Βόμβες διασποράς τι είναι: Τα μη ανατιναγμένα βομβίδια μπορούν να παραμείνουν στο έδαφος για χρόνια και στη συνέχεια να εκραγούν αδιακρίτως
Δεν περνάει απαρατήρητη η απόφαση των ΗΠΑ να προμηθεύσει την Ουκρανία με βόμβες διασποράς, καθώς πολλοί σύμμαχοι του Κιέβου εκφράζουν την ανησυχία τους. Την Παρασκευή, οι ΗΠΑ επιβεβαίωσαν ότι στέλνουν τα αμφιλεγόμενα όπλα στην Ουκρανία, με τον πρόεδρο Τζο Μπάιντεν να κάνει λόγο για μια «πολύ δύσκολη απόφαση». Σε απάντηση, το Ηνωμένο Βασίλειο, ο Καναδάς, η Νέα Ζηλανδία και η Ισπανία δήλωσαν ότι αντιτίθενται στη χρήση των συγκερκιμένων όπλων, επισημαίνει το BBC σε δημοσίευμά του. Οι βόμβες διασποράς έχουν απαγορευτεί από περισσότερες από 100 χώρες λόγω του κινδύνου που ενέχουν για τους αμάχους, καθώς απελευθερώνουν πολλά μικρότερα βομβίδια που μπορούν να σκοτώσουν αδιακρίτως σε μεγάλη έκταση. Τα πυρομαχικά έχουν επίσης προκαλέσει διαμάχη για το ποσοστό αποτυχίας τους. Τα μη ανατιναγμένα βομβίδια μπορούν να παραμείνουν στο έδαφος για χρόνια και στη συνέχεια να εκραγούν αδιακρίτως, προκαλώντας σε ανείπωτο χρόνο ζημιές και ανθρώπινες απώλειες.
Πώς αποφάσισαν οι ΗΠΑ να στείλουν τα συγκεκριμένα όπλα
Ο Μπάιντεν δήλωσε στο CNN σε συνέντευξή του την Παρασκευή ότι είχε μιλήσει με τους συμμάχους για την απόφαση, η οποία αποτελεί μέρος ενός πακέτου στρατιωτικής βοήθειας ύψους 800 εκατ. δολαρίων. Είπε ότι του πήρε «λίγο χρόνο για να πειστεί να το κάνει», αλλά ενήργησε επειδή «οι Ουκρανοί ξεμένουν από πυρομαχικά». Η απόφαση επικρίθηκε γρήγορα από ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με τη Διεθνή Αμνηστία να αναφέρει ότι τα πυρομαχικά διασποράς αποτελούν «σοβαρή απειλή για τη ζωή των αμάχων, ακόμη και πολύ μετά το τέλος της σύγκρουσης». Ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ Τζέικ Σάλιβαν δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι οι αμερικανικές βόμβες διασποράς που αποστέλλονται στην Ουκρανία αποτυγχάνουν πολύ λιγότερο συχνά από εκείνες που ήδη χρησιμοποιούνται από τη Ρωσία στη σύγκρουση.
Αλλά το Σάββατο, ορισμένοι δυτικοί σύμμαχοι των ΗΠΑ αρνήθηκαν να υποστηρίξουν την απόφασή της. Όταν ρωτήθηκε για τη θέση του σχετικά με την απόφαση των ΗΠΑ, ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Ρίσι Σουνάκ τόνισε ότι το Ηνωμένο Βασίλειο είναι μία από τις 123 χώρες που έχουν υπογράψει τη Σύμβαση για τα πυρομαχικά διασποράς, η οποία απαγορεύει την παραγωγή ή τη χρήση των όπλων αυτών και αποθαρρύνει τη χρήση τους. Ο πρωθυπουργός της Νέας Ζηλανδίας μιας από τις χώρες που πίεσαν για τη δημιουργία της σύμβασης δήλωσε ότι τα όπλα «αδιάκριτα, προκαλούν τεράστια ζημιά σε αθώους ανθρώπους, δυνητικά, και μπορούν επίσης να έχουν μακροχρόνιες επιπτώσεις». Ο Λευκός Οίκος είχε ενημερωθεί για την αντίθεση της Νέας Ζηλανδίας στη χρήση βομβών διασποράς στην Ουκρανία, είπε.
So…. you though you knew about ‘cluster bombs’ ?
