Μητσοτάκης Πράγα: Τα «όπλα» του πρωθυπουργού
Δύο ξένοι στην ίδια πόλη Κυριάκος Μητσοτάκης και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που θα βρεθούν σήμερα στην Πράγα για την συνεδρίαση της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας στην Πράγα, την ώρα που οι ελληνοτουρκικές σχέσεις βρίσκονται στο «κόκκινο» για πολλοστή φορά τα τελευταία χρόνια. Η Άγκυρα επιμένει στην εμπρηστική ρητορική απέναντι στην Ελλάδα ενώ η απόφασή της να αναβιώσει το ανενεργό μέχρι στιγμής τουρκολιβυκό μνημόνιο –μια ενέργεια που έχει προκαλέσει διεθνείς αντιδράσεις- απειλεί να αποσταθεροποιήσει ακόμη περισσότερο την ευρύτερη περιοχή. Ο Τούρκος πρόεδρος φαίνεται να επιμένει στο «Μητσοτάκης γιοκ», καθώς προσώρας η Άγκυρα δεν έχει ζητήσει κάποιο ραντεβού με τον Έλληνα πρωθυπουργό και ούτε υπάρχουν ενδείξεις ότι θα υπάρξει κάποιο τετ-α-τετ στην τσεχική πρωτεύουσα. Ωστόσο, ο Ταγίπ Ερντογάν θα έχει διμερή συνάντηση με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, όταν και η Αθήνα αναμένει να υπάρξει νέα στήριξη από πλευράς του Παρισιού.
Την ίδια ώρα, ο Εμανουέλ Μακρόν, οι σχέσεις του οποίου με τον Τούρκο πρόεδρο έχουν υπάρξει τρικυμιώδεις τα περασμένα χρόνια, θα καθίσει στην ίδια στρογγυλή τράπεζα με τον Τούρκο ομόλογό του, με θέμα την ασφάλεια. Η Σύνοδος της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας έχει διαρθρωθεί σε συζητήσεις ηγετών σε θεματικά τραπέζια και σε κάθε πάνελ θα συμμετέχουν 11 ηγέτες –τόσο της Ε.Ε. όσο και τρίτων χωρών που έχουν προσκληθεί.
Καμία ένδειξη για συνάντηση με τον Ερντογάν
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν θα βρεθεί στην ίδια στρογγυλή τράπεζα με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αλλά θα είναι συμπρόεδρος σε θεματικό τραπέζι για την ενέργεια, την οικονομία και την κλιματική αλλαγή. Παρότι οι Κυριάκος Μητσοτάκης και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δεν θα βρεθούν ενώπιος ενωπίω, η Αθήνα αναμένει να δει τη στάση που θα τηρήσει κατά τη διάρκεια των επαφών του στην Πράγα ο Τούρκος πρόεδρος. Το σενάριο να «ξεδιπλώσει» την αναθεωρητική του ατζέντα ενώπιον διεθνούς ακροατηρίου είναι μάλλον ισχνό, ωστόσο είναι πολύ πιθανό να επιδοθεί για ακόμη μια φορά σε blame game, βάζοντας στο «στόχαστρο» την Αθήνα. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται την Παρασκευή να αποδομήσει σημείο προς σημείο τους ανυπόστατους ισχυρισμούς του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αναδεικνύοντας παράλληλα τις αποσταθεροποιητικές κινήσεις της Άγκυρας.
Παράλληλα, αναμένεται να υπογραμμίσει πως η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία αποδεικνύει πως η Ευρώπη δεν μπορεί να παρακολουθεί αδιαμαρτύρητα την αναθεωρητική ατζέντα της Τουρκίας. Δεν αποκλείεται, μάλιστα, η Αθήνα να ζητήσει από τους εταίρους να πιέσουν και την προσωρινή κυβέρνηση της Λιβύης. Μένει να αποδειχτεί εάν ο πρωθυπουργός θα ζητήσει από τους Ευρωπαίους εταίρους να δημιουργήσουν κάποιο πακέτο κυρώσεων απέναντι στην Τουρκία.
