Από την Ευτυχία Παπούλια
Κοινωνιολόγος
Πάρα πολλοί άνθρωποι ξοδεύουν λεφτά που δεν έχουν για να αγοράσουν πράγματα που δεν θέλουν, για να εντυπωσιάσουν ανθρώπους που δεν χωνεύουν.
Will Rogers
Θα ήταν στην τελευταία τάξη του Δημοτικού, ίσως και στην πρώτη του Γυμνασίου, τότε που άρχιζε να με απασχολεί και εμένα όπως και όλα τα κορίτσια αυτής της ηλικίας η γυναικεία ομορφιά τόσο σχετικά με το σώμα όσο και ως προς το ντύσιμο, όταν με μια φίλη μου κατηφορίζαμε την Ερμού, όχι για να αγοράσουμε κάτι, άλλωστε δεν είχαμε χρήματα δικά μας και θα έπρεπε να πείσουμε τις μαμάδες μας αλλά και τους εαυτούς μας ότι το ντύσιμό μας και γενικότερα η εμφάνισή μας αρχίζει να μας απασχολεί.
Η φίλη μου εστίαζε θυμάμαι το ενδιαφέρον της στα ρούχα, στα χρώματα, στο μέγεθος, στα σχέδια, ενώ εγώ, για λόγους που τότε δεν μπορούσα να εξηγήσω, την προσοχή μου αποσπούσαν τα ίδια τα μοντέλα: Οι πλαστικές κούκλες που φορούσαν τα υπέροχα αυτά συνολάκια που μας έκαναν να θέλουμε να μεγαλώσουμε γρήγορα…
Ψευδαίσθηση
Κούκλες με ιδανικές αναλογίες, μεγάλα μάτια, ροδοκόκινα μάγουλα και με έμφαση να δίνεται στα διογκωμένα χείλη, με ανασηκωμένο το άνω χείλος σε σχήμα καρδιάς. Βέβαια αργότερα διαπίστωσα πως αυτές οι υπερβολικά όμορφες κούκλες είχαν ως αποκλειστικό σκοπό να δημιουργήσουν την ψευδαίσθηση πως, φορώντας μια γυναίκα τα ρούχα που φοράνε αυτές, με κάποιο τρόπο εξομοιώνονται μ’ αυτές… και έτσι θα τα αγοράσουν. Ωστόσο αυτό είναι κάτι μέσα στα πλαίσια του μάρκετινγκ… Δεν υπάρχει κάτι το μεμπτό και δεν είναι το θέμα μας.
Εκείνο που σκεφτόμουν κάθε φορά που κατηφόριζα την Ερμού είναι αυτά τα πλαστικά μοντέλα, οι πλαστικές κούκλες. Γιατί να υπάρχουν μόνο στις… βιτρίνες; Γιατί να μην κυκλοφορούν ανάμεσά μας, στους δρόμους, κάποιες σαν αυτές; Είναι εφικτό να γίνουν ή τουλάχιστον να πλησιάσουν αυτά τα πλαστικά πρότυπα οι συνηθισμένοι καθημερινοί άνθρωποι, που συνήθως δεν διαθέτουν ούτε τον απαραίτητο χρόνο αλλά και το χρήμα για να ασχοληθούν με την ομορφιά τους;
Ενδόμυχος πόθος
Φαίνεται πως, τελικά, αυτή η δική μου απορία που ήταν και ενδόμυχος πόθος πολλών γυναικών αλλά και αρκετών ανδρών, πέρασε απ’ το συλλογικό υποσυνείδητο στο συνειδητό, κυρίως όσων είχαν τις τυπικές προϋποθέσεις να μεταμορφώσουν την κάθε γυναίκα στην καλύτερη περίπτωση σε μια πλαστική κούκλα και στην χειρότερη σε… ζόμπι! Κι αυτοί που είχαν αυτές τις προϋποθέσεις, ήταν οι κάθε είδους χειρουργοί. Έτσι, ένα νέο είδος επιστήμης άρχισε να εξαπλώνεται με ταχύτητα, η πλαστική χειρουργική, που προσφέρει τις υπηρεσίες της σε άτομα που θέλουν να ‘επιδιορθώσουν’ ‘ατέλειες’ της Φύσης στο σώμα τους, να αναχαιτίσουν την φθορά του χρόνου και εν τέλει να εξαπατήσουν τον εαυτό τους και τους γύρω τους.
