Το αμερικανικό αεροσκάφος πετούσε πάνω από τη Νότια Σινική Θάλασσα στα 21.500 πόδια κοντά στα διαφιλονικούμενα νησιά Παρασέλ, όπου η Κίνα έχει στήσει στρατιωτικές βάσεις, όταν ακούστηκε μια προειδοποίηση από τον ασύρματο. «Μην πλησιάζετε άλλο, ειδάλλως θα φέρετε την πλήρη ευθύνη», είπε η φωνή από επίγειο σταθμό της πολεμικής αεροπορίας της Κίνας. Λίγο αργότερα ένα κινεζικό μαχητικό J-11 εμφανίστηκε σε απόσταση 150 μέτρων από το αμερικανικό αεροσκάφος θαλάσσιας περιπολίας P-8 Poseidon και πετούσε δίπλα του για πάνω από μια ώρα πάνω από νησιά που διεκδικούν η Κίνα και οι γείτονές της. Το κινεζικό μαχητικό είχε πλησιάσει τόσο κοντά, ώστε τα συνεργεία του CNN και του NBC που επέβαιναν στο αμερικανικό αεροπλάνο, μπορούσαν να δουν τους πιλότους να στρέφουν τα κεφάλια τους για να τους κοιτάξουν, ενώ διέκριναν το κόκκινο άστρο στην ουρά του και τους πυραύλους που έφερε.
Για τους δημοσιογράφους των αμερικανικών δικτύων το περιστατικό ήταν μια σαφής αντανάκλαση των εντάσεων στη Νότια Σινική Θάλασσα μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, αλλά για τον υπεύθυνο της αποστολής, αξιωματικό του ΠΝ των ΗΠΑ, Μαρκ Χάινς «ήταν άλλο ένα απόγευμα Παρασκευής στη Νότια Σινική Θάλασσα».
Σημείο τριβών και πιθανής ανάφλεξης η Νότια Σινική Θάλασσα
Τα τελευταία χρόνια η ένταση σιγοβράζει στην περιοχή αυτή του Ειρηνικού, με τα νησιά που διεκδικούν η Κίνα, οι Φιλιππίνες, το Βιετνάμ, η Μαλαισία, το Μπρουνέι και η Ταϊβάν να αποτελούν πιθανή εστία ανάφλεξης. Πρόκειται για έναν στρατηγικό υδάτινο διάδρομο, πλούσιο σε ψάρια, πετρέλαιο και φυσικό αέριο, απ’ οπου διέρχονται πλοία που μεταφέρουν το ενα τρίτο των εμπορευμάτων παγκοσμίως, αξίας περίπου 3,4 τρις. Δολαρίων το 2016, σύμφωνα με Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών (CSIS). Η Κίνα με το μεγαλύτερο ναυτικό στον κόσμο, διεκδικεί την κυριαρχία στο μεγαλύτερο μέρος της Νότιας Σινικής Θάλασσας παρά την απόφαση -ορόσημο του 2016 από διεθνές δικαστήριο ότι οι αξιώσεις της δεν έχουν νομική βάση.
Η Κίνα λέει ότι προστατεύει τα θαλάσσια συμφέροντά της
Οι ΗΠΑ και πολλοί από τους γείτονες της Κίνας κατηγορούν το Πεκίνο ότι χρησιμοποιεί τακτικές «γκρίζας ζώνης» για να εκφοβίσει άλλες χώρες και να διεκδικήσει μεγαλύτερο έλεγχο στην περιοχή. Σε απάντηση, οι ΗΠΑ διεξάγουν τακτικά περιπολίες «ελεύθερης ναυσιπλοΐας» και άλλες επιχειρήσεις σε διεθνή ύδατα και εναέριο χώρο. Η Κίνα λέει ότι προστατεύει την κυριαρχία και τα θαλάσσια συμφέροντά της και ότι η προσέγγιση αμερικανικών μαχητικών και πολεμικών πλοίων απειλεί την εθνική της ασφάλεια και υπονομεύει την περιφερειακή ειρήνη και σταθερότητα. Τα τεχνητά νησιά που κατασκεύασε η Κίνα την τελευταία δεκαετία έχουν διευκολύνει την ακτοφυλακή και τη ναυτική πολιτοφυλακή της να πραγματοποιούν σχεδόν καθημερινές περιπολίες. «Είναι ορατή πλέον τακτικά μια σταθερή παρουσία στις πιο αμφισβητούμενες περιοχές», είπε ο Ρέιμοντ Πάουελ του Κέντρου “Γόρδιος Δεσμός” για την Καινοτομία Εθνικής Ασφάλειας στο Στάνφορντ.
«Ανησυχεί κανείς μήπως μια μικρή σπίθα μπορεί να ανάψει φωτιά»
Σε άλλα νησιά που κάποτε ήταν μικροσκοπικά, βραχώδεις εξάρσεις, η Κίνα έχει εγκαταστήσει αθόρυβα διαδρόμους, ραντάρ και πυραυλικά συστήματα. «Αφότου είμαι στο Ναυτικό, 18, 19 χρόνια τώρα, μπορώ να σας πω ότι υπάρχει μια δραματική αλλαγή σε αυτό το διάστημα, ειδικά στη Νότια Σινική Θάλασσα δήλωσε ο αξιωματικός Χάινς στο αεροσκάφος των ΗΠΑ. Δεδομένων των εντάσεων ΗΠΑ-Κίνας, όπως πρόσφατα για τα κατασκοπευτικά μπαλόνια, η ανησυχία είναι μήπως κλιμακωθεί ένα ήσσονος σημασίας περιστατικό στη Νότια Σινική Θάλασσα κλιμακωθεί, δήλωσε ο Τζον Ρένι Σορτ, καθηγητής του Πανεπιστήμιου του Μέριλαντ, που μελετά τη γεωπολιτική στην περιοχή.
«Ανησυχεί κανείς μήπως μια μικρή σπίθα μπορεί να ανάψει φωτιά», είπε ο Σορτ, ο οποίος βρίσκεται το τρέχον εξάμηνο στο Πανεπιστήμιο των Φιλιππίνων Diliman στη Μανίλα. Ανησυχώντας για τις κινεζικές εισβολές, οι Φιλιππίνες υπό τον πρόεδρο Φέρντιναντ Μάρκος τζούνιορ αναθερμαίνουν τις σχέσεις τους με τις ΗΠΑ, οι οποίες επιδιώκουν να εμπλακούν εκ νέου στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού όχι μόνο στρατιωτικά αλλά και οικονομικά και διπλωματικά. Σε πρόσφατη επίσκεψη του Αμερικανού ΥΠ ΑΜ Λόιντ Όστιν στις Φιλιππίνες οι δύο χώρες ανακοίνωσαν μια συμφωνία για την επέκταση της πρόσβασης των ΗΠΑ στις στρατιωτικές βάσεις εκεί. Συμφώνησαν επίσης να επαναλάβουν τις κοινές θαλάσσιες περιπολίες στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας.
