Αρκετά μαχητικά της Πολεμικής Αεροπορίας της Κίνας πέταξαν κοντά στη νοητή γραμμή στο μέσον του στενού της Ταϊβάν, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, και ενώ η πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ, Νάνσι Πελόσι, αναμένεται να επισκεφθεί σήμερα την Ταϊπέι. Σύμφωνα με την πρώτη πηγή, κινεζικά πολεμικά πλοία βρίσκονται κοντά στην άτυπη ουδέτερη ζώνη στο στενό από χθες Δευτέρα. Η κυβέρνηση της Ταϊβάν έχει αναπτύξει στρατιωτικά αεροσκάφη στην περιοχή για να επιτηρούν την κατάσταση, πρόσθεσε η πηγή αυτή. Δεν ήταν διαθέσιμος κάποιος εκπρόσωπος του υπουργείου Άμυνας της Ταϊβάν για σχόλια.
Παρά τις επανειλημμένες κινεζικές προειδοποιήσεις εναντίον της επίσκεψης, η κυρία Πελόσι αναμένεται να φθάσει στη νήσο εντός της ημέρας, ενώ η Ουάσινγκτον διαμηνύει πως δεν πρόκειται να εκφοβιστεί από τις απειλές χρήσης στρατιωτικής βίας από πλευράς Πεκίνου. Σύμφωνα με την εφημερίδα Liberty Times της Ταϊβάν, η κυρία Πελόσι αναμένεται στη νήσο, επικεφαλής αμερικανικής αντιπροσωπείας, στις 22:20 (τοπική ώρα· 17:20 ώρα Ελλάδας). Το δημοσίευμα δεν κατονομάζει τις πηγές της εφημερίδας.
Το επίσημο πρόγραμμα της ασιατικής περιοδείας της Δημοκρατικής προέδρου της αμερικανικής κάτω Βουλής κάνει λόγο για επισκέψεις της στη Μαλαισία, στη Νότια Κορέα και την Ιαπωνία, χωρίς να αναφέρει τίποτε ρητώς για σταθμό της στην Ταϊβάν. Το ΥΠΕΞ στην Ταϊπέι δεν είχε κανένα σχόλιο να κάνει για την πιθανή επίσκεψη. Ο Λευκός Οίκος, που δεν επιβεβαίωσε ούτε διέψευσε το ταξίδι, επισήμανε πως η κυρία Πελόσι είχε «δικαίωμα» να επισκεφθεί τη νήσο.
Ανησυχία
Σύμφωνα με τον Ταϊβανέζο αξιωματούχο, η Πελόζι αναμένεται να μείνει ένα βράδυ στην Ταϊβάν, ωστόσο δεν είναι σαφές πότε ακριβώς θα προσγειωθεί στην πρωτεύουσα Ταϊπέι. Ο Αμερικανός αξιωματούχος σημείωσε ότι αξιωματούχοι του υπουργείου Άμυνας εργάζονται όλο το εικοσιτετράωρο παρακολουθώντας για τυχόν κινεζικές κινήσεις στην περιοχή και προκειμένου να εξασφαλίσουν ένα σχέδιο για να την κρατήσουν ασφαλή. Η επίσκεψη, η πρώτη για έναν ομιλητή της Βουλής των ΗΠΑ εδώ και 25 χρόνια, δεν βρίσκεται επί του παρόντος στο πρόγραμμα της Πελόζι που έχει δοθεί στη δημοσιότητα και έρχεται σε μια στιγμή που οι σχέσεις ΗΠΑ-Κίνας βρίσκονται ήδη σε χαμηλό σημείο.
