Το Δώρο Χριστουγέννων περιμένουν οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα, καθώς ο χρόνος μετρά αντίστροφα για την καταβολή του στους δικαιούχους. Ήδη, αρκετοί έχουν ξεκινήσει τον υπολογισμό μέσω της online εφαρμογής, προκειμένου να μάθουν πόσα χρήματα θα πάρουν τον επόμενο μήνα. Η Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδας (ΓΣΕΕ) και το Κέντρο Πληροφόρησης Εργαζομένων και Ανέργων της Συνομοσπονδίας (ΚΕ.Π.Ε.Α/ΓΣΕΕ) έχει δώσει στη δημοσιότητα αναλυτικό οδηγό για το Δώρο Χριστουγέννων, απαντώντας σε βασικά ερωτήματα, όπως «πώς υπολογίζεται», «μέχρι πότε καταβάλλεται» και «τι ισχύει με τις άδειες και την απουσία λόγω ασθένειας». Επίσης, δίνει διευκρινίσεις για τις διαφοροποιήσεις στον υπολογισμό του ανάλογα με τον τρόπο αμοιβής του εργαζόμενου στον ιδιωτικό τομέα (ωρομίσθιο, ημερομίσθιο κ.λπ.).
Το Δώρο Χριστουγέννων, όπως και το Δώρο Πάσχα και το επίδομα αδείας, κατοχυρώθηκαν περαιτέρω με την Εθνική Γενική ΣΣΕ του έτους 2010 (άρθρο 1) για τους εργαζόμενους ιδιωτικού δικαίου σε όλη την ελληνική επικράτεια. Περιλαμβάνονται επίσης και στον Κώδικα Ατομικού Εργατικού Δικαίου (άρθρα 135-142, 213 ΠΔ 80/2022). Σημειώνεται ότι είναι παράνομη και άκυρη κάθε αντίθετη ρητή ή σιωπηρή συμφωνία, καθώς και η παραίτηση του εργαζομένου από την αξίωση καταβολής τους. Επίσης, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία δεν επιτρέπεται η καταβολή του Δώρου Χριστουγέννων 2023 σε είδος αντί για μετρητά.
Ποιοι δικαιούνται Δώρο Χριστουγέννων 2023 και μέχρι πότε καταβάλλεται
Όλοι οι μισθωτοί που απασχολούνται στον ιδιωτικό τομέα με σχέση εξαρτημένης εργασίας αορίστου ή ορισμένου χρόνου, πλήρους ή μερικής απασχόλησης, σε οποιονδήποτε εργοδότη, δικαιούνται Δώρο Χριστουγέννων. Επίσης, η προθεσμία για την καταβολή στους εργαζόμενους είναι μέχρι τις 21 Δεκεμβρίου 2023. Ωστόσο, αρκετοί είναι οι εργοδότες που φροντίζουν, βάσει προγραμματισμού, να μπαίνει το Δώρο Χριστουγέννων στους τραπεζικούς λογαριασμούς των εργαζομένων από το πρώτο 10ήμερο του Δεκεμβρίου και μετά.
Πώς υπολογίζεται το Δώρο Χριστουγέννων 2023
Για τον υπολογισμό του ποσού του Δώρου Χριστουγέννων οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα πρέπει να γνωρίζουν τα ακόλουθα:
Η χρονική περίοδος που υπολογίζεται το Δώρο Χριστουγέννων είναι από την 1η Μαΐου μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου 2023.
Λαμβάνεται υπ’ όψιν ο τρόπος αμοιβής των μισθωτών (ημερομίσθιο, ωρομίσθιο).
Υπάρχει διαθέσιμη η online εφαρμογή του ΚΕ.Π.Ε.Α για να μπορούν οι εργαζόμενοι να υπολογίζουν μόνοι τους το Δώρο Χριστουγέννων που δικαιούνται.
Οι εργαζόμενοι που η σχέση εργασίας τους με τον εργοδότη είχε διάρκεια χωρίς διακοπή όλη τη χρονική περίοδο που προαναφέρθηκε, δηλαδή από την 1η Μαΐου μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου κάθε έτους, δικαιούνται ολόκληρο το Δώρο Χριστουγέννων που είναι ίσο:
Με έναν μηνιαίο μισθό για τους αμειβόμενους με μισθό και με 25 ημερομίσθια για τους αμειβόμενους με ημερομίσθιο.
