Με την πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων στις ΗΠΑ, Νάνσι Πελόζι, να είναι έτοιμη να προσγειωθεί στην Ταϊβάν αργότερα την Τρίτη, ο κόσμος προετοιμάζεται τώρα για την απάντηση της Κίνας, όπως μεταδίδει το ειδησεογραφικό πρακτορείο Bloomberg. Ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ δήλωσε στον ηγέτη των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής επικοινωνίας την περασμένη εβδομάδα ότι «όποιος παίζει με τη φωτιά θα καεί», αναφερόμενος στην Ταϊβάν, την οποία η Κίνα θεωρεί έδαφός της. Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, Ζάο Λιτζιάν δήλωσε στη συνέχεια τη Δευτέρα ότι «ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός δεν θα καθίσει άπραγος εάν η Πελόζι γίνει ο πλέον υψηλόβαθμος Αμερικανός αξιωματούχος που επισκέπτεται την Ταϊβάν τα τελευταία 25 χρόνια».
«Ούτε ο Σι ούτε ο Μπάιντεν έχουν συμφέρον να πυροδοτήσουν μια σύγκρουση που θα μπορούσε να προκαλέσει ακόμη μεγαλύτερη οικονομική ζημιά στο εσωτερικό της χώρας, και το τηλεφώνημα της περασμένης εβδομάδας έδειξε ότι προετοιμάζονται για την πρώτη τους προσωπική συνάντηση ως ηγέτες τους επόμενους μήνες», εκτιμά ο συντάκτης του Bloomberg.
Ωστόσο, η πολεμική ρητορική και η αυξανόμενη εχθρότητα ανάμεσα στις δύο χώρες αυξάνουν την πίεση στον Σι Τζινπίνγκ λάβει μια ισχυρή απάντηση, ιδίως καθώς προετοιμάζεται για μια συνάντηση του κόμματος που θα γίνει δύο φορές την δεκαετία αργότερα φέτος, στην οποία αναμένεται να εξασφαλίσει μια τρίτη θητεία στο αξίωμα.
Ενώ οι ΗΠΑ κατήργησαν τη Συνθήκη Αμοιβαίας ‘Αμυνας με την Ταϊβάν το 1979, η Κίνα πρέπει να σταθμίσει την πιθανότητα να εμπλακεί ο αμερικανικός στρατός. Ο Μπάιντεν δήλωσε τον Μάιο ότι η Ουάσινγκτον θα υπερασπιστεί την Ταϊβάν σε οποιαδήποτε επίθεση από την Κίνα, αν και ο Λευκός Οίκος διευκρίνισε ότι εννοούσε ότι οι ΗΠΑ θα παρέχουν στρατιωτικά όπλα σύμφωνα με τις υπάρχουσες συμφωνίες.
Τα έξι πιθανά σενάρια απάντησης
Υπό το πρίσμα αυτό, το Bloomberg αναλύει έξι πιθανά σενάρια ως απάντηση του Πεκίνου στην άφιξη της Πελόζι στην Ταϊπέι.
1. Πυκνότερες εισβολές κινεζικών πολεμικών αεροσκαφών στην Ταϊβάν
Με τις καθημερινές εισβολές στη ζώνη αναγνώρισης αεράμυνας του νησιού να αποτελούν ήδη τον κανόνα, ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός θα πρέπει να στείλει είτε μια ιδιαίτερα μεγάλη είτε μια ασυνήθιστη σειρά πτήσεων. Το ημερήσιο ρεκόρ είναι 56 αεροπλάνα του PLA στις 4 Οκτωβρίου, η οποία συνέπεσε με κοντινές στρατιωτικές ασκήσεις υπό την ηγεσία των ΗΠΑ. Για παράδειγμα, υπολογίζεται ότι περίπου 15 αεροσκάφη πέταξαν γύρω από την ανατολική πλευρά της Ταϊβάν, αντί των συνηθισμένων νοτιοδυτικών διαδρομών, μετά από μια επίσκεψη αντιπροσωπείας του αμερικανικού Κογκρέσου τον Νοέμβριο
Η Κίνα θα μπορούσε να διατηρήσει αυτό το επίπεδο επιθετικότητας για ημέρες ή εβδομάδες, εξαντλώντας τους πόρους της ήδη καταπονημένης Πολεμικής Αεροπορίας της Ταϊβάν, καθώς προσπαθεί να απομακρύνει τα αεροπλάνα.
