Έλλειψη βιταμίνης Β12: Πού οφείλεται
Η βιταμίνη Β12, επίσης γνωστή ως κοβαλαμίνη (cobalamin), είναι μια σημαντική υδατοδιαλυτή βιταμίνη. Παίζει σημαντικό ρόλο στην παραγωγή των ερυθρών αιμοσφαιρίων και του DNA, καθώς και στην καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος. Δυστυχώς, η έλλειψη βιταμίνης Β12 είναι συνηθισμένη, ειδικά στους ηλικιωμένους. Υπάρχει κίνδυνος ανεπάρκειας εάν δεν παίρνετε αρκετή Β12 από τη διατροφή σας. Το ίδιο ισχύει και αν δεν μπορείτε να την απορροφήσετε αποτελεσματικά από τις τροφές που καταναλώνετε.
Η βιταμίνη Β12 υπάρχει με φυσικό τρόπο στις ζωικές τροφές. Τέτοιες είναι το κρέας, το ψάρι, τα πουλερικά, τα αυγά και τα γαλακτοκομικά. Ωστόσο, μπορεί να βρεθεί και σε προϊόντα τεχνητώς εμπλουτισμένα με βιταμίνη Β12, όπως μερικές ποικιλίες ψωμιού και το φυτικό γάλα.
Τα άτομα που κινδυνεύουν από έλλειψη σε βιταμίνη Β12 είναι:
- Οι ηλικιωμένοι
- Εκείνοι που έχουν κάνει χειρουργική επέμβαση αφαίρεσης τμήματος του εντέρου. Μεγάλο μέρος της απορρόφησης της Β12 γίνεται στο έντερο.
- Άτομα που παίρνουν το φάρμακο μετφορμίνη για τον διαβήτη
- Οι άνθρωποι που ακολουθούν μια αυστηρή δίαιτα
- Εκείνοι που -μακροχρόνια- παίρνουν αντιόξινα φάρμακα για καούρα
Δυστυχώς, τα συμπτώματα στην έλλειψη βιταμίνης Β12 μπορεί να χρειαστούν χρόνια για να εμφανιστούν και η διάγνωση μπορεί να είναι πολύπλοκη. Η έλλειψη βιταμίνης Β12 μπορεί μερικές φορές να θεωρηθεί ως ανεπάρκεια φυλλικού (ή φολικού) οξέος. Τα χαμηλά επίπεδα B12 προκαλούν πτώση των επιπέδων του φυλλικού οξέος. Ωστόσο, εάν έχετε έλλειψη βιταμίνης Β12, η διόρθωση των χαμηλών επιπέδων του φολικού οξέος μπορεί απλά να “καμουφλάρει” την ανεπάρκεια Β12 και να αποτύχει να επιδιορθώσει το υποκείμενο πρόβλημα.
Τα 9 βασικά συμπτώματα
- Χλωμό ή κιτρινωπό δέρμα: Εάν έχετε ανεπάρκεια Β12, το δέρμα σας μπορεί να εμφανιστεί χλωμό ή με κίτρινη απόχρωση.
- Αδυναμία και κόπωση: Όταν είστε ανεπαρκείς στην Β12, το σώμα σας δεν είναι σε θέση να παράγει αρκετά ερυθρά αιμοσφαίρια, για να μεταφέρει αποτελεσματικά το οξυγόνο σε όλο το σώμα σας. Αυτό μπορεί να σας κάνει να αισθάνεστε κουρασμένοι και αδύναμοι.
- Αίσθηση “σαν να σας τσιμπάνε καρφίτσες”: Η Β12 παίζει σημαντικό ρόλο στην παραγωγή μυελίνης. Είναι η ουσία, που απομονώνει τα νεύρα και είναι κρίσιμη για την λειτουργία του νευρικού συστήματος. Ένα κοινό σημάδι πιθανής βλάβης των νεύρων από έλλειψη βιταμίνης Β12 είναι η αίσθηση “σαν να σας τσιμπάνε καρφίτσες” στο δέρμα.
- Μεταβολές στην κινητικότητα: Οι βλάβες που προκαλούνται από μακροχρόνια έλλειψη βιταμίνης Β12 μπορεί να επηρεάσουν την ισορροπία σας και να προκαλέσουν αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο περπατάτε και μετακινείστε.
- Γλωσσίτιδα και στοματικά έλκη: Ένα πρώιμο σημάδι έλλειψης Β12 μπορεί να είναι μια κόκκινη και πρησμένη γλώσσα. Αυτή η κατάσταση είναι γνωστή ως γλωσσίτιδα. Μπορεί, επίσης, να έχετε συχνά στοματικά έλκη, δηλαδή άφθες στο στόμα.
- Ζαλάδα και αίσθηση “σαν να σας κόβεται η ανάσα”: Η αναιμία που προκαλείται από την έλλειψη βιταμίνης Β12 μπορεί να προκαλέσει σε κάποιους ανθρώπους ζάλη και δυσκολία στην αναπνοή. Αυτό συμβαίνει όταν το σώμα δεν είναι σε θέση να μεταφέρει αρκετό οξυγόνο σε όλα του τα κύτταρα.
- Προβλήματα όρασης: Σε σπάνιες περιπτώσεις, η βλάβη του νευρικού συστήματος που προκαλείται από έλλειψη βιταμίνης Β12 μπορεί να επηρεάσει το οπτικό νεύρο. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε θολή ή διαταραγμένη όραση.
- Αλλαγές στη διάθεση: Μερικοί άνθρωποι με ανεπάρκεια Β12 μπορεί να παρουσιάσουν ενδείξεις καταθλιπτικής διάθεσης. Μπορεί, επίσης να αναπτύξουν μείωση της εγκεφαλικής λειτουργίας, όπως άνοια.
- Πυρετός: Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, η έλλειψη βιταμίνης Β12 μπορεί να προκαλέσει υψηλό πυρετό.
Συμπέρασμα
Η έλλειψη βιταμίνης Β12 είναι κάτι αρκετά συχνό. Μπορεί να παρουσιαστεί με διάφορους τρόπους, καθιστώντας δύσκολη την ταυτοποίησή της. Εάν κινδυνεύετε και έχετε κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα, μιλήστε με τον γιατρό σας. Για τους περισσότερους ανθρώπους, μια έλλειψη βιταμίνης Β12 είναι εύκολο να αποφευχθεί, απλά εξασφαλίζοντας ότι παίρνουν αρκετή Β12 στη διατροφή τους.
