Την εξαφάνιση του θηλαστικού με το όνομα Ντιγκόνγκ, που έχει εμπνεύσει χιλιάδες αρχαίες ιστορίες για γοργόνες και σειρήνες, ανακοίνωσαν οι κινεζικές Αρχές. Μόνο τρεις άνθρωποι που συμμετείχαν σε έρευνα από παράκτιες κοινότητες της Κίνας ανέφεραν ότι έχουν δει ντιγκόνγκ τα τελευταία πέντε χρόνια. Το ντιγκόνγκ, είναι γνωστό ως ο πιο ευγενικός γίγαντας του ωκεανού και η αργή, χαλαρή συμπεριφορά του, είναι πιθανό να τον έχει καταστήσει ευάλωτο στην υπεραλίευση και στα ναυτικά ατυχήματα. Εξακολουθεί να υπάρχει και αλλού στον κόσμο, αλλά αντιμετωπίζει παρόμοιες απειλές. Ο καθηγητής Samuel Turvey, από τη Ζωολογική Εταιρεία του Λονδίνου (ZSL), ο οποίος συνέγραψε την ερευνητική μελέτη, δήλωσε: «Η πιθανή εξαφάνιση του ντιγκόνγκ στην Κίνα είναι μια καταστροφική απώλεια».
Οι επιστήμονες της ZSL και της Κινεζικής Ακαδημίας Επιστημών εξέτασαν όλα τα ιστορικά δεδομένα σχετικά με το πού είχαν βρεθεί στο παρελθόν ντιγκόνγκ στην Κίνα. Διαπίστωσαν ότι δεν είχε υπάρξει καμία επαληθευμένη παρατήρηση από επιστήμονες από το 2000. Επιπλέον, οι ερευνητές στράφηκαν στην επιστήμη των πολιτών για να πάρουν συνέντευξη από 788 μέλη της κοινότητας που ζουν στις εν λόγω παράκτιες περιοχές που εντοπίστηκαν, για να προσδιορίσουν πότε οι ντόπιοι είχαν δει για τελευταία φορά έναν. Κατά μέσο όρο, οι κάτοικοι ανέφεραν ότι είχαν να δουν ένα ντιγκόνγκ εδώ και 23 χρόνια. Μόνο τρεις άνθρωποι είχαν δει ένα τα τελευταία πέντε χρόνια. Το γεγονός αυτό οδήγησε τους ερευνητές να κηρύξουν τον ντιγκόνγκ λειτουργικά εξαφανισμένο – που σημαίνει ότι «δεν είναι πλέον βιώσιμος… για να διατηρηθεί», δήλωσε στο BBC η Heidi Ma, μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο ZSL.
Η ιστορία του ντιγκόνγκ
Το ντιγκόνγκ είναι ένας μοναδικός χαρακτήρας της θάλασσας. Με βάρος σχεδόν μισό τόνο, είναι το μοναδικό χορτοφάγο θαλάσσιο θηλαστικό. Είναι παρόμοιο στην εμφάνιση και τη συμπεριφορά με το μανάτο, αλλά διακρίνεται από την ουρά του που μοιάζει με φάλαινα. Η ευγενική – φαινομενικά καλοπροαίρετη – διάθεσή του έχει οδηγήσει ορισμένους να πιστεύουν ότι ενέπνευσε αρχαίες ναυτικές ιστορίες για γοργόνες. Δυστυχώς, ο βιότοπός του κοντά στην ακτή της Κίνας το άφησε ευάλωτο στους κυνηγούς του 20ού αιώνα, οι οποίοι αναζητούσαν το ζώο για το δέρμα, τα οστά και το κρέας του.
Μετά από μια αξιοσημείωτη μείωση του πληθυσμού τους, το 1988 το κινεζικό Κρατικό Συμβούλιο κατέταξε τα ντιγκόνγκ σε εθνικό προστατευόμενο ζώο πρώτης κατηγορίας. Όμως οι ερευνητές πιστεύουν ότι η συνεχιζόμενη καταστροφή του ενδιαιτήματός του – συμπεριλαμβανομένης της έλλειψης θαλάσσιων λιβαδιών για τροφή – έχει προκαλέσει «ραγδαία κατάρρευση του πληθυσμού». Το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα του ΟΗΕ εκτιμά ότι το 7% των οικότοπων με θαλάσσια χόρτα χάνεται παγκοσμίως κάθε χρόνο λόγω της βιομηχανικής και γεωργικής ρύπανσης, της παράκτιας ανάπτυξης, της ανεξέλεγκτης αλιείας και της κλιματικής αλλαγής.
Η εξαφάνισή του στην Κίνα θα πρέπει να λειτουργήσει ως προειδοποίηση
Ο καθηγητής Turvey δήλωσε ότι η εξαφάνισή του στην Κίνα θα πρέπει να λειτουργήσει ως προειδοποίηση για άλλες περιοχές που φιλοξενούν ντιγκόνγκ -συμπεριλαμβανομένων της Αυστραλίας και της Ανατολικής Αφρικής- χαρακτηρίζοντάς το «μια απογοητευτική υπενθύμιση ότι η εξαφάνιση μπορεί να συμβεί προτού αναπτυχθούν αποτελεσματικές δράσεις διατήρησης». Το είδος συναντάται σε 37 άλλες τροπικές περιοχές του κόσμου – ιδίως στα ρηχά παράκτια ύδατα του Ινδικού και του δυτικού Ειρηνικού Ωκεανού – αλλά κατατάσσεται ως «ευάλωτο» στον κόκκινο κατάλογο των απειλούμενων ειδών της Διεθνούς Ένωσης για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN). Οι χώρες συναντώνται επί του παρόντος στη Νέα Υόρκη για να υπογράψουν μια νέα θαλάσσια συνθήκη του ΟΗΕ, η οποία θα θέσει το 30% των παγκόσμιων ωκεανών σε προστατευόμενες περιοχές. Η Kristina Gjerde, σύμβουλος πολιτικής για τις ανοικτές θάλασσες της IUCN, δήλωσε στο BBC: «Το ντιγκόνγκ είναι ένα θλιβερό παράδειγμα του τι συμβαίνει στο θαλάσσιο περιβάλλον όπου υπάρχει αυξανόμενη επέμβαση των ανθρώπινων δραστηριοτήτων».