Κατά τη διάρκεια μιας τακτικής ενημέρωσης του υπουργείου Εξωτερικών τη Δευτέρα, η Κίνα προειδοποίησε για τον «εξαιρετικό πολιτικό αντίκτυπο» της προγραμματισμένης επίσκεψης της Πελόζι στο αυτοδιοικούμενο νησί που η ίδια ισχυρίζεται ότι αποτελεί μέρος της επικράτειάς της και επανέλαβε ότι ο στρατός της «δεν θα μείνει άπραγος» εάν το Πεκίνο αισθανθεί ότι απειλείται η «κυριαρχία και η εδαφική του ακεραιότητα». «Θα θέλαμε να πούμε στις ΗΠΑ για άλλη μια φορά ότι η Κίνα στέκεται δίπλα και ο Κινεζικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός δεν θα μείνει ποτέ με σταυρωμένα τα χέρια. Η Κίνα θα λάβει αποφασιστικές απαντήσεις και ισχυρά αντίμετρα για να υπερασπιστεί την κυριαρχία και την εδαφική της ακεραιότητα», δήλωσε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Ζάο Λιγιάν στους δημοσιογράφους, ερωτηθείς για τις συνέπειες από την πιθανή επίσκεψη αντιπροσωπείας του Κογκρέσου υπό την Πελόζι στην Ταϊπέι.
«Όσο για τα μέτρα, αν τολμήσει να πάει, τότε ας περιμένουμε και θα δούμε», πρόσθεσε ο Ζάο.
Ο συντονιστής του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας για τις στρατηγικές επικοινωνίες των ΗΠΑ Τζον Κίρμπι δήλωσε τη Δευτέρα ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν θα στηρίξει την Πελόζι σε ένα ταξίδι στην Ταϊβάν. «Θέλουμε να βεβαιωθούμε ότι όταν ταξιδεύει στο εξωτερικό, μπορεί να το κάνει με ασφάλεια. Δεν υπάρχει λόγος για την κινεζική ρητορική. Δεν υπάρχει λόγος να γίνουν ενέργειες. Δεν είναι ασυνήθιστο για τους ηγέτες του Κογκρέσου να ταξιδεύουν στην Ταϊβάν», είπε ο Κίρμπι σε συνέντευξή του στο CNNi. «Δεν πρέπει να μας τρομάζει αυτή η ρητορική ή αυτές οι πιθανές ενέργειες. Αυτό είναι ένα σημαντικό ταξίδι για την ομιλήτρια και θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να την υποστηρίξουμε», συνέχισε ο Κίρμπι.
Ερωτηθείς εάν οι ΗΠΑ ήταν προετοιμασμένες για τις επιπτώσεις με την Κίνα κατά την επίσκεψη, ο Κίρμπι είπε ότι «δεν υπάρχει καμία αλλαγή στην πολιτική μας. Καμία αλλαγή στην εστίασή μας στην προσπάθεια να διατηρήσουμε έναν ελεύθερο και ασφαλή και ανοιχτό Ινδο-Ειρηνικό».
Η Ευρώπη παρακολουθεί από κοντά
Ανώτεροι ευρωπαίοι αξιωματούχοι δήλωσαν ότι οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες παρακολουθούν στενά το ταξίδι της Πελόζι στην Ασία, εκφράζοντας ανησυχία ότι η ένταση στις σχέσεις μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας θα μπορούσε να κλιμακωθεί. Από τις Βρυξέλλες μέχρι το Παρίσι, οι αξιωματούχοι της ΕΕ ήταν απρόθυμοι να εκφραστούν δημόσια για τη διαμάχη, ακόμη και την ώρα που η Κίνα πλησιάζει επικίνδυνα σε μια στρατιωτική αντιπαράθεση με τις ΗΠΑ. Στο παρασκήνιο, ωστόσο, οι Ευρωπαίοι διπλωμάτες αναγνωρίζουν ότι υπάρχει σαφής κίνδυνος η κατάσταση να ξεφύγει από τον έλεγχο.
