Η Ελλάδα ξεκίνησε ταχύτατα την έναρξη ερευνών για κοιτάσματα φυσικού αερίου στα δύο οικόπεδα, νοτιοδυτικά της Πελοποννήσου και της Κρήτης, όπως προανήγγειλε ο πρωθυπουργός. Σύμφωνα με τη Navtex, το ερευνητικό πλοίο Sanco Swift μπορεί να ξεκινήσει έρευνες αμέσως. Ο διευθύνων σύμβουλος της διαχειρίστριας εταιρείας υδρογονανθράκων και ενεργειακών πόρων, μιλώντας στην ΕΡΤ, παρουσίασε αναλυτικά το χρονοδιάγραμμα και το πλαίσιο των ερευνών. Μετά από συνεννόηση της Ελλάδας και της Μάλτας, ο σταθμός της Υδρογραφικής Υπηρεσίας του Πολεμικού Ναυτικού Ηρακλείου Κρήτης συμπλήρωσε τη Navtex που εξέδωσε το μεσημέρι της Τρίτης για την πραγματοποίηση των σεισμικών ερευνών, περιλαμβάνοντας σε αυτή γεωγραφικές συντεταγμένες που αφορούν στο χώρο ευθύνης της Μάλτας, διευρύνοντας το πεδίο των ερευνών.
Όπως αναφέρεται οι νέες γεωγραφικές συντεταγμένες αφορούν σε «EKPOMPH APO MALTA NAVTEX SERVICE». Υπενθυμίζεται ότι η συγκεκριμένη γνωστοποιεί ότι από 8 Νοεμβρίου μέχρι νεωτέρας θα αναπτυχθεί εξοπλισμός και θα πραγματοποιηθούν σεισμικές έρευνες από το πλοίο Sanco Swift στο Ιόνιο πέλαγος, το δυτικό πέλαγος και δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης. Με την ίδια Navtex προτρέπονται τα παραπλέοντα πλοία να τηρούν απόσταση ασφαλείας.
Ως ημερομηνία έναρξης της δέσμευσης των δύο θαλάσσιων οικοπέδων αναγράφεται η 8η Νοέμβρη. Καλύπτει μια θαλάσσια περιοχή 40.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, νοτιοδυτικά της Κρήτης και νότια της Πελοποννήσου. Οι σεισμικές έρευνες θα διαρκέσουν 2 χρόνια. Βάσει των αποτελεσμάτων τους, η κοινοπραξία θα κρίνει εάν θα προχωρήσουν σε ερευνητική γεώτρηση ή αν θα αποχωρήσει. Αν οι έρευνες κριθούν ικανοποιητικές, η ΕΔΕΥ εκτιμά ότι μέσα στο 2027 θα ξεκινήσει η παραγωγή φυσικού αερίου.
Το χρονοδιάγραμμα των ερευνών:
2022- 2024: Σεισμικές έρευνες
2024-2026: Διερευνητικές γεωτρήσεις
2026-2027: Ανάπτυξη κοιτάσματος
2027-2028: Παραγωγή Φυσικού Αερίου
«Η διερευνητική γεώτρηση μπορεί να γίνει γρήγορα και είναι σημαντικό, για να φτάσουμε στην παραγωγή και εμπορία θα πρέπει να περάσουν πολλά χρόνια» τονίζει ο καθηγητής Ενεργειακής Οικονομίας, Κώστας Ανδριουσόπουλος. Σε μελέτη του, το Ινστιτούτο Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης εκτιμά ότι τα δυνητικά αποθέματα της περιοχής μπορούν να φτάσουν τα 70 με 90 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια. Όπως είπε στην ΕΡΤ ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΔΕΥ Αριστοφάνης Στεφάτος: «σε μια πρόχειρη εκτίμηση που είχαμε κάνει, αν είχαμε μια συντηρητική επιτυχία σε όλα μας τα μπλοκ, θα μπορούσαμε να μιλάμε για ένα σύνολο αγοράς της τάξης των 250 δισ.».
«Εάν οι εκτιμήσεις επιβεβαιωθούν, η χώρα μας δεν καθίσταται μόνο αυτάρκης αλλά και εξαγωγική», επισήμανε ο επίκουρος καθηγητής Γεωπολιτικής και Ενεργειακής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, Θεόδωρος Τσακίρης. Την προηγούμενη εβδομάδα εκδικάστηκε στο Συμβούλιο της Επικρατείας αίτηση για ακύρωση της υπουργικής απόφασης περιβαλλοντικής έγκρισης του προγράμματος έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων. Την προσφυγή είχαν καταθέσει περιβαλλοντικές οργανώσεις υποστηρίζοντας ότι η μελέτη είχε σοβαρά ελλείμματα μεταξύ άλλων για τις επιπτώσεις σε προστατευόμενα είδη, καθώς στην περιοχή έχουν εντοπισθεί 5 διαφορετικά είδη θαλάσσιων θηλαστικών.
