Ο Πρωθυπουργός τονίζει: «Από τον περασμένο Μάρτιο ήμουν από τους πρώτους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων που είχα θίξει το ζήτημα της εργαλειοποίησης των τιμών του φυσικού αερίου από τη Ρωσία και είχα ζητήσει τότε μία ενιαία ευρωπαϊκή απάντηση, η οποία θα μπορέσει να θέσει ένα πλαίσιο, ένα πλαφόν, στις ανώτατες τιμές φυσικού αερίου, έτσι ώστε να μην αναγκαζόμαστε, ως ευρωπαϊκές κοινωνίες και ως ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, να πληρώνουμε πολύ περισσότερα από όσα πρέπει προκειμένου να καλύψουμε τις ανάγκες μας σε φυσικό αέριο. Σε κάθε περίπτωση θέλω να επαναλάβω ότι, ασχέτως των παρεμβάσεων που είμαστε πια σε θέση να κάνουμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η Ελληνική Κυβέρνηση στήριζε, στηρίζει και θα εξακολουθεί να στηρίζει τους Έλληνες καταναλωτές, τα ελληνικά νοικοκυριά, τις ελληνικές επιχειρήσεις, απέναντι στην έκρηξη των τιμών ενέργειας.
Του Γιώργου Αυτιά
Όπως είπα είναι μια παρέμβαση που τη διαπιστώνει ο κάθε Έλληνας πολίτης και η κάθε ελληνική επιχείρηση όταν λαμβάνει τον λογαριασμό του ηλεκτρικού ρεύματος, όπου βλέπει ξεκάθαρα το ύψος της κρατικής επιδότησης, το ποσό το οποίο θα πλήρωνε αν δεν υπήρχε αυτή η επιδότηση και το τελικό ποσό το οποίο πληρώνει. Είναι, όμως, τελείως διαφορετικό να έχουμε τιμές φυσικού αερίου στα 200, στα 250, στα 300 ευρώ η μεγαβατώρα και τελείως διαφορετικό να έχουμε τιμές φυσικού αερίου που σήμερα είναι στα 110-112 ευρώ -αν δεν κάνω λάθος- η μεγαβατώρα. Και πιστεύω ότι ένας από τους βασικούς λόγους που η τιμή του φυσικού αερίου έπεσε τον τελευταίο μήνα, ήταν ακριβώς διότι οι αγορές διαπίστωσαν ότι είμαστε σοβαροί ως προς την απειλή μας να επιβάλουμε -εφόσον αυτό χρειαστεί- ένα είδος πλαφόν στο φυσικό αέριο.
“Άρα θεωρώ ότι οι αγορές μέτρησαν την ευρωπαϊκή αντίδραση, διαπίστωσαν ότι η Ευρώπη -έστω και με καθυστέρηση- είναι διατεθειμένη να κινηθεί σε αυτή την κατεύθυνση και πιστεύω ότι το τελικό αποτέλεσμα θα είναι θετικό για όλους μας διότι θα πληρώνουμε χαμηλότερες τιμές φυσικού αερίου, χωρίς όμως να διακινδυνεύσουμε και την ασφάλεια του εφοδιασμού. Ένα ζήτημα το οποίο, προφανώς, είναι σημαντικό για όλες τις ευρωπαϊκές χώρες.
Το όφελος των πολιτών
“Κατ’ αρχάς το όφελος οι πολίτες -όπως έχω πει- το έβλεπαν ήδη από τη στιγμή που η κυβέρνηση εδώ και ένα χρόνο έχει αποφασίσει να διαθέσει σημαντικούς πόρους για να στηρίξει όλη αυτή την προσπάθεια. Και ειδικά από τον Ιούλιο και μετά -όταν προχωρήσαμε στην ουσιαστική κατάργηση της ρήτρας αναπροσαρμογής- οι πολίτες γνωρίζουν ότι σημαντικοί πόροι διατίθενται σε αυτή την κατεύθυνση. Αλλά, όπως καταλαβαίνετε, όσο πιο χαμηλή είναι η τιμή του φυσικού αερίου, τόσο λιγότερο επώδυνη για τον κρατικό προϋπολογισμό είναι αυτή η άσκηση και τόσο μπορούν οι πολίτες να φιλοδοξούν ότι, τελικά, θα βλέπουν χαμηλότερες τιμές ως προς την δαπάνη την οποία πρέπει να κάνουν προκειμένου να καταναλώσουν την ηλεκτρική ενέργεια που τους αναλογεί.
