Το μουρουνέλαιο, όπως υποδηλώνει και το όνομά του, είναι το έλαιο που προέρχεται από το ψάρι μουρούνα ή γάδος. Η μουρούνα ανήκει στην οικογένεια των μπακαλιάρων και βρίσκεται κυρίως στις βόρειες θάλασσες. Θεωρείται μια θρεπτική τροφή τόσο για παιδιά όσο και για ενήλικες. Αποτελεί καλή πηγή φυσικών πολυακόρεστων ωμέγα-3 λιπαρών οξέων σε μορφή τριγλυκεριδίων. Τα ωμέγα 3 λιπαρά οξέα αποτελούν από τα πιο μελετημένα συστατικά της τροφής. Τα πιο γνωστά είναι το EPA (εικοσιπεντανοϊκό οξύ) και το DHA (δοκοσαεξανοϊκό οξύ) τα έχουν πολλές ωφέλιμες δράσεις για την υγεία της όρασης, του εγκεφάλου και της καρδιάς. Επιπλέον, αποτελεί πηγή λιποδιαλυτών βιταμινών, όπως η βιταμίνη Α, η Ε και η D.
Μουρουνέλαιο: Ποιες ιδιότητες έχει, πού ωφελεί
Η διαφορά του από τα ιχθυέλαια είναι ότι τα τελευταία παράγονται από τη σάρκα των λιπαρών ψαριών όπως του σολομού, της ρέγκας, της σαρδέλας κλπ.
Παρά την έντονη και για πολλούς δυσάρεστη γεύση του, το μουρουνέλαιο θεωρείται εξαιρετική τροφή, καθώς συμβάλλει στην πρόληψη πολλών ασθενειών.
Ιδιότητες
-Το μουρουνέλαιο περιέχει μεγάλες ποσότητες βιταμίνης A που είναι πολύ σημαντική για την όραση και την ανάπτυξη των οστών.
-Περιέχει επίσης βιταμίνη D, που και αυτή συμβάλλει στη διατήρηση του ασβεστίου και του φωσφόρου στα σωστά επίπεδα στο αίμα, με αποτέλεσμα γερά οστά.
-Τέλος, περιέχει βιταμίνη K που βοηθά στην πήξη του αίματος και Ω-3 λιπαρά οξέα.
Καρδιακές παθήσεις
Προστατεύει την καρδιά και προλαμβάνει τις καρδιαγγειακές παθήσεις. Βελτιώνει τη λειτουργία των αιμοφόρων αγγείων, ενώ υπάρχουν ενδείξεις ότι μειώνει το μέγεθος των αθηρωμάτων που αποφράσσουν τις αρτηρίες και την αρτηριακή πίεση.
Παιδιά
Το μουρουνέλαιο μπορεί να ωφελήσει σημαντικά την ανάπτυξη των παιδιών, καθώς τα προστατεύει από ασθένειες και τους παρέχει σημαντικές θρεπτικές ουσίες και λιπαρά οξέα. Κατά την περίοδο της ανάπτυξης των παιδιών, το μουρουνέλαιο είναι σημαντικό για υγιή οστά και δόντια.
Μαλλιά και δέρμα
Οι βιταμίνες και τα λιπαρά οξέα που περιέχει μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά την υγεία του δέρματος και των μαλλιών. Το μουρουνέλαιο εφαρμόζεται και τοπικά, επιταχύνοντας την επούλωση των τραυμάτων.
Αρθρώσεις & Οστεοαρθρίτιδα
Τα Ω-3 λιπαρά οξέα, που αποτελούν κύριο συστατικό του μουρουνέλαιου, είναι ιδιαιτέρως χρήσιμα σε τμήματα αρθρώσεων γονάτων από άτομα που είχαν υποβληθεί σε αρθροπλαστική.
Ραχίτιδα και οστεομαλακία
Πρόκειται για δύο διαταραχές που οφείλονται σε έλλειψη βιταμίνης D και έχουν ως αποτέλεσμα τα οστά να γίνονται αδύναμα και μαλακά και να κινδυνεύουν από κατάγματα. Η οστεομαλακία αναπτύσσεται σε ενήλικες, ενώ η ραχίτιδα σε παιδιά. Το μουρουνέλαιο αποτελεί ένα ισχυρό όπλο κατά της ασθένειας.
Όραση
Πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι το μουρουνέλαιο μπορεί να προλάβει τα προβλήματα όρασης που δημιουργούνται με το πέρασμα των χρόνων.
Κατάθλιψη
Σε μία από τις χώρες με τα μεγαλύτερα ποσοστά κατάθλιψης, κυρίως λόγω των καιρικών συνθηκών και της παρατεταμένης έλλειψης φυσικού φωτός κατά τους χειμερινούς μήνες, τη Νορβηγία, διαπιστώθηκε ότι όσοι κατανάλωναν συχνά μουρουνέλαιο ήταν λιγότερο επιρρεπείς στην κατάθλιψη και ότι η τάση αυτή ήταν ευθέως ανάλογη με το χρονικό διάστημα κατά το οποίο χρησιμοποιούσαν μουρουνέλαιο. Από τους επιστήμονες υποστηρίζεται ότι μια κουταλιά σούπας μουρουνέλαιο καθημερινά, μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο κατάθλιψης κατά 30%.
