντεν] και να πει “αυτά σταματάνε, αν θέλετε να συνεχίσουν οι σχέσεις, αυτά σταματάνε”». Ο κ. Ζεμενίδης υπογράμμισε ότι το Κογκρέσο έχει στείλει μήνυμα στην Άγκυρα σε περίπτωση προβοκάτσιας σε Αιγαίο ή Κύπρο, ενώ έκανε αναφορά σε φήμες που κυκλοφόρησαν στην Ουάσινγκτον για τα Κατεχόμενα
«Εχθές κυκλοφόρησε στην Ουάσινγκτον ότι ο κ. Ερντογάν θα κάνει κάτι μεγάλο στα κατεχόμενα στις 20 Ιουλίου», επισήμανε λέγοντας ότι το επικρατέστερο σενάριο είναι η προσάρτηση των Κατεχόμενων. Επιπλέον έκανε γνωστό ότι οι Αμερικάνοι μπορεί να στείλουν σχετικό ψήφισμα στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Ο Έντι Ζεμενίδης επίσης δημοσιοποίησε ότι μετά από πολλά χρόνια η Αμερική ασχολείται αρκετά με τις διμερείς σχέσεις με την Κυπριακή Δημοκρατία και ότι τους επόμενους μήνες Αμερικάνος πρέσβης θα τοποθετηθεί στην κυβέρνηση της Κύπρου από τον Μπάιντεν. Σύμφωνα με τον ίδιο εάν υπάρξει θερμό επεισόδιο ανάμεσα σε Τουρκία και Ελλάδα ή Κύπρο, υπάρχουν Αμερικανοί, οι οποίοι μπορούν να παρέμβουν και να επηρεάσουν την Τουρκία. Αυτοί είναι οι Τζέικ Σάλιβαν, ο Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, ο υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν και ο υπουργός Άμυνας Λόιντ Όστιν. Στο τέλος ο Έντι Ζεμενίδης τόνισε ότι «πρέπει να σταματήσουν οι παραβιάσεις σήμερα, πριν γίνει ένα θερμό επεισόδιο».
Βγάζει το νέο γεωτρύπανό της στην Ανατολική Μεσόγειο τον Αύγουστο
Υπενθυμίζεται ότι το πρώτο δεκαπενθήμερο του Αυγούστου θα βγει στην Ανατολική Μεσόγειο το τέταρτο και νεότερο πλωτό γεωτρύπανο της Τουρκίας, «Αμπντουλχαμίτ Χαν».
Το γεωτρύπανο επιθεώρησε την Τετάρτη, στο λιμάνι Τάσουτζου της Μερσίνας, όπου είναι αραγμένο το πλοίο για εργασίες συντήρησης και προετοιμασίας για απόπλου, ο Τούρκος υπουργός Ενέργειας, Φατίχ Ντονμέζ. «Συνεχίζουμε αδιάκοπα τις δραστηριότητές μας με γεωτρήσεις στη Γαλάζια Πατρίδα, στη δική μας περιοχή θαλάσσιας δικαιοδοσίας, εδώ και τέσσερα χρόνια. Η μεγαλύτερη δύναμή μας είναι τα πλοία γεώτρησης βαθέων υδάτων του στόλου μας. Πρώτα το “Φατίχ”, μετά το “Γιαβούζ” και τέλος το “Κανουνί” εντάχθηκαν στον στόλο μας», δήλωσε ο Φατίχ Ντονμέζ, προσθέτοντας ότι «είμαστε στο τέλος των προετοιμασιών για να αναλάβει καθήκοντα και το τελευταίο μας πλοίο».
«Το πλοίο μας θα πάει στο σημείο της πρώτης αποστολής του το πρώτο δεκαπενθήμερο του Αυγούστου. Σκεφτόμαστε εναλλακτικά 5-6 σημεία. Θα κάνουμε υπομονή για άλλο ένα μήνα. Η αποστολή πιθανότατα θα είναι η Μεσόγειος» ανέφερε. Ο Τούρκος υπουργός επίσης και στις εργασίες που σχετίζονται με το κοίτασμα φυσικού αερίου που ανακαλύφθηκε στη Μαύρη Θάλασσα. «Το πλοίο Castoro 10 πρόκειται να ολοκληρώσει τα τις εργασίες του σε ρηχά ύδατα. Το πλοίο Castorone θα κάνει τοποθέτηση σωλήνων σε βαθιά νερά» είπε, προαναγγέλλοντας ότι «πιθανότατα θα ξεκινήσει τις πρώτες εργασίες του» από τα τέλη της επόμενης εβδομάδας.
Στο στόχαστρο των Τούρκων το «Οικόπεδο 6»
Στο πρόσφατο Εθνικό Συμβούλιο που έγινε στην Κύπρο, υπό την προεδρία του Νίκου Αναστασιάδη, των αρχηγών των κομμάτων και της Προέδρου της Βουλής, κοινή ήταν η εκτίμηση ότι η Τουρκία πρόκειται να ανεβάσει ακόμα περισσότερο το θερμόμετρο στην Ανατολική Μεσόγειο και στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας. Οι εκτιμήσεις στην Μεγαλόνησο συγκλίνουν στο ενδεχόμενο να είναι στόχος της Άγκυρας αυτό το καλοκαίρι το θαλάσσιο οικόπεδο 6 στη δυτική πλευρά της Κύπρου προς την Πάφο. Οι έρευνες και εξόρυξη στο οικόπεδο αυτό έχουν ανατεθεί στην Total σε συνεργασία με την ιταλική ENI και υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ότι οι ποσότητες αερίου είναι πολλές και μεγάλες. Η κυπριακή και η ελληνική πλευρά απαντούν ότι οι «κόκκινες γραμμές» που θέτουν δεν αφορούν μόνο τις δύο χώρες αλλά και τις χώρες προέλευσης όσων ψάχνουν.