Διευκρινίζεται ότι βάση για τον υπολογισμό του δώρου αποτελούν οι αποδοχές που πραγματικά καταβάλλονται στους μισθωτούς κατά την 10η Δεκεμβρίου. Σε περίπτωση που η εργασιακή σχέση έχει λυθεί πριν από τις παραπάνω ημερομηνίες τo Δώρο Χριστουγέννων υπολογίζεται με βάση τις αποδοχές που καταβάλλονταν την ημέρα που λύθηκε η εργασιακή σχέση.
Σαν καταβαλλόμενος μισθός ή ημερομίσθιο είναι το σύνολο των τακτικών αποδοχών. Στη έννοια των τακτικών αποδοχών περιλαμβάνονται ο μισθός ή το ημερομίσθιο, καθώς και κάθε άλλη παροχή (είτε σε χρήμα είτε σε είδος, όπως τροφή, κατοικία κλπ.), εφόσον καταβάλλεται από τον εργοδότη σαν αντάλλαγμα της παρεχόμενης από τον μισθωτό εργασίας, τακτικά κάθε μήνα, ή κατ’ επανάληψη, περιοδικά, κατά ορισμένα διαστήματα του χρόνου.
Στην έννοια των τακτικών αποδοχών, σύμφωνα με τη νομολογία των δικαστηρίων, εντάσσεται επίσης και το επίδομα αδείας. Σύμφωνα με το ΚΕΠΕΑ, για τον υπολογισμό στο δώρο της αναλογίας του επιδόματος αδείας πολλαπλασιάζεται το συνολικό ποσό του δώρου που δικαιούται ο μισθωτός επί τον συντελεστή 0,041666.
Υπολογισμός για εργαζόμενους που παίρνουν ένα μέρος του Δώρου Χριστουγέννων
Στην ερώτηση «ποιοι εργαζόμενοι πληρώνονται ένα μέρος από το Δώρο Χριστουγέννων 2023» η ΓΣΕΕ διευκρινίζει: «Όσοι από τους μισθωτούς, που η σχέση τους με τον εργοδότη δεν διήρκησε ολόκληρο το χρονικό διάστημα (από 1/5/2023 έως και 31/12/2023), δικαιούνται να λάβουν τμήμα του δώρου ανάλογο με τη χρονική διάρκεια της εργασιακής σχέσης τους».
Σε αυτήν την περίπτωση, το Δώρο Χριστουγέννων υπολογίζεται ως ακολούθως:
2/25 του μηνιαίου μισθού ή 2 ημερομίσθια -ανάλογα με το πώς αμείβονται- για κάθε 19 ημερολογιακές ημέρες διάρκειας της εργασιακής σχέσης.
Οι μισθωτοί που εργάστηκαν χρονικό διάστημα μικρότερο των 19 ημέρων δικαιούνται ανάλογο κλάσμα του δώρου.
Πώς υπολογίζεται το Δώρο Χριστουγέννων 2023 σε ωρομίσθιους και εργαζόμενους με μερική απασχόληση ή εκ περιτροπής εργασία
Για όσους αμείβονται με ωρομίσθιο ο υπολογισμός γίνεται βάσει του μέσου όρου των αποδοχών του διαστήματος από 1-5-2023 μέχρι 31-12-2023. Διαιρούνται δηλαδή οι συνολικές αμοιβές που έλαβε ο μισθωτός μέσα στο διάστημα αυτό δια του αριθμού των ημερών του διαστήματος αυτού κατά τις οποίες ο μισθωτός εργάσθηκε η διατήρησε αξίωση για τις αποδοχές του. Το ποσό που προκύπτει πολλαπλασιάζεται επί τον αριθμό των ημερομισθίων που αναλογούν στη διάρκεια της εργασιακής σχέσης.
Οι εργαζόμενοι που απασχολούνται καθημερινά λιγότερες ώρες (σε σχέση με τη πλήρη απασχόληση) θα λάβουν ως δώρο Χριστουγέννων όσα ημερομίσθια λαμβάνει και ο εργαζόμενος με πλήρη απασχόληση έχοντας όμως ως βάση υπολογισμού τις μειωμένες αποδοχές και αναλόγως με τον χρόνο απασχόλησης του από 01/05/2023 έως 31/12/2023.