Σύμφωνα με το Politico, οι αναλυτές προτρέπουν τώρα τους ηγέτες της ΕΕ να δώσουν προσοχή και να προετοιμαστούν για μελλοντικά προβλήματα. «Τα χειρότερα σενάρια μερικές φορές πραγματοποιούνται», δήλωσε ο Μπόρις Ρούγκε, αντιπρόεδρος της Διάσκεψης Ασφαλείας του Μονάχου, αναφέροντας ως παράδειγμα τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. «Οι Ευρωπαίοι καλά θα έκαναν να προετοιμαστούν για απρόοπτα, στηρίζοντας την Ταϊβάν παραμένοντας παράλληλα σε στενή επαφή με το Πεκίνο και βοηθώντας στην αποκλιμάκωση».
Το Ηνωμένο Βασίλειο πρότεινε τον οπλισμό της Ταϊβάν, προειδοποιώντας ότι η Δύση δεν πρέπει να κάνει τα ίδια λάθη αποτυγχάνοντας να υπερασπιστεί τους Ταϊβανέζους όπως έκανε με την Ουκρανία. Η Γερμανίδα υπουργός Εξωτερικών Αναλένα Μπέρμποκ περιέγραψε πρόσφατα την «αυτοπεποίθηση και πάνω απ’ όλα ισχυρή εμφάνιση της Κίνας» σε σχέση με την Ταϊβάν ως «μια παγκόσμια πρόκληση».
Το ΝΑΤΟ
Δημοσίως, ωστόσο, οι περισσότερες άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες ήταν πιο προσεκτικές στα σχόλιά τους. Ερωτηθείς για την απειλούμενη στρατιωτική απάντηση της Κίνας σε μια επίσκεψη της Πελόζι, το γαλλικό υπουργείο Εξωτερικών και ο βραχίονας εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ δεν σχολίασαν. Ένας διπλωμάτης της ΕΕ είπε ότι η σιωπή σε αυτό το στάδιο είναι αναμενόμενη, δεδομένου ότι η Ταϊβάν θεωρείται κυρίως συμφέρον των ΗΠΑ, αλλά «η αντίδραση θα είναι διαφορετική αν τα λόγια γίνουν πράξη». Ερωτηθείς εάν οι εντάσεις ανησυχούν το ΝΑΤΟ, ένας ανώτερος Ευρωπαίος διπλωμάτης είπε: «Όχι ακόμα, αλλά θα μπορούσε εύκολα να κλιμακωθεί». Στη «χειρότερη περίπτωση», θα αποσπούσε την αμερικανική προσοχή από την Ουκρανία στις εντάσεις με την Κίνα για την Ταϊβάν, είπε ο ανώτερος διπλωμάτης.
Ένας τρίτος ανώτερος ευρωπαίος διπλωμάτης είπε ότι ο κίνδυνος των συγκρούσεων μεταξύ Ουάσιγκτον και Πεκίνου «παρακολουθείται στενά». Ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, προειδοποίησε ότι ο εντεινόμενος πόλεμος στην Ουκρανία αύξησε τον κίνδυνο της κινεζικής επιθετικότητας προς την Ταϊβάν «εκθετικά».
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει επίσης να είναι σε θέση να παρακολουθεί τις ενέργειες της Κίνας, συμπεριλαμβανομένης της σχέσης με την Ταϊβάν», είπε. «Η πλήρης συνεργασία μεταξύ της ΕΕ και των ΗΠΑ είναι πολύ σημαντική τόσο από την άποψη της ρωσικής επιθετικότητας κατά της Ουκρανίας όσο και σε σχέση με τις ενέργειες της Κίνας στη γειτονιά της». Μέχρι πρόσφατα, η Ευρώπη απέφευγε να μιλήσει για την Ταϊβάν. Η κατάσταση επιδεινώθηκε περαιτέρω, όταν η Κίνα υποσχέθηκε μια «συνεργασία χωρία όρια» με τη Ρωσία και ακολούθησε τη γραμμή του Κρεμλίνου στη λεγόμενη «ειδική στρατιωτική επιχείρηση κατά της Ουκρανίας».
