Το σουβλάκι είναι το αγαπημένο εθνικό fast food των Ελλήνων, ενώ μεγάλη ζήτηση έχει και σε πολλές ακόμη χώρες ανά τον κόσμο. Είναι γευστικό, απολαυστικό και χορταστικό, και μας γεμίζει ενοχές. Μήπως έφτασε η ώρα να αφήσουμε τις τύψεις στο παρελθόν;
Σουβλάκι: Τι να πιείτε μετά την κατανάλωση του;
Μελέτη του PLOS ONE δείχνει πώς μπορούμε να «εξουδετερώσουμε» ένα λιπαρό γεύμα. Οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ της Καλιφόρνια διαπίστωσαν ότι ο χυμός από γκρέιπφρουτ (χωρίς πολτό) είναι πιο αποτελεσματικός από το νερό στη διατήρηση του βάρους έπειτα από την κατανάλωση ενός γεύματος με πολλά λιπαρά. Κατέληξαν στο συμπέρασμα αυτό ύστερα από ένα πείραμα που έκαναν σε ποντίκια: Χώρισαν τα πειραματόζωα σε έξι υποομάδες και τους έδιναν συγκεκριμένη ποσότητα λιπαρών και συνολικών θερμίδων για 100 ημέρες. Έπειτα από κάθε «γεύμα» τους έδιναν είτε χυμό από γκρέιπφρουτ διαλυμένο σε νερό (σε διαφορετικές συγκεντρώσεις) ή νερό.
Όσα ποντίκια κατανάλωναν τα περισσότερα λιπαρά και έπιναν στη συνέχεια το χυμό πήραν κατά 18% λιγότερο βάρος και παράλληλα παρουσίασαν σημαντική πτώση στα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα τους σε σύγκριση με τα ποντίκια που έπιναν νερό. Στα ποντίκια που δεν κατανάλωναν πολλά λιπαρά δεν παρατηρήθηκε σημαντική επίδραση στο βάρος έπειτα από την κατανάλωση του χυμού, γεγονός που υποδεικνύει πως τα συστατικά του γκρέιπφρουτ αλληλεπιδρούν συγκεκριμένα με τα λιπαρά ώστε να «αποτρέψουν» την αύξηση του βάρους. Αναμένονται περισσότερες μελέτες ώστε να αποσαφηνιστεί ο ρόλος του φρούτου στο αδυνάτισμα και να διαπιστωθεί κατά πόσο είναι εξίσου αποτελεσματικό στον ανθρώπινο οργανισμό.
Σουβλάκι: Πόσες θερμίδες έχει;
Το εθνικό μας fast food είναι ίσως από τις καλύτερες επιλογές μας, αρκεί να μην το «παραφορτώσουμε». Εξίσου προτιμότερες των υπόλοιπων επιλογών είναι η μερίδα κρέατος που μπορούμε να βρούμε στα ταχυφαγεία (μπριζόλα ή μερίδα καλαμάκι). Δείτε παρακάτω τις θερμίδες που προσφέρει κάθε επιλογή, από την λιγότερο μέχρι την περισσότερο παχυντική.
Θερμίδες: Καλαμάκι κοτόπουλο (130), καλαμάκι χοιρινό (180), πίτα καλαμάκι κοτόπουλο ή χοιρινό (330 και 360 αντίστοιχα), πίτα γύρο κοτόπουλο ή χοιρινό (350 και 370 αντίστοιχα), πίτα κεμπάπ (420). Ζητήστε αλάδωτη πίτα (γλιτώνετε αμέσως πάνω από 100 θερμίδες), προτιμήστε τα καλαμάκια αντί για τον λιπαρό γύρο και επιλέξτε τζατζίκι αντί για άλλες σος.