Διπλωματικός μαραθώνιος
Τις τελευταίες ημέρες, η Αθήνα επιδίδεται σε «επιχείρηση διεθνοποίησης» των τελευταίων τουρκικών προκλήσεων, με τον πρωθυπουργό και τον υπουργό Εξωτερικών να ενημερώνουν Ευρωπαίους, Αμερικανούς και λοιπούς εταίρους για τις τουρκικές ενέργειες. Μάλιστα, έχει λάβει σημαντική στήριξη από τους εταίρους της –«όπλο» που θα πάρει μαζί του στην Πράγα ο πρωθυπουργός. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ενημέρωσε την Τετάρτη διακομματική αντιπροσωπεία της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ, παρουσία του πρέσβη των ΗΠΑ Τζόρτζ Τσούνη, για τις τουρκικές απειλές και τις κλιμακούμενες προκλήσεις της Άγκυρας, διαμηνύοντας ότι η χώρα μας δεν θα ανεχτεί παραβίαση της κυριαρχίας της.
Σαφή θέση πήρε επί του ζητήματος την Τρίτη, και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ακυρώνοντας, επί της ουσίας, το τουρκο-λιβυκό μνημόνιο. «Σημειώνουμε ότι η προσωρινή κυβέρνηση της Λιβύης υποχρεούται σύμφωνα με τις διατάξεις του οδικού χάρτη του Φόρουμ για τον Πολιτικό Διάλογο στη Λιβύη (LPDF) να μην εξετάζει νέες συμφωνίες που βλάπτουν τη σταθερότητα των εξωτερικών σχέσεων του λιβυκού κράτους ή του επιβάλλουν μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις. Θα σας παραπέμψουμε στις κυβερνήσεις της Τουρκίας και της Λιβύης για το αποτέλεσμα των πρόσφατων συζητήσεων. Καλούμε όλα τα μέρη να απέχουν από ενέργειες που κινδυνεύουν να αυξήσουν τις εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο» τόνισε χαρακτηριστικά εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Και το Βερολίνο, όμως, πήρε χθες θέση επί του ζητήματος, με τον εκπρόσωπο του υπουργείου Εξωτερικών Κρίστοφερ Μπούργκερ, να δηλώνει πως η Γερμανία δεν αναγνωρίζει το τουρκο-λιβυκό μνημόνιο.
Ράπισμα κατά της τουρκικής επιθετικότητας και από τη Βρετανία
Ράπισμα κατά της τουρκικής επιθετικότητας χθες και από τη Βρετανία, με το Φόρειν Όφις να δηλώνει ότι η κυριαρχία των ελληνικών νησιών δεν τίθεται υπό αμφισβήτηση. Ξεκάθαρη ήταν και η προ ημερών τοποθέτηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης διά του εκπροσώπου του Ζοζέπ Μπορέλ, Πίτερ Στάνο, ο οποίος διεμήνυσε στην Άγκυρα πως η δήλωση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του 2019 σχετικά με την υπογραφή της συμφωνίας Τουρκίας – Λιβύης «παραμένει αμετάβλητη». Οι αντιδράσεις Βρυξελλών – Αθήνας προκάλεσαν ενόχληση στην Άγκυρα, με το υπουργείο Εξωτερικών να επιχειρεί να τις υποβαθμίσει ανακοινώνοντας πως «τα σχόλια της Ελλάδας και της Ε.Ε. για τη συμφωνία με τη Λιβύη δεν έχουν καμία σημασία ή αξία».
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Τουρκία θα μπορούσε με βάση την παράνομη συμφωνία να πραγματοποιήσει έρευνες για υδρογονάνθρακες σε περιοχές που βρίσκονται σε ελληνική ΑΟΖ, καθώς παραβιάζοντας τις διεθνείς συνθήκες θεωρεί ότι δεν υπάρχει ελληνική ΑΟΖ κάτω από την Κρήτη. Τα σχέδια της Άγκυρας επηρεάζουν και την Αίγυπτο, με το Κάιρο να αντιδρά άμεσα και να αμφισβητεί την νομιμότητα του τουρκο-λιβυκού μνημονίου.
Ο Νίκος Δένδιας επικοινώνησε από την πρώτη στιγμή με τον Αιγύπτιο ομόλογό του Σάμεχ Σούκρι. Αθήνα και Κάιρο αμφισβήτησαν από κοινού τη νομιμότητα της λιβυκής κυβέρνησης εθνικής ενότητας να υπογράψει ένα τέτοιο μνημόνιο συνεργασίας με την Τουρκία ενώ την Κυριακή, ο Νίκος Δένδιας θα ταξιδέψει στην αιγυπτιακή πρωτεύουσα για περαιτέρω διαβουλεύσεις. Την ίδια ώρα, ο υπουργός Εξωτερικών πραγματοποίησε το τελευταίο 48ωρο και ένα γύρο ενημερώσεων Πρέσβεων των Μονίμων Μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας.