Γιατί στην πραγματικότητα, οι πλαστικές επεμβάσεις για την αποκατάσταση μιας δυσαρμονίας, εκείνο που προσφέρουν είναι περισσότερη αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση σε άτομα που την έχουν χάσει από ένα τυχαίο γεγονός. Μια νέα γυναίκα για παράδειγμα είπε πως ήθελε να ‘φουσκώσει’ τα χείλη της όταν ήταν ακόμη 16 χρονών επειδή ένα αγόρι της είπε πως ήταν…πολύ λεπτά. Τέτοια σχόλια, που με απίστευτη ελαφρότητα γίνονται πολλές φορές σε φιλικές παρέες, δημιουργούν σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα και μπορούν να εξωθήσουν κάποιον σε επικίνδυνες επεμβάσεις με δραματικά κάποιες φορές αποτελέσματα.
Φίλτρα
Αν, στο όχι μακρινό παρελθόν, δεν υπήρχαν πολλές δυνατότητες παρέμβασης σε μια φωτογραφία, σήμερα τα smartphones προσφέρουν μια μεγάλη γκάμα από φίλτρα photoshop που επιτρέπουν την δημιουργία ιδανικών selfies. Ωστόσο, αυτή η διαρκής σύγκριση της επεξεργασμένης εικόνας στο ένα χέρι και της αληθινής εικόνας ενός καθρέφτη στο άλλο χέρι, δημιουργεί σύμφωνα με τους ψυχιάτρους το σύνδρομο ‘δυσμορφία του Snapchat’. Κι’ αυτό συμβαίνει όταν ένα άτομο συγκρίνει διαρκώς την selfie με την αληθινή του εμφάνιση.
Παρόλα αυτά, πολλές γυναίκες επισκέπτονται τους πλαστικούς χειρουργούς με μια εξωραϊσμένη δική τους εικόνα, ζητώντας από τον γιατρό να κάνει ο, τι χρειάζεται για να αποκτήσουν το ιδανικό πρόσωπο που θέλουν, κάτι που στην πραγματικότητα είναι αδύνατον. Αυτή η αναντιστοιχία μεταξύ πραγματικής και φανταστικής εικόνας δημιουργεί εμμονές για την τελειότητα, μια αίσθηση ανικανοποίητου, μια γενικότερη απογοήτευση που πολλές φορές μπορεί να οδηγήσουν το άτομο ακόμη και στα πρόθυρα της αυτοκτονίας
Η ανάγκη να αρέσουμε, να αποσπούμε την προσοχή και τον θαυμασμό των γύρω μας, πάντα θα υπάρχει. Όταν όμως γίνεται εμμονή, τότε η όποια ομορφιά έχουμε αποκομίσει μεταλλάσσεται σε ακραίο ναρκισσισμό κι αυτό είναι πιο αποκρουστικό απ’ την όποια ‘ατέλεια’ προσπαθούμε να διορθώσουμε.
Εξωραϊσμένο είδωλο
Το πρόβλημα με τις πλαστικές επεμβάσεις είναι κυρίως ψυχολογικό κι’ όχι μια ‘ατέλεια’ σωματική που πρέπει να διορθωθεί. Είναι έλλειψη αυτοεκτίμησης και αυτοπεποίθησης, ένα φαινόμενο σύνηθες στην εφηβική ηλικία. Μια έλλειψη που αναπληρώνεται διατηρώντας αυτό το σώμα που μας έδωσε η φύση σε άριστη κατάσταση με όλα τα εξωτερικά μας χαρακτηριστικά που είναι προσαρμοσμένα και εναρμονισμένα στο δικό μας σώμα για το δικό μας πρόσωπο και για κανένα άλλο!
Καλλιεργώντας παράλληλα και με επιμονή, όλα τα ψυχικά χαρίσματα που θα μας κάνουν να εκπέμπουμε με ένταση την εσωτερική ομορφιά μας, με τα λόγια μας, τις κινήσεις μας, μια ομορφιά που αφοπλίζει, μαγνητίζει… κι έχει πολύ δουλειά πάνω σε αυτό να κάνουμε… Διαφορετικά, όσο κι αν μια πλαστική επέμβαση μας φέρει πολύ κοντά στο εξωραϊσμένο είδωλο της selfie μας, θα μας απομακρύνει αντιστρόφως ανάλογα από αυτούς που θέλουμε να… κερδίσουμε. Θα είμαστε σαν τις πανέμορφες κούκλες της Ερμού, χωρίς αισθήματα, χωρίς ψυχή…
