Σαν σήμερα 8 Ιανουαρίου: Οι καταθέσεις που δεν… ακούστηκαν από τους αστυνομικούς και τα ισόβια που έγιναν… 7 χρόνια.
Χειμώνας 1990-1991. Χιλιάδες μαθητές και φοιτητές ξεσηκώθηκαν και βγήκαν στους δρόμους, ενάντια στο πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας το οποίο χαρακτήριζαν αναχρονιστικό. Η πρώτη κατάληψη έγινε στις 24 Νοεμβρίου 1990 σε λύκειο στο Ηράκλειο Κρήτης και σύντομα ο αναβρασμός επεκτάθηκε σχεδόν σε όλα τα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας. Έως το τέλος του Δεκεμβρίου το 70% των γυμνασίων και των λυκείων ήταν υπό κατάληψη.
Η τότε κυβέρνηση ενδεχομένως να εκτιμούσε ότι εξαιτίας του εορταστικού κλίματος των Χριστουγέννων, οι κινητοποιήσεις θα σταματούσαν. Ωστόσο, οι καταλήψεις συνεχίστηκαν και την περίοδο των εορτών. Σύμφωνα με τη mixanitouxronou, ανάμεσα στις προτάσεις του τότε Υπουργού Παιδείας ήταν να μειωθούν οι αργίες, να καταργηθούν οι αδικαιολόγητες απουσίες και το δεκαπενταμελές, να εφαρμοστεί ένα σύστημα ελέγχου της συμπεριφοράς των μαθητών, ο υποχρεωτικός εκκλησιασμός και η έπαρση της σημαίας. Οι μαθητές θα έπρεπε να έχουν ομοιόμορφη εμφάνιση. Ο κόσμος συνήθιζε να αποκαλεί τις προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις ως «πολυνομοσχέδιο της ποδιάς», καθώς θα επέστρεφε στις σχολικές ποδιές που είχαν καταργηθεί από το 1982.
Οι μαθητές ζητούσαν την απόσυρση του νομοσχεδίου και διεκδικούσαν έκτακτη χρηματοδότηση των σχολείων. «Θέλουν Παιδεία ΜΑΤωμένη. Θέλουμε Παιδεία Ανθισμένη» ένα από τα συνθήματα της εποχής. Τις πρώτες μέρες του Ιανουαρίου του 1991 κι ενώ οι καταλήψεις συνεχίζονταν, το Υπουργείο Παιδείας έδωσε εντολή στις νομαρχίες και στους διευθυντές των σχολείων να βρουν τρόπους για να επαναλειτουργήσουν τα σχολεία και απειλούσαν τους μαθητές ότι θα χάσουν τη σχολική χρονιά λόγω απουσιών.
Η δολοφονία Τεμπονέρα από τον Καλαμπόκα
Απέναντι από τους μαθητές τάσσονταν και γονείς που υποστήριζαν ότι έπρεπε να ανοίξουν τα σχολεία. Παρά τις πιέσεις που δέχονταν, οι μαθητές ήταν αποφασισμένοι να συνεχίσουν. Το αποκορύφωμα των μαθητικών κινητοποιήσεων ήρθε στις 8 Ιανουαρίου 1991 στην Πάτρα. Μέλη της ΟΝΝΕΔ της Πάτρας με επικεφαλής τον πρόεδρο της οργάνωσης και δημοτικό σύμβουλο της Νέας Δημοκρατίας Ιωάννη Καλαμπόκα, προσπάθησαν, κατά τις 7 το απόγευμα, να «σπάσουν» με τη βία την κατάληψη στο Πολυκλαδικό Λύκειο. Όμως, δεν κατάφεραν να διώξουν τους μαθητές.
