Φορολογικές δηλώσεις 2023: Τι πρέπει να γνωρίζουν όσοι διαμένουν σε ιδιόκτητη ή μισθωμένη κύρια κατοικία
Η κύρια κατοικία, ανεξάρτητα εάν είναι ιδιόκτητη ή μισθωμένη ή δωρεάν παραχωρούμενη αποτελεί τεκμήριο διαβίωσης για τον φορολογούμενο. Η ιδιοκατοίκηση συμπληρώνεται μόνο στο έντυπο Ε1 της φορολογικής δήλωσης και συγκεκριμένα στον πίνακα 5 των τεκμηρίων και δεν δηλώνεται στο έντυπο Ε2. Κατά τη συμπλήρωση του πίνακα 5 που αφορά τις κατοικίες, οι φορολογούμενοι θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στην περίπτωση που κατά τη διάρκεια του 2022 αλλάξαν κατοικία ή αν πούλησαν την κατοικία στην οποία μέχρι πέρυσι ιδιοκατοικούσαν.
Επίσης οι φορολογούμενοι θα πρέπει να γνωρίζουν ότι για τους μήνες Ιανουάριο έως και Μάιο 2022, προσυμπληρώνονται, χωρίς δυνατότητα μεταβολής από το φορολογούμενο, τα στοιχεία της κύριας κατοικίας ή/και της δευτερεύουσας κατοικίας που αποτελεί μισθωμένη κατοικία εξαρτώμενων τέκνων της οικογένειας που σπουδάζουν στο εσωτερικό, όπως επικαιροποιήθηκαν κατά την υποβολή της αίτησης για τη χορήγηση του Power Pass. Για τους υπόλοιπους μήνες του έτους, εάν υπάρχει μεταβολή της κύριας ή/και της δευτερεύουσας κατοικίας, συμπληρώνεται αντιστοίχως ο σχετικός πίνακας από το φορολογούμενο, όπως συμπληρώνεται για το σύνολο του έτους και από τους λοιπούς φορολογούμενους που δεν επικαιροποίησαν τα στοιχεία της κύριας ή/και της δευτερεύουσας κατοικίας τους κατά την υποβολή της αίτησης για το Power Pass.
Τα «κλειδιά» του πίνακα 5 του Ε1 της φορολογικής δήλωσης που θα πρέπει να γνωρίζουν οι φορολογούμενοι είναι τα εξής:
- Ένδειξη κύρια κατοικία: Συμπληρώνεται η διεύθυνση της κατοικίας κύριας διαμονής και οι υπόλοιπες τρεις οδοί που περικλείουν το τετράγωνο σε κάθε περίπτωση.
- Κωδικοί 204-205-206: Συμπληρώνεται υποχρεωτικά ο αριθμός παροχής ρεύματος όλων των κατοικιών (κύριες και δευτερεύουσες), είτε είναι ιδιοκατοικούμενες είτε μισθωμένες είτε δωρεάν παραχωρούμενες.
- Κωδικός 203: Επιλέξτε τη λέξη «ΝΑΙ» σε περίπτωση που μισθώνετε κύρια κατοικία ή σας έχει παραχωρηθεί δωρεάν κύρια κατοικία, ανεξάρτητα από την επιφάνειά της. Δεν συμπληρώνεται όταν πρόκειται για ιδιόκτητες κατοικίες. Για τις περιπτώσεις δωρεάν παραχωρημένης κατοικίας, συμπληρώνεται ο ΑΦΜ του ιδιοκτήτη που παραχωρεί την κατοικία στον κωδικό 808.
- Κωδικοί 207-209: Επιλέξτε τη λέξη «ΝΑΙ» σε περίπτωση που μισθώνετε δευτερεύουσα/σες κατοικίες ή σας έχουν παραχωρηθεί δωρεάν δευτερεύουσα/σες κατοικίες, ανεξάρτητα από την επιφάνειά τους. Δεν συμπληρώνεται όταν πρόκειται για ιδιόκτητες κατοικίες. Για τις περιπτώσεις δωρεάν παραχωρημένης κατοικίας, συμπληρώνεται ο ΑΦΜ του ιδιοκτήτη που παραχωρεί την κατοικία στους κωδικούς 809-810.
- Κωδικοί 808-809-810: Συμπληρώνεται ο ΑΦΜ του ιδιοκτήτη που παραχωρεί την κατοικία (κύρια ή δευτερεύουσα) κατά περίπτωση.
- Κωδικοί 240-241-242: Ένδειξη μονοκατοικία. Επιλέξτε τη λέξη «ΝΑΙ» αν η κύρια ή δευτερεύουσα/ες κατοικία/ιες είναι μονοκατοικία. Συμπληρώνεται για ιδιόκτητες, μισθωμένες ή δωρεάν παραχωρούμενες κατοικίες.
