Ελληνοτουρκικά - Ευρώπη: "Πιστεύω ότι φτάνουμε σε ένα σημείο κομβικό"
Την αγανάκτηση των Ευρωπαίων αξιωματούχων επισημαίνει ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και Έλληνας επίτροπος Μαργαρίτης Σχοινάς. Με ιδιαίτερη ένταση συζητούνται στην Ευρώπη οι προκλήσεις της Τουρκίας. Τόσο η ακραία ρητορική Ερντογάν και οι απειλές κατά της Ελλάδας όσο και η επαμφοτερίζουσα θέση που κρατά η Άγκυρα στο πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, σε αντίθεση με τις χώρες της Δύσης. Σε αποκλειστική του συνέντευξη στην Τηλεόραση της Βουλής, ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν αφήνει να εννοηθεί ότι στο τραπέζι της Ε.Ε. είναι πολύ πιθανόν να μπουν νέες κυρώσεις κατά της Τουρκίας, λόγω της «ασυμμετρίας» που υπάρχει στο τι παίρνει και τι δίνει η γειτονική χώρα στις σχέσεις της με την Ευρώπη και τη Δύση.
«Στην Ευρώπη ολοένα και περισσότεροι παρατηρητές, διαμορφωτές αποφάσεων απελπίζονται από τη στάση της Τουρκίας. Πολλοί περίμεναν ότι η Τουρκία μεσομακροπρόθεσμα θα έπαιζε έναν σταθεροποιητικό ρόλο στην Ανατολική Μεσόγειο. Θα μπορούσε, δηλαδή, να παίξει ένα ρόλο καταλυτικό στην ειρήνη, στις εξαγωγές σιτηρών. Το προσπάθησε και σε έναν βαθμό το πέτυχε, αλλά αμέσως μετά στρίβει απότομα προς την άλλη κατεύθυνση… Την εμπρηστική ρητορική, τις απειλές προς τους γείτονες, μιας ακατάσχετης γεωπολιτικής ασάφειας, μια εδώ-μια εκεί.
Όλο αυτό το ζιγκ ζαγκ, πασπαλισμένο με απειλές και εντάσεις, έχει κάνει πολλούς στην Ευρώπη να σηκώνουν τα χέρια ψηλά με την Τουρκία.”Πιστεύω ότι φτάνουμε σε ένα σημείο κομβικό, ενόψει και των τουρκικών εκλογών την επόμενη χρονιά, όπου η Ευρώπη αναμένει την απάντηση στο θεμελιώδες ερώτημα: πού θέλει να είναι η Τουρκία στο μέλλον, πού βλέπει τον εαυτό της;», υπογραμμίζει ο Έλληνας επίτροπος μιλώντας στην Αλεξία Κουλούρη και την εκπομπή Βουλής Βήμα, που θα μεταδοθεί απόψε, στις 23.00, από την Τηλεόραση της Βουλής.
Για τις απειλές που εκτοξεύει ο Ερντογάν, ο κ. Σχοινάς είχε δύο εξηγήσεις:
«Το καλό σενάριο είναι ότι πρόκειται για μια πολύ δύσκολη εκλογή για τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, έχει φτάσει στα όρια ενός κύκλου πολιτικού πολύ σημαντικού και χρειάζεται αυτή τη ρητορική για το finish. Αυτό είναι το καλό σενάριο, του οποίου θέλω να είμαι θιασώτης. Αλλά, δεν υπάρχει καμιά διαβεβαίωση ότι δεν ισχύει και το κακό σενάριο, ότι αυτό που ζούμε είναι το πρελούδιο μιας μόνιμης συστημικής αστάθειας, που δεν ξέρουμε πού μπορεί να οδηγήσει, αλλά σίγουρα δεν θα οδηγήσει σε αυτό που θέλουμε… Σε μια σταθερή Ανατολική Μεσόγειο με γεωπολιτικές συμμαχίες αποσαφηνισμένες, όπου μπορούμε να δουλέψουμε μαζί στον τουρισμό, στην ενέργεια. Αυτά όλα τίθενται σε αμφιβολία όταν βλέπεις απέναντι έναν ηγέτη σε αυτή την κατάσταση».
Η Ευρώπη να εξετάσει εκ νέου το θέμα των κυρώσεων
Έντονος είναι ο προβληματισμός για το αν η Ευρώπη θα πρέπει να συνεχίσει να έχει ανοιχτούς διαύλους χρηματοδότησης με την Τουρκία σε διάφορα επίπεδα. Αυτό συζητείται με ιδιαίτερη ένταση, σημειώνει ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, φέρνοντας στο τραπέζι των συζητήσεων όχι μόνο τις πολεμικές ιαχές των Τούρκων αξιωματούχων κατά της Ελλάδας, αλλά και τη στάση της τουρκικής κυβέρνησης στον πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας.
«Το 2020 και το 2021 η Ευρώπη χρησιμοποίησε για την Τουρκία μια προσέγγιση που είναι ένα μείγμα κυρώσεων και κινήτρων, καρότο και μαστίγιο, το οποίο δούλεψε. Αποδείχτηκε αυτό το μείγμα πιο αποτελεσματικό, πολύ αποδοτικό, σε σχέση με τις μονοσήμαντες κυρώσεις ή τα κίνητρα χωρίς καμία επιφύλαξη.
»Τώρα υπάρχει ένας προβληματισμός για τα όρια της Ευρώπης απέναντι σε μια Τουρκία η οποία δεν εφαρμόζει τις κυρώσεις της Ευρώπης και της Δύσης στη Ρωσία, αλλά την ίδια στιγμή επωφελείται της τελωνειακής ένωσης και όλων των προγραμμάτων των κοινοτικών που έχει με την Ευρώπη, ως υποψήφια προς ένταξη χώρα. Υπάρχει μια ασυμμετρία, δηλαδή, για το τι κάνει η Ευρώπη για μια Τουρκία η οποία δεν στέκεται στο ύψος των περιστάσεων, σε μια στιγμή που η Ευρώπη και η Δύση ορθώνουν ενωμένα το ανάστημά τους απέναντι στον πόλεμο. Όλα αυτά είναι θέματα που συζητούνται με ιδιαίτερη ένταση.
»Πιστεύω ότι, ενόψει των εξελίξεων που θα έχουμε και τις εκθέσεις που κάνουμε κάθε χρόνο για τη διεύρυνση, αυτά τα θέματα θα πρέπει να συζητηθούν», είπε ο κ. Μαργαρίτης Σχοινάς.