Οι εργαζόμενοι που απασχολούνται λιγότερες από 5 ημέρες τη βδομάδα (για τους απασχολούμενους με πενθήμερο) και λιγότερες από 6 ημέρες τη εβδομάδα (για τους απασχολούμενους με 6ήμερο) δικαιούνται δώρο Χριστουγέννων 1 ημερομίσθιο για κάθε 8 πραγματοποιηθέντα ημερομίσθια μέσα στο διάστημα από 01/05/2023 έως 31/12/2023.
Τι ισχύει τις άδειες και την απουσία λόγω ασθένειας
Εκτός από την περίπτωση που η εργασία παρασχέθηκε χωρίς διακοπή όλο το διάστημα από την 1η Μαΐου έως την 31η Δεκεμβρίου, στο διάστημα αυτό συνυπολογίζονται και όλες οι ημέρες που οι εργαζόμενοι-ες απουσιάζουν νόμιμα από την εργασία τους (π.χ. με ετήσια άδεια, με άδεια μητρότητας).
Ειδικά, ως προς την απουσία των εργαζομένων, λόγω ασθένειας, στο διάστημα υπολογισμού του δώρου Χριστουγέννων συνυπολογίζονται τα «τριήμερα ασθενείας», δηλαδή ο χρόνος απουσίας κατά τον οποίο δεν καταβάλλεται επίδομα ασθενείας, ενώ αφαιρούνται τα διαστήματα που καταβάλλεται από τον ασφαλιστικό φορέα επίδομα ασθενείας.
Τι πρέπει να κάνει ο εργαζόμενος αν δεν του καταβληθεί το Δώρο Χριστουγέννων από τον εργοδότη
Όπως αναφέρθηκε και νωρίτερα, η καταβολή του Δώρου Χριστουγέννων πρέπει να γίνει έως τις 21 Δεκεμβρίου 2023. Σε περίπτωση που το Δώρο Χριστουγέννων δεν καταβληθεί έγκαιρα, οι εργαζόμενοι-ες ή/και τα σωματεία μπορούν και πρέπει να προσφύγουν στην οικεία Επιθεώρηση Εργασίας, προκειμένου να συνταχθεί μηνυτήρια αναφορά. Από εκεί και ύστερα:
Η μηνυτήρια αναφορά διαβιβάζεται στον Εισαγγελέα για την άσκηση ατομικής δίωξης σε βάρος του εργοδότη, ενώ, παράλληλα, διαβιβάζεται και στο οικείο αστυνομικό τμήμα για την κίνηση της αυτόφωρης διαδικασίας.
Οι εργαζόμενοι-ες ή/και τα σωματεία τους έχουν το δικαίωμα να υποβάλουν μήνυση απευθείας στο αρμόδιο αστυνομικό τμήμα και να ζητήσουν την εφαρμογή της αυτόφωρης διαδικασίας.
Στη μηνυτήρια αναφορά θα πρέπει να αναγράφονται τα στοιχεία της επιχείρησης και τα στοιχεία κατοικίας του εργοδότη, εάν αυτό είναι δυνατό, δεδομένου ότι η διαδικασία του αυτοφώρου διαρκεί έως και 48 ώρες.
Σε κάθε περίπτωση μη καταβολής του Δώρου Χριστουγέννων 2023, μέσα στην τασσόμενη προθεσμία, οι Επιθεωρητές Εργασίας έχουν υποχρέωση να επεμβαίνουν άμεσα, διενεργώντας ελέγχους και να βρίσκονται σε πλήρη ετοιμότητα για την άσκηση της διαδικασίας του αυτοφώρου και την επιβολή των σχετικών κυρώσεων.
Διευκρινίζεται ότι οι εργαζόμενοι-ες μπορούν να προβαίνουν σε επώνυμες ή ανώνυμες καταγγελίες για τη μη καταβολή του Δώρου Χριστουγέννων στην ενιαία γραμμή εξυπηρέτησης 1555 ή στην ηλεκτρονική υπηρεσία υποβολής ανώνυμης καταγγελίας της Επιθεώρησης Εργασίας ή με αποστολή μηνύματος, μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail), στο Τμήμα Επιθεώρησης του τόπου εργασίας τους.
Υπενθυμίζεται ότι το Δώρο Χριστουγέννων ΟΑΕΔ από τη ΔΥΠΑ καταβάλλεται στους ανέργους μέσα στο πρώτο 10ήμερο του Δεκεμβρίου.
