Διαδηλώσεις στην Κίνα – ταραχές: Συνεχίζεται η «Επανάσταση του λευκού χαρτιού»

Χιλιάδες άνθρωποι αψήφησαν το απολυταρχικό καθεστώς, βγήκαν στους δρόμους και στα πανεπιστήμια μεγάλων πόλεων της Κίνας και απαιτούν την «ελευθερία». Για πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες, άνθρωποι διαφόρων ηλικιών, με περίσσιο θάρρος, εδώ και πέντε μέρες είναι στους δρόμους για τις πρωτοφανείς διαδηλώσεις που έχουν ξεσπάσει σε όλες τις κινεζικές πόλεις και πανεπιστημιουπόλεις, όχι μόνο ενάντια στα αδιάκοπα τεστ για τον COVID-19 και τα lockdowns, αλλά και στην αυστηρή λογοκρισία και την ακόμη αυστηρότερη επιρροή του Κομμουνιστικού Κόμματος σε όλες τις πτυχές της ζωής.

Με σύνθημα «κάτω το Κομμουνιστικό Κόμμα, θέλουμε ελευθερία» και κρατώντας λευκά φύλλα στα χέρια τους ως σύμβολο περιφρόνησης στο καθεστώς, αλλά και «όλα όσα θέλουμε να πούμε, αλλά δεν μπορούμε», διαμαρτύρονται με διαδηλώσεις και ολονυκτίες με αφορμή τον θάνατο 10 ψυχών έπειτα από φωτιά σε πολυκατοικία στην πόλη Ουρούμτσι, της περιφέρειας Σιντζιάνγκ. Φημολογείται πως τα θύματα δεν μπορούσαν να τρέξουν να σωθούν λόγω του ότι το κτίριο ήταν μερικώς σε lockdown, αλλά και ότι οι πυροσβέστες δεν μπορούσαν να κατασβήσουν την φωτιά από κοντινή απόσταση, καθώς τα πυροσβεστικά οχήματα εμποδίζονταν από φράγματα ελέγχου για την πανδημία. Σε ολόκληρη τη χώρα, το «θέλω ελευθερία» έχει γίνει η κραυγή συσπείρωσης για ένα κύμα διαμαρτυριών που καθοδηγείται κυρίως από τη νέα γενιά. «Δώστε μου την ελευθερία ή δώστε μου το θάνατο!», φώναζαν εκατοντάδες άτομα σε διάφορες πόλεις, σύμφωνα με βίντεο που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο.

Αυστηρός έλεγχος κινητών και social media

Την ίδια στιγμή, οι κινεζικές αρχές αυστηροποίησαν τους ελέγχους ως αντίδραση στις σπάνιες πανεθνικές διαμαρτυρίες, αποστέλλοντας φάλαγγες αστυνομικών για να αποτρέψουν νέες συγκεντρώσεις, ενώ παράλληλα τα κρατικά μέσα ενημέρωσης επανέλαβαν την υποστήριξη της αυστηρής στρατηγικής του ηγέτη Σι Τζινπίνγκ για την πανδημία. Σύμφωνα με τον Γουίλιαμ Γιανγκ, Ταϊβανέζο δημοσιογράφο, ανταποκριτή του Guardian, η αστυνομία σταματάει τους ανθρώπους και ελέγχει τα τηλέφωνά τους για να δει αν υπάρχουν εφαρμογές όπως Telegram, Instagram και Twitter, οι οποίες χρησιμοποιήθηκαν πολύ για να δημοσιεύσουν υλικό από τις διαδηλώσεις με τον έξω κόσμο. Όπως αναφέρει ο Γιανγκ, η τακτική με βίαιο έλεγχο των τηλεφώνων των πολιτών καθορίζεται τυχαία. Οι αστυνομικοί μπορούν να σταματήσουν οποιονδήποτε, οπουδήποτε, από το δρόμο μέχρι και τις εισόδους των εμπορικών κέντρων.

