Μια εκδήλωση καθηγητών Συνταγματικού Δικαίου με τίτλο «Μένουμε Ευρώπη;» και υπότιτλο «Υποκλοπές, Δικαιώματα και Κράτος Δικαίου», στην οποία θα μετάσχει ο Ευάγγελος Βενιζέλος, προκάλεσε αντιδράσεις. Η εκδήλωση οργανώνεται στις 26 Ιανουαρίου από το Πάντειο Πανεπιστήμιο μαζί με την Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και την Πρωτοβουλία για την Υπεράσπιση της Δημοκρατίας και του Κράτους Δικαίου. Ανάμεσα στους ομιλητές θα είναι ο Ευάγγελος Βενιζέλος, ο Νίκος Αλιβιζάτος και ο Ξενοφών Κοντιάδης. Ωστόσο, ο τίτλος «Μένουμε Ευρώπη», που παραπέμπει ευθέως στο δημοψήφισμα του 2015, προκάλεσε αντιδράσεις.
Η Άννα Διαμαντοπούλου, σε ανάρτησή της, εξέφρασε ευθέως την ενόχλησή της: «Βαγγέλη, εκπλήσσομαι και διαφωνώ για την επιλογή “υποστήριξης” ενός τίτλου που επαναφέρει ένα ζήτημα που δεν τίθεται από κανέναν πλέον. Ξέρεις καλά ότι μένει το σύνθημα, όσο κι αν προσπαθήσεις να το αναλύσεις μετά. Η απάντηση είναι: Μένουμε Ευρώπη! Τελεία και παύλα», έγραψε χαρακτηριστικά.
“Μένουμε Ευρώπη;”: Και η Βάσω Κιντή αντέδρασε
Την ενόχλησή της, επίσης, εξέφρασε και η Βάσω Κιντή, η οποία ζήτησε από Βενιζέλο-Αλιβιζάτο να κρατήσουν αποστάσεις «τουλάχιστον από τον ατυχή τίτλο».
«Στην εκδήλωση νομικών με τίτλο ”Μένουμε Ευρώπη;” υπάρχουν ομιλητές που συμπαρατάχθηκαν με αυτούς που έκαναν ό,τι μπορούσαν για να μας βγάλουν από την Ευρώπη χωρίς να πουν κουβέντα και ανέχθηκαν χωρίς πάλι κάποια ένσταση πολλά αντισυνταγματικά και αντι-Ευρωπαϊκά (βλ. ενδεικτικά δημοψήφισμα, τηλεοπτικές άδειες, Νovartis). Συμπαρατάχθηκαν επίσης με αυτούς που έβριζαν και λοιδορούσαν όσους ήταν το κίνημα “Μένουμε Ευρώπη”. Βάζοντας εισαγωγικά στον τίτλο της εκδήλωσής τους, αναφέρονται σαφώς σε αυτήν την υπόθεση και είναι σαν να την ειρωνεύονται. Εσείς που θέλατε Ευρώπη, δείτε τι πάθατε. Ελπίζω ο Ν. Αλιβιζάτος και ο Ευ. Βενιζέλος που ήταν μέρος του “Μένουμε Ευρώπη” να κρατήσουν αποστάσεις τουλάχιστον από τον ατυχή τίτλο».
“Μένουμε Ευρώπη;”: Επιμένει ο Βενιζέλος
Απαντώντας με δική του ανάρτηση, ο Ευάγγελος Βενιζέλος επέμεινε, δίνοντας τις δικές του εξηγήσεις. «Δεν ρωτήθηκα για τον τίτλο, αλλά δεν με ενοχλεί. Το αντίθετο. Προφανώς ο τίτλος παραπέμπει στο κίνημα αντίδρασης στην προκήρυξη του δημοψηφίσματος του Ιουλίου 2015, το πανηγυρικό αποτέλεσμα του οποίου ανατράπηκε εξίσου πανηγυρικά σε λίγες ημέρες. Προφανώς το υπονοούμενο ερώτημα είναι αν το αξιακό και θεσμικό ζητούμενο της αντίδρασής μας του Ιουλίου του 2015 διατηρείται σε ισχύ και σήμερα», αναφέρει μεταξύ άλλων.
Νέα απάντηση Βενιζέλου στο σχόλιο Διαμαντοπούλου
Λίγο αργότερα, η κόντρα «αγρίεψε», όταν ο Ευάγγελος Βενιζέλος απάντησε στο σχόλιο της Άννας Διαμαντοπούλου με νέα ανάρτησή του.
