Πώς ένας συνοικισμός Μικρασιατών πήρε το όνομα του Άγγλου ποιητή;
Τον Λόρδο Μπάιρον τιμά αυτό το διήμερο ο δήμος, ο οποίος στην πλαγιά του Υμηττού ξεκίνησε ως ένας οικισμός προσφύγων από τη Μικρά Ασία, ακριβώς πριν από έναν αιώνα, ωστόσο έμελλε τελικά να πάρει το όνομά του γνωστού Βρετανού φιλέλληνα. Η 19η Απριλίου, ημέρα θανάτου του φιλέλληνα ποιητή στο ηρωικό Μεσολόγγι, αναγνωρίζεται πλέον ως Ημέρα Φιλελληνισμού και Διεθνούς Αλληλεγγύης κι έτσι, σήμερα Κυριακή η Περιφέρεια Αττικής μαζί με τον δήμο Βύρωνα θα τιμήσουν τη μνήμη του, αρχικά στη Μητρόπολη Αθηνών με επιμνημόσυνη δέηση (11:30) και στη συνέχεια στο Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη με καταθέσεις στεφάνων (12:05). Αύριο Δευτέρα (12:00), ο δήμος Βύρωνα, μαζί με τον «Σύνδεσμο Μπάιρον για τον Φιλελληνισμό και τον Πολιτισμό», έχουν προγραμματίσει εκδηλώσεις στην πλατεία Αγίου Λαζάρου, παρουσία και των μαθητών των σχολείων της πόλης. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει δοξολογία και καταθέσεις στεφάνων, χαιρετισμό από τον δήμαρχο Γρηγόρη Κατωπόδη, ομιλίες και απαγγελίες ποιημάτων από καλλιτέχνες και μαθητές.
Όμως, πώς ένας συνοικισμός Μικρασιατών πήρε το όνομα του Άγγλου ποιητή;
Το εξηγεί ο δήμαρχος Βύρωνα Γρηγόρης Κατωπόδης στο ΑΠΕ-ΜΠΕ: «Στην περιοχή αυτή δημιουργήθηκε πριν από 100 χρόνια ο πρώτος αστικός οικισμός προσφύγων από τη Μικρά Ασία. Προέρχονταν από διάφορα σημεία της, κυρίως όμως από τη Σμύρνη και αρχικά τον αποκαλούσαν συνοικισμό Παγκρατίου. Γρήγορα ο οικισμός συγκέντρωσε μεγάλο πληθυσμό προσφύγων κι έτσι το 1924 η Πολιτεία αποφάσισε να δώσει σε αυτή την περιοχή το όνομα του Λόρδου Βύρωνα, καθώς συμπληρώνονταν τότε 100 χρόνια από τον θάνατό του, αλλά και λόγω της φιλοπροσφυγικής δράσης του. Ο συνοικισμός ονομάστηκε Βύρωνας και με την ανάπτυξή του λίγα χρόνια αργότερα έγινε δήμος».
Υπό το βλέμμα του Μπάιρον
Ωστόσο, ο δήμος Βύρωνα τιμά γενικότερα τον ποιητή, όχι μόνο στην επέτειο τού θανάτου του, αλλά σε διαρκή χρόνο και με διάφορες δράσεις, κυρίως πολιτιστικές. «Είναι η κληρονομιά του Λόρδου Βύρωνα στην πόλη», λέει ο κ. Κατωπόδης και συμπληρώνει: «Με διάφορες αφορμές αναπτύσσουμε πολιτιστικές δραστηριότητες, εκδηλώσεις και σε συνεργασία με τον “Σύνδεσμο Μπάιρον για τον Φιλελληνισμό και τον Πολιτισμό”».
Ίσως η πιο σημαντική «κληρονομιά» είναι ο διαγωνισμός λογοτεχνίας για έφηβους και νέους, που έχει καθιερώσει η δημοτική Αρχή και πλέον έχει γίνει θεσμός, με μεγάλη ανταπόκριση από τους μαθητές της πόλης και όχι μόνο. Ξεκίνησε το 2015 ως ένας πανελλήνιος λογοτεχνικός διαγωνισμός και έκτοτε προκηρύσσεται κάθε χρόνο τον Ιανουάριο, γενέθλιο μήνα του Λόρδου Βύρωνα, όπου έφηβοι και νέοι καλούνται μέσα στη χρονιά να αποτυπώσουν, είτε με ποιητικό είτε με πεζό λόγο, τις σκέψεις τους και τις ανησυχίες τους πάνω σε μια συγκεκριμένη θεματική ενότητα.
Στον τέλος της χρονιάς γίνονται βραβεύσεις σε ειδική εκδήλωση, ο δήμος εκδίδει βιβλίο με τα καλύτερα έργα, ενώ δημιουργήθηκε κι ένα εργαστήρι δημιουργικής γραφής, στο οποίο εντάσσονται αν θέλουν οι συμμετέχοντες, με στόχο τη γνωριμία τους με συγγραφικά έργα και την ανάπτυξη της λογοτεχνικής κουλτούρας τους. Ο διαγωνισμός φέρει το όνομα «Στο βλέμμα του Μπάιρον» και η ανταπόκριση των παιδιών και των νέων σε συμμετοχή, είναι κάθε χρόνο πολύ μεγάλη.