Η υλοποίηση των μέτρων
“Ας υλοποιήσουμε πρώτα τα μέτρα τα οποία έχω εξαγγείλει στη Θεσσαλονίκη. Ας πούμε, αυτόν τον μήνα δρομολογείται η καταβολή του αυξημένου φοιτητικού επιδόματος. Όπως σας είπα, οι παρεμβάσεις στο μέτωπο της ενέργειας συνεχίζονται. Έχουμε το επίδομα των 250 ευρώ, το οποίο θα δοθεί για να στηρίξουμε τα πιο αδύναμα νοικοκυριά στο τέλος του χρόνου. Έχουμε το επίδομα θέρμανσης, το οποίο είναι ενισχυμένο και φτάνει στα 300.000.000 ευρώ, και αυτό θα αρχίσει πολύ σύντομα να καταβάλλεται. Επομένως, ας μην προτρέχουμε. Εξάλλου, θέλω να τονίσω ότι η πορεία της αγοράς ενέργειας είναι εξαιρετικά ευμετάβλητη. Δεν μπορούμε κατ’ ανάγκην να βγάλουμε συμπεράσματα για το τι θα γίνει αύριο, από αυτό το οποίο συμβαίνει σήμερα. Όπως σάς είπα είμαστε ικανοποιημένοι από το γεγονός ότι βλέπουμε πτωτικές τιμές φυσικού αερίου, αλλά έχουν δει πολλά τα μάτια μας και αυτά μπορούν εύκολα να αντιστραφούν.
“Γι’ αυτό, εξάλλου, και υπάρχει ανάγκη της απειλής χρήσης του εργαλείου του πλαφόν, ώστε να αποφύγουμε τις ακραίες τιμές που είδαμε τους τελευταίους μήνες. Θα πω μόνο, ότι έχουμε αποδείξει ότι έχουμε την δυνατότητα να κρατάμε εφεδρείες, όντας απολύτως συνεπείς όμως στην υλοποίηση των στόχων του Προϋπολογισμού. Kαι δεν πρόκειται να ξεφύγουμε, για το 2022, από τον κεντρικό στόχο του οικονομικού επιτελείου να έχουμε πρωτογενές έλλειμμα 1,7%.Θέλω να επαναλάβω ότι η διεθνής συγκυρία είναι δύσκολη, ως προς τον τρόπο με τον οποίο οι αγορές αξιολογούν τις κυβερνήσεις.
Θα επαναλάβω αυτό το οποίο είπα και στην Βουλή: είδατε τι έγινε στο Ηνωμένο Βασίλειο και πώς τιμωρήθηκε η κυβέρνηση μιας χώρας η οποία ανήκει στο club G7, επειδή προχώρησε σε μη κοστολογημένες εξαγγελίες ως προς την πρόθεση της να μειώσει τους φορολογικούς συντελεστές, χωρίς να προσδιορίσει όμως από πού θα έβρισκε τα λεφτά. Η χώρα μας έχει στο παρελθόν πληρώσει πολύ ακριβά λαϊκισμούς και πλειοδοσίες. Δεν υπάρχει καμία περίπτωση να επαναληφθεί αυτή η πολιτική. Κάθε ευρώ είναι μετρημένο και θα αξιολογούμε συνέχεια τη δημοσιονομική κατάσταση. Αν και εφόσον είμαστε έτοιμοι να πούμε κάτι παραπάνω, θα το μάθετε όταν έρθει η ώρα του.
Τι θα γίνει με την Τουρκία
“Ως προς την ευρωπαϊκή διάσταση των επιλογών της Τουρκίας σε σχέση με την Ουκρανία και τη Ρωσία, υπάρχει μία κατανόηση και τολμώ να πω και μία ενόχληση από το γεγονός ότι μία χώρα η οποία -στα χαρτιά τουλάχιστον- φιλοδοξεί να γίνει μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας και είναι μέλος του ΝΑΤΟ δεν εφαρμόζει τις κυρώσεις. Και όχι απλά δεν τις εφαρμόζει, ωφελείται σημαντικά οικονομικά από το διμερές εμπόριο με τη Ρωσία και ενδεχομένως να δίνει και τη δυνατότητα να αποτελεί ενδιάμεσο τρίτο, μέσα από τον οποίο να παρακάμπτονται οι κυρώσεις που έχει επιβάλει η Ευρώπη στη Ρωσία. Έχουμε πια τη δυνατότητα -και όταν λέω «έχουμε», εννοώ ως Ευρωπαϊκή Ένωση, ως Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ευρωπαϊκοί θεσμοί- να επιβληθούν κυρώσεις σε περίπτωση που τρίτα πρόσωπα στην Τουρκία, φυσικά ή νομικά πρόσωπα, εντοπιστούν να παραβιάζουν κυρώσεις που έχει επιβάλει η Ευρωπαϊκή Ένωση προς την Ρωσία. Αλλά αυτό δεν είναι δική μας απόφαση να την πάρουμε, είναι απόφαση των ευρωπαϊκών θεσμών.
