Χρέη: Οι συνεπείς θα έχουν ευκολότερη πρόσβαση σε νέα δάνεια και ρύθμιση οφειλών
Η Ανεξάρτητη Αρχή Πιστοληπτικής Αξιολόγησης, που συστήνει το υπουργείο Οικονομικών, και το Κεντρικό Μητρώο Πιστώσεων, που δημιουργεί η Τράπεζα της Ελλάδος, αποτελούν τα δύο νέα ηλεκτρονικά κέντρα καταγραφής και παρακολούθησης των οφειλών νοικοκυριών και επιχειρήσεων, που θα αρχίσουν τη δράση τους από το νέο έτος. Από αυτά το πρώτο θα «φακελώνει» οφειλές σε Εφορία, ΕΦΚΑ, ΟΤΑ, δημόσιους οργανισμούς, εισοδήματα και περιουσιακά στοιχεία, θα παρακολουθεί την οικονομική συμπεριφορά των πολιτών και των επιχειρήσεων και θα βαθμολογεί την πιστοληπτική τους συμπεριφορά. Το Κεντρικό Μητρώο Πιστώσεων θα καταγράφει σε λεπτομερή βάση το ιστορικό πληρωμών κάθε δανείου που χορηγείται.
Πρόκειται επί της ουσίας για ένα νέο, διπλό «Τειρεσία», συστηνόμενο για τα χρέη των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, όπως προβλέπεται σε νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών το οποίο τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση έως τις 20 Αυγούστου και στοχεύει στην αντιμετώπιση του προβλήματος της ασύμμετρης πληροφόρησης μεταξύ πιστωτών (ιδιωτικών ή δημόσιων φορέων) και οφειλετών και μεταξύ πιστωτών (ιδιωτικών ή δημόσιων φορέων) ως προς την πιστοληπτική ικανότητα των οφειλετών (φυσικών και νομικών προσώπων).
Πότε θα αρχίσει η δράση του
Η αξιολόγηση των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων θα ανοίγει την «πόρτα» των ρυθμίσεων οφειλών, ενώ οι τράπεζες και οι εταιρείες διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων οφειλών θα αποφασίζουν βάσει της βαθμολογίας για τη χορήγηση ή μη δανείων και διακανονισμών. Οι συνεπείς θα έχουν ευκολότερη πρόσβαση στο δανεισμό. Επίσημη έναρξη από τις αρχές του επόμενου έτους, με την υποσημείωση ότι ο βαθμός πιστοληπτικής συμπεριφοράς θα μπορεί να χρησιμοποιείται και από άλλους φορείς του ιδιωτικού τομέα όπως π.χ. εταιρείες τηλεφωνίας, ηλεκτρικής ενέργειας, πριν προβούν σε σύναψη συμβολαίου, ώστε να αποκλείουν όσους έχουν μεγάλες οφειλές.
Σύμφωνα με το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών:
- Η Ανεξάρτητη Αρχή Πιστοληπτικής Αξιολόγησης, θα συγκεντρώνει και θα ομαδοποιεί πληροφορίες σχετικά με τις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις και τις συμπεριφορές πληρωμών προς όλες τις οντότητες του Δημόσιου τομέα, με σκοπό την παραγωγή πιστοληπτικής βαθμολόγησης για φυσικά και νομικά πρόσωπα. Θα ανταλλάσσει πληροφορίες και βαθμολογίες με άλλους φορείς αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας.
- Η βαθμολόγηση για φυσικά και νομικά πρόσωπα παράγεται από το σύστημα μέσω της επεξεργασίας, με αυτοματοποιημένη διαδικασία, των δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς που αντλούνται από τους φορείς του δημόσιου τομέα, με τη χρήση αλγορίθμων. Η πιστοληπτική βαθμολόγηση γίνεται με αριθμητική κλίμακα και αφορά στην τήρηση και την αθέτηση υποχρέωσης έναντι των φορέων του δημόσιου τομέα για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Η βαθμολογία που θα λαμβάνουν τα φυσικά και νομικά πρόσωπα θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί από φορείς του δημοσίου και ιδιωτικού τομέα.
- Οι φορείς του δημόσιου τομέα παρέχουν στην Αρχή με ακρίβεια, σε ηλεκτρονική μορφή, και επικαιροποιούν ανά μήνα, τα δεδομένα οικονομικής συμπεριφοράς που τηρούνται στα αρχεία τους για τους οφειλέτες τους, για το χρονικό διάστημα των τελευταίων 24 μηνών.
Στοιχεία οικονομικής συμπεριφοράς
Στα στοιχεία οικονομικής συμπεριφοράς που συλλέγονται περιλαμβάνονται τα εξής:
- Για τα φυσικά πρόσωπα: όνομα και επώνυμο, όνομα και επώνυμο πατέρα, Αριθμό Δελτίου Αστυνομικής Ταυτότητας (Α.Δ.Τ.), ΑΦΜ, ημερομηνία γέννησης, διεύθυνση της κύριας κατοικίας και του τόπου εργασίας, τηλέφωνα επικοινωνίας, διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, ΑΜΚΑ.
- Για τα νομικά πρόσωπα: επωνυμία, νομική μορφή, αριθμός στο Γ.Ε.ΜΗ. Α.Φ.Μ., πληροφορίες ταυτοποίησης των εκπροσώπων τους, διεύθυνση και τηλεφωνικός αριθμός της έδρας τους.
- Πληροφορίες σχετικά με την οφειλή: στοιχεία εξατομίκευσης της οφειλής, όπως ο αριθμός ταμειακής βεβαίωσης ή ο αριθμός σύμβασης, η φύση της οφειλής, βασικοί όροι της οφειλής, προσαυξήσεις και πρόστιμα, διάρκεια αποπληρωμής, επιτόκιο και μεταβολές τους, οι εμπράγματες και ενοχικές εξασφαλίσεις της οφειλής και η αποτίμησή τους, οι καταβολές που πραγματοποιήθηκαν, ο χρόνος των καταβολών και το τρέχον υπόλοιπο της οφειλής, ρυθμίσεις της οφειλής, μεταβολές στο πρόσωπο του οφειλέτη λόγω καθολικής ή ειδικής διαδοχής, πληροφορίες για την πορεία δικαστικών διενέξεων μεταξύ οφειλέτη και πιστωτών, μέτρα διοικητικής ή αναγκαστικής εκτέλεσης που λήφθηκαν, καθώς και για την πορεία της δικαστικής προσβολής τους, την άσκηση ποινικής δίωξης ή την ποινική καταδίκη λόγω μη καταβολής της οφειλής, αν η μη καταβολή της συνιστά αξιόποινη πράξη.
- Πληροφορίες σχετικά με πτώχευση του υποκειμένου των δεδομένων, την κήρυξή του ως συγγνωστού και την απαλλαγή του.
- Πρόσθετες πληροφορίες που σχετίζονται με την οικονομική συμπεριφορά του υποκειμένου των όπως: η ιδιότητά του ως ανέργου, στοιχεία εισοδήματος και περιουσιακής κατάστασης.
