Δασικές πυρκαγιές Ιουλίου 2022: Πιθανότατα το 2022 να υπάρξει αρνητικό ρεκόρ καμένων εκτάσεων στη χώρα μας
Οι μεγάλες δασικές πυρκαγιές που εκδηλώθηκαν κατά τη διάρκεια του φετινού Ιουλίου στη χώρα μας επηρέασαν συνολική έκταση μεγαλύτερη των 130.000 στρεμμάτων. Η έκταση που επηρεάστηκε τον Ιούλιο (γύρω στα 132.720 στρέμματα) αντιστοιχεί περίπου στο 60% των αθροιστικά καμένων εκτάσεων της χώρας μας από την 1η Ιανουαρίου 2022 (περίπου 215.000 στρέμματα), σύμφωνα με το meteo.gr.
Αναλυτικά, τον Ιούλιο (1η έως 31) οι πυρκαγιές έκαψαν περί τα 40.000 στρέμματα στη Δαδιά Έβρου, 27.800 στρέμματα στην Πεντέλη, 24.500 στρέμματα στη Λέσβο, 20.020 στρέμματα στις Μέλαμπες Κρήτης, 12.150 στρέμματα στην Ιτέα και 8.250 στρέμματα στις Πόρτες Πελοποννήσου. Τα δεδομένα άντλησε και επεξεργάστηκε η πυρομετεωρολογική ομάδα FLAME του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ) / meteo.gr από το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Δασικών Πυρκαγιών.
Ανησυχία για τον Αύγουστο
Τα στοιχεία αυτά δείχνουν πως το πιθανότερο είναι το 2022 να υπάρξει αρνητικό ρεκόρ καμένων εκτάσεων στη χώρα μας, δεδομένου ότι τον Αύγουστο τα μελτέμια ευνοούν την εμφάνιση πυρκαγιών. Αναμφισβήτητα η κλιματική αλλαγή οδηγεί σε αύξηση στην ένταση και τη συχνότητα των πυρκαγιών, ιδίως των δασικών. Η κλιματική αλλαγή οδηγεί σε κλίματα πιο ζεστά και πιο ξηρά, γεγονός που διευκολύνει τις φλόγες να εξαπλώνονται πιο γρήγορα, να καίνε περισσότερο και να μαίνονται πιο άγρια. Αυτό έχει προκαλέσει την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου νωρίτερα και την καύση περισσότερων εκτάσεων στη Μεσόγειο.
Από τη φονική πυρκαγιά με τους 103 νεκρούς στο Μάτι το 2018, τις φωτιές του 2021 στη Βαρυμπόμπη και την Εύβοια μέχρι τις εξίσου καταστροφικές πυρκαγιές σε Αττική, Έβρο και Ηλεία έχει πλέον εισαχθεί στην καθημερινότητα των Ελλήνων το φαινόμενο των «megafires», δηλαδή των ανεξέλεγκτων πυρκαγιών που δημιουργούν τις δικές τους κλιματολογικές συνθήκες και θεωρούνται απότοκο της κλιματικής αλλαγής. Όταν εξετάζονται επιστημονικά οι πυρκαγιές, γίνεται παρατήρηση σε συγκεκριμένες μετεωρολογικές μεταβλητές οι οποίες μπορούν με τον τρόπο τους να επηρεάσουν το δυναμικό που υπάρχει για να εκδηλωθεί μια πυρκαγιά. Αυτές είναι η θερμοκρασία, η σχετική υγρασία και ο άνεμος.
Οι καύσωνες είναι επικίνδυνοι και για τις πυρκαγιές καθώς δημιουργούνται συνθήκες μεγάλης ευφλεκτότητας
Ανάλογα με το πώς συνδυάζονται αυτές οι πυρομετεωρολογικές μεταβλητές, μπορούμε να έχουμε διαφορετικού τύπου δασικές πυρκαγιές. Για παράδειγμα, αν φυσάει πάρα πολύ, παρατηρούνται πυρκαγιές οι οποίες καθοδηγούνται από τον άνεμο. Αυτό παρατηρήθηκε στην Πεντέλη αλλά και στον Έβρο. Ωστόσο δεν είναι πάντα ο άνεμος ο μοναδικός παράγοντας. Το 2021 στη Βαρυμπόμπη είχαν παρατηρηθεί υψηλές θερμοκρασίες, χαμηλή υγρασία, γεγονός που οδήγησε σε αυτοκαθοδηγούμενες δασικές πυρκαγιές από την επαγωγική στήλη, η οποία είναι αυτό το πυκνό σχεδόν κατακόρυφο σύννεφο καπνού.
Υπό το πρίσμα αυτό, οι επιστήμονες καταλήγουν πως η φωτιά δημιουργεί το δικό της καιρό, γεγονός που παρατηρήθηκε ιδιαίτερα τον Αύγουστο του 2021 κατά τη διάρκεια των καταστροφικών πυρκαγιών στην Αττική και την Εύβοια. «Η παρατεταμένη διάρκεια της υψηλής θερμοκρασίας εγκυμονεί κινδύνους τόσο για τις ευπαθείς ομάδες όσο και στην εύκολη και γρήγορη εκδήλωση των πυρκαγιών. Οι καύσωνες είναι επικίνδυνοι και για τις πυρκαγιές καθώς δημιουργούνται συνθήκες μεγάλης ευφλεκτότητας. Η παρατεταμένη ξηρασία που παρατηρείται σε πολλές περιοχές της χώρας σε συνδυασμό με την υψηλή θερμοκρασία είναι άκρως επικίνδυνο για τη φωτιά.
Κάτω από τις πολύ θερμές και ξηρές συνθήκες, τα διαθέσιμα δασικά καύσιμα, όπως η νεκρή ύλη,ξεραίνονται γρήγορα
Συγκεκριμένα, κάτω από τις πολύ θερμές και ξηρές συνθήκες που ήδη επικρατούν στη χώρα μας τα διαθέσιμα δασικά καύσιμα, όπως η νεκρή ύλη, δηλαδή τα μικρά κλαδιά και οι κορμοί, τα φύλλα, οι πευκοβελόνες, αλλά και μικρά δέντρα/θάμνοι ξεραίνονται γρήγορα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να διευκολύνεται η ανάφλεξη τους εφόσον υπάρξει κάποια πηγή θερμότητας, και στη συνέχεια να ευνοείται η διατήρηση της καύσης και η γρήγορη εξάπλωση της φωτιάς», είχε υπογραμμίσει στις 25 Ιουλίου ο μετεωρολόγος και διευθυντής Ερευνών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, Κωνσταντίνος Λαγουβάρδος.