“Θεωρώ, όμως, σημαντικό το γεγονός ότι αυτό το ζήτημα πια αποτελεί αντικείμενο συζήτησης και προβληματισμού σε επίπεδο και Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Για τις διμερείς σχέσεις, δεν έχω πολλά περισσότερα να σας πω. Δεν θέλω να επανέλθω σε αυτά τα οποία έγιναν στην Πράγα. Θα επαναλάβω ακόμα μία φορά ότι αυτή η ανταλλαγή, η αντιπαράθεση απόψεων, θεωρώ ότι ήταν εξαιρετικά χρήσιμη, καθώς έγινε μπροστά σε όλους τους ηγέτες οι οποίοι συμμετείχαν στην Ευρωπαϊκή Πολιτική Κοινότητα. Η δική μας θέση δεν έχει αλλάξει: τα παράθυρα του διαλόγου είναι ανοιχτά αλλά οι πόρτες στις προκλήσεις παραμένουν ερμητικά κλειστές.
Τα εξοπλιστικά
“Θεωρώ θετικό το γεγονός ότι υπήρξε μία πρώτη επικοινωνία των δύο Υπουργών Άμυνας και υπό προϋποθέσεις αυτή η επικοινωνία μπορεί να συνεχιστεί. Θα επαναλάβω, όμως, ότι δεν είναι η Ελλάδα αυτή η οποία οξύνει τους τόνους. Δεν είναι η Ελλάδα αυτή η οποία αμφισβητεί το status quo, όπως έχει διαμορφωθεί στην ευρύτερη περιοχή μας. Δεν είναι η Ελλάδα εκείνη η οποία δεν σέβεται τις βασικές αρχές και αξίες των σχέσεων καλής γειτονίας. Στην Τουρκία εναπόκειται να αλλάξει τη συμπεριφορά της για να επανέλθουμε στο τραπέζι του διαλόγου, αλλά και να μας δοθεί η δυνατότητα για μία ειρηνική συνύπαρξη προς όφελος και των δύο λαών μας. Θα πω για ακόμα μια φορά ότι οι λαοί μας δεν τρέφουν εχθρικά αισθήματα ο ένας για τον άλλον. Κι αυτό είναι μία πολύ σημαντική παρακαταθήκη την οποία πιστεύω ότι πρέπει να διαφυλάξουμε. Πριν από λίγες μέρες ξεκίνησε μία εμπορική γραμμή, από τη Θεσσαλονίκη στη Σμύρνη, και εύχομαι να είναι επιτυχημένη διότι με αυτόν τον τρόπο θα ενισχυθεί περισσότερο η επικοινωνία μεταξύ των δύο λαών αλλά και το διμερές εμπόριο.
“Θα ήταν πολύ καλύτερο να εστιάζαμε σε αυτή την πτυχή της θετικής ατζέντας, από το να χρησιμοποιεί η Τουρκία, μονίμως, την Ελλάδα ως στόχο και ως αντικείμενο μίας ρητορικής η οποία πιο πολύ απευθύνεται σε εσωτερική κατανάλωση. Δεν σχολιάζω τα εξοπλιστικά προγράμματα της γειτονικής χώρας και προφανώς έχω την ίδια απαίτηση και από την Τουρκία: να μην σχολιάζει τα εξοπλιστικά προγράμματα της Ελλάδος. Από εκεί και πέρα, καταλαβαίνετε ότι όλες οι κινήσεις μελετώνται πάντα και αξιολογούνται από τους αρμόδιους.
Οι ευρωπαϊκές συμφωνίες
“Η απόφαση η οποία ελήφθη λαμβάνει υπόψη πολλές από τις ελληνικές προτάσεις. Και θέλω με την ευκαιρία αυτή να τονίσω ότι, και πέραν των συζητήσεων που γίνονται στο δικό μου επίπεδο, έχουμε κατοχυρώσει πια ως χώρα μια σημαντική τεχνοκρατική επάρκεια στα ευρωπαϊκά όργανα. Οι προτάσεις τις οποίες καταθέτουμε, είναι γενικά πολύ καλά επεξεργασμένες και γίνονται θετικά δεκτές ως προς την τεκμηρίωσή τους. Δεν σημαίνει ότι όλοι συμφωνούν με όλα όσα λέμε, αλλά σίγουρα οι προτάσεις που καταθέτουμε είναι τεκμηριωμένες και με αυτό τον τρόπο γινόμαστε και εμείς, με τον τρόπο μας, γεφυροποιοί και προσπαθούμε να αντιμετωπίσουμε και να απαντήσουμε και στους εύλογους προβληματισμούς που μπορεί να έχουν άλλες χώρες.