2. Υπερπτήσεις κινςζικών αεροσκαφών στην Ταϊβάν
Η εφημερίδα Global Times του Κομμουνιστικού Κόμματος πρότεινε στην Κίνα να πραγματοποιήσει μια στρατιωτική πτήση απευθείας πάνω από την Ταϊβάν, αναγκάζοντας την κυβέρνηση της προέδρου Τσάι Ινγκ Γουέν να αποφασίσει αν θα την καταρρίψει. Πέρυσι, ο υπουργός Άμυνας της Ταϊβάν Chiu Kuo-cheng προειδοποίησε: «Όσο πιο κοντά πλησιάζουν στο νησί, τόσο πιο δυνατά θα αντεπιτεθούμε».
Εναλλακτικά, η αποστολή μιας βαθιάς ή εκτεταμένης εξόρμησης πέρα από τη μέση γραμμή του Στενού της Ταϊβάν, μια ζώνη απομόνωσης που οι ΗΠΑ καθιέρωσαν το 1954 και την οποία το Πεκίνο δεν αναγνωρίζει, θα ασκούσε πίεση στον στρατό της Ταϊβάν, απαιτώντας από τα αεροπλάνα της να παραμείνουν στον αέρα. Τα αεροσκάφη της PLA παραβίασαν επανειλημμένα τη γραμμή τον Σεπτέμβριο του 2020, όταν ο τότε υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Κιθ Κραχ ταξίδεψε στο νησί. Ο Χου Σιτζίν, πρώην αρχισυντάκτης των Global Times, δήλωσε σε ένα tweet που έχει πλέον διαγραφεί ότι τα πολεμικά αεροσκάφη της PLA θα μπορούσαν να «διαλύσουν με τη βία το αεροπλάνο της Πελόζι».
Πρότεινε, μάλιστα, τα κινεζικά πολεμικά αεροσκάφη να «συνοδεύσουν» την Πελόζι σε οποιαδήποτε απόπειρα πτήσης στην Ταϊβάν, μια κίνηση που θα μπορούσε εύκολα να οδηγήσει σε λάθος.
3. Κινεζικές πυραυλικές δοκιμές κοντά στην Ταϊβάν
Το καλοκαίρι του 1995 είδαμε μια από τις πιο προκλητικές απαντήσεις της Κίνας σε μια ανταλλαγή απόψεων μεταξύ Ουάσιγκτον και Ταϊπέι, όταν το Πεκίνο πραγματοποίησε δοκιμαστική εκτόξευση πυραύλων στη θάλασσα κοντά στο νησί. Η κίνηση αυτή ήταν μέρος των διαμαρτυριών της Κίνας κατά της απόφασης του προέδρου Μπιλ Κλίντον να επιτρέψει στον πρώτο δημοκρατικά εκλεγμένο πρόεδρο της Ταϊβάν, Λι Τενγκ Χουί, να επισκεφθεί τις ΗΠΑ.
Η Κίνα κήρυξε ζώνες αποκλεισμού γύρω από τις περιοχές-στόχους κατά τη διάρκεια των δοκιμών, διαταράσσοντας τη ναυτιλία και την εναέρια κυκλοφορία. Πιο πρόσφατα, η PLA εκτόξευσε βαλλιστικούς πυραύλους “δολοφόνου αεροπλανοφόρου” στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας τον Αύγουστο του 2020, κάτι που θεωρήθηκε ως απάντηση στις ναυτικές ασκήσεις των ΗΠΑ.
