Η Τουρκία αναμένει να λάβει τη στήριξη του αμερικανικού Κογκρέσου ώστε να προχωρήσει μια σχεδιαζόμενη συμφωνία ύψους 20 δισ. δολαρίων για μαχητικά αεροσκάφη F-16, δήλωσε σήμερα, Δευτέρα (20/2) ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου έπειτα από συνομιλίες που είχε με τον Αμερικανό ομόλογό του Άντονι Μπλίνκεν. Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου δήλωσε στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου ότι συζήτησε το θέμα των F-16 με τον Μπλίνκεν και πρόσθεσε ότι η Τουρκία θα ήθελε η αμερικανική κυβέρνηση να στείλει επίσημη ενημέρωση στο Κογκρέσο σχετικά με το ζήτημα αυτό.
Από την πλευρά του ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών δήλωσε ότι η χώρα του θα στηρίξει την Τουρκία «για όσο χρειαστεί» μετά τον φονικό σεισμό της 6ης Φεβρουαρίου. Ο Μπλίνκεν πρόσθεσε, επίσης, ότι η ξεκάθαρη φωνή της Τουρκίας υπέρ της κυριαρχίας της Ουκρανίας ήταν κρίσιμης σημασίας. «Οι ΗΠΑ και η Τουρκία δεν συμφωνούν σε όλα τα ζητήματα, αλλά έχουν μια σχέση που έχει αντέξει στις προκλήσεις» σχολίασε ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ.
Σχέση χωρίς ετεροπροσδιορισμό
Η Αθήνα, πάντως, παρακολουθεί, αλλά δεν…αγχώνεται για το τι θα συζητηθεί στην Τουρκία και αυτό γιατί, όπως το έθεσε προ ημερών ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην ΕΡΤ, η σχέση της Ελλάδας με τις ΗΠΑ δεν ετεροπροσδιορίζεται ως προς το τι γίνεται με την Τουρκία. Βεβαίως, οι ΗΠΑ δεν επιδιώκουν ένταση στα ελληνοτουρκικά, κάτι το οποίο η Αθήνα συμμερίζεται πλήρως, απαντώντας ότι ήταν η Τουρκία που μέχρι πρότινος έριχνε λάδι στη φωτιά.
Οι σεισμοί, πάντως, άλλαξαν το κλίμα, με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου με δηλώσεις του να ανοίγει παράθυρο για επανάληψη των διερευνητικών και των ΜΟΕ, και το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών να χαρακτηρίζει «ευπρόσδεκτη» κάθε κίνηση ομαλοποίησης της σχέσης με την Τουρκία. Αθήνα και Ουάσιγκτον, πάντως, έχουν ανοιχτά πολλαπλά κανάλια επικοινωνίας, ενώ η σχέση των δύο χωρών έχει εν τοις πράγματι στρατηγικά χαρακτηριστικά. Αυτό φάνηκε και στην κουβέντα που έκανε ο Κυριάκος Μητσοτάκης την περασμένη Παρασκευή με ομάδα Γερουσιαστών στο Μόναχο, προεξάρχοντος του Μπoμπ Μενέντεζ.
📷: U.S. Secretary of State Antony Blinken, right, and Turkish Foreign Minister Mevlut Cavusoglu, left, sit in a helicopter for a tour of earthquake stricken areas, in Turkey, February 19, 2023. (Reuters)
👉 Blinken Visits Turkey on Sundayhttps://t.co/4f8XY3Mv9R pic.twitter.com/bUr4u8LVvM
— Voice of America (@VOANews) February 19, 2023
Ελληνοτουρκικά, ΝΑΤΟ, ενεργειακά
Ο Άντονι Μπλίνκεν θα φτάσει στην Αθήνα αργά το απόγευμα και θα κατευθυνθεί αμέσως στο Μέγαρο Μαξίμου. Κατά πληροφορίες, θα ισχύσουν αυστηρά μέτρα ασφαλείας, όμως η κυκλοφορία δεν θα κλείσει συνολικά, αλλά μόνο λωρίδες σε σημεία που θα διέρχεται η πομπή του Αμερικάνου αξιωματούχου. Το ραντεβού του με τον κ. Μητσοτάκη είναι προγραμματισμένο για τις 19:30, οι δυο τους θα έχουν μια σύντομη συζήτηση στον «καναπέ» του Μαξίμου μπροστά στις κάμερες, εν συνεχεία θα τα πουν πριβέ και θα ακολουθήσει το δείπνο με διευρυμένη σύνθεση. Από μέρους Ελλάδας θα συμμετάσχουν, μεταξύ άλλων, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, ο υπουργός Άμυνας Νίκος Παναγιώτοπουλος και η πρέσβης μας στις ΗΠΑ Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, ενώ από αμερικανικής πλευράς αναμένεται να είναι στο Μέγαρο Μαξίμου ο πρέσβης εν Ελλάδα Τζωρτζ Τσούνης.
O τέταρτος γύρος του στρατηγικού διαλόγου
Στην ευρύτερη ατζέντα της συζήτησης περιλαμβάνονται οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις, ενώ νωρίς το πρωί της Τρίτης ξεκινά ο τέταρτος γύρος του στρατηγικού διαλόγου μεταξύ των δύο χωρών σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών. Θα γίνει συζήτηση για την Ουκρανία και για την εξέλιξη του πολέμου, αν και η χώρα μας έχει ξεκαθαρίσει δια του Κυριάκου Μητσοτάκη ότι δεν θα παράσχει Leopard 2 στη δοκιμαζόμενη χώρα, καθώς μια τέτοια ενέργεια θα αδυνάτιζε την εθνική μας άμυνα.
Είναι προφανές ότι θα γίνει κουβέντα για τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο και στα ελληνοτουρκικά, αν και η εκτίμηση της Αθήνας είναι ότι βαίνουμε σε μια περίοδο, κατά την οποία οι τόνοι θα είναι ηπιότεροι. Αυτό, βεβαίως, δεν σημαίνει ότι στην ελληνική πλευρά έχουν υπερβολικές προσδοκίες για άρση του αναθεωρητικού αφηγήματος της Άγκυρας. Ακόμα, θα γίνει κουβέντα για την είσοδο Φινλανδίας και Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, επί της οποίας η στάση της χώρας μας είναι εξ αρχής θετική.
Ξεχωριστό κεφάλαιο είναι οι εξελίξεις στα ενεργειακά. Οι ΗΠΑ αντιμετωπίζουν τη χώρα μας ως κόμβο στην περιοχή, ενώ και η επιδίωξη της ελληνικής πλευράς είναι να λειτουργούμε ως κόμβος ενεργειακής ασφάλειας στην περιοχή. Στην εξίσωση περιλαμβάνονται η λειτουργία της Ρεβυθούσας, η μονάδα FSRU που κατασκευάζεται στην Αλεξανδρούπολη και η τρίτη που δρομολογείται στην Κόρινθο, οι εξαγωγές στη Βουλγαρία, ο EuroAsia Interconnector που οι ΗΠΑ υποστηρίζουν, το καλώδιο ηλεκτρικής διασύνδεσης με την Αίγυπτο κ.α. Πάντως, μια εκκρεμότητα στην ελληνοαμερικανική συζήτηση είναι ο ρόλος του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης, της Σούδας του Βορρά, μετά την ακύρωση της διαδικασίας ιδιωτικοποίησης, στην οποία οι δύο βασικοί πλειοδότες ήταν εταιρίες αμερικανικών συμφερόντων.