“Διότι δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ειδικά στα ζητήματα της ενέργειας έχουμε να κάνουμε με πολύ διαφορετικά ενεργειακά μείγματα και κάθε χώρα έχει τη δική της πολιτική προτεραιότητα. Και όταν μπορούμε και πρέπει να καταλήξουμε σε μια ευρωπαϊκή απάντηση προφανώς αυτή δεν μπορεί να απηχεί μόνο τις δικές μας θέσεις. Πρέπει να μπορούμε να “μπαίνουμε στα παπούτσια” και άλλων χωρών και να αντιλαμβανόμαστε και τις δικές τους ευαισθησίες και τους δικούς τους προβληματισμούς. Να τονίσω ότι στον τομέα αυτό, εκτός από τις παρεμβάσεις τις οποίες κάνουμε σε τεχνοκρατικό επίπεδο παραγωγής πολιτικής, η Ελλάδα παίζει έναν εξαιρετικά κρίσιμο ρόλο στην ευρύτερη γειτονιά μας, των Βαλκανίων, ως μια πύλη εισόδου φυσικού αερίου, το οποίο -εν δυνάμει- μπορεί να τροφοδοτήσει όχι μόνο τις γειτονικές μας βαλκανικές χώρες αλλά και χώρες στην κεντρική Ευρώπη.
Τα έργα υποδομής
“Η Ελλάδα είναι αυτή η οποία πρωταγωνιστεί σε μια σειρά από σημαντικά έργα υποδομών τα οποία βελτιώνουν τη διασύνδεση μεταξύ των ενεργειακών μας συστημάτων. Αναφέρω ενδεικτικά τον νέο αγωγό IGB, ο οποίος συνδέει πια την Ελλάδα με τη Βουλγαρία και δίνει με αυτόν τον τρόπο τη δυνατότητα στη Βουλγαρία να μην είναι απολύτως εξαρτημένη από το ρωσικό φυσικό αέριο. Συζητούμε για νέα έργα υποδομής, νέα καλώδια ηλεκτρικής ενέργειας τα οποία θα φτάνουν μέχρι την κεντρική Ευρώπη, ώστε να μπορούμε να εξάγουμε το πλεόνασμα -το οποίο ελπίζω ότι θα μπορούμε να έχουμε- ηλεκτρικής ενέργειας που θα παράγεται από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.
Η φιλοδοξία μας κάποια στιγμή είναι η χώρα να καταστεί εξαγωγέας ηλεκτρικής ενέργειας και όχι εισαγωγέας. Και για να το κάνουμε αυτό θα πρέπει να είμαστε σε διαρκή συζήτηση με τους εταίρους μας, να εντοπίζουμε ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά εργαλεία και να μπορούμε να σκεφτόμαστε όχι μόνο το σήμερα, που είναι η αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, αλλά το αύριο και το μεθαύριο.Θέλω να θυμίσω ότι πριν από μια βδομάδα είχαμε το πρωτόγνωρο γεγονός για την πατρίδα μας, για 6 ώρες την ημέρα ουσιαστικά να παράγουμε όλη την ηλεκτρική ενέργεια που καταναλώναμε εκείνη τη στιγμή, από ήλιο, άνεμο και υδροηλεκτρικά. Είναι πολύ σημαντική κατάκτηση αυτή για τη χώρα. Οπότε, σε όλο αυτό το νέο ενεργειακό οικοδόμημα το οποίο χτίζεται στην Ευρώπη φιλοδοξούμε να είμαστε πρωταγωνιστές.
Το κοινωνικό μας πρόσημο
«Οι πολιτικές μας είναι εστιασμένες, έχουν κοινωνικό πρόσημο. Λαμβάνουν υπόψη γεωγραφικές ιδιαιτερότητες. Θέλω να θυμίσω ότι το επίδομα θέρμανσης δίνεται πια με κριτήρια τα οποία είναι πολύ πιο αυστηρά και πολύ πιο λεπτομερή σχετικά με το πόση θέρμανση απαιτείται να καταναλώσει ένα σπίτι, ανάλογα με το πού βρίσκεται. Άρα, εκτός από τις οριζόντιες πολιτικές έχουμε και πολλές στοχευμένες πολιτικές, οι οποίες έχουν πάντα ένα κοινωνικό πρόσημα στήριξης των πιο ευάλωτων συμπολιτών μας. Ο σκοπός μας είναι, έχοντας δώσει μια σαφή κατεύθυνση, να λύσουν πια το ζήτημα οι Υπουργοί στο δικό τους επίπεδο. Αν το θέμα γυρίσει σε εμάς θα είναι κακή εξέλιξη, γιατί σημαίνει ότι θα έχει προκύψει κάποια απρόβλεπτη δυσκολία, την οποία οι ίδιοι δεν θα μπορούν να ξεπεράσουν».