«Είναι μια σπουδαία πρωτοβουλία και είμαστε πολύ υπερήφανοι γι’ αυτό τον διαγωνισμό. Κάθε χρόνο καλούμε τους νέους να στείλουν ποιήματα και πεζά αφηγήματα. Γίνονται οι βραβεύσεις, τυπώνουμε και βιβλίο, το οποίο στέλνουμε μεταξύ άλλων, σε όλες τις βιβλιοθήκες της χώρας», λέει ο δήμαρχος Βύρωνα και προσθέτει: «Η συμμετοχή είναι πολύ μεγάλη, προωθείται η δράση και από τους εκπαιδευτικούς στα σχολεία κι έτσι ο ποιητής γίνεται έμπνευση για τους νέους αυτής της πόλης, που φέρει το όνομά του».
Η Ημέρα Φιλελληνισμού και Διεθνούς Αλληλεγγύης
Ο Άγγλος αριστοκράτης και ποιητής Τζορτζ Γκόρντον Μπάιρον ή Λόρδος Βύρων όπως έμαθαν να τον λένε οι Έλληνες από την πρώτη στιγμή της παρουσίας του στην Ελλάδα, ανέπτυξε τεράστια φιλελληνική δράση κατά τη διάρκεια της Επανάστασης, συνδράμοντας καθοριστικά στο φιλελληνικό κίνημα που αναπτύχθηκε τότε διεθνώς και πέθανε στις 19 Απριλίου 1824, κλεισμένος μέσα στο πολιορκημένο Μεσολόγγι. Από το 2008 η ημέρα του θανάτου του αναγνωρίζεται ως Ημέρα Φιλελληνισμού και Διεθνούς Αλληλεγγύης. Ο πρόεδρος του «Συνδέσμου Μπάιρον για τον Φιλελληνισμό και Πολιτισμό» και δημοτικός σύμβουλος του δήμου Βύρωνα, Πάνος Τριγάζης, εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ το πώς καθιερώθηκε αυτή η ημέρα:
«Ως Σύνδεσμος το προτείναμε το 2001 για πρώτη φορά. Το 2004 το αίτημα κατατέθηκε στη Βουλή των Ελλήνων και η Επιτροπή για τον Απόδημο Ελληνισμό μας προσκάλεσε για την παρουσίαση του αιτήματος. Κι αυτό γιατί λόγω της δράσης που είχε ο Λόρδος Βύρων, γίνεται άμεση διασύνδεση με τον ελληνισμό της διασποράς. Τότε υπήρξε ανταπόκριση από τους βουλευτές, όμως υπήρξε και μεγάλη καθυστέρηση από την Πολιτεία.
Τελικά, η αποδοχή του αιτήματος οφείλεται εν πολλοίς στον κ. Προκόπη Παυλόπουλο, γιατί ήταν αυτός το 2008 που ως υπουργός Εσωτερικών προώθησε το αίτημα και την επίσημη υιοθέτησή του με προεδρικό διάταγμα και με τη συναίνεση του τότε προέδρου της Βουλής Δημήτρη Σιούφα.
Ήταν επί δημαρχίας Νίκου Χαρδαλιά και οφείλουμε να πούμε πως η συμβολή του ήταν καθοριστική, όπως επίσης πρέπει να αναφέρουμε πως και ο δήμος Μεσολογγίου αγκάλιασε αυτή την πρόταση από την πρώτη στιγμή και είχαμε και τη δική του συνδρομή. Έτσι, ο πρώτος εορτασμός έγινε το 2009 από την ίδια τη Βουλή των Ελλήνων, ενώ τα ΕΛΤΑ εξέδωσαν σχετικό γραμματόσημο».
Στη συνέχεια ο κ. Τριγάζης προσθέτει,
«Στην επέτειο των 100 χρόνων από τον θάνατο του Λόρδου Βύρωνα, το ελληνικό κράτος θέλησε να τον τιμήσει και έδωσε το όνομά του στον συνοικισμό. Ήταν μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή και την έλευση χιλιάδων προσφύγων στην Ελλάδα, οπότε η Πολιτεία αναζητούσε κι ένα νέο κίνημα φιλελληνισμού και διεθνούς αλληλεγγύης. Του χρόνου, που συμπληρώνονται 200 χρόνια από τον θάνατο του Λόρδου Βύρωνα, η επέτειος θα τιμηθεί με κάθε λαμπρότητα. Πέρα όμως από αυτό, ο δήμος Βύρωνα υιοθέτησε ομόφωνα την πρόταση του Συνδέσμου μας και θα κατατεθεί στη Βουλή, ώστε το 2024 να οριστεί ως έτος του Μπάιρον».