4. Οικονομικές κυρώσεις Πεκίνου εναντίον Ταϊπέι
Η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Ταϊβάν. Το Πεκίνο θα μπορούσε να αξιοποιήσει αυτό το πλεονέκτημα επιβάλλοντας κυρώσεις σε εξαγωγείς, επιβάλλοντας μποϊκοτάζ σε ορισμένα προϊόντα της Ταϊβάν ή περιορίζοντας το αμφίδρομο εμπόριο. Τη Δευτέρα, η Κίνα απαγόρευσε τις εισαγωγές τροφίμων από περισσότερους από 100 προμηθευτές της Ταϊβάν, σύμφωνα με το τοπικό μέσο United Daily News. Ωστόσο, η Κίνα πρέπει να κινηθεί προσεκτικά, καθώς χρειάζεται την Ταϊβάν για ημιαγωγούς. Το Πεκίνο έχει ήδη πλήξει διάφορους ηγέτες της Ταϊβάν με κυρώσεις, συμπεριλαμβανομένης της απαγόρευσης ταξιδιών στην ηπειρωτική χώρα. Περισσότεροι αξιωματούχοι θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν παρόμοιες ενέργειες, αλλά θα έχουν μικρό αντίκτυπο, καθώς οι πολιτικοί της Ταϊβάν είναι απίθανο να ταξιδέψουν στην ηπειρωτική χώρα ή να δραστηριοποιηθούν εκεί.
Η Κίνα θα μπορούσε επίσης να διαταράξει τη ναυσιπλοΐα στα Στενά της Ταϊβάν, μια βασική παγκόσμια εμπορική οδό. Κινέζοι στρατιωτικοί αξιωματούχοι τους τελευταίους μήνες έχουν επανειλημμένα πει στους ομολόγους τους στις ΗΠΑ ότι το στενό δεν είναι διεθνή ύδατα. Παρόλα αυτά, οποιεσδήποτε κινήσεις που εμποδίζουν την εμπορική ναυσιπλοΐα θα έβλαπταν μόνο την οικονομία της Κίνας.
5. Διπλωματικό διάβημα
Η εφημερίδα Global Times προειδοποίησε την Τρίτη ότι «η κυβέρνηση Μπάιντεν θα αντιμετωπίσει ένα σοβαρό πλήγμα στις σχέσεις Κίνας-ΗΠΑ εξαιτίας του ταξιδιού της Πελόζι στην Ταϊβάν». Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει την ανάκληση του πρεσβευτή της Κίνας στις ΗΠΑ Qin Gang, ο οποίος ανέλαβε τη θέση του πέρυσι. Το 1995, το Πεκίνο απέσυρε τον τότε πρέσβη των ΗΠΑ Λι Νταόγιου, αφού η Ουάσινγκτον επέτρεψε στον τότε πρόεδρο της Ταϊβάν Λι να επισκεφθεί τις ΗΠΑ. Ωστόσο, εκείνη η διαμάχη έλαβε χώρα σε υψηλότερο διπλωματικό επίπεδο από την Πελόζι, η οποία είναι η δεύτερη στη σειρά για την προεδρία.
Το 2021, η Κίνα ανακάλεσε τον πρεσβευτή της στη Λιθουανία αφού το κράτος της Βαλτικής επέτρεψε στην Ταϊβάν να ανοίξει γραφείο στην πρωτεύουσά της με το δικό της όνομα και όχι με το όνομα Κινεζική Ταϊπέι -ένας όρος που το Πεκίνο θεωρεί πιο ουδέτερο. Την Τρίτη, η εκπρόσωπος του κινεζικού Υπουργείου Εξωτερικών, Χουά Τσουνγίνγκ, δήλωσε σε ενημέρωση των δημοσιογράφων ότι το Πεκίνο θα έρθει σε επαφή με τον Αμερικανό πρεσβευτή του, «όταν είναι απαραίτητο».
Ωστόσο, άφησε την πόρτα ανοιχτή όταν ρωτήθηκε για μια πιθανή προσωπική σύνοδο κορυφής μεταξύ του Μπάιντεν και του Σι, λέγοντας ότι «οι όποιες συναντήσεις θα αποφασιστούν μέσω της διπλωματικής οδού».