Από την Ευτυχία Παπούλια
Κοινωνιολόγος
Ο καλύτερος τρόπος για να κάνεις τα όνειρά σου να βγουν αληθινά, είναι να ξυπνήσεις.
Πωλ Βαλερύ
Εντύπωση προκάλεσε αυτές τις μέρες η εξομολόγηση του προπονητή της Εθνικής Ελλάδος στο Μπάσκετ, Δημήτρη Ιτούδη, όπου αναφέρθηκε, ανάμεσα στ’ άλλα, και στην ‘παρέμβαση΄ της μητέρας του στις φιλοδοξίες του να ασχοληθεί με το συγκεκριμένο άθλημα. “Το μπάσκετ δεν θα σου δώσει να φας”, του είπε, “έλα να μας βοηθήσεις στα σπαράγγια…”.
Αν ανατρέξουμε στο όχι και πολύ μακρινό παρελθόν, για πληροφορίες σχετικά με επιβίωση των κατοίκων και ιδιαίτερα της επαρχίας που ηταν κάπως απομονωμένη από τα αστικά κέντρα, θα διαπιστώσουμε πως η άμεση επαφή τους με την γη και και η καλλιέργειά της με μέσα πρωτόγονα, τους εξασφάλιζε τα στοιχειώδη για την διατροφή και την επιβίωσή τους. Και απ’ αυτήν την άποψη θα μπορούσε κάποιος να κατανοήσει τους φόβους της μητέρας, μήπως κάποια μέρα ο …κανακάρης της βρεθεί αντιμέτωπος με το φάσμα της πείνας.
Φόβοι
Και οι φόβοι αυτοί, είναι φόβοι και άλλων γονιών, όταν κάποια στιγμή αιφνιδιάζονται από την διακηρυγμένη επιθυμία των παιδιών τους να ακολουθήσουν τον δικό τους δρόμο, να κάνουν πράξη τα δικά τους όνειρα κι’ όχι εκείνα των γονιών τους. Μπορεί όμως με τον φόβο ως σημείο αναφοράς να προτείνει μια ή να αποτρέπει απο κάποια άλλη δραστηριότητα κάποιος που ασκεί επιρροή σ’ έναν νέο άνθρωπο, όπως οι γονείς του ή κάποιο άλλο συγγενικό του πρόσωπο; Η απάντηση είναι όχι, γιατί δεν είναι ο φόβος που καθορίζει την επαγγελματική διαδρομή των νέων αλλά ο ενθουσιασμός τους. Ο φόβος καθηλώνει, ο ενθουσιασμός ανοίγει προοπτικές και διευρύνει ορίζοντες…
Αν εξαιρέσουμε μια θέση στο Δημόσιο η οποία εξασφαλίζει σιγουριά οχι όμως και σοβαρές δυνατότητες εξέλιξης την οποία θέση κερδίζει κάποιος ανάλογα με τα προσόντα του και μέσα απο ορισμένες διαδικασίες, στον ιδιωτικό τομέα όπου ολα εξελίσσονται και αλλάζουν με γρήγορους ρυθμούς καμία δραστηριότητα που σήμερα αποφέρει κερδοφορία, δεν είναι βέβαιο οτι θα μας προσφέρει μια αξιοπρεπή διαβίωση ακόμη και στο κοντινό μέλλον. Κι αυτό ειναι ένας ακόμη λόγος αντί οι γονείς να ενθαρρύνουν ή να αποθαρρύνουν τα παιδιά τους απο κάποιες δραστηριότητες να στέκονται διακριτικά δίπλα τους ως αρωγοί στην προσπάθειά τους για την εκπλήρωση των δικών τους φιλοδοξιών.
Το δίλημμα
Και δεν αναφερόμαστε εδώ στις λίγες περιπτώσεις οπου τα παιδιά βάζουν κάποιους ξεκάθαρους στόχους από πολύ νωρίς που συμβαίνει να έχουν και την απόλυτη ταύτιση με τις επιθυμίες των γονιών τους, οπως Πανεπιστημιακές σχολές ‘υψηλής ζήτησης’ και αγωνίζονται γι’ αυτούς τους στόχους μεθοδικά μέχρι να τους πετύχουν. Κάνοντας πράξη τα όνειρά τους, αποβλέποντας κατά πρώτο λόγο στην ηθική τους ικανοποίηση και κατά δεύτερο στην οικονομική, γιατί εχει σημασία να κάνεις αυτό που αγαπάς αλλά και το αντίστροφο.
Υπάρχουν και όλοι οι υπόλοιποι που δεν καταφέρνουν να πετύχουν σε σχολές της επιλογής τους και αναγκάζονται ανάλογα είτε να παραιτηθούν είτε να ασκήσουν μια δραστηριότητα που δεν επέλεξαν και ενδεχομένως δεν αγαπούν. Και εδώ αναδύεται το δίλημμα της ζωής τους: Να ασχοληθούν με αυτό που τους παρέχει με βεβαιότητα τα απαραίτητα για μια αξιοπρεπή διαβίωση όπως συμβαίνει με κάποιες επιτυχημένες οικογενειακές επιχειρήσεις και να το αγαπήσουν ή να επιδιώξουν αυτό που ηδη αγαπούν με ασαφή ομως και αβέβαιη προοπτική;
Ικανοί και λιγότερο ικανοί
Δεν υπάρχει λειτούργημα, δραστηριότητα ή επάγγελμα που εξ ορισμού να αποφέρει και ηθική και οικονομική ικανοποίηση για όλους όσους το ασκούν. Και δεν υπάρχουν απαξιωμένα ή καταξιωμένα επαγγέλματα – έστω και ασχολίες, με περιορισμένες δυνατότητες εξέλιξης. Αντίθετα, υπάρχουν ικανοί και λιγότερο ικανοί να τα ασκήσουν. Τόσο στα σπαράγγια όσο και στο μπάσκετ μπορούν οι πρώτοι να διαπρέψουν και οι άλλοι απλά να επιβιώσουν. Συνήθως αυτό που αγαπούν, αυτό που ονειρεύονται οσοι δεν κατάφεραν να πετύχουν στόχους είναι κάποια είδωλα, κάποια πρότυπα που οι προβολείς της δημοσιότητας προσδίδουν σ’ αυτά περισσότερη λάμψη απ’ αυτήν που υπάρχει στα παρασκήνια κι εξάπτουν την φαντασία των νέων.
Δεν αρκεί για παράδειγμα να έχεις καλή φωνή ή υποκριτικό ταλέντο για να γίνεις τραγουδιστής ή ηθοποιός. Χρειάζονται και οι άνθρωποι να σου δώσουν τις ευκαιρίες και τον χώρο… Και εκεί μπορεί κάποιος να βρεθει αντιμέτωπος με προσωπικά του ηθικά διλήμματα, οπως αποδείχτηκε τα τελευταία δυο χρόνια στον καλλιτεχνικό και αθλητικό χώρο για κάποια νέα παιδιά… Να πλάθουμε όνειρα και να τα… κυνηγάμε δεν είναι πάντα ρεαλιστικό. Ιδίως οταν η επιβίωσή μας εξαρτάται απ’ την πραγματοποίησή τους…