- Ένδειξη θέση-όροφος: Συμπληρώνεται ο όροφος που βρίσκεται η κατοικία π.χ. ισόγειο, 1ος, κ.λπ..
-
Κωδικοί 211-218-225: Συμπληρώνεται η επιφάνεια της κατοικίας. Στην επιφάνεια αυτή περιλαμβάνεται η επιφάνεια του κύριου χώρου της κατοικίας καθώς και η επιφάνεια των χώρων της κατοικίας των οποίων την αυθαίρετη αλλαγή χρήσης έχετε νομιμοποιήσει με τον ν.4178/2013 και τον ν.3843/2010. Η επιφάνεια των χώρων της κατοικίας πρέπει να είναι σε ακέραιο αριθμό. Αν υπάρχει δεκαδικό ψηφίο στρογγυλοποιείστε στον αμέσως πλησιέστερο ακέραιο αριθμό π.χ. 95,4 γράψτε 95, 95,5 γράψτε 96.
- Κωδικοί 212-219-226: Συμπληρώνεται αθροιστικά η επιφάνεια των ιδιόκτητων ή μισθωμένων βοηθητικών χώρων (αποθήκη και χώρος στάθμευσης) που είναι ανεξάρτητοι π.χ. στο υπόγειο ή στον ακάλυπτο χώρο της ίδιας οικοδομής. Επίσης, στους κωδικούς αυτούς συμπληρώνεται και η επιφάνεια των ιδιόκτητων ή μισθωμένων βοηθητικών χώρων που είναι ανεξάρτητοι (αποθήκη και χώρος στάθμευσης) και η δ/νση αυτών διαφέρει από την δ/νση της κατοικίας, αλλά η χρήση τους γίνεται για τις ανάγκες των φορολογουμένων ή των εξαρτωμένων μελών.Επισημαίνεται ότι η διαφορετική διεύθυνση των βοηθητικών χώρων αναγράφεται στο ίδιο πεδίο με τη διεύθυνση κατοικίας. Σε περίπτωση δεκαδικών ισχύουν όσα αναφέρονται στους προηγούμενους κωδικούς 211-218-225 (κύριοι χώροι). Διευκρινίζεται ότι στους κωδικούς αυτούς δεν συμπληρώνεται η επιφάνεια του χώρου στάθμευσης σε πυλωτή. Επισημαίνεται τέλος ότι σε περίπτωση μονοκατοικίας λαμβάνεται αθροιστικά με την επιφάνεια των χώρων του γκαράζ και των αποθηκών και η τυχόν επιφάνεια των άλλων βοηθητικών χώρων π.χ. του λεβητοστασίου και του κλιμακοστασίου.
- Κωδικοί 231-232-233: Συμπληρώνεται η επιφάνεια των χώρων (υπόγεια, πατάρια, ημιυπαίθριοι κλπ.) των οποίων την αυθαίρετη αλλαγή χρήσης έχετε νομιμοποιήσει με τον ν.4178/2013 και τον ν.3843/2010.
-
Κωδικοί 213-214, 220-221, 227-228: Συμπληρώνεται το ποσοστό της συνιδιοκτησίας ή το ποσοστό συμμετοχής στη δαπάνη ενοικίου βάσει του μισθωτηρίου συμβολαίου σε περίπτωση μισθωμένης κατοικίας, του υπόχρεου ή της συζύγου μόνο σε ακέραιο ποσοστό. Δηλαδή τυχόν δεκαδικά στρογγυλοποιούνται στην πλησιέστερη μονάδα π.χ. 39,5% σε 40% ή 35,2% σε 35%. Αν το ποσοστό συνιδιοκτησίας ή ενοικίου έχει μεταβληθεί από οποιαδήποτε αιτία μέσα στο έτος, στους κωδικούς αυτούς θα καταχωρήσετε δύο εγγραφές με το αντίστοιχο ποσοστό.
- Κωδικοί 215-222-229: Συμπληρώνονται οι μήνες ιδιοκατοίκησης ή μίσθωσης ή δωρεάν παραχώρησης, αν πρόκειται για μισθωμένη κατοικία, μέσα στο 2022.
- Κωδικοί 216-223-230: Συμπληρώνεται η τιμή ζώνης που ισχύει την 31.12.2022 όταν η τιμή ζώνης είναι άνω των 2.800 ευρώ.
- Προσοχή: Κενές και ημιτελείς κατοικίες δεν συμπληρώνονται στον Πίνακα 5 του εντύπου Ε1 αλλά στο έντυπο Ε2.
