Ειδικό Μητρώο Πραγματικών Δικαιούχων 2023: Πραγματικός δικαιούχος θεωρείται το φυσικό ή τα φυσικά πρόσωπα, στα οποία πραγματικά ανήκει ή τα οποία πραγματικά ελέγχουν μία εταιρική οντότητα
Πλέον οι εταιρείες και οι λοιποί υπόχρεοι πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στο θέμα της συμμόρφωσής τους με τις υποχρεώσεις του Ειδικού Μητρώου Πραγματικών Δικαιούχων (ΚΜΠΔ) , καθώς ο πρόσφατος Ν. 4941/2022 προβλέπει υψηλά πρόστιμα για σχετικές παραβάσεις. Ο νόμος 4557/ 2018 ενσωμάτωσε στην ελληνική έννομη τάξη την οδηγία 2015/ 849, η οποία έχει ως αντικείμενο την πρόληψη και καταστολή της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.
Μεταξύ άλλων, ο νόμος αυτός προβλέπει ότι όλα τα νομικά πρόσωπα και οι νομικές οντότητες (π.χ. υποκαταστήματα) που έχουν έδρα στην Ελλάδα ή ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα που φορολογείται στην Ελλάδα, οφείλουν να καταχωρίζουν στο Κεντρικό Μητρώο Πραγματικών Δικαιούχων τα στοιχεία των πραγματικών δικαιούχων τους, και επιπλέον να φυλάσσουν τα στοιχεία αυτά στην έδρα τους (Ειδικό Μητρώο Πραγματικών Δικαιούχων). Το ΚΜΠΔ ενημερώνεται ηλεκτρονικά από τους υπόχρεους στο site της AAΔΕ. Η αρμοδιότητα ελέγχου της ορθής τήρησης του ηλεκτρονικού Κεντρικού Μητρώου Πραγματικών Δικαιούχων από τις υπόχρεες εταιρείες έχει ανατεθεί στη Γενική Διεύθυνση του ΣΔΟΕ.
Πραγματικός δικαιούχος θεωρείται το φυσικό ή τα φυσικά πρόσωπα, στα οποία πραγματικά ανήκει ή τα οποία πραγματικά ελέγχουν μία εταιρική οντότητα. Η εξακρίβωση και ο έλεγχος της ταυτότητας των πραγματικών δικαιούχων επεκτείνεται, κατά περίπτωση, σε νομικές οντότητες που κατέχουν άλλες οντότητες. Σκοπός του νόμου είναι να αναζητηθεί και να εντοπιστεί το φυσικό πρόσωπο το οποίο τελικά ασκεί τον έλεγχο ενός νομικού προσώπου μέσω ιδιοκτησίας ή με άλλον τρόπο.
Ενδείξεις ελέγχου συνιστούν οι παρακάτω ενδεικτικές περιπτώσεις:
Η κατοχή ποσοστού μετοχών άνω του 25% ή ιδιοκτησιακού δικαιώματος άνω του 25% μιας εταιρείας από φυσικό πρόσωπο ή από άλλη εταιρεία, ο έλεγχος της οποίας ασκείται από φυσικό ή φυσικά πρόσωπα ή από περισσότερες εταιρείες που ελέγχονται από το ίδιο ή τα ίδια φυσικά πρόσωπα.
Εάν μία μητρική οντότητα έχει την πλειοψηφία των δικαιωμάτων ψήφου των μετοχών, εταίρων ή μελών μιας άλλης οντότητας (θυγατρική).
Εάν μία μητρική οντότητα έχει το δικαίωμα να διορίζει ή να παύει την πλειοψηφία των μελών του διοικητικού συμβουλίου της άλλης οντότητας (θυγατρική οντότητα) και είναι ταυτόχρονα μέτοχος, εταίρος ή μέλος αυτής της οντότητας.
Οι εταιρείες υποχρεούνται να ενημερώνουν το Κεντρικό Μητρώο εντός 60 ημερών από τη σύστασή τους ή από την επέλευση τυχόν αλλαγών στα καταχωρισμένα στοιχεία των πραγματικών δικαιούχων. Η αρμοδιότητα ελέγχου της ορθής τήρησης του ηλεκτρονικού ΚΜΠΔ από τις υπόχρεες εταιρείες καθώς και της επιτόπιας επιθεώρησης του φυλασσόμενου Ειδικού Μητρώου στην έδρα των εν λόγω υπόχρεων έχει ανατεθεί στη Γενική Διεύθυνση του ΣΔΟΕ.
Πλέον οι εταιρείες και οι λοιποί υπόχρεοι πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στο θέμα της συμμόρφωσής τους με τις υποχρεώσεις του Ειδικού Μητρώου, καθώς ο πρόσφατος Ν. 4941/2022 προβλέπει υψηλά πρόστιμα για σχετικές παραβάσεις. Επιπλέον, η μη συμμόρφωση συνεπάγεται και τη δέσμευση της χορήγησης αποδεικτικού έκδοσης φορολογικής ενημερότητας.
Ειδικότερα στις περιπτώσεις των παραβάσεων της μη υποβολής ή της υποβολής ελλιπούς ή ανακριβούς, αρχικής ή τροποποιητικής δήλωσης καταχώρισης στοιχείων στο μητρώο, καθώς και μη τήρησης του Ειδικού Μητρώου στην έδρα των υπόχρεων, τα πρόστιμα για τα νομικά πρόσωπα κερδοσκοπικού χαρακτήρα έχουν ως εξής:
Για νομικά πρόσωπα με καθαρό κύκλο εργασιών:
Εως και 100.000 ευρώ, πρόστιμο 5.000 ευρώ.
Ανω των 100.000 ευρώ έως και 700.000 ευρώ, πρόστιμο 10.000 ευρώ.
Ανω των 700.000 ευρώ έως και 8.000.000 ευρώ, πρόστιμο 20.000 ευρώ.
Ανω των 8.000.000 ευρώ, πρόστιμο 40.000 ευρώ.
Για τα νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα τα πρόστιμα κυμαίνονται ομοίως από 5.000 έως 40.000 ευρώ, ανάλογα με τον αριθμό των εργαζομένων τους.
Ειδικά για την εκπρόθεσμη υποβολή αρχικής/ τροποποιητικής δήλωσης καταχώρισης στοιχείων πραγματικών δικαιούχων στο ΚΜΠΔ επιβάλλεται: – Πρόστιμο 100 ευρώ, εφόσον η καθυστέρηση δεν υπερβαίνει τον ένα μήνα από τη λήξη της 60ήμερης προθεσμίας υποβολής. – Πρόστιμο 500 ευρώ αν η καθυστέρηση υπερβαίνει τον ένα μήνα και έως τρεις μήνες από τη λήξη της ως άνω 60ήμερης προθεσμίας.
Αν, ωστόσο, η καθυστέρηση υποβολής εκτείνεται πέραν των τριών μηνών, τότε συντρέχει η παράβαση της μη υποβολής δήλωσης και επιβάλλονται τα προαναφερθέντα πρόστιμα κατά περίπτωση. Στις ανωτέρω περιπτώσεις ο υπόχρεος δύναται να προσβάλει την πράξη επιβολής του προστίμου με ενδικοφανή προσφυγή εντός 30 ημερών από την έκθεση βεβαίωσης του προστίμου στην υπηρεσία των ελεγκτών.