Στη νέα ανάρτηση, ο Ευάγγελος Βενιζέλος έγραψε:
«Άννα μου, δεν καταλαβαίνω τι εννοείς. Εγώ επιγράφω το σχόλιο μου Μένουμε Ευρώπη. Χωρίς προφανώς ερωτηματικό. Όμως αυτό δεν σημαίνει ότι παύει να ασκείται και για την Ελλάδα, όπως για κάθε κράτος μέλος της ΕΕ, συνεχής και αυστηρός έλεγχος συμμόρφωσης στις αξίες της ΕΕ και πρωτίστως στις εγγυήσεις του κράτους δικαίου. Ο έλεγχος αυτός ασκείται από τις κοινωνίες των πολιτών, απο τις εθνικές ανεξάρτητες αρχές, από τα εθνικά δικαστήρια, από την εθνική νομική κοινότητα. Ο έλεγχος αυτός ασκείται ακόμη πιο αυστηρά από το ΕΔΔΑ και το ΔΕΕ. Μένουμε Ευρώπη αλλά δεν ανεχόμαστε προσβολές των θεμελιωδών δικαιωμάτων και των εγγυήσεων του κράτους δικαίου για να μη επωφεληθούν πολιτικά οι αντίπαλοι του «Μένουμε Ευρώπη» την περίοδο 2015-2019.
Προσωπικά δικαιούμαι νομίζω να «ελέγχω τα διαπιστευτήρια» άλλων για τη στάση τους την περίοδο 2015-2019. Σίγουρα δεν έχω καμία πολιτική υποχρέωση να δίνω διαπιστευτήρια συνέπειας σε σχέση με τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της χώρας και σε σχέση με τον ΣΥΡΙΖΑ. Όποιος έχει πιο πλούσιο «πολεμικό μητρώο» ας σηκώσει το χέρι του. Ως καθηγητής του Συνταγματικού Δικαίου δεν συζητώ όμως μόνο με όσους συμφωνούν πολιτικά μαζί μου ούτε μετέχω μόνο σε εκδηλώσεις οι οργανωτές των οποίων συμφωνούν πολιτικά μαζί μου. Έχω άλλη αντίληψη για τους όρους διεξαγωγής του επιστημονικού διαλόγου».
Η αρχική ανάρτηση του Ευάγγελου Βενιζέλου
Μένουμε Ευρώπη
Την Πέμπτη 26/1 στο αμφιθέατρο του Ινστιτούτου Γκαίτε διοργανώνεται από τη Σχολή Πολιτικών Επιστημών του Πάντειου Πανεπιστημίου και άλλους φορείς δημόσια συζήτηση με τη συμμετοχή καθηγητών του Συνταγματικού Δικαίου, μεταξύ των οποίων και ο υπογράφων.
Οι οργανωτές έθεσαν ως τίτλο της εκδήλωσης το ερώτημα «Μένουμε Ευρώπη»; Και ως υπότιτλο: Υποκλοπές, Δικαιώματα και Κράτος Δικαίου.
Δεν ρωτήθηκα για τον τίτλο, αλλά δεν με ενοχλεί. Το αντίθετο. Προφανώς ο τίτλος παραπέμπει στο κίνημα αντίδρασης στην προκήρυξη του δημοψηφίσματος του Ιουλίου 2015, το πανηγυρικό αποτέλεσμα του οποίου ανατράπηκε εξίσου πανηγυρικά σε λίγες ημέρες. Προφανώς το υπονοούμενο ερώτημα είναι αν το αξιακό και θεσμικό ζητούμενο της αντίδρασής μας του Ιουλίου του 2015 διατηρείται σε ισχύ και σήμερα.
Η απάντησή μου είναι ότι προφανώς διατηρείται σε ισχύ. Η αντίδρασή μας, πάντως η δική μου, δεν ήταν ούτε συγκυριακή, ούτε φευγαλέα, ούτε μικροκομματική.
Εκλαμβάνω συνεπώς τη χρήση του ερωτήματος «Μένουμε Ευρώπη;» στον τίτλο της εκδήλωσης αυτής ως ένδειξη ευρύτατης εκ των υστέρων και εκ του αποτελέσματος, αποδοχής της σημασίας που έχει να «Μένουμε Ευρώπη», να είμαστε ως κράτος, ως κοινωνία και ως έννομη τάξη αναπόσπαστο τμήμα του ευρωπαϊκού νομικού και πολιτικού πολιτισμού και κεκτημένου.
Αυτό προσωπικά δεν το χαρίζω σε κανένα και σε καμία είτε ασκεί εξουσία θεσμική είτε νομίζει ότι ασκεί εξουσία ιδεολογική.
Η αρνητική εμπειρία του παρελθόντος δεν λειτουργεί ως λόγος έκπτωσης των απαιτήσεών μας από την εμπειρία του παρόντος και κυρίως ως λόγος να γινόμαστε επικίνδυνα ολιγαρκείς «για να μην έρθουν οι άλλοι», με αποτέλεσμα οι «άλλοι» να θεωρούν ότι εξαλείφεται η σημασία του Συντάγματος και των εγγυήσεων του κράτους δικαίου.