Έτσι, μετέβησαν με ρόπαλα, σιδερολοστούς, καδρόνια και τσιμεντόλιθους ανά χείρας στο 3ο Γυμνάσιο και Λύκειο Πάτρας. Αφού έδιωξαν τους μαθητές, ανακατέλαβαν το κτίριο. Δεκάδες μαθητές, καθηγητές, γονείς καθώς και ο δήμαρχος Πάτρας, Ανδρέας Καράβολας, γύρω στις 11μιση το βράδυ προσπάθησαν να ανοίξουν τις πόρτες του σχολείου. Τα μέλη της ΟΝΝΕΔ έπεσαν κατά πάνω τους. Από τη συμπλοκή ο μαθηματικός του σχολείου και μέλος του Εργατικού Αντι-ιμπεριαλιστικού Μετώπου, Νίκος Τεμπονέρας, ο οποίος είχε πάει να στηρίξει τους μαθητές, δέχτηκε ένα ισχυρό χτύπημα με σιδερολοστό στο κεφάλι. Ο Τεμπονέρας μεταφέρθηκε κλινικά νεκρός στην εντατική και λίγες ώρες αργότερα υπέκυψε.
Η κηδεία του μετατράπηκε σε συλλαλητήριο. Μαθητές, καθηγητές, γονείς και κοντινά πρόσωπα του θύματος γέμισαν τους δρόμους της Πάτρας, για να θρηνήσουν τον καθηγητή και να δείξουν την αντίδρασή τους απέναντι στην κυβέρνηση. Ζητούσαν την τιμωρία των ενόχων. Τα συνθήματα που κυριαρχούσαν ήταν τα εξής: “Ένας στο χώμα, χιλιάδες στον αγώνα”, «Νίκο ζεις εσύ μας οδηγείς», «Φασίστες, τραμπούκοι, δολοφόνοι», «Το αίμα κυλάει εκδίκηση ζητάει» και «Αυτό το Υπουργείο δεν είναι της Παιδείας, είναι των ΜΑΤ και της τρομοκρατίας». Οι διαδηλώσεις για τη δολοφονία του Τεμπονέρα επεκτάθηκαν σε όλη τη χώρα. Στην Αθήνα οι διαδηλωτές κρατούσαν μαύρες σημαίες και φορούσαν μαύρα περιβραχιόνια.
Τα ισόβια που συνεχώς… μειώνονταν
Την υπεράσπιση του Καλαμπόκα ανέλαβαν βαριά ονόματα της Νέας Δημοκρατίας: Ο Κώστας Κωνσταντινίδης (κατήγορος λίγα χρόνια νωρίτερα στη δίκη για το σκάνδαλο Κοσκωτά), ο Απόστολος Ανδρεουλάκος και ο Επαμεινώνδας Ζαφειρόπουλος. Η απόφαση του Μικτού Ορκωτού Δικαστηρίου του Βόλου επέβαλε ισόβια χωρίς κανένα ελαφρυντικό στον Γιάννη Καλαμπόκα. Μετά το πρώτο εφετείο όμως, η ποινή έπεσε στα 17,5 χρόνια και το 1996 πια, ύστερα από αναίρεση του Αρείου Πάγου, η υπόθεση επιστρέφει στο εφετείο της Λάρισας και η ποινή μειώνεται εκ νέου σε 16 χρόνια και 9 μήνες.
Προϊστάμενος στην Εθνική Τράπεζα
Μετά από 7ετή έκτιση ποινής, ο Καλαμπόκας αποφυλακίστηκε. Άνοιξε μια επιχείρηση διαχείρισης κοινοχρήστων και εξυπηρέτησης πολυκατοικιών, οι πληροφορίες λένε πως είναι παντρεμένος με δημοσιογράφο και πατέρας δύο παιδιών και ύστερα από λίγα χρόνια, έκλεισε την επιχείρησή του, καθώς έπιασε δουλειά στην Εθνική Τράπεζα. Πρώτα σε κατάστημα της Αθήνας και στη συνέχεια σε υποκατάστημα του Βόλου. Όπως αποκάλυψε ο γιος του δολοφονημένου Νίκου Τεμπονέρα, ο Καλαμπόκας σήμερα εργάζεται ως προϊστάμενος της Εθνικής τράπεζας σε παράρτημα του Βόλου.
