Τα αποθέματα ελαιόλαδου έχουν σχεδόν εξαντληθεί στην Ευρώπη, που ετοιμάζεται για νέες ελλείψεις λόγω των ακραίων καιρικών φαινομένων που επηρέασαν αρνητικά για δεύτερη συνεχή χρονιά τις σοδειές. Οι ελλείψεις, που οδήγησαν σε εκτόξευση στα ύψη των τιμών διεθνώς, είναι τόσο έντονες, ώστε ευρωπαϊκές χώρες άρχισαν να εισάγουν ποσότητες ελαιόλαδου από τη Χιλή και άλλες χώρες της Λατινικής Αμερικής, όπως αναφέρει ο Guardian. Ελαιόδεντρα καλλιεργούνται εδώ και χιλιάδες χρόνια στη Μεσόγειο με την Ισπανία να παράγει σχεδόν τη μισή ποσότητα ελαιόλαδου παγκοσμίως. Ωστόσο, η ξηρασία, οι πυρκαγιές και οι καύσωνες το καλοκαίρι έπληξαν σοβαρά την παραγωγή πολλών κρατών. Σύμφωνα με το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιόλαδου η παγκόσμια παραγωγή αναμένεται να πέσει στους 2,4 εκατ. τόνους λιγότερους από πέρυσι – όταν η ζήτηση ανά την υφήλιο κυμαίνεται στους τρία εκατομμύρια τόνους.
Στην Ισπανία η παραγωγή ελαιόλαδου αναμένεται φέτος να φθάσει τους 750.000 τόνους – περισσότερους μεν σε σύγκριση με τους 660.000 πέρυσι – άλλα σχεδόν μισούς σε σύγκριση με τον μέσο όρο των 1,3 εκατ. τόνων των περασμένων ετών με ορισμένα σούπερ-μάρκετ να βάζουν αντικλεπτικά σε συσκευασίες ελαιόλαδου καθώς οι τιμές βρίσκονται στα ύψη. Λόγω της ξηρασίας ορισμένοι παραγωγοί ελαιόλαδου είναι αντιμέτωποι με μια καταστροφή, λέει ο τοπικός επικεφαλής της Asaja, της μεγαλύτερης αγροτικής ένωσης της Ισπανίας, Ράφα Γκουζμάν, που καλλιεργεί ελαιόδεντρα στην περιοχή Jaen, το λίκνο της παραγωγής ελαιόλαδου στη χώρα της Ιβηρικής. «Η παραγωγή εδώ έχει πέσει κατά 70% με 80%.
Μεγάλη μείωση της παραγωγής στην Ισπανία
Υπάρχουν παραγωγοί που ούτε ένα κιλό ελιές δεν κατάφεραν να παράξουν. Και μολονότι το ελαιόλαδο πωλείται προς 8 ευρώ το μπουκάλι, δεν αρκεί για να τα βγάλουν πέρα», είπε στη βρετανική εφημερίδα. Στην Ισπανία τα διαθέσιμα αποθέματα ελαιόλαδου κυμαίνονται στους 115.000 μετρικούς τόνους, σύμφωνα με αναλυτές της ομάδας δεδομένων εμπορευμάτων Mintec, έναντι μηνιαίας χρήσης περίπου 60.000 τόνων. «Εάν συνεχιστεί αυτός ο ρυθμός εξάντλησης, ειδικοί προειδοποίησαν ότι τα αποθέματα ελαιολάδου θα μπορούσαν να εξαντληθούν πριν από την άφιξη της νέας συγκομιδής, η οποία ξεκινά στην Ισπανία παραδοσιακά γύρω στον Οκτώβριο», δήλωσε ο Κάιλ Χόλαντ, αναλυτής βρώσιμων ελαίων στη Mintec.
Την κρίση επιδείνωσαν οι ακραίες καιρικές συνθήκες και σε άλλες μεγάλες ελαιοπαραγωγούς χώρες, όπως η Ελλάδα, η Ιταλία, η Πορτογαλία, η Τουρκία και το Μαρόκο. Η παραγωγή στη χώρα μας του φημισμένου διεθνώς ελληνικού ελαιόλαδου αναμένεται να φθάσει φέτος τους 200.000 τόνους, μειωμένη κατά ένα τρίτο σε σχέση με πέρυσι λόγω του καύσωνα και της μεσογειακής μύγας. Όπως σημειώνει ο Μανώλης Γιανούλης, πρόεδρος της πρόεδρος της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Ελαιόλαδου, οι αυξήσεις στις τιμές είναι «άνω του 100%». «Βλέπουμε τα ποσοστά παραγωγής να μειώνονται κατά το ήμισυ τη φετινή χρονιά. Η ανισορροπία μεταξύ ζήτησης και προσφοράς έχει ήδη οδηγήσει σε πολύ μεγάλες αυξήσεις των τιμών, που ναι μεν ωφελούν τους παραγωγούς, αλλά πλήττουν πολύ τους καταναλωτές», λέει.
Καταστροφές και στην Ιταλία
Αλλά και στην Ιταλία οι υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού, η ξηρασία, αλλά και πρόσφατες χαλαζοπτώσεις στην περιοχή της Απουλίας εξανέμισαν τις ελπίδες για παραγωγή 350.000 τόνων ελαιόλαδου τη φετινή χρονιά. Η παραγωγή επλήγη και από την Ξυλέλλα (Xylella fastidiosa), ένα φυτοπαθογόνο βακτήριο , που έχει καταστρέψει έξι εκατομμύρια ελαιόδεντρα τα τελευταία χρόνια στη χώρα. Τουρκία, Τυνησία και Συρία σταμάτησαν πρόσφατα τις εξαγωγές ελαιόλαδου σε μια προσπάθεια να περιορίσουν την άνοδο της τιμής του στην εγχώρια αγορά.