Και άλλα fast food που μπορούμε να καταναλώσουμε με μικρές… διορθώσεις
Τηγανιτές πατάτες
Όχι μόνο αντιστοιχούν σε τεράστια ποσότητα θερμίδων, αλλά μας επιβαρύνουν με πολλά λιπαρά (13-36%). Ακόμη πιο επιβαρυντικές είναι, όταν πρόκειται για προτηγανισμένες πατάτες, κάτι που αντιστοιχεί σε περισσότερο λάδι, άρα περισσότερη επιβάρυνση για την υγείας μας.
Θερμίδες: Από 380 (μικρή μερίδα) μέχρι 750 (extra large μερίδα). Αντικαταστήστε τις με ένα πιο υγιεινό συνοδευτικό (π.χ. ρύζι) ή, αν πρόκειται να τις προτιμήσετε ούτως ή άλλως, «ψηφίστε» φρέσκιες και όχι προτηγανισμένες.
Τηγανιτό κοτόπουλο
Οι τηγανιτές κοτομπουκιές –τα λεγόμενα nuggets- μπορεί να μας ξεγελούν, καθώς θεωρούμε ότι το κοτόπουλο είναι «άπαχη» τροφή, αλλά εδώ έχουμε να κάνουμε με τηγανιτό τρόφιμο, και επομένως ιδιαίτερο παχυντικό.
Θερμίδες: Από 236 (η μερίδα των 6 κομματιών) μέχρι 790 (τα 20 κομμάτια). Το ποσοστό λίπους ανά 100γρ. φτάνει το 20-40%. Επιλέξτε μικρές μερίδες ή μοιραστείτε τις με άλλους. Εναλλακτικά, επιλέξτε ψητό φιλέτο κοτόπουλου και όχι τηγανιτό.
Burger
Στην περίπτωση του burger ισχύει ο κανόνας της «πληθωρικότητας»: Με όσα περισσότερα υλικά το φορτώνουμε, τόσο μεγαλύτερη γίνεται η «βόμβα» θερμίδων και λίπους. Συγκεκριμένα, αν πάρουμε διπλό μπιφτέκι, οι θερμίδες διπλασιάζονται, αν από απλό burger κάνουμε «αναβάθμιση» σε cheeseburger προσθέτουμε 50 θερμίδες, ενώ αν μας αρέσει το bacon, σχεδόν διπλασιάζουμε την θερμιδική αξία του γεύματος.
Θερμίδες: Ξεκινούν από 245 για το απλό burger με ψωμάκι, μπιφτέκι και κέτσαπ ή σαλάτα, ενώ μπορούν να φτάσουν τις 490 αν πρόκειται για διπλό burger (ποσοστό λίπους 8-28%). Μην φορτώνετε το burger με τυριά, bacon και λιπαρές σος. Αν έχετε την δυνατότητα, φτιάξτε μόνοι σας το burger, ώστε να είναι σπιτικό. Μην το συνοδεύετε με τηγανιτές πατάτες.
Σφολιάτες
Τις προτιμάμε το πρωί ως εύκολη λύση, όταν σταματάμε στον φούρνο για να πάρουμε μία τυρόπιτα ή μια σπανακόπιτα, που λανθασμένα πιστεύουμε πως είναι «αθώα» επιλογή. Αν η ζύμη είναι κατεψυγμένη, η επιβάρυνση για τον οργανισμό μας είναι ακόμα μεγαλύτερη.
Θερμίδες: Τυρόπιτα σφολιάτα μικρή 400 θερμίδες, ζαμπονοτυρόπιτα 650, μπουγάτσα κρέμα 410, η στριφτή σπανακόπιτα 585, η χωριάτικη σπανακοτυρόπιτα 680 και το καλτσόνε αλλαντικών 700 θερμίδες, με λιπαρά ανά μερίδα που φτάνουν από 20 στα 35 γραμμάρια. Προτιμήστε να καταναλώσετε κριτσίνια ή κουλούρι Θεσσαλονίκης αντί για σφολιάτες –και δη τις κατεψυγμένες.
