Το πέρασμα από σήμερα (29/10) στη χειμερινή ώρα, με την μετακίνηση του δείκτη του ρολογιού κατά μία ώρα πίσω, μπορεί να εξασφάλισε για όλους μία ώρα παραπάνω ύπνου, αλλά έχει και επιπτώσεις στην υγεία μας που δεν θα πρέπει να αγνοηθούν. Για αυτές μίλησε στο CNNi ο Δρ. Rajkumar Dasgupta, αναπληρωτής καθηγητής κλινικής ιατρικής στην Ιατρική Σχολή Keck του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνια.
Τι είδους προβλήματα υγείας προκαλεί η αλλαγή της ώρας;
Οι πονοκέφαλοι είναι ένα από τα πιο βασικά. Για πολλούς ανθρώπους, το τέλος της θερινής ώρας είναι συνήθως έναυσμα για αθροιστικές κεφαλαλγίες. Οι κρίσεις αυτές μπορεί να συμβαίνουν κάθε μέρα για έξι έως οκτώ εβδομάδες και στη συνέχεια να εξαφανίζονται. Η σύνδεση μεταξύ της αλλαγής της ώρας και των αθροιστικών πονοκεφάλων είναι ότι το τμήμα του εγκεφάλου που παράγει τους αθροιστικούς πονοκεφάλους είναι το ίδιο τμήμα του εγκεφάλου που διαχειρίζεται τους κιρκάδιους ρυθμούς μας, το οποίο βρίσκεται στον υποθάλαμο. Επίσης, πολλοί πάσχοντες από ημικρανίες συνήθως θα έχουν μια μικρή στέρηση ύπνου ή ο ύπνος τους επηρεάζεται από αυτή την αλλαγή, οπότε θα δουν μια αύξηση της συχνότητας των πονοκεφάλων κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.
Γιατί η αλλαγή ώρας έχει τέτοιο αντίκτυπο;
Παρά το γεγονός ότι πρόκειται για μια φαινομενικά μικρή μετατόπιση, μπορεί να επηρεάσει σημαντικά τον κιρκάδιο ρυθμό μας, ο οποίος ρυθμίζει τον κύκλο ύπνου-αφύπνισης. Ο ύπνος διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο, δεν θα επηρεαστούν όλοι εξίσου. Επίσης δεν είναι μόνο οι αλλαγές θερινής και χειμερινής ώρας, αλλά και τα ταξίδια σε διαφορετικές ζώνες ώρας που προκαλούν αθροιστικούς πονοκεφάλους.
Θα πρέπει να ανησυχούμε για το αν θα πάθουμε κατάθλιψη καθώς σκοτεινιάζει έξω;
Το πέρασμα στη χειμερινή ώρα μεταφράζεται σε μειωμένο φως και μικρότερες ημέρες το φθινόπωρο και το χειμώνα, κάτι που μπορεί να αυξήσει την Εποχική Συναισθηματική Διαταραχή, ένα είδος κατάθλιψης που προκαλείται από την αλλαγή των εποχών και τη μείωση του φωτός της ημέρας. Είναι εξακριβωμένο ότι η αλλαγή της ώρας δεν προκαλεί άμεσα ψυχικές παθήσεις, αλλά σίγουρα μπορεί να επηρεάσει αρνητικά άτομα με προϋπάρχουσες παθήσεις.
Υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι που θα πρέπει να προσέξουν περισσότερο μετά την αλλαγή ώρας;
Τα άτομα με Αλτσχάιμερ και άνοια είναι ιδιαίτερα ευάλωτα σε διαταραχές του ύπνου και η διαταραχή που προκαλεί η αλλαγή ώρας μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματά τους. Τα άτομα αυτά συχνά εμφανίζουν διαταραγμένους κύκλους ύπνου-αφύπνισης λόγω γνωστικών διαταραχών, που οδηγούν σε ακανόνιστα μοτίβα ύπνου και υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας. Η σύνδεση μεταξύ της θερινής ώρας και των διαταραχών του ύπνου σε άτομα με νόσο Αλτσχάιμερ και άνοια είναι ιδιαίτερα ανησυχητική, καθώς ο ύπνος διαδραματίζει ζωτικό ρόλο στη γνωστική λειτουργία και την εδραίωση της μνήμης. Οι διαταραχές του ύπνου μπορεί να επιδεινώσουν την κατάσταση αυτών των ατόμων, καθιστώντας ακόμη πιο δύσκολη την εκτέλεση καθημερινών δραστηριοτήτων και τη διατήρηση της ανεξαρτησίας τους.
Τι μπορούμε να κάνουμε για τα άτομα που είναι πιο ευάλωτα;
Θα έλεγα απλώς να έχουμε επίγνωση αυτών των πραγμάτων. Φυσικά, η κακή ποιότητα και ποσότητα ύπνου, μπορεί να δημιουργήσει προδιάθεση για πράγματα όπως πτώσεις – και δεν θέλουμε να πέσει κανείς. Να είστε πιο προσεκτικοί εκείνη την εποχή. Εάν είστε ο κύριος φροντιστής ή απλά κάποιος που επισκέπτεται ένα αγαπημένο πρόσωπο που πάσχει από Αλτσχάιμερ, να γνωρίζετε αυτά τα πράγματα.
Πώς μπορούμε να προστατευτούμε από τις επιπτώσεις της αλλαγής ώρας;
Θα πρέπει να προσαρμόσετε σιγά σιγά το πρόγραμμά σας, κάνοντας πράγματα που ίσως βοηθήσουν αυτή τη μετάβαση. Η άσκηση, το να περνάτε χρόνο έξω το πρωί και η φωτοθεραπεία μπορεί να είναι χρήσιμες στρατηγικές κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου και του χειμώνα.
Είναι επίσης πολύ σημαντικό ειδικά οι άνθρωποι που πάσχουν από ημικρανίες, να έχουν έτοιμα τα φάρμακά τους αυτές τις δύο φορές το χρόνο.
