Ο δήμαρχος του δήμου Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης Γρηγόρης Κωνσταντέλλος δεν συνιστά μία ακόμη περίπτωση αυτοδιοικητικού, που ζητά την ψήφο των συμπολιτών του. Η παρουσία του στο τιμόνι του δήμου συνοδεύτηκε από βαθιές τομές στη λειτουργία και διάρθρωση των δημοτικών υπηρεσιών. Τομές που υπηρετούν συγκεκριμένους στόχους και οράματα, εξέχουσα θέση μεταξύ των οποίων κατέχει η ενεργειακή αυτονομία και η ανθρακική ουδετερότητα του δήμου. Ο κ. Κωνσταντέλλος ξεκίνησε το 2014 με όραμα τη δημιουργία μιας πόλης ευφυούς, πράσινης και αποτελεσματικής και ακρογωνιαίο λίθο όλων των δράσεών του τη συνύπαρξη και την ισορροπία των παραγόντων της αειφορίας: του ανθρώπου, του περιβάλλοντος και της οικονομίας.
Κινούμενος προς την κατεύθυνση αυτή και με χρήση σύγχρονων εργαλείων, στον Δήμο Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης αναπτύχθηκαν μια σειρά από δράσεις για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης, την προώθηση της βιώσιμης αστικής κινητικότητας, καθώς επίσης και την ανάδειξη του φυσικού πλούτου της πόλης. Απώτερος στόχος όλων αυτών να καταστεί ο δήμος ανθρακικά ουδέτερος. Για την επίτευξη του στόχου αυτού, ο δήμος έλαβε μέρος στο ευρωπαϊκό έργο «C-Track 50», που είναι στην ουσία ένας οδικός χάρτης ενεργειών για την επίτευξη του μεγάλου στόχου, του μηδενισμού της εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου μέσα στα επόμενα 20 χρόνια, με έτος αναφοράς το 2030.
Το «Σύμφωνο των Δημάρχων»
Το όλο έργο τελεί υπό την επίβλεψη του Εργαστηρίου Συστημάτων και Διοίκησης της Σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, με τους οποίους ο δήμος εκπόνησε το πρόγραμμα «Μακροπρόθεσμου Σχεδιασμού για την Ενέργεια και το Κλίμα προς την Ανθρακική Ουδετερότητα». Ήδη από το 2014 ο κ. Κωσνταντέλλος μετέχει ως εκπρόσωπος του δήμου στο «Σύμφωνο των Δημάρχων», το οποίο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ονομάζει «δύναμη κρούσης» για την επικοινωνία και τη μετάβαση στην Πράσινη Συμφωνία, πραγματοποιώντας σειρά δράσεων για την επίτευξη του τελικού στόχου. Αυτό είχε αποτέλεσμα ήδη την περίοδο 2010 – 2018 ο δήμος να έχει ξεπεράσει κατά πολύ τη δέσμευσή του, όπως αυτή διατυπώθηκε στο «Σύμφωνο των Δημάρχων», για τους στόχους του 2020 και να έχει επιτύχει μείωση στις εκπομπές CO2 και στην κατανάλωση ενέργειας κατά 27% το 2018, ενώ εκτιμάται πως το 2020 η αντίστοιχη μείωση ήταν περίπου στο 35%.
Μείωση της κατανάλωσης ορυκτών καυσίμων
Η μείωση της κατανάλωσης ορυκτών καυσίμων αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο για την επίτευξη του στόχου της ανθρακικής ουδετερότητας. Τα τελευταία 9 χρόνια, ο δήμος ανέπτυξε μια σειρά δράσεων προς αυτή την κατεύθυνση και συνεχώς επιτυγχάνει περισσότερα. Ήδη από το 2015 προχώρησε στην τοποθέτηση μεγάλων φωτοβολταϊκών συστημάτων σε 4 σχολεία αρχικά και στη συνέχεια, μέσω του ΠΕΠ Αττικής, τοποθέτησε σε 5 σχολεία αντλίες θερμότητας, φωτοβολταϊκά, φωτιστικά σώματα LED και αυτοματισμούς, ενώ προχώρησε και σε μονώσεις δώματος και αντικαταστάσεις κουφωμάτων αλουμινίου. Με το ευρωπαϊκό έργο «PRODESA – Project Development in South Attica (PRODESA) – Ορίζοντας 2020» (είναι ο μόνος δήμος στην Ελλάδα που ολοκλήρωσε το εν λόγω πρόγραμμα), πραγματοποίησε παρεμβάσεις ενεργειακής εξοικονόμησης σε 35 δημοτικά κτίρια και σχολεία, και συγκεκριμένα εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στις στέγες, κατάργηση των παλαιών λεβήτων και αντικατάστασή τους από αντλίες θερμότητας, τοποθέτηση νέων λαμπτήρων τύπου LED με αυτοματισμούς κίνησης και φωτισμού, αντικατάσταση κουφωμάτων αλουμινίου και ειδικές μονώσεις στο δώμα του κτιρίου.
Ευρωπαϊκά και συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα
Το σύνολο των δράσεων αυτών υλοποιείται με χρηματοδότηση από ευρωπαϊκά και συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα (ΣΔΙΤ), ίδιους πόρους και καινοτόμα χρηματοδοτικά εργαλεία. Αθροίζοντας όλα τα ανωτέρω, ο δήμος έχει προχωρήσει στην ενεργειακή αναβάθμιση 44 συνολικά δημοτικών κτιρίων και στη σύνδεσή τους με το δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ, το net metering και το virtual net metering, με στόχο η εξοικονόμηση να γίνεται από τη συνολική κατανάλωση της πόλης και όχι μόνο από τα σημεία όπου τοποθετήθηκαν φωτοβολταϊκά. Οι παρεμβάσεις στα δημοτικά κτίρια οδηγούν σε συνολική μείωση της κατανάλωσης κατά 58%, με την εξοικονόμηση ενέργειας που επετεύχθη, σύμφωνα με τη μελέτη του ΕΜΠ, να είναι της τάξεως των 2.000.000 KW και με την αναλογία 0,814 kg CO2 / KWH εξοικονομεί περίπου 1.628.000 kg CΟ2. Με τη χρήση του net metering έχει τη δυνατότητα να παράγει ρεύμα ακόμα και όταν τα σχολεία είναι κλειστά και να το δίνει στο δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ για να το συμψηφίζει με τις καταναλώσεις που κάνει ως δήμος. Τα χρήματα που κερδίζει από την εξοικονόμηση μπορεί να τα διαθέτει σε κοινωνικές δράσεις και νέες επενδύσεις σε υποδομές και έργα.
Όπως σημειώνει ο ίδιος ο κ. Κωνσταντέλλος, «ως Δήμος Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης, συνεχίζουμε με όλες μας τις δυνάμεις για την πραγματοποίηση του στόχου μας για το 2030 και την επίτευξη της ανθρακικής ουδετερότητας. Για τον σκοπό αυτό έχουμε ενταχθεί στο πρόγραμμα “ΗΛΕΚΤΡΑ” του υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, ύψους 5 εκατ. ευρώ, εντάσσοντας και τους αθλητικούς χώρους, και με επιπλέον εξοικονομήσεις που προκύπτουν από το δίκτυο οδοφωτισμού και άλλες καταναλώσεις θα φτάσουμε το ποσοστό της εξοικονόμησης στο 80% και θα γίνουμε ανθρακικά ουδέτερη πόλη σε επίπεδο δημοτικών εγκαταστάσεων. Φιλοδοξούμε μέσα από τις δράσεις μας στον δημόσιο χώρο, στα δημοτικά κτίρια και στις αθλητικές εγκαταστάσεις να δώσουμε το παράδειγμα να προχωρήσουν αντίστοιχες πρωτοβουλίες και στον ιδιωτικό χώρο, στις επιχειρήσεις και στις οικίες, και να γίνουμε μια Ανθρακικά Ουδέτερη Πόλη στην ολότητά της».
