Δεν είναι η πρώτη φορά που ο διεθνής τύπος ασχολείται με τους ανθρώπους και την μακροζωία στο νησί της Ικαρίας. Η περίπτωση όμως του κ. Σταμάτη Μωραΐτη που έζησε 37 επιπλέον χρόνια από ότι είχαν προβλέψει οι γιατροί, -έφυγε από τη ζωή τον Φεβρουάριο του 2013- είναι σίγουρα από εκείνες που κεντρίζουν το ενδιαφέρον για αυτό και τα διεθνή μέσα επανέρχονται, αναφέροντας τον -όπως κάνει και η Daily Mail- ως το άντρα που εξαπάτησε το θάνατο. «Ένας άντρας ”εξαπάτησε τον θάνατο” για σχεδόν 45 χρόνια αφού του δόθηκαν μόνο 9 μήνες μετά τη διάγνωση καρκίνου και είπε ότι όλα αυτά οφείλονται στο γεγονός ότι ζει σε μια περιοχή της ”μπλε ζώνης”.
Ο Σταμάτης Μωραΐτης, 98 ετών, ενημερώθηκε από τους γιατρούς το 1976 ότι είχε μόνο έξι έως εννέα μήνες ζωής μετά τη διάγνωση για καρκίνο του πνεύμονα. Μετά από χρόνια εργασίας στις ΗΠΑ, όπου έκανε την οικογένειά του, ο κ. Μωραΐτης πήρε την απόφαση να επιστρέψει στην Ικαρία επειδή… μια κηδεία στις ΗΠΑ θα ήταν πολύ ακριβή, όπως είχε πει.
Η ζωή στην Ικαρία
Αποφάσισε να επιστρέψει στη γενέτειρά του για να ”αρχίσει να πίνει κρασί και να περιμένει την ημέρα” που ο θάνατος του χτύπησε την πόρτα. Μετά την επιστροφή του στην Ικαρία, πέρασαν μήνες και ο κ. Μωραΐτης ένιωσε ότι δυνάμωνε όσο περνούσε ο καιρός. Αφού πέρασε τους εννέα μήνες, συνειδητοποίησε ότι μπορεί να έχει περισσότερη ζωή να ζήσει – και είχε δίκιο. «Δεν είμαι γιατρός, αλλά νομίζω ότι το κρασί βοήθησε», αστειεύτηκε μιλώντας στο BBC. Ο Σταμάτης Μωραΐτης απέδωσε τις δεκαετίες επιβίωσής του στην κατανάλωση μόνο αγνών τροφών με βότανα και κρασί, τον καθαρό αέρα και μια ζωή χωρίς άγχος. Αρνήθηκε ακόμη και να πιει εμπορικό κρασί, φέρνοντας το δικό του σε μέρη που δεν είχαν ντόπιο κρασί, γιατί ισχυριζόταν ότι εκεί υπήρχαν «πάρα πολλά συντηρητικά».
Το μικρό ελληνικό νησί της Ικαρίας χαρακτηρίζεται ως το «νησί όπου οι άνθρωποι ξεχνούν να πεθάνουν», είναι επίσης γνωστό ως «μπλε ζώνη», με τους κατοίκους να ζουν κατά μέσο όρο 10 χρόνια περισσότερο από την υπόλοιπη Δυτική Ευρώπη, και τον κ. Μωραΐτη που εξαπάτησε τον θάνατο για δεκαετίες. Το ελληνικό νησί δεν είναι η μόνη «μπλε ζώνη» στον κόσμο σύμφωνα με την UniLad, καθώς υπάρχουν και άλλες τοποθεσίες όπου οι άνθρωποι ζουν στατιστικά περισσότερο.
Τα στοιχεία για τη μακροζωία
Έρευνα της Εθνικής Βιβλιοθήκης Ιατρικής υποστηρίζει ότι το προσδόκιμο ζωής ενός ατόμου εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον τρόπο με τον οποίο ζει τη ζωή του, με μόνο το 20% της γενετικής ενός ατόμου να συμβάλλει στο προσδόκιμο ζωής του. Αν και οι άνθρωποι που ζουν σε «μπλε ζώνες» ζουν στατιστικά περισσότερο και έχουν λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν σοβαρές ασθένειες αργότερα από άλλους στον κόσμο, η Healthline ισχυρίζεται ότι έχουν πιο υγιεινές δίαιτες επειδή τα τρόφιμα που παράγονται στην περιοχή τους είναι αυτά που συνιστούν τακτικά οι γιατροί.
Επιστημονικά δεδομένα, έδειξαν ότι η Ικαρία, μαζί με τη Σαρδηνία, τη Λόμα Λίντα του Μεξικό, την Νικόγια στην Κόστα Ρίκα και την Οκινάβα της Ιαπωνίας, είναι οι περιοχές με τα υψηλότερα ποσοστά υπερήλικων στον κόσμο, αναφερόμενες ως “Μπλε ζώνες”, καθώς το ποσοστό του πληθυσμού που ζει πάνω από 90 χρόνια, είναι περίπου δεκαπλάσιο του μέσου Ευρωπαϊκού μέσου χρόνου ζωής , με παράλληλη διατήρηση καλής ποιότητας ζωής.
Οι μέχρι τώρα παρατηρήσεις συγκλίνουν ότι οι κάτοικοι όλων των παραπάνω περιοχών εμφανίζουν κάποια κοινά χαρακτηριστικά ζωής που συνοψίζονται σε κατανάλωση συνετής σε θερμίδες δίαιτας, πλούσιας σε φρούτα, λαχανικά, όσπρια, τοπικά αφεψήματα, ορεσίβια ζωή με καθημερινή φυσική δραστηριότητα και ενασχόληση σε αγροτικές εργασίες. Παράλληλα, χαλιναγώγηση ψυχικού στρες, με ανάπτυξη έντονων κοινωνικών δεσμών και διατήρηση ενεργού κοινωνικού ρόλου ακόμα και σε προχωρημένη ηλικία. Ενώ έχουν καταγραφεί και γενετικές μεταλλάξεις που φαίνεται να σχετίζονται με την έκφραση ορμονών του φύλου, όπως την τεστοστερόνη, και την αύξηση του προσδόκιμου ζωής στους άρρενες κατοίκους. Χαρακτηριστικό είναι ότι στην Ικαρία η εμφάνιση καρδιαγγειακής νόσου καθυστερεί περίπου 8 έτη από την μέση ηλικία εμφάνισης στο γενικότερο Ελληνικό πληθυσμό, ενώ οι γεωφυσικές ιδιομορφίες της νήσου με τις ιαματικές πηγές και το γρανιτώδες προέλευσης υπέδαφος, θέτουν ένα περαιτέρω πεδίο έρευνας.