Στην πρωτεύουσα της Κίνας, το Πεκίνο, ο Γιανγκ λέει ότι οι αρχές καταγράφουν τα προσωπικά στοιχεία όλων όσων πιάνουν με ξένες εφαρμογές και τους προειδοποιούν. Μάλιστα, αν οι αστυνομικοί συναντήσουν αντίσταση από τους πολίτες, τότε τους απειλεί ότι θα τους συλλάβει, κάτι που θα κάνει και εάν εντοπιστεί φωτογραφικό υλικό από τις διαδηλώσεις. Ήδη από χθες (28/11) αστυνομικοί ήταν ανεπτυγμένοι στο Πεκίνο και τη Σαγκάη κοντά στα σημεία όπου χθες είχαν πραγματοποιηθεί συγκεντρώσεις, προχωρώντας σε βίαιες καταστολές. Στη Σαγκάη δύο άνθρωποι συνελήφθησαν κοντά στην οδό Ουρούμτσι, όπου είχαν συγκεντρωθεί διαδηλωτές, με αστυνομικό να εξηγεί ότι ένας εξ αυτών «δεν υπάκουσε στις εντολές μας».

«Σβήνουν» δημοσιεύσεις στα social media

Η λογοκρισία της Κίνας έχει αυξηθεί στον υπέρτατο βαθμό, καθώς προσπαθεί να σβήσει από το διαδίκτυο τις εικόνες με τους διαδηλωτές να κρατούν τα λευκά φύλλα Α4, το σήμα κατατεθέν των διαδηλώσεων ενάντια στο καθεστώς και τη «φίμωση». Εικόνες και βίντεο που κυκλοφόρησαν στο διαδίκτυο έδειχναν φοιτητές σε πανεπιστήμια σε πόλεις όπως η Ναντζίνγκ και το Πεκίνο να κρατούν λευκά φύλλα χαρτιού σε σιωπηλή διαμαρτυρία, μια τακτική που χρησιμοποιείται εν μέρει για να αποφύγουν τη λογοκρισία ή τη σύλληψη.

Οι διαδικτυακές συζητήσεις και η ειδησεογραφική κάλυψη των διαδηλώσεων έχουν πλέον απαγορευτεί, ενώ οι δυνάμεις ασφαλείας αναπτύχθηκαν στους δρόμους των μεγάλων πόλεων της χώρας χθες το βράδυ. Όλα τα στιγμιότυπα με τα λευκά φύλλα έχουν επίσης σβηστεί, συμπεριλαμβανομένων των εικόνων και των βίντεο με πακέτα λευκού χαρτιού, αναφέρει η Telegraph. Όμως οι χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στις πλατφόρμες Weibo και WeChat πήραν την υπόθεση στα χέρια τους, δημοσιεύοντας τις δικές τους εικόνες από τα λευκά φύλλα.

Εταιρεία με χαρτικά είδη θα απαγορεύσει την πώληση Α4

Τη Δευτέρα, οι μετοχές της M&G Stationery, εταιρείας με χαρτικά είδη, μιας γνωστής εταιρείας με περισσότερα από 80.000 καταστήματα λιανικής πώλησης σε όλη την Κίνα, έπεσαν έως και 3,1%, μετά από έγγραφο που κυκλοφόρησε ευρέως στα κινεζικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ανέφερε ότι η εταιρεία θα απαγορεύσει την πώληση λευκών φύλλων χαρτιού Α4 σε εθνικό επίπεδο τόσο online όσο και offline, αρχής γενομένης από σήμερα Τρίτη (29/11). Το έγγραφο ανέφερε πως η απαγόρευση θα ισχύσει για «διατήρηση της εθνικής ασφάλειας και σταθερότητας» και για την «αποτροπή των παρανόμων από το να συσσωρεύουν μεγάλη ποσότητα λευκού χαρτιού Α4 και να το χρησιμοποιούν για παράνομες ανατρεπτικές δραστηριότητες». Ο κολοσσός χαρτικών ειδών, με χρηματιστηριακή αξία 6 δισεκατομμυρίων δολαρίων, υπέστη πολύ μεγάλη ζημιά μετά από τη λήψη της προαναφερόμενης απόφασης.