Σάντουιτς
Οι «συνέπειες» του σάντουιτς ποικίλουν πολύ, ανάλογα με τον τύπο του ψωμιού αλλά και με τα υλικά που χρησιμοποιούμε. Θα πρέπει να ξέρουμε, πως ένα ψωμάκι από μόνο του έχει 280 θερμίδες (όσο τέσσερις φέτες του τοστ), μία μπαγκέτα 300, ενώ τα υλικά μπορούν να επιβαρύνουν από λίγο (όπως η ντομάτα, τα λαχανικά, το κέτσαπ και η μουστάρδα) έως πολύ (μπέικον, τυριά, αλλαντικά, τυροσαλάτες κλπ). Φυσικά, το βαρύ πυροβολικό στο «γήπεδο» των σάντουιτς είναι το κλαμπ σάντουιτς, που περιέχει αλλαντικά, μπέικον, μαγιονέζα και τυρί και συνοδεύεται πάντα από πατάτες, με αποτέλεσμα να φτάνει εύκολα σχεδόν τα 2/3 των ημερήσιων θερμίδων, που κάποιος πρέπει να πάρει σε μια ημέρα.
Θερμίδες: Από 330 για ένα απλό σάντουιτς με ντομάτα και κέτσαπ/μουστάρδα, μέχρι 940 για το κλαμπ σάντουιτς περιλαμβανομένων των πατατών. Ζητήστε το κλαμπ σάντουιτς χωρίς μαγιονέζα, με γαλοπούλα αντί για μπέικον και συνοδέψτε με σαλάτα αντί πατάτες. Να προτιμάμε ψωμί ολικής άλεσης, τυρί και αλλαντικά χαμηλών λιπαρών, λαχανικά και λίγη κέτσαπ ή μουστάρδα αντί των άλλων σος.
Πίτσα
Έχετε σκεφτεί ποτέ ότι μια πίτσα σπέσιαλ έχει γύρω στις 3.000 θερμίδες (350-400 θερμίδες το κομμάτι) και 130 γραμμάρια λίπους; Η επιβάρυνση εξαρτάται από το πόσο λεπτή είναι η ζύμη, αλλά και από τα υλικά που προσθέτουμε σε αυτή.
Θερμίδες: Ένα κομμάτι πίτσας special μπορεί να περιέχει από 220 μέχρι 400 θερμίδες. Επιλέξτε λεπτή ζύμη και «φορτώστε» την με λαχανικά (μανιτάρια, πιπεριά, κρεμμύδι) αντί για αλλαντικά και τυριά. Μοιραστείτε την με άλλα άτομα, και σταματήστε να τρώτε αν χορτάσατε.
Σαλάτες
Ναι, μπορούν και οι σαλάτες να συγκαταλέγονται στα fast food, καθώς τα περισσότερα ταχυφαγεία προσφέρουν σαλάτες του σεφ, του Καίσαρα κλπ. Ενώ λοιπόν έχουν «καλό όνομα» σαν υγιεινές επιλογές, θα πρέπει να προσέχουμε κάποια σημεία, ώστε να μην μετατραπούν σε βόμβες θερμίδων (προσθέτοντας για παράδειγμα τυριά, μπέικον, κρουτόν, πολύ λάδι).
Θερμίδες: Η σαλάτα του Καίσαρα περιέχει περίπου 500 θερμίδες, του Σεφ 640, η κρητική 360, ενώ μία πιο σύνθετη σαλάτα με πράσινη βάση, κοτόπουλο, κρουτόν, παρμεζάνα, σος κλπ μπορεί να φτάσει τις 830 θερμίδες. Αποφύγετε τα κρουτόν, μπέικον, τυριά και σως με βάση τη μαγιονέζα. Προτιμήστε λαδόξυδο, κέτσαπ ή μουστάρδα. Ζητήστε τη σαλάτα σας χωρίς λάδι ή σως και προσθέστε μόνοι σας 1 κουταλιά της σούπας (1 κουταλιά της σούπας ελαιόλαδο έχει σχεδόν 150 θερμίδες).