Παρενέργειες και αντενδείξεις
Παρενέργειες από τη λήψη μουρουνέλαιου και ωμέγα 3 λιπαρών οξέων μπορούν να εμφανιστούν μετά από κατανάλωση μεγάλων δόσεων (>3-4γρ./ημέρα) και τα πιο συνήθη συμπτώματα είναι γαστρεντερικού τύπου, όπως π.χ. η ναυτία.
Καθώς τα ωμέγα 3 λιπαρά οξέα εμπλέκονται στους μηχανισμούς πηκτικότητας του αίματος, η παράλληλη λήψη αντιπηκτικών φαρμάκων και μουρουνέλαιου αντενδείκνυται. Επιπλέον, επειδή τα ωμέγα 3 λιπαρά οξέα επιδρούν στη αρτηριακή πίεση, προσοχή χρειάζεται με την παράλληλη λήψη αντι-υπερτασικής αγωγής ή συμπληρωμάτων που επιδρούν στην αρτηριακή πίεση. Για τους παραπάνω λόγους, καλό θα ήταν να αποφεύγεται η παράλληλη λήψη μουρουνέλαιο με ginkgo biloba και σκόρδο.
Η λήψη μουρουνέλαιου λόγω του περιεχομένου του σε βιταμίνη Α δεν ενδείκνυται κατά τη περίοδο της εγκυμοσύνης.
Όσον αφορά τα έλαια μεγάλων ψαριών και κατ΄επέκταση και του μουρουνέλαιου, παρατηρείται μεγάλη ανησυχία όσον αφορά τη συγκέντρωση σε βαρέα μέταλλα. Ωστόσο τα ψάρια που χρησιμοποιούνται τόσο για την παραγωγή του μουρουνέλαιου όσο και άλλων ιχθυελαίων περιέχουν μικρή συγκέντρωση βαρέων μετάλλων η οποία σε μεγάλο βαθμό, ανάλογα με τη διαδικασία απόσταξης που ακολουθείται, μπορεί έως και να μηδενιστεί.
Το μουρουνέλαιο παχαίνει;
Το μουρουνέλαιο είναι ένα λάδι και συνεπώς έχει θερμίδες όπως όλα τα έλαια στη φύση. Περιέχει κατά μέσο όρο 45 θερμίδες ανά 5 ml (1 κουταλάκι του γλυκού). Σε αυτή τη ποσότητα, όχι δεν παχαίνει. Στις κάψουλες με μουρουνέλαιο οι θερμίδες είναι αμελητέες και συνεπώς το συμπλήρωμα διατροφής σε αυτή τη μορφή δεν επηρεάζει και δεν αυξάνει τη θερμιδική πρόσληψη.
Μορφές μουρουνέλαιου
Στο εμπόριο το μουρουνέλαιο υπάρχει σε συμπληρώματα διατροφής σε μορφή ελαίου και σε κάψουλες (softcaps/softgels). Λόγω του ότι έχει μια έντονη και για τους περισσότερους δυσάρεστη μυρωδιά και γεύση, πολλά συμπληρώματα ενισχύονται με γεύσεις φρούτων για να είναι πιο εύληπτα. Υπάρχουν και οι μαλακές κάψουλες μασώμενες και μη, που διευκολύνουν σημαντικά τη λήψη του, ιδιαιτέρως από τα μικρά παιδιά.
Πότε το παίρνουμε και σε ποια δόση;
Δεν έχει οριστεί συνιστώμενη ημερήσια δοσολογία για το μουρουνέλαιο. Λόγω του ότι περιέχει και άλλα συστατικά εκτός των ωμέγα 3 συστήνεται να λαμβάνεται εκείνη η ημερήσια δόση κατά την οποία δεν υπερβαίνονται οι ανώτερες συνιστώμενες ημερήσιες προσλήψεις για τις βιταμίνες A, D, E που είναι 3000IU, 3000IU, 900IU και 10000IU, 4000IU, 1500IU για τα παιδιά και τους ενήλικες αντίστοιχα. Οι περισσότεροι οργανισμοί υγείας και διατροφής συστήνουν ημερήσιες προσλήψεις των ωμέγα-3 λιπαρών οξέων περίπου 1 γραμμαρίου την ημέρα με τα EPA και DHA να κυμαίνονται από 100-500 mg. Ως ανώτερη ημερήσια πρόσληψη έχουν οριστεί τα 3 γραμμάρια για τα ωμέγα -3. Το μουρουνέλαιο συστήνεται να λαμβάνεται μαζί ή μετά το φαγητό για καλύτερη αφομοίωση.