Ενέργειες της Apple

Αργότερα, η εταιρεία δήλωσε ότι το έγγραφο που κυκλοφορούσε στο διαδίκτυο ήταν πλαστό και ότι έχει ειδοποιήσει την αστυνομία, ωστόσο χρήστες στα social media επιβεβαιώνουν ότι οι online παραγγελίες Α4 έχουν διακοπεί: «Αν η φήμη είναι ψευδής, τότε γιατί το κατάστημά της στο Taobao (από τις μεγαλύτερες πλατφόρμες ηλεκτρονικού εμπορίου της Κίνας) δεν υποστηρίζει την παράδοση χαρτιού Α4 σε πολλά μέρη της Κίνας;» Μάλιστα, όπως φαίνεται η λογοκρισία είναι τόσο έντονη, καθώς σύμφωνα με μαρτυρίες χρηστών στο διαδίκτυο, η Apple κυκλοφόρησε μια ενημερωμένη έκδοση λογισμικού που περιορίζει τη χρήση του AirDrop στην Κίνα υπό το φως των πρόσφατων διαμαρτυριών. Το AirDrop χρησιμοποιούνταν από τους διαδηλωτές για τη μετάδοση πληροφοριών απευθείας από τηλέφωνο σε τηλέφωνο, παρακάμπτοντας το Μεγάλο Τείχος Προστασίας της Κίνας.

Διεθνείς αντιδράσεις για τη βίαιη καταστολή των διαδηλώσεων

Την ίδια στιγμή, ο κόσμος βλέπει εμβρόντητος τις εξελίξεις στην Κίνα, και ακόμη περισσότερο, τον τρόπο με τον οποίο οι κινεζικές Αρχές καταστέλλουν τις διαδηλώσεις. Τα Ηνωμένα Έθνη κάλεσαν τη Δευτέρα (28/11) τις κινεζικές αρχές να εγγυηθούν το “«δικαίωμα των ανθρώπων να διαδηλώνουν ειρηνικά», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα Stephane Dujarric, μία άποψη που εκφράστηκε και από τις ΗΠΑ. Κατά τη διάρκεια ενημέρωσης τη Δευτέρα, ο Τζον Κίρμπι, συντονιστής επικοινωνίας στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας, επανέλαβε επανειλημμένα την πολιτική της κυβέρνησης ότι «οι άνθρωποι πρέπει να έχουν το δικαίωμα να συγκεντρώνονται και να διαμαρτύρονται ειρηνικά για πολιτικές ή νόμους ή επιταγές με τις οποίες έχουν πρόβλημα».

Ο πρωθυπουργός της Βρετανίας, Ρίσι Σουνάκ επέκρινε την Κίνα, λέγοντας ότι «αντί να ακούσει τις διαμαρτυρίες του λαού της, η κινεζική κυβέρνηση επέλεξε να επιβληθεί περαιτέρω, μεταξύ άλλων με επίθεση σε δημοσιογράφο του BBC», αναφερόμενος στη σύλληψη του Έντουαρντ Λόρενς την Κυριακή από την αστυνομία στη Σαγκάη, τη στιγμή που κάλυπτε τη διαμαρτυρία στην πόλη και έκτοτε αφέθηκε ελεύθερος.

Χαλάρωση των μέτρων;

Υπό την πίεση αυτή, ορισμένες πόλεις ανακοίνωσαν σχέδια χαλάρωσης των ελέγχων της COVID-19. Την Κυριακή (27/11), η κυβέρνηση της Σιντζιάνγκ ανακοίνωσε ότι τα καταστήματα στο Ουρούμτσι και στην πόλη Κόρλα, πόλεις που έχουν πληγεί από τον κορωνοϊό, θα άρχιζαν να ανοίγουν και οι δημόσιες υπηρεσίες θα επαναλειτουργούσαν τη Δευτέρα (28/11). Η κυβέρνηση του Πεκίνου δήλωσε ότι θα αποκλειστεί η πρόσβαση σε επιπλέον πολυκατοικίες για να αποφευχθεί η εξάπλωση των λοιμώξεων, αλλά τα προσωρινά μέτρα αποκλεισμού δεν θα πρέπει να διαρκέσουν περισσότερο από 24 ώρες. Είπε επίσης ότι οι κοινότητες δεν θα πρέπει να δημιουργήσουν εμπόδια για να εμποδίσουν τις εισόδους σε οικιστικές ενότητες, πολυκατοικίες ή εξόδους κινδύνου.