Τη δυνατότητα μείωσης του ΕΝΦΙΑ κατά 10% θα δίνει στους ιδιοκτήτες η διάταξη που περιλαμβάνεται στο νομοσχέδιο του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, το οποίο θα κατατέθηκε στη Βουλή. Προϋπόθεση για να λάβει κάποιος τη μείωση 10% είναι να έχει ασφαλίσει τη κατοικία η τις κατοικίες για σεισμό, πυρκαγιά και πλημμύρες για ολόκληρο το προηγούμενο έτος. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η έκπτωση είναι ανάλογη με το χρονικό διάστημα που είναι ασφαλισμένη η κατοικία, με ελάχιστη προϋπόθεση τους 3 μήνες ασφάλισης. Συνεπώς, ένα συμβόλαιο με ασφάλιση για 2 μήνες δεν επιφέρει καμιά μείωση στο λογαριασμό ΕΝΦΙΑ. Έτσι, όσοι, ήδη, έχουν συμβόλαια για όλο το 2023 θα δουν τον ΕΝΦΙΑ του 2024 να μειώνεται κατά 10%, ενώ αν η διάρκεια της ασφάλισης είναι μικρότερη του ενός έτους, η μείωση του ΕΝΦΙΑ προσαρμόζεται αναλογικά.
Ένα σοβαρό ζήτημα που προκύπτει με την εφαρμογή του μέτρου αυτού, είναι σύναψη εικονικών ασφαλιστηρίων συμβολαίων τα οποία παρέχουν ναι μεν ασφάλιση, αλλά όχι ουσιαστική αποζημίωση. Η πρόθεση του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, προκειμένου να αποτρέψει τέτοιου είδους πρακτικές, είναι να εφαρμόσει δικλείδες ασφαλείας και καθαρούς ορούς στην ασφάλιση κατοικιών πριν δώσει την έκπτωση του 10%. Θα λαμβάνεται υπόψιν δηλαδή το κόστος ανακατασκευής, ενώ θα πρέπει να ασφαλίζεται το σύνολο της επιφάνειας που εμφανίζεται στην εφορία, ενώ ο καθορισμός του ελάχιστου ποσού ασφάλισης θα συνδέεται ενδεχομένως με την αντικειμενική αξία του ακινήτου.
Τι προβλέπει το σχέδιο νόμου
Σύμφωνα με όσα προβλέπονται στο σχέδιο νόμου η μείωση 10% του ΕΝΦΙΑ θα αφορά μόνο το ασφαλισμένο κτίσμα και όχι το σύνολο της ακίνητης περιουσίας. Η έκπτωση αφορά το σύνολο του λογαριασμού του ΕΝΦΙΑ δηλαδή τόσο τον κύριο φόρο όσο και τον προσαυξημένο για ακριβές κατοικίες Οι ιδιοκτήτες θα πρέπει να γνωρίζουν ότι για να γίνει αποδεκτό το συμβόλαιο θα πρέπει να αφορά την κάλυψη 100% της αξίας της κατοικίας. Θα λαμβάνονται υπόψη δηλαδή οι φορολογήσιμες επιφάνειες της κατοικίας όπως προσδιορίζονται στο περιουσιολόγιο και στο έντυπο Ε9. Θα χρησιμοποιηθεί δηλαδή ο Αριθμός Ταυτότητας Ακινήτου (ΑΤΑΚ) που θα πρέπει να εναρμονιστεί και με την δήλωση του Ε9 εάν έχουν γίνει μεταβολές.
Εφόσον κάποιος έχει για παράδειγμα τρεις κατοικίες για τις οποίες πληρώνει ΕΝΦΙΑ, για το πρώτο ακίνητο 250 ευρώ, το δεύτερο ακίνητο 200 ευρώ και το τρίτο 150 ευρώ και τα ασφαλίσει και τα τρία θα έχει έκπτωση 60 ευρώ στον τελικό λογαριασμό του. Εφόσον ασφαλίσει για παράδειγμα μόνο τα δύο πρώτα η έκπτωση θα είναι της τάξης των 45 ευρώ.
Παρεμβάσεις σε τρία σημεία ζητά η ΠΟΜΙΔΑ
Ως ιδιαίτερα θετική χαρακτηρίζει τη μείωση του ΕΝΦΙΑ η ΠΟΜΙΔΑ, επισημαίνοντας ωστόσο, προκειμένου οι πολίτες να τη θεωρήσουν χρήσιμη και συμφέρουσα, προτείνει αλλαγές στα εξής σημεία: Το ποσοστό μείωσης του ΕΝΦΙΑ κατά μόλις 10% είναι για τους περισσότερους φορολογούμενους συμβολικό και όχι αποτελεσματικό κίνητρο. Το ποσοστό πρέπει και μπορεί να αυξηθεί τουλάχιστον στο 25%, δεδομένου ότι η πολλαπλή φορολόγηση ολόκληρου του ασφαλιστικού τζίρου, ελαχιστοποιεί στην κυριολεξία το εντεύθεν δημοσιονομικό βάρος, καθώς και ότι σύμφωνα με την προτεινόμενη διάταξη, η έκπτωση χορηγείται «εφόσον η ασφάλιση καλύπτει το σύνολο (100%) της αξίας του ακινήτου, όπως καθορίζεται στην εκδοθείσα το προηγούμενο έτος πράξη διοικητικού προσδιορισμού του άρθρου».
Επίσης αναφέρεται στο ότι η «Τιμή Ζώνης», το βασικό δηλαδή μέγεθος του συστήματος Αντικειμενικού Προσδιορισμού της ανά τ.μ. αξίας των ακινήτων, εμπεριέχει και την αξία του ποσοστού οικοπέδου που αντιστοιχεί σε κάθε οριζόντια ιδιοκτησία. Έτσι η διάταξη ρητά υποχρεώνει τους ιδιοκτήτες σε αναγκαστική και παράλογη «υπερασφάλιση» των κτισμάτων τους, προσθέτοντας και την αντιστοιχούσα οικοπεδική αξία, παρότι σύμφωνα με τη δεύτερη πρόταση αυτή απαλλάσσεται ρητά! Για να μην αποτύχει η ρύθμιση, πρέπει να οριστεί ρητά ως ελάχιστο όριο ασφαλιστέας αξίας το κατασκευαστικό κόστος κατοικίας, όπως το υπολογίζουν οι ασφαλιστικές εταιρίες, και όχι η συνήθως υπερτιμημένη αξία τους στον ΕΝΦΙΑ.
Και τέλος επισημαίνει ότι, όσοι ασφαλισμένοι πάθουν ζημιά από θεομηνία, μοιραία θα αποκλειστούν από τη δωρεάν κρατική αρωγή προς τους ανασφάλιστους! Εν όψει του ότι σε όλα τα ασφαλιστήρια σεισμού υπάρχει απαλλαγή της ασφαλιστικής εταιρείας για το 2% του ασφαλισμένου κεφαλαίου, για να μην αδικηθούν οι ασφαλισμένοι, θα πρέπει ο νόμος να προβλέπει ρητά ότι, σε ζημιές που υπερβαίνουν π.χ. τις 10.000 ευρώ, αυτό το ποσοστό θα καλύπτεται από το κράτος και ολόκληρο το υπόλοιπο 98% της ζημιάς τους από την ασφαλιστική εταιρεία.