Over 120 countries banned them – Biden sends them anyway. pic.twitter.com/z1zAmUGwQz
— Robert Abel (@rj_abel) July 8, 2023
Όχι στις βόμβες διασποράς – Ναι στη νόμιμη άμυνα της Ουκρανίας
Η υπουργός Άμυνας της Ισπανίας Μαργαρίτα Ρόμπλες δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι η χώρα της έχει «σταθερή δέσμευση» ότι ορισμένα όπλα και βόμβες δεν μπορούν να σταλούν στην Ουκρανία. «Όχι στις βόμβες διασποράς και ναι στη νόμιμη άμυνα της Ουκρανίας, η οποία, όπως καταλαβαίνουμε, δεν πρέπει να πραγματοποιείται με βόμβες διασποράς», δήλωσε η ίδια. Η καναδική κυβέρνηση δήλωσε ότι ανησυχεί ιδιαίτερα για τις πιθανές επιπτώσεις των βομβών – οι οποίες μερικές φορές παραμένουν αδρανείς για πολλά χρόνια.
Ο Καναδάς δήλωσε επίσης ότι είναι κατά της χρήσης των βομβών διασποράς και ότι παραμένει πλήρως συμμορφωμένος με τη Σύμβαση για τα πυρομαχικά διασποράς. «Λαμβάνουμε σοβαρά υπόψη την υποχρέωσή μας βάσει της σύμβασης να ενθαρρύνουμε την καθολική υιοθέτησή της», ανέφερε σε ανακοίνωσή του. Οι ΗΠΑ, η Ουκρανία και η Ρωσία δεν έχουν υπογράψει τη σύμβαση, ενώ τόσο η Μόσχα όσο και το Κίεβο έχουν χρησιμοποιήσει βόμβες διασποράς κατά τη διάρκεια του πολέμου. Εν τω μεταξύ, η Γερμανία, που έχει υπογράψει τη συνθήκη, δήλωσε ότι ενώ δεν θα παράσχει τέτοια όπλα στην Ουκρανία, κατανοεί την αμερικανική θέση.
«Είμαστε βέβαιοι ότι οι αμερικανοί φίλοι μας δεν πήραν την απόφαση για την προμήθεια τέτοιων πυρομαχικών ελαφρά τη καρδία», δήλωσε ο εκπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης Στέφεν Χέμπεστρεϊτ σε δημοσιογράφους στο Βερολίνο. Ο υπουργός Άμυνας της Ουκρανίας έχει δώσει διαβεβαιώσεις ότι οι βόμβες διασποράς θα χρησιμοποιηθούν μόνο για τη διάσπαση των εχθρικών αμυντικών γραμμών και όχι σε αστικές περιοχές. Η κίνηση του Μπάιντεν θα παρακάμψει τη νομοθεσία των ΗΠΑ που απαγορεύει την παραγωγή, χρήση ή μεταφορά πυρομαχικών διασποράς με ποσοστό αποτυχίας άνω του 1%. Ο Σάλιβαν, σύμβουλος εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ, δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι οι αμερικανικές βόμβες διασποράς έχουν ποσοστό αποτυχίας μικρότερο από 2,5%, ενώ οι ρωσικές έχουν ποσοστό αποτυχίας μεταξύ 30-40%, όπως είπε.
How cluster bombs work pic.twitter.com/hz1m5QDMrM
— Russian Market (@runews) July 8, 2023
«Πράξη απελπισίας»;
Το γραφείο του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα υπήρξε επίσης επικριτικό, με έναν εκπρόσωπό του να λέει ότι «η χρήση τέτοιων πυρομαχικών πρέπει να σταματήσει αμέσως και να μην χρησιμοποιούνται σε κανένα μέρος». Εκπρόσωπος του υπουργείου Άμυνας της Ρωσίας χαρακτήρισε την κίνηση ως «πράξη απελπισίας» και «απόδειξη της ανικανότητας μπροστά στην αποτυχία της πολυδιαφημισμένης ουκρανικής “αντεπίθεσης”». Η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα δήλωσε επίσης ότι οι διαβεβαιώσεις της Ουκρανίας ότι θα χρησιμοποιήσει τα πυρομαχικά διασποράς με υπευθυνότητα «δεν αξίζουν τίποτα».
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν έχει κατηγορήσει στο παρελθόν τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους ότι διεξάγουν έναν επεκτεινόμενο πόλεμο δι’ αντιπροσώπων στην Ουκρανία. Σύμφωνα, τέλος, με μία εκτίμηση του βρετανικού Sky News, η αποστολή του συγκεκριμένου βλήματος αναδεικνύει ότι τα πράγματα στο πεδίο της μάχης δεν βαίνουν καλώς για το Κίεβο. Η Ουκρανία ξεμένει γρήγορα από πιο συμβατικό πυροβολικό με τα αποθέματα εφοδιασμού στην Αμερική και αλλού να εξαντλούνται, επισημαίνει το μέσο.