Σαν σήμερα 11 Ιουλίου: Ήταν το πιο αποτρόπαιο έγκλημα πολέμου στην Ευρώπη μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ήταν 11 Ιουλίου του 1995, στο απόγειο του εμφυλίου πολέμου στην πρώην Γιουγκοσλαβία, όταν σερβικές στρατιωτικές δυνάμεις υπό τον στρατηγό Ράντκο Μλάντιτς πολιόρκησαν και κατέλαβαν την πόλη Σρεμπρένιτσα, την οποία τα Ηνωμένα Έθνη είχαν χαρακτηρίσει «ασφαλή περιοχή». Ακολούθησε σφαγή. Περίπου 8.000 άμαχοι άνδρες εκτελέστηκαν σε λίγες ώρες. Ήταν το πιο αποτρόπαιο έγκλημα πολέμου στην Ευρώπη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Φωτο: 8372 κούπες καφέ για 8372 δολοφονημένα σώματα: «Όταν ρώτησαν τις γυναίκες των δολοφονημένων τι τους λείπει περισσότερο από τους συζύγους τους, απάντησαν ότι τους λείπει πιο πολύ να πίνουν καφέ παρέα»
Στη Βοσνία, οι Μουσουλμάνοι αντιπροσώπευαν τη μεγαλύτερη ενιαία ομάδα του πληθυσμού από το 1971. Πολλοί Σέρβοι και Κροάτες μετανάστευσαν κατά τη διάρκεια των επόμενων δύο δεκαετιών, και σε μια απογραφή πληθυσμού του 1991 στη Βοσνία, στα 4 εκατ. πληθυσμού, το 44% ήταν Βόσνιοι, το 31% Σέρβοι, και το 17% Κροάτες. Οι εκλογές που διεξήχθησαν στα τέλη του 1990 οδήγησαν σε διάσπαση την κυβέρνηση συνασπισμού μεταξύ των κομμάτων που εκπροσωπούσαν τις τρεις εθνότητες, με επικεφαλής τον Βόσνιο Αλία Ιζετμπέκοβιτς.
Καθώς οι εντάσεις αύξαναν μέσα και έξω από τη χώρα, ο Σερβοβόσνιος ηγέτης Ράντοβαν Κάραζιτς και το Σερβικό Δημοκρατικό Κόμμα του παραιτήθηκε από την κυβέρνηση και δημιούργησε τη «Σερβική Εθνική Συνέλευση». Στις 11 Ιουλίου, Ο σερβοβοσνιακός στρατός υπό τον στρατηγό Ράτκο Μλάντιτς εισέρχεται στην κωμόπολη της Νότιας Βοσνίας και ύστερα από μικρή αντίσταση την καταλαμβάνει.
Η μεγαλύτερη σφαγή μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο
Στη συνέχεια, σερβικές δυνάμεις χώρισαν τους Βόσνιους στη Σρεμπρένιτσα, βάζοντας τις γυναίκες και τα κορίτσια σε λεωφορεία και στέλνοντάς τους σε βοσνιακό έδαφος. Μερικές από τις γυναίκες έπεσαν θύματα βιασμού ή σεξουαλικής επίθεσης, ενώ οι άντρες και τα αγόρια που παρέμειναν πίσω εκτελέστηκαν αμέσως ή μεταφέρθηκαν σε χώρους μαζικής θανάτωσης. Εκτιμάται ότι σκοτώθηκαν από τις σερβικές δυνάμεις στη Σρεμπρένιτσα περίπου 8.000 άνθρωποι.
Τον Απρίλιο του 2016, ο πρώην ηγέτης των Σέρβων της Βοσνίας, Κάρατζιτς, κρίθηκε ένοχος γενοκτονίας. Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για την πρώην Γιουγκοσλαβία τον καταδίκασε για εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, μεταξύ τους και η σφαγή των 8.000 αμάχων στη Σρεμπρένιτσα από Σέρβους του στρατηγού Μλάντιτς τον Ιούλιο του 1995. Τον Φεβρουάριο του 2007 Το Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης έκρινε ότι η σφαγή αποτελούσε γενοκτονία, αλλά δεν μπορούσε να αποδοθεί στα εναγόμενα κρατικά όργανα της πρώην Γιουγκοσλαβίας.
Το δικαστήριο έκρινε επίσης πως η Σερβία δεν έλαβε κανένα μέτρο για να εμποδίσει τη γενοκτονία. Σύμφωνα με αναφορά ολλανδικού ινστιτούτου, στις σφαγές πήραν μέρος και 12 Έλληνες. Μάλιστα, ο Ράτκο Μλάντιτς τους ζήτησε να υψώσουν την ελληνική σημαία στην Σρεμπρένιτσα, ενώ ο Ράντοβαν Κάρατζιτς τους παρασημοφόρησε. Σύμφωνα με την εφημερίδα «ΕΘΝΟΣ» τέσσερις σημαίες υψώθηκαν στα ερείπια της ορθόδοξης εκκλησίας της Σρεμπρένιτσα: Η σερβική, η ελληνική, της Βεργίνας και του Βυζαντίου…