Για τις ελλείψεις φαρμάκων απάντησε στη Βουλή ο υπουργός Υγείας, Θάνος Πλεύρης, έπειτα από επίκαιρη ερώτηση του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, Παναγιώτη Κουρουμπλή. «Το πρόβλημα της επάρκειας φαρμάκων εντοπίζεται αφενός και στο σκέλος το οποίο αναφέρατε τυχόν παράλληλων εξαγωγών οι οποίες γίνονται και αυτή τη στιγμή κατά τη διάρκεια της πανδημίας και της ενεργειακής κρίσης», είπε αρχικά ο κ. Πλεύρης.
Στη συνέχεια ο υπουργός Υγείας εξήγησε:
«έχουμε επίταση με τους εξής παράγοντες. Είναι η απουσία πρώτων υλών σε μεγάλο βαθμό, καθώς επίσης και η απροθυμία παραγωγικής διαδικασίας, ειδικά σε φάρμακα που είναι χαμηλού κόστους και δεν αναφέρομαι στην Ελλάδα. Αναφέρομαι σε παγκόσμια επίπεδα και για αυτό η ιδιαιτερότητα είναι ότι αυτή τη φορά το πρόβλημα επάρκειας εντοπίζεται πρωτίστως σε φάρμακα χαμηλής αξίας και δεν εντοπίζεται πρωτίστως στα φάρμακα υψηλού κόστους που άλλες φορές συνέβαινε και αφορούσε κυρίως τις παράλληλες εξαγωγές όπως τις περιγράψατε. Στο παγκόσμιο λοιπόν αυτό επίπεδο προφανώς μέσω ΙΦΕΤ προσπαθούμε όπου είναι δυνατόν, γιατί υπάρχει αντίστοιχα απαγόρευση εξαγωγών σε άλλες χώρες. Από άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και δεν μπορούμε να εισάγουμε φάρμακα σε αυτήν την κατεύθυνση στην οποία αναφερθήκατε και αυτό το πρόβλημα προσπαθούμε να το επιλύσουμε κατά βάση με εισαγωγές οι οποίες γίνονται από τον ΙΦΕΤ.
Παράλληλα, ήδη από το καλοκαίρι έχει γίνει σύσκεψη, στην οποία μάλιστα προέδρευα, όπου ήταν όλοι οι παράγοντες του φαρμάκου που σχετίζονται με τη δυνατότητα επάρκειας της ελληνικής αγοράς για να παρθούν μία σειρά αποφάσεις. Και αυτό το οποίο περιγράφεται ήδη σε πρώτη φάση έγινε και αναφέρομαι στην απόφαση η οποία βγήκε το Σεπτέμβριο του 2022, που τροποποιεί απόφαση του Μαρτίου του 2022 που θέτει 79 φάρμακα σε απαγόρευση μέχρι νεωτέρας. Όλο τον τελευταίο χρόνο συνεχώς με βάση την επάρκεια η οποία υπάρχει στα φαρμακεία και με ενημερώσεις τις οποίες λαμβάνουμε από τον Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Σύλλογο ο ΕΟΦ προβαίνει σε απαγορεύσεις κυκλοφορίας, εξαγωγής των προϊόντων, τα οποία αναφέρονται στη λίστα.
Η τελευταία αναφέρεται σε 79 προϊόντα, μάλιστα κατά τη διάρκεια που ισχύει η απαγόρευση δεν επιτρέπεται στις φαρμακαποθήκες ούτε να δημιουργήσουν απόθεμα.
Υπ΄ αυτήν την κατεύθυνση λοιπόν, το σκέλος των παράλληλων εξαγωγών το αντιμετωπίζουμε με συνεχείς απαγορεύσεις και συνεχείς επικαιροποιήσεις της λίστας. Γιατί και στην τελευταία περίπτωση υπήρξαν φάρμακα όπου ήρθη η απαγόρευση γιατί είχε ομαλοποιηθεί η πρόσβαση υτών των φαρμάκων στην ελληνική αγορά. Όπου λοιπόν παρατηρείται και μέσα σε αυτή την εβδομάδα ο Πρόεδρος του ΕΟΦ ο κ. Φιλίππου έχει σύσκεψη πάλι με τους φαρμακευτικούς συλλόγους, ώστε να δώσουν νέα σειρά από φάρμακα στα οποία παρουσιάζεται έλλειψη, ώστε να επικαιροποιηθεί η πολύ πρόσφατη απόφαση του Σεπτεμβρίου. Και αυτό που λέτε το ξέρετε, έχετε διατελέσει Υπουργός Υγείας και μάλιστα έχετε μεγάλη γνώση στο κομμάτι και του φαρμάκου, γνωρίζετε ότι σε μεγάλο βαθμό το πρόβλημα των παράλληλων εξαγωγών που συνδυάζεται με τις χαμηλές τιμές που έχουν τα φάρμακα στην ελληνική επικράτεια ουσιαστικά είναι και θέμα φαρμακαποθηκών, όπου υπάρχει συνεχής έλεγχος και με τις απαγορεύσεις.
Δυστυχώς είναι θέμα και απευθείας φαρμακείων, με τη λεγόμενη «σκούπα» που αναφέρετε να κρατώνται φάρμακα, καθώς επίσης είναι και θέμα φαρμακοβιομηχανίας υπό την έννοια ότι όταν βλέπουν ότι γίνεται παράλληλη εξαγωγή στα σκευάσματά τους προτιμούν να τροφοδοτούν την αγορά με το σταγονόμετρο. Όλο αυτό λοιπόν το πλαίσιο το ρυθμίζουμε με παρέμβαση απαγόρευσης των παράλληλων εξαγωγών, εάν χρειαστεί αυτό να επεκταθεί σε προϊόντα ή να επεκταθεί και σε χρονική διάρκεια, ώστε να είναι σαφές το μήνυμα. Βάσει των αναγκών που υπάρχουν προσανατολίζεται προς αυτές τις κατευθύνσεις ο ΕΟΦ, αλλά παραμένει το κυρίαρχο πρόβλημα που συνδυάζεται ειδικά στη φάση της πανδημίας και της ενεργειακής κρίσης, ότι πέρα από τις εξαγωγές ακόμα και φάρμακα τα οποία δεν τελούν σε παράλληλες εξαγωγές υπάρχει δυσκολία πρόσβασης λόγω απουσίας πρώτης ύλης που αυτό δεν μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε ως χώρα.
Αυτό που μπορούμε να κάνουμε συνεχώς να έχουμε σε απαγόρευση εξαγωγής τα σκευάσματα που υπάρχει αυτό το πρόβλημα και μέσω ΥΦΕΤ όταν δεν τα έχουμε στην ελληνική επικράτεια να τα αναζητούμε αλλά και στο σκέλος απροθυμίας παραγωγής στα χαμηλά φάρμακα.
Και για αυτό τον λόγο ειδικά εκεί που μπορούμε να παρέμβουμε για τα εγχωρίως παραγόμενα και θα έρθω στη δευτερολογία, λόγω αυτής της ενεργειακής κρίσης θα δοθεί δυνατότητα στα σκευάσματα που πραγματικά κινδυνεύουν με απόσυρση λόγω ακριβώς του ότι το κόστος παραγωγής τους φτάνει σε σημείο να είναι χαμηλότερο από την κυκλοφορία του φαρμάκου και να είναι ασύμφορο ώστε εκεί πέρα να γίνουν στοχευμένες παρεμβάσεις ώστε αυτά τα φτηνά φάρμακα να παραμείνουν σε κυκλοφορία».
H δευτερολογία του υπουργού Υγείας
«Κύριε Κουρουμπλή, η αλήθεια είναι, δεν είμαι ιδιαιτέρως δημοφιλής το τελευταίο διάστημα στη φαρμακοβιομηχανία. Και οφείλω να πω περισσότερο στη φαρμακοβιομηχανία που εμπορεύεται τα φάρμακα υψηλού κόστους, διότι οι πολιτικές που επιλέξαμε είχαν να κάνουν με διαχωρισμό του προϋπολογισμού σε φάρμακα υψηλού κόστους και σε λοιπά φάρμακα. Ώστε πλέον όποιος δημιουργεί τη δαπάνη να επωμίζεται και το clawback, καθώς επίσης και με αυστηροποίηση του θεσμού των διαπραγματεύσεων και μάλιστα η «ΠΙΦ» ένα από τα όργανα της φαρμακοβιομηχανίας με τα πιο ακριβά και καινοτόμα προφανώς φάρμακα με κατηγορεί ότι τα έξι στα δέκα φάρμακα τα οποία λαμβάνουν οι πολίτες τα λαμβάνουν δωρεάν λόγω των εκπτώσεων.
Ναι, εμείς θα πιέζουμε τη φαρμακοβιομηχανία να δώσει τις περισσότερες εκπτώσεις που γίνεται και στα ακριβά φάρμακα υπάρχει αυτή η δυνατότητα. Αντιλαμβανόμαστε ότι οπωσδήποτε υπάρχει μία πίεση με το claw back, αλλά από την άλλη πλευρά σε όλες τις χώρες γίνονται διαπραγματεύσεις και πιστεύουμε ότι και με παρεμβάσεις που σχετίζονται με την ενίσχυση του προϋπολογισμού θα καταφέρουμε να αντιμετωπίσουμε αυτά τα προβλήματα. Στο σκέλος τώρα που αναφέρετε, άρα αυτές οι πολιτικές που ακολουθούμε στο φάρμακο έχουν να κάνουν με το να παίρνουμε και τα καινοτόμα φάρμακα και τα καλύτερα φάρμακα στις χαμηλότερες δυνατές τιμές, γιατί αυτό επιβαρύνει με έμμεσο ή άμεσο τρόπο τη δαπάνη του ΕΟΠΥΥ και άρα και τα χρήματα του Έλληνα φορολογουμένου, χωρίς να στερούμε κανένα φάρμακο από την ελληνική αγορά.
Ακριβώς λοιπόν επειδή υπάρχει μία τέτοια πίεση στις τιμές φαρμάκων, πρέπει να είμαστε ιδιαιτέρως προσεκτικοί στο κομμάτι των παράλληλων εξαγωγών.
Θα συμφωνήσω μαζί σας ότι σε αυτό το πολυπαραγοντικό ζήτημα πολλές φορές απλώς και μόνο οι απαγορεύσεις εξαγωγών δεν αντιμετωπίζουν το πρόβλημα, διότι βρίσκονται άλλοι τρόποι, είτε με την παράνομη εξαγωγή, είτε με τη διαδικασία να υπάρχει αποθεματικό αυτών των φαρμάκων, απλώς να μεταφέρουμε το πρόβλημα. Γι΄ αυτό το λόγο πέρα από τις απαγορεύσεις που έχουν γίνει, με τη συζήτηση που κάνουμε και με τη φαρμακοβιομηχανία και με τις φαρμακαποθήκες και με τα φαρμακεία να μπαίνουν τα φάρμακα τα συγκεκριμένα, που κάθε φορά πραγματικά είναι ελλειπτικά, στην απαγόρευση. Αλλά και με την προσπάθειά μας σε αυτό το οποίο είπατε και θα γίνει κύριε Κουρουμπλή που δεν είχε γίνει ως τώρα, ότι αφού βγει το δελτίο τιμών σε πρώτη φάση να δούμε τα φάρμακα τα οποία πραγματικά βρίσκονται σε όριο, που είναι φθηνά και δε θέλουμε να δημιουργήσουν υποκατάσταση. Να φύγουν δηλαδή τα φθηνά φάρμακα και να πάνε οι ασθενείς σε ακριβότερες θεραπείες προτύπων φαρμάκων.
Να γίνουν παρεμβάσεις σε αυτά τα φάρμακα ώστε η τιμή τους να είναι τέτοια που να διασφαλίζει την κυκλοφορία τους μέσα στην ελληνική αγορά, για να καταφέρουμε να έχουμε φθηνά φάρμακα στις θεραπείες ειδικά που είναι θεραπείες που σχετίζονται με τα γνωστά φάρμακα τα οποία υπάρχουν ως τώρα και να μην υπάρχει μεταφορά των ασθενών από τα φάρμακα θεραπευτικής αξίας που είναι χαμηλού κόστους σε φάρμακα υψηλού κόστους όταν αυτό δεν είναι απαραίτητο. Συνδυαστικά αυτό με ένα πλαίσιο που έχει να κάνει με την παρακολούθηση συνολικά των ελλείψεων μέσα από το μητρώο το οποίο έχει δημιουργηθεί στον ΕΟΦ, με τη συνεννόηση με τους φαρμακευτικούς συλλόγους και την αυστηρή παρακολούθηση των εξαγωγών ευελπιστούμε ότι στο μέτρο που αφορά τη χώρα μας θα επιλύσουμε το πρόβλημα αλλά παραμένει το παγκόσμιο πρόβλημα που λόγω πανδημίας και ενεργειακής κρίσης έχουμε ένα φαινόμενο απουσίας φαρμάκων.
Πολλά από τα φάρμακα τα οποία αναφέρονται και στα δημοσιεύματα υπάρχει αντίστοιχα απαγόρευση σε άλλες χώρες να μην τα εξάγουν και άρα γίνεται πολύ δύσκολη η πρόσβαση.
Αυτό το αντιμετωπίζουμε με πρωτοβουλίες που έχουν παρθεί και θα το αντιμετωπίσουμε με συνεχή καθημερινή παρακολούθηση ώστε ένα διαχρονικό πρόβλημα που έχει επιδεινωθεί λόγω και της ενεργειακής κρίσης και της πανδημίας να καταφέρουμε να το απαλύνουμε στο μέτρο του εφικτού».
