Οι Πανελλήνιες εξετάσεις είναι μια περίοδος άγχους για τους μαθητές που καλούνται να δώσουν τον καλύτερο εαυτό τους σε μικρό χρόνο. Οι κόποι όλης της χρονιάς οδηγούν σε αυτή την συγκυρία στην οποία κρίνεται, για πολλούς από αυτούς, το μέλλον τους. Για να αποδώσουν το μέγιστο, οι μαθητές χρειάζονται, εκτός από καλή γνώση της εξεταστέας ύλης, ψυχραιμία και καλή φυσική κατάσταση για να ανταπεξέλθουν στο άγχος και στο απαιτητικό πρόγραμμα μελέτης. Για την καλή φυσική τους κατάσταση κρίσιμο ρόλο παίζει η διατροφή.
Οι χρυσοί κανόνες της σωστής διατροφής για την περίοδο των εξετάσεων:
Τρώμε ένα ισορροπημένο πρωινό
Ο εγκέφαλος το πρωί χρειάζεται γλυκόζη. Είναι το βασικό καύσιμο που συνδέεται άρρηκτα με τη σωματική ευεξία, την πνευματική εγρήγορση και την συγκέντρωση, απαραίτητα γνωρίσματα κάθε επιτυχημένου υποψήφιου. Για το πρωινό μας λοιπόν επιλέγουμε γάλα ή γιαούρτι με δημητριακά ολικής άλεσης, ψωμί, φρυγανιές ή παξιμάδια ολικής άλεσης και φρούτα. Ο λόγος είναι ότι τα δημητριακά ολικής άλεσης περιέχουν φυτικές ίνες που καθυστερούν την απορρόφηση γλυκόζης και διατηρούν σταθερά τα επίπεδα γλυκόζης, ώστε να αποφεύγεται το «άδειασμα» (η ξαφνική απώλεια δυνάμεων) που νιώθουμε όταν περάσει η επίδραση της ζάχαρης. Οι φυτικές ίνες έχουν επίσης το πλεονέκτημα ότι προκαλούν αίσθημα κορεσμού ενώ περιέχουν βιταμίνες συμπλέγματος Β που βοηθούν τη μνήμη.
Όλα τα γεύματα είναι καλά
Για την καλύτερη λειτουργία του, ο ανθρώπινος οργανισμός, ειδικά σε αυτές τις ηλικίες, χρειάζεται πολλά μικρά γεύματα. Το ιδανικό είναι 3 κυρίως γεύματα (πρωινό, μεσημεριανό, βραδινό) και 2-3 ενδιάμεσα μικρότερα (δεκατιανό, απογευματινό, πριν από τον ύπνο).
Οι «καλοί» υδατάνθρακες έχουν τη λύση
Στη διάρκεια της εξεταστικής περιόδου είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι ο οργανισμός έχει μεγάλη ανάγκη από σύνθετους υδατάνθρακες: ψωμί και αρτοσκευάσματα, δημητριακά και ζυμαρικά ολικής άλεσης, ρύζι καστανό, όσπρια, λαχανικά και φρέσκα φρούτα.
Τα σνακ που χαρίζουν ενέργεια
Οι σπιτικές μπάρες με δημητριακά ολικής αλέσεως, τα μπισκότα ολικής άλεσης, οι ανάλατοι ξηροί καρποί που είναι πλούσιοι σε ωμέγα 3 λιπαρά οξέα, τα φρούτα και η μαύρη σοκολάτα σε μικρή ποσότητα χαρίσουν ενέργεια με διάρκεια, χωρίς να προκαλούν υπερδιέγερση.
Το νερό που σώζει
Η επαρκής ενυδάτωση είναι προαπαιτούμενο για την καλή νοητική λειτουργία, τη συγκέντρωση και τη μνήμη. Στην ενυδάτωση δεν παίζει ρόλο μόνο το νερό. Η κατανάλωση τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε υγρασία (φρούτα, γιαούρτι, σούπες, αφεψήματα, γάλα) συμβάλει αποφασιστικά στην ενυδάτωση του οργανισμού.
Οι λάθος επιλογές που στοιχίζουν ακριβά
Η παράληψη γευμάτων
Ακόμα και αν νιώθουμε το στομάχι μας να σφίγγεται, δεν παραλείπουμε ποτέ κανένα γεύμα. Επιλέγουμε κάτι ελαφρύ ή ένα φαγητό που αγαπάμε ιδιαίτερα κι έχει την ιδιότητα να μας φτιάχνει τη διάθεση και τρώμε αργά, χωρίς εντάσεις.
Οι δίαιτες αδυνατίσματος
Οι υποθερμιδικές δίαιτες, καθώς και οι δίαιτες που αποκλείουν ολόκληρες ομάδες τροφίμων δημιουργούν εξ’ ορισμού προβλήματα απόδοσης στα μαθήματα, κυρίως λόγω αδυναμίας συγκέντρωσης.
Οι «κακοί» υδατάνθρακες
Ως κακούς περιγράφουμε τους απλούς υδατάνθρακες, τη ζάχαρη, το μέλι, και τους χυμούς φρούτων. Οι απλοί υδατάνθρακες έχουν την ιδιότητα να προκαλούν διέγερση λόγω της απότομης αύξησης των επιπέδων της γλυκόζης στον οργανισμό. Όμως, όταν το επίπεδο της γλυκόζης πέφτει, το αίσθημα κόπωσης που μας καταλαμβάνει είναι πιο έντονο.
Το αλκοόλ
Το αλκοόλ, ακόμα και μια μπύρα, επιδρά χαλαρωτικά στον άνθρωπο κι έτσι δεν είναι λίγοι οι μαθητές που καταφεύγουν στην θαυματουργή δράση του μετά από μια δύσκολη ημέρα. Όμως, η κατανάλωση αλκοόλ συνδέεται με τον κακό ύπνο, το αυξημένο αίσθημα κόπωσης και την αδυναμία συγκέντρωσης.
Η υπερβολική κατανάλωση καφέ
Τα καφεϊνούχα ποτά και τρόφιμα (καφέ, αναψυκτικά, τσάι, σοκολάτα) διεγείρουν το κεντρικό νευρικό σύστημα, προκαλώντας ανησυχία, νευρικότητα και αυξάνουν την καρδιακή συχνότητα. Όλοι οι διατροφολόγοι συμφωνούν ότι στις εξετάσεις ο καφές πρέπει να καταναλώνεται με μέτρο και κυρίως ποτέ πριν πέσουμε για ύπνο.
Η «πονηρή» σοκολάτα
Έχει διαφημιστεί ως «ενισχυτικό» τρόφιμο σε περιόδους εξετάσεων με συνέπεια η χρήση και η κατάχρησή της να έχουν αποενοχοποιηθεί. Όμως, σε μεγάλη ποσότητα προκαλεί υπερδιέγερση και μπορεί να πάρει τη θέση άλλων τροφών στο διαιτολόγιο των μαθητών με αρνητικές επιπτώσεις.