“Θα τηρηθούν όλα τα πρωτόκολλα ασφαλείας για την προστασία του περιβάλλοντος”
Την τρίτη ημέρα του συνεδρίου του ΟΗΕ ο Έλληνας πρωθυπουργός ανακοινώνει έναρξη εργασιών, προφανώς υπάρχει κάτι οξύμωρο, λέει ο Νίκος Χαραλαμπίδης από τη Greenpeace. Σύμφωνα με τον κ. Στεφάτο θα τηρηθούν όλα τα πρωτόκολλα ασφαλείας για την προστασία του περιβάλλοντος. Από το Σαρμ Ελ Σέιχ και την Σύνοδο για το κλίμα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης σημείωσε ότι στόχος της Ελλάδας είναι να γίνει καθαρός εξαγωγέας ηλεκτρικής ενέργειας.
«Θέλουμε να συμβάλλουμε στη μεταφορά ενέργειας και υδρογόνου από τη βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή στην Ευρώπη. Συζητάμε με την Αίγυπτο για την κατασκευή καλωδίου 3 GW για τη μεταφορά φτηνής ηλεκτρικής ενέργειας από τη βόρειο Αφρική στην Ευρώπη, που θα παράγεται από τον ήλιο» τόνισε ο πρωθυπουργός. Επτά μήνες πριν, η εικόνα ήταν πολύ διαφορετική, καθώς η TotalEnergies αποχώρησε από την κοινοπραξία. Τον Ιούλιο τη θέση της πήρε η ExxonMobil που πλέον ελέγχει το 70% των δικαιωμάτων ενώ το υπόλοιπο 30% ανήκει στην Hellenic Energy.
Τα ενεργειακά επιχειρήματα και τα γεωπολιτικά τετελεσμένα
Τα ενεργειακά εγχειρήματα, οι έρευνες, οι γεωτρήσεις και οι αγωγοί εκτός από την οικονομική- ενεργειακή διάσταση, έχουν και γεωπολιτική διάσταση. Πάνω σε αυτά τα εγχειρήματα δημιουργούνται γεωπολιτικά τετελεσμένα και αποτυπώνονται ισορροπίες, συμμαχίες και διπλωματικές σχέσεις.
Και στην Ανατολική Μεσόγειο έχουμε να κάνουμε με δύο εντελώς διαφορετικές προσεγγίσεις. Από τη μία πλευρά είναι η Ελλάδα που κινείται με βάση το Δίκαιο της Θάλασσας, τις αρχές καλής γειτονίας και εντός του πλαισίου νόμιμων διακρατικών συμφωνιών. Όπως ανέφερε ο δημοσιογράφος της ΕΡΤ, Πιέρρος Τζανετάκος, «αυτό το βλέπουμε στη σημερινή Navtex για τις έρευνες δυτικά και ειδικά νότια της Κρήτης, εντός των ελληνικών θαλασσίων ζωνών και πίσω από τη μέση γραμμή με τη Λιβύη. Να θυμίσουμε μάλιστα ότι χθες ο πρωθυπουργός επανέλαβε τη διάθεση της Αθήνας για διμερή οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών με τη Λιβύη, ενώ λίγες ημέρες πριν ο επικεφαλής της κρατικής Επιχείρησης Πετρελαίου της αφρικανικής χώρας μίλησε για πιθανή χάραξη αγωγών μεταξύ της χώρας του και της Ελλάδας.
Ιόνιο
Το ίδιο συμβαίνει και στο Ιόνιο. Να υπενθυμίσουμε ότι εκεί έχουμε επεκτείνει τα ναυτικά μίλια στα 12, ενώ έχει υπογραφεί και συμφωνία ΑΟΖ με την Ιταλία. Προχωρώντας πάμε στην εξαιρετικά μεγάλης σημασίας συμφωνία για την ΑΟΖ με το Κάιρο. Μέσα από την οποία θα περάσει το καλώδιο ηλεκτρικής ενέργειας που θα συνδέει την Ελλάδα με την Αίγυπτο. Πρόκειται για ένα διμερές έργο, το οποίο “πατάει” μέσα στην ΑΟΖ, δίνοντας άλλη διάσταση στο γεωπολιτικό παιχνίδι της περιοχής.
Κι έχουμε μετά τα δύο έργα που βασίζονται όχι μόνο στη διεθνή νομιμότητα, αλλά και στα τριμερή σχήματα. Αίγυπτος- Κύπρος- Ελλάδα, ο EuroAfrica Interconnector και Ισραήλ- Κύπρος- Ελλάδα, ο EuroAsia Interconnector. Έργα επίσης ηλεκτρικής διασύνδεσης, συγχρηματοδοτούμενα από την ΕΕ. Και τα δύο θα καταλήγουν στην ηπειρωτική Ευρώπη και στοχεύουν στην απεξάρτηση από τη ρωσική ενέργεια. Ο EuroAsia μάλιστα περνά από την όδευση του East Med, ενώ να σημειωθεί ότι το σχήμα Ισραήλ- Κύπρος- Ελλάδα είναι υπό την αιγίδα των ΗΠΑ. Από την άλλη πλευρά έχουμε την Τουρκία, ένα κράτος- “πειρατή” στην Ανατολική Μεσόγειο, το οποίο αγνοεί το Δίκαιο της Θάλασσας, κινείται με βάση το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο, δεν αναγνωρίζει επήρεια στα ελληνικά νησιά, δεν αναγνωρίζει τις νόμιμες συμφωνίες οριοθέτησης ΑΟΖ της Κύπρου με την Αίγυπτο και το Ισραήλ».