Καλπάκι, μνημειο Μαχητή: Μια ιπτάμενη βόλτα στο Μνημείο Μαχητή στο Καλπάκι Ιωαννίνων, με αφορμή την 28η Οκτωβρίου
«Είναι το “ΟΧΙ” λευκό ή φωτισμένο, στεφάνι στο λόφο του Καλπακίου, εκεί από όπου ξεκίνησαν όλα”. «Είναι ο μαχητής, που άντεξε στη βαρυχειμωνιά. Άντεξε στις κακουχίες και οι σφαίρες είτε πέρασαν δίπλα του είτε έμειναν στο κορμί του τον έκαναν αθάνατο. Στέκεται εκεί κι αγναντεύει. Τους τόπους που έγιναν σύμβολο.»
Το Καλπάκι είναι ένα χωριό χτισμένο σε κομβικό σημείο, πάνω στην εθνική οδό Ιωαννίνων-Κόνιτσας, έδρα του ομώνυμου δήμου. Στην περιοχή του πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια του Ελληνοϊταλικού Πολέμου (Νοέμβριος 1940) σφοδρές συγκρούσεις, στις οποίες επικράτησε ο Ελληνικός Στρατός.
Το Καλπάκι έχει 558 κατοίκους. Aπέχει 34 χλμ BΔ από την πρωτεύουσα. Το Μνημείο των Πεσόντων είναι το γνωστότερο αξιοθέατό του και ο επιβλητικός ανδριάντας του “Μαχητή” (“Αγνώστου Στρατιώτη”) δεσπόζει σε λόφο πάνω από το χωριό.
Στην περιοχή υπάρχει και η Σπηλιά του Στρατηγού Κατσιμήτρου. Κατά τη διάρκεια της μάχης, εδώ στεγάστηκε το αρχηγείο του Χαράλαμπου Κατσιμήτρου, διοικητή της VIII Μεραρχίας. Το Μουσείο Πολέμου ’40-’41 περιλαμβάνει συλλογή από ενθυμήματα του Ελληνοϊταλικού Πολέμου (όλμους, οβίδες, κινητήρα αεροπλάνου, όπλα, κράνη, εξάρτυση, στολές, πυξίδα, παράσημα, βιβλία, έγγραφα, το ιταλικό τελεσίγραφο της 28ης Οκτωβρίου 1940, φωτογραφικό υλικό). Στον υπαίθριο χώρο του Μουσείου θα δείτε πυροβόλα του Ελληνικού Στρατού. Στο Μουσείο πραγματοποιείται ξενάγηση και παρέχεται πληροφόρηση σχετικά με τη μάχη του Καλπακίου.
O επιβλητικός ανδριάντας του «Μαχητή» δεσπόζει στο λόφο πάνω από το χωριό.
Παραμονές του 1940 η 8η Μεραρχία Ηπείρου με επικεφαλής τον υποστράτηγο Κατσιμήτρο Χαράλαμπο οργάνωσε την άμυνα στα γύρω υψώματα της Γκραμπάλας, της Ασόνισσας, της Βελλάς και των Γρεμισιών. Στο ύψωμα της Βελλάς διασώζονται μέχρι σήμερα τα ίχνη των χαρακωμάτων. Ο υποστράτηγος Κατσιμήτρος, παρά τις αντίθετες απόψεις του Γενικού Επιτελείου που προέβλεπε άμυνα στα Τζουμέρκα, διέταξε να κρατήσει την γραμμή άμυνας στο Καλπάκι μέχρι εσχάτων.
Πέτυχε να αναχαιτίσει την Ιταλική εισβολή και στις 10 Νοεμβρίου 1940 η 8η Μεραρχία πέρασε από την άμυνα στην επίθεση. Ιδιαίτερα στα υψώματα της Γκραμπάλας, ανατολικά του Καλπακίου, έγιναν οι πιο αιματηρές συγκρούσεις. Στην πλαγιά του λόφου προφήτης Ηλίας, το καλοδιατηριμένο ΟΧΙ θυμίζει την εποχή εκείνη. Στην είσοδο του Καλπακίου υπάρχει το Πολεμικό Μουσείο του ’40. Οι στρατιώτες ξεναγοί λύνουν τις απορίες των επισκεπτών σχετικά με τα γεγονότα του πολέμου και υπάρχουν πλούσια εκθέματα, γραφική και ηχητική αναπαράσταση της μάχης του Καλπακίου, αναφέρει το ioanninabars